İnternet Programlama-I JAVASCRİPT
Program Akışı JavaScript programlarında, diğer programlama dillerinde olduğu gibi, programın akışını denetleyen, koşulları tanımlayan ve çeşitli döngülere izin veren birçok deyimi bulunmaktadır.
Değişkenlerin Tanımlanması- Var Deyimi Değişkenleri iki biçimde tanımlayabiliyoruz. Bunlardan birincisi, değişkene doğrudan bir değer atamak biçimindedir. Bir diğer yol ise var deyimini tanımlamaktır: var değişken; var değişken=değer; var personel_adi=“Fatih Karaağaç”; var cinsiyet=“E”, ogrenim=“Lise”;
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Javascript’de bir koşulun gerçekleşmesi sonucunda bir eylem yapılması söz konusu ise if deyiminden yararlanılabilir. Bu deyim şu şekilde kullanılmaktadır; if koşul { deyimler } koşul koşul ifadesi deyimler bu koşulun gerçekleşmesi durumunda çalışacak deyimler
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Bu tanıma göre, verilen koşulun doğruluk değeri “doğru” yani “1” ise, if deyiminin hemen ardındaki deyimler işlem görecektir. Eğer bu koşul gerçekleşmez ise, söz konusu deyimler çalışmayacaktır. Koşulun gerçekleşmemesi durumunda da bazı işlemlerin yapılması söz konusu ise else deyimi kullanılır. Sözü edilen if..else deyimleri şu şekilde kullanılır; if (koşul) { deyimler } else { deyimler}
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Örnek – 2 Sayi değişken değeri pozitif ise tarayıcıda “pozitif” mesajını görüntüleyen programı yazalım. <html> <head> <title>if..else</title> </head> <body> <script language="javascript"> var sayi=5; if (sayı>0) { document.write (“pozitif”);} </script> </body> </html>
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Örnek – 3 Sayi değişken değeri pozitif ise tarayıcıda “pozitif” mesajını görüntüleyen programı aksi taktirde “negatif” yazalım.
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Örnek – 3 Sayi değişken değeri pozitif ise tarayıcıda “pozitif” mesajını görüntüleyen programı aksi taktirde “negatif” yazalım. <script language="javascript"> var sayi=5; if (sayı>0) { document.write (“pozitif”); } else{ document.write(“negatif”); </script>
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Örnek – 4 Sayi değişkenine tarayıcıdan değer girdirerek sayının “pozitif”, “negatif” kontrolünü yapan programı yazınız…
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Örnek – 4 <script language="javascript"> var sayi=window.prompt ("Lütfen klavyeden sayı giriniz: "); if (sayi>0) { document.write("Pozitif bir sayı"); } else { document.write("Negatif bir sayı"); </script>
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi Klavyeden girilen saat değerine göre eğer saat 10 dan küçükse günaydın, 20 den küçükse iyi günler, değilse iyi geceler yazan programı yazınız…
Karar İşlemleri – İf.. Else Deyimi <script language="javascript"> var saat=window.prompt ("Lütfen klavyeden saati giriniz: "); if (saat<10) { document.write("günaydın"); }else if (saat<20){ document.write("iyi günler"); }else { document.write("iyi geceler"); }</script>
Seçim İşlemi – switch deyimi if deyimi ile, bir değişkenin alacağı belirli değerlere göre bir takım deyimlerin çalıştırılması amaçlanmaktadır. Benzer biçimde, bir ifadenin alabileceği değeri bir takım değerlerle karşılaştırmak ve olumlu sonuç elde edildiği takdirde bazı deyimlerin çalıştırılması sağlanabilir. Böyle bir amaca bir başka deyim ile ulaşabiliriz. Bu deyim switch deyimidir.
Seçim İşlemi – switch deyimi switch (ifade){ case etiket: deyimler; break; … default: } ifade değeri sınanacak ifade. etiket ifadenin alabileceği değer ile karşılaştırılacak değer. deyimler etiket içindeki değer ifadenin değerine uyması durumunda işlem görecek değerler. Default etiketlerde belirlenen durum dışındaki durumları simgeler.
Seçim İşlemi – switch deyimi Örnek – 5: Klavyeden girilen sayıya göre haftanın günlerini ekrana yazan program… <script language="javascript"> var gun= window.prompt ("Lütfen klavyeden sayı giriniz: "); switch (gun){ case “1”: document.write(“Pazartesi”); break; case “2”: document.write(“Salı”); …
Seçim İşlemi – switch deyimi case “6”: document.write(“Cumartesi”); break; case “7”: document.write(“Pazar”); default: document.write (“hatalı gün girildi”); } </ script >
Seçim İşlemi – switch deyimi Klavyeden girilen not bilgisine göre ders harf notu bilgisini ekranda gösteren programı yazınız. 0-39:ff 40-45:dd 46-50:dc 51-55:cc 56-65:cb 66-75:bb 76-85:ba 85-100:aa
Seçim İşlemi – switch deyimi <script language="javascript"> var not=window.prompt ("Lütfen klavyeden notu giriniz: "); switch(true){ case (not>0 && not<=39):document.write("ff");break; case (not>39 && not<=45):document.write("dd");break; case (not>45 && not<=50):document.write("dc");break; case (not>50 && not<=55):document.write("cc");break; case (not>55 && not<=65):document.write("cb");break; case (not>65 && not<=75):document.write("bb");break; case (not>75 && not<=85):document.write("ba");break; case (not>85 && not<=100):document.write("aa");break; default :document.write("hatalı not girildi");break; } </script>
Döngüler Döngü, programların belirli bölümlerinin defalarca işlenmesini sağlamak üzere oluşturulmuş bir sistemdir. Bazı işlemleri döngü içinde gerçekleştirmek üzere Javascriptin uygun deyimleri bulunmaktadır.
For Döngüleri Bazı deyimlerin bir döngü içinde çalışması söz konusu ise for deyiminden yararlanılabilir. Bu deyimin çalışabilmesi için, bir sayacın tanımlanması söz konusudur. Aslında sayaç bir değişkendir. Sayaç belirli bir değerden başlayabilir. Döngünün sonu ise bir koşul ifadesi ile belirlenir. Örneğin, sayacın değeri 20’den küçük ise sayac<20 biçiminde bir koşul tanımlanmalıdır. for (sayac=başlangıç;koşul;artma) deyimler
For Döngüleri Örnek – 6: Tarayıcıda 1 ile 9 arasındaki sayıları art arda gösteren program… <body> <script language="javascript"> for (i=1;i<10;i++){ document.write(i + “<br>”); } </script> </body>
For Döngüleri Örnek – 7: Aşağıdaki şekli gösteren program… * ** *** **** ***** ****** ******* ******** *********
For Döngüleri <body> <script language="javascript"> for (i=1;i<10;i++){ for (j=1;j<=i;j++){ document.write("*"); } document.write("<br>"); </script> </body>
For Döngüleri 100 e kadar olan 3 ve 5’e tam bölünen sayıları ve bu sayıların toplamını yazdıran javascript kodlarını yazınız
For Döngüleri <script type="text/javascript"> var toplam = 0; for (var i = 1; i <= 100; i++) { if (i % 3 == 0 && i % 5 == 0) { if (i != 90) { document.write(i + "+"); } else { document.write(i + "="); } toplam += i; } document.write(toplam); </script>
Koşullu Döngüler – While Deyimi for döngüleri, koşulsuz döngülerdir. Aslında bir koşul vardır; ancak bu koşul sayacın alacağı üst değeri belirlemek için kullanılır. Buna karşılık, her hangi bir sayaç kullanmadan, bir koşulun “doğru” olduğu sürece çalışması söz konusu ise while deyimine başvurmak gerekecektir. while (koşul){ deyimler } Koşul-- > Döngü içindeki deyimlerin çalışabilmesi için geçerli koşul. Deyimler -- > Koşul doğru olduğu sürece çalışacak olan deyimler.
Koşullu Döngüler – While Deyimi Örnek – 8: Tarayıcıda 1 ile 9 arasındaki sayıları art arda gösteren program… <body> <script language="javascript"> deger=1 while (deger<10) { document.write(deger + “<br>”); deger++ } </script> </body>
Koşullu Döngüler – While Deyimi Örnek – 8: Tarayıcıda 1 ile 9 arasındaki sayıları art arda gösteren program… <body> <script language="javascript"> deger=1 while (deger<10) { document.write(deger + “<br>”); deger++ } </script> </body>
Koşullu Döngüler – While Deyimi Kullanıcıda şifre soran ve 3 hak sonunda kontrol eden programı yazınız
Koşullu Döngüler – While Deyimi <script type="text/javascript"> var sifre = "123"; var hak = 3; while (hak>0) { var mesaj = prompt("Şifreyi Girin"); hak--; if (hak == 0) break; if (mesaj == sifre) { document.write("HOŞGELDİNİZ"); break; } else { alert("Son " + hak + " hakkınız kaldı"); } } if (hak == 0) { document.write("İZİNSİZ GİREMEZSİNİZ"); } </script>
Do ..While Deyimi Yukarıdaki örnekte,bir while deyiminin kullanılması esnasında, koşul içindeki değişkenin daha önce tanımlanması gerektiği üzerinde duruldu. Bu değişkenin değeridaha önce tanımlanmaz ise, while döngüsünün gerçekleştirilemeyeceği açıktır. Döngü dışında bir değişken tanımlanmadan, döngünün başlatılmasını ve döngünün ilk turu sonunda bir koşulun geçerli olmasını sağlamasını üzere do..while deyiminden yararlanılır. do deyimler while (koşul) Deyimler döngü içinde çalıştırılacak deyimler. Koşul döngü koşulu.
Do ..While Deyimi <html> <body> <script language=“javascript”> i = 0 do { document.write("Numara: " + i) document.write("<br>") i++ } while (i <= 5) </script></body> </html>
Break Deyimi Her döngünün mutlaka bir sonu olmalıdır. Aksi halde sonsuz döngü durumuna düşülür. Bu istenilmeyen bir durumdur. Bazı durumlarda döngünün sonu beklenilmeden, herhangi bir anda döngüyü terk etmek gerekebilir. Bu amaçla Javascript’in break deyiminden yararlanılır. break; break [etiket];
Break Deyimi <html> <body> <script language=“javascript”> var i=0 for (i=0;i<=10;i++) { if (i==5) { break } document.write("Numara: " + i) document.write("<br>") } </script> </body> </html>
Continue Deyimi Döngü içinde yer alan break deyimi, bu deyimin işlem görmesi ardından döngünün terk edilmesine neden oluyordu. Bu deyimin tersi bir işlem gören continue deyimi ise, döngünün bir atlanarak devam etmesini sağlar. continue; continue [etiket];
Continue Deyimi <html> <body> <script type="text/javascript"> var i=0 for (i=0;i<=10;i++) { if (i==3) { continue } document.write(“Numara: " + i) document.write("<br />") } </script> </body> </html>