BEŞ DUYUMUZ

KULAK KULAK: Kulak gerek yapı gerekse de işlev bakımından a) Dış kulak b) Orta kulak c) İç kulak olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Kulak ve ilgili yapılar yalnız işitme olayında değil, vücudun dengesini korumasında vazgeçilmez işlevler üstlenmişlerdir, îşlev bakımından dış kulak ve orta kulak ses dalgalarını merkezi sinir sisteminin algılayabileceği sinirsel uyarılara çevirir. Bu işlev iç kulaktaki ‘koklea’ denilen yapı tarafından gerçekleştirilmektedir. îç kulağın dengeyle ilgili işlevini yerine getiren yapısına ise ‘vestibulum’ adı verilir.

GÖZ Göz Işığı geçirmeye ve kırmaya elverişli üç tabakanın birleşmesinden oluşmuştur. En dıştaki birinci tabakaya, "sert tabaka" ya da "gözakı" denir; bu tabaka önde tümsekleşerek, saydam tabakayı oluşturur. Beyaz ve telsel yapıda olan sert tabaka, gözü koruyan gerçek bir zardır. Çok damarlı bir bağ dokusu olan damar tabaka, iki yüzündeki boyalı hücre örtüsüyle, gözyuvarını tam bir karanlık oda haline getirir. 

DİL Dil, insanlar arasında iletişimi sağlayan sesli ya da yazılı simgeler sistemi. Dil simgelerine "gösterge" adı verilir. Bu göstergeler, saymaca bir nitelik taşır; anlamlan doğal bir bağlantıdan kaynaklanmayıp toplumsal bir anlaşmadan, bireyler arasında üstü kapalı bir uzlaşmadan doğar. Bu tanıma göre dil, yalnızca insan toplumlarında bulunan bir yetenektir. Hayvan türleri de sesler ve beden hareketlerinin yardımıyla birbirleriyle 

BURUN URUN Alm. Nase (f), Fr. Nez (m), İng. Nose. Kıkırdak, yumuşak doku ve kemiklerden meydana gelmiş koklama ve nefes alma organı. Yüzün ön kısmında iki gözün arasında başlayıp, piramit şeklinde uzanır ve ağzın üzerinde iki burun deliği ile son bulur. Burun delikleri, birbirinden sapan kemiği ile ayrılır. Burnun dış kısmı deri kasları ve deri ile örtülüdür.

DERİ Deri veya cilt, insanlar ve hayvanların vücutlarını kaplayan en üst katman olup, altında barındırdığı kas ve organları koruyan ve doku tabakalarından oluşan bir örtü sistemi organıdır. Bu tabakanın altında yağ tabakası vardır. Yağ tabakası vücudumuzu sıcak tutar ve darbelere karşı korur. Burada bulunan ter bezleri boşaltıma yardımcı olur. 

BEŞ DUYUMUZ İLE İLGİLİ BİLGİ İnsanda beş tane duyu organı vardır. Bunlar Göz, Burun, Deri, Dil ve Kulaktır. Bu duyu organlarının herbirinin ayrı ayrı görevleri vardır. Gözün Görevi ; Göz insanlarda ve her canlıda görme organıdır. Yani dünyaya açılan pencere adıda verilebilir.  Kulağın Görevleri ; Kulak İnsanlarda ve diğer canlılarda işitme işlevini yapan bir organdır. Burunun Görevleri ; Burun insanlarda ve diğer canlılarda koku ve nefes almaya yarayan bir organdır. Dilin Görevleri; Dil insanlarda ve diğer canlılarda tad almaya yarayan bir organdır. Ayrıca konuşmayada yarar. Derinin Görevleri; Deri dokunma duygusudur. Sıcağı, soğuğu, acıyı, sert ve yumuşaklığı, düzlüğü, pürüzlü yüzeyleri deri yardımıyla anlarız.Deri vücudun hava almasınıda sağlar. 

GÖZÜN ÖNEMİ Göz insanın en önemli organlarından biridir. İnsan algılamasının yaklaşık %80’i bu organ tarafından sağlanır. Gözler düzensiz küre biçiminde yaklaşık 25 mm çapında ve her biri 7-8 gr ağırlıkta olan organlardır. Göz Kasları , Gözün hareketi hareket ettirici kaslar tarafından sağlanır. Bu kasların görevi; kasılarak gözü kaldırmak ve bakışı yukarı çevirmek ve gözü indirerek bakışı aşağıya yöneltmektir. Göz Merceği Gözbebeğinin arkasında yer alan şeffaf yapıya göz merceği denir. İnce kenarlı bir mercektir. Temel fonksiyonu odaklama için ince ayar yapmaktır. Gözbebeğinden giren ışınları kırarak ağ tabaka üzerindeki duyarlı bölgelerde toplanmasını sağlar. Ağ tabaka (retina): Göz yuvarlağının en içte bulunan tabakasıdır. Işığa duyarlı reseptör (görme) hücreleri, siniri hücreleri ve uzantıları ile ara nöronlardan oluşur.

KULAK ÖNEMİ Göz insanın en önemli organlarından biridir. İnsan algılamasının yaklaşık %80’i bu organ tarafından sağlanır. Gözler düzensiz küre biçiminde yaklaşık 25 mm çapında ve her biri 7-8 gr ağırlıkta olan organlardır. Göz Kasları , Gözün hareketi hareket ettirici kaslar tarafından sağlanır. Bu kasların görevi; kasılarak gözü kaldırmak ve bakışı yukarı çevirmek ve gözü indirerek bakışı aşağıya yöneltmektir. Göz Merceği Gözbebeğinin arkasında yer alan şeffaf yapıya göz merceği denir. İnce kenarlı bir mercektir. Temel fonksiyonu odaklama için ince ayar yapmaktır. Gözbebeğinden giren ışınları kırarak ağ tabaka üzerindeki duyarlı bölgelerde toplanmasını sağlar. Ağ tabaka (retina): Göz yuvarlağının en içte bulunan tabakasıdır. Işığa duyarlı reseptör (görme) hücreleri, siniri hücreleri ve uzantıları ile ara nöronlardan oluşur.

BURUN ÖNEMİ Koku alma organı burundur. Burun boşluğu iki delikle dışarı açılır. Mukus salgısı burun boşluğunun duvarlarını ve kılları nemli tutar. Böylece burundan giren kirli havanın hemtemizlenmesi hem de kuru havanın nemlenmesi sağlanıp hava solunuma uygun hale getirilir. Her iki burun boşluğunun üst tarafında, koku alma alanı olarak bilinen sarı bölge bulunur. Bu bölgede koku reseptörleri vardır. Koku reseptörleri, sadece mukus içinde eriyerek kendisiyle temas edebilen maddelerle uyarılabilirler.

DERİNİN ÖNEMİ Deride yer alan ve sıcaklık hissini ayırt eden alıcılar vardır. Sıcaklık ve soğukluk duyusunu alan alıcılar çabuk yorulurlar. Mesela bir elimizi sıcak diğerini soğuk suya sokar,bir süre sonra ikisini birden ılık suya batırırsak soğuk sudan çıkan elimiz ,ılık suyu sıcak, sıcak sudan çıkan elimiz ise soğuk hisseder. Deri altında ter salgılamaya yarayan ter bezleri ile cildin nemini sağlayan yağ bezleri bulunur. Kıl ile kıl kökündeki sinir teli, bir tip dokunma alıcısıdır. Bir kılıfın hafif hareketi kıl kökünü saran sinir telini uyarır.

TEŞEKKÜRLER www.egitimhane.com