Genel Olarak Dış Ticaret
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı
SIRAFASIL Meyve ve sebzeler84Giyim eşyası aksesuarları 226Dokuma elyafı ve artıkları5Meyve ve sebzeler 365Tekstil ürünleri iplik67Demir ve çelik 412Tütün ve tütün mamulleri65Teksitil ürünleri 527Hayvansal ve bitkisel gübreler,12Tütün ve tütün mamülleri 684Giyim eşyası aksesuarları66Taş, alçı, çimento, amyant, 74Hububat, hububat ürünleri26Dokuma elyafı 80Canlı hayvanlar33Petrol ürünleri 966Taş, alçı, çimento, amyant,27Hayvansal ve bitkisel gübreler, 1033Petrol, petrolden elde edilen76Haberleşme araçları 1128Metal cevherleri, döküntüleri,68Demir olmayan madenler 1278Motorlu kara taşıtları,77Elektrik makinaları, cihazları 1329Hayvansal ver bitkisel hammadde0Canlı hayvanlar 143Balıklar ve diğer deniz ürünleri51Organik kimyasal ürünler 1567Demir ve çelik69Demir, çelik, bakır, 161Et ve et ürünleri78Motorlu kara taşıtları, 1752İnorganik kimyasal ürünler57İlk şekillerde plastikler 1861Başka yerde belirtilmeyen İşlenmiş deri42Bitkisel sıvı yağlar 197Kahve, çay, kakao,55Uçucu yağlar, parfüm, 2068Demir olmayan madenler52İnorganik kimyasal ürünler İHRACATIN DÖNÜŞÜMÜ
SIRAFASIL Giyim eşyası78Motorlu kara taşıtları, 265Tekstil ürünleri84Giyim eşyası 35Meyve ve sebzeler97Altın 467Demir ve çelik67Demir ve çelik 577Elektrik makinaları65Teksitil ürünleri 678Motorlu kara taşıtlar77Elektrik makinaları 766Taş, alçı, çimento33Petrolden elde edilen ürünler 812Tütün ve tütün mamulleri5Meyve ve sebzeler 94Hububat, hububat ürünleri69Demir, çelik, bakır 1089Çeşitli mamul eşyalar89Çeşitli mamul eşyalar 1169Demir, çelik, bakır74Genel endüstri makinaları 1255Uçucu yağlar, parfüm66Taş, alçı, çimento, amyant, 1376Haberleşme,ses kaydetme68Demir ihtiva etmeyen madenler 1468Demir olmayan madenler72Belirli sanayiler için makinalar 1526Dokuma elyafı71Güç üreten makineler ve araçlar 1674Makina/cihazların aksamları76Haberleşme, ses kaydetme 1727Hayvansal ve bitkisel gübreler58İlk şekilde olmayan plastikler 1862Kauçuk ve kauçuktan eşya62Kauçuk ve kauçuktan eşya 1933Petrolden elde edilen ürünler4Hububat, hububat ürünleri 2071Güç üreten makineler82Mobilya; yatak takımı İHRACATIN DÖNÜŞÜMÜ
İHRACAT İTHALAT SıraÜlkeSıraÜlke Toplam Toplam Almanya Rusya Irak Almanya İran Çin İngiltere ABD BAE İtalya Rusya İran İtalya Fransa Fransa İspanya ABD Hindistan İspanya Güney Kore Mısır İngiltere Suudi Arabistan Ukrayna Hollanda İsviçre Çin Belçika Azerbaycan Hollanda Romanya Japonya Belçika BAE İsrail Yunanistan Libya Romanya İsviçre Polonya ÜLKELERE GÖRE İTHALAT - İHRACAT
TOPLAM İhracat İthalat Motorlu kara taşıtları Kazanlar, makinalar Örme giyim eşyası ve aksesuarı Motorlu kara taşıtları, Kazanlar, makinalar, Demir ve çelik Elektrikli makina ve cihazlar Mineral yakıt ve yağlar Örülmemiş giyim eşyası Plastikler ve mamulleri Mineral yakıt ve yağlar Elektrikli makina ve cihazlar Demir veya çelikten eşya Eczacılık ürünleri Plastikler ve mamulleri Organik kimyasal ürünler Yenilen meyvalar Optik, fotoğraf, sinema v.s Demir ve çelik Kağıt ve karton Kauçuk ve kauçuktan eşya Kauçuk ve kauçuktan eşya Aluminyum ve aluminyumdan eşya Demir veya çelikten eşya Dokunabilir maddelerden eşya Muhtelif kimyasal maddeler Pamuk Hava taşıtları, uzay taşıtları Sebzeler, meyvalar, Bakır ve bakırdan eşya Bakır ve bakırdan eşya Boyacılıkta kullanılan eşya Örme eşya Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar Sentetik ve suni filamentler Uçucu yağlar ve parfümeri Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar Ağaç ve ahşap eşya; Mobilyalar, yatak takımları; Mobilyalar, yatak takımları; AB İLE DIŞ TİCARET 2013
İlk 1000 Firmanın Toplam İhracat İçindeki Yeri
2011 yılı verilerine göre en büyük 100 firma toplam ihracatın %37sini gerçekleştirmektedir. Türk ihracatı içinde büyük firmaların ağırlığı bulunmaktadır. Ancak son yıllarda büyük şirket payının düştüğü gözlenmektedir. Durum ihracatta KOBİ’lerin varlığının güçlendiğine işaret etmektedir. Büyük şirketlerin dış ticaret payları döneminde düşerken geri kalan küçük şirketlerin ihracattan aldıkları yüzde pay yükselmektedir. 2004 yılında ihracatın %49u 100 firma tarafından gerçekleştirilirken 2011 yılında bu oran %37ye gerilemiştir. KOBİ’ler
1TÜPRAŞ ,346TOYOTA OTOMOTİV ,28 2FORD ,627HABAŞ ENDÜSTRİ A.Ş ,64 3OYAK RENAULT ,608İÇDAŞ ULAŞ. SAN. A.Ş ,55 4TOFAŞ TÜRK ,749BOSCH SAN. VE TİC. A.Ş ,95 5ARÇELİK A.Ş ,2510ETİ MADEN İŞLETMELERİ ,82 TOPLAM ,79 TOPLAM İHRACAT ,00 İlk 10 Firma
TİM verilerine göre 1000 büyük firma içinde 2011 verilerine göre %69’u hem üretici hem de ihracatçıdır. Yeni Yeni Ticaret Teorileri’nde öngörülenlerin paralelinde, Türkiye’de de firmalar hem üretmekte hem de ihracata katılmaktadır. Firmalardan büyük olanların karlılıklarının genellikle daha yüksek olduğu görülmektedir. Büyük Firmalar
Karlılık Oranları
Firmaların Yerleri
Büyük firmaların ortalama personel sayılarına bakıldığında ilk 500 ile ikinci 500 arasında büyük fark gözlenmektedir. İlk 500 firmanın ortalama personel sayısı 704, ikinci 500’ün 294 düzeyindedir. Büyük firmaların metropollerde toplandıkları dikkati çekmekte, İstanbul büyük firmaların yarıya yakınını barındırmaktadır. Büyük Firmalar
Türkiye’nin Dünya İhracatındaki Payı
DÜNYA Dünya Ticaretinden Alınan Ortalama Pay Toplam 0,00410,00450,00680,0078 RCA ENDEKSİ Rekabet Gücü Toplam 255 Ürün Ortalama RCA1,441,411,361,45 Var Ürün Sayısı Ortalama RCA4,523,883,373,38 Yok Ürün Sayısı Ortalama RCA0,2410,2730,2880,309 YAYILMA ENDEKSİ Yayılma Endeksi Toplam 255 Ürün Ortalama YE0,00590,00650,00940,0114 Artan Azalan Dış Ticarette Rekabet
Türkiye dış piyasalara tam olarak açılmadan önce 1995 yılında dünya dış ticaretinden (ihracat) aldığı pay %0,41 düzeyindedir. 1996 yılından başlayarak bu düzeyin Türkiye ve dünya kaynaklı krizlere rağmen giderek arttığı ve döneminde ortalama %0,78 gibi bir orana ulaştığı gözlenmiştir. Dünya ticaretinden alınan pay Yayılma Endeksinin de ifade ettiği gibi hızla mal bazında da ortalama olarak yükselmiş ve 1995 yılındaki %0,059 düzeyinden %0,114 düzeyine yükselmiştir. Mal bazında bir dönemden diğerinin ticareti yapılan mallarda dünyadaki piyasa payının arttığı gözlemlenmiştir. Dış ticareti yapılan mal gruplarının büyük çoğunluğunun dünya ticaretinden aldığı payın yükseldiği saptanmıştır. Dış Ticarette Rekabet
2001 yılından itibaren Türk Ekonomisi’nin dış ticaretle entegrasyonunu Avrupa Birliği’nin de etkisiyle tamamlaması sonucunda büyüme düzeyinde bir istikrarın sağlandığı gözlenmektedir. 2009 yılı sayılmazsa ekonomi en uzun süreli ve istikrarlı büyümeyi 2001 krizinden sonra sağlamıştır. Bu yıldan sonra her üç parametre de tamamen aynı yönde hareket etmektedir. Durum dış ticaretin GSYİH’yı doğrudan etkilediğini göstermektedir. GSYİH – Dış Ticaret
GSYİH Dış Ticaret İlişkisi
Türkiye’de gelir dağılımı ve istihdam parametreleri dış ticaretten doğrudan etkilenir hale gelmişlerdir. Bu noktada istihdam açısından yaklaşıldığında yaratıcı yoketme “craetive destruction”, istihdam yaratmaya büyüme “jobless growth” süreci ile büyüme açısından yaklaşıldığında teknolojik dönüşüm ve gelişmişliği yakalama “catching-up” süreci Türk Ekonomisi’nde açık bir şekilde izlenebilmiş ve yapısal dönüşümü beraberinde getirmiştir. Gelir Dağılımı ve İstihdam
İşsizlik Oranları