TUTUM VE DAVRANIŞLAR

1.Tutum-davranış ilişkisinde ölçme sorunu Hangi tutumun hangi davranışla ilişkili olduğunu belirleyebilecek ölçme araçları özenle hazırlanması Alanda genel tutumları belirleyen ölçme araçları mevcut lakin….duruma özgü (spesifik)

2.Zaman Etkeni Sonra çay bize bir gerçeği daha öğretti, bekleyen her şey soğur… Otistik çocuklara karşı olumsuz tutuma sahip bir öğretmen ise sınıfına bu rahatsızlığa sahip bir çocuk geldiğinde nasıl davranmasını beklersiniz? Tutumunu ölçtüğünüzü düşünün.. Peki bir yıl sonra nasıl davranır?

Zaman hem tutumu etkileyen değişkenlerin hem de davranışı etkileyen değişkenlerin etkilerini arttırmak için gerekli zemini sağlayabilir. Zamanla gözlenen değişim davranış ile tutum arasında tutarsızlık olarak değerlendirilmemelidir.

3.Tutumun gücü 1. davranışın oluşmasına etkisi 2. değişmeye karşı gösterdiği direnç Peki toplam güç neye bağlıdır??? (b,d,d) Güçlü tutum dirençlidir Deneyim+bilgi (Ali öğretmen) gösterir

4.Tutumun Ulaşılabilirliği Çabuk hatırlama (uyaran geldiğinde ne kadar kısa sürede çağrıldığı= Seven-idealist öğretmen- çabuk olumlu tepki İlgi duymayan öğretmen- daha yavaş tepki, performansa uygun olmayan tepki

5.Farkındalık Üst biliş- metabiliş??? Yüksek farkındalık tutum-davranış ilişkisini güçlendirir. Tutarsızlığı en aza indirmeyi sağlar.(Çünkü ulaşmayı kolaylaştırır)

TUTUMLARIN OLUŞMASI VE GELİŞMESİ Allport “tutumun kaynağı” Aynı tür deneyim artması Bireyselleşme, farklılaşma ve ayrılma sonucu aynı tür deneyimlerin desteklenmesi Güçlü etkileyici bir deneyim* (hayat kurtarma-olumsuz tutum) Anne-babayı(ilk tutum-küçük yaş), öğretmenleri, arkadaşlarını taklit ederek ya da model alarak* edinme

Sosyal öğrenme (gözlem yoluyla öğrenme/Modelden öğrenme): bireyin başkalarını gözlemleyerek öğrenmesidir. Model almada birey gözlediği kişinin başarıya ulaştığı ve hoşa giden sonuca ulaşılan davranışlarını alırken, taklit söz konusuyken iyi ya da kötü ayrımı yapılmaksızın gözlenilen kişinin tüm davranışlarının aynen alınması söz konusudur İLK TUTUM-anne-baba İLERLEYEN YAŞLRDA-farklı deneyimler

Tutumların oluşmasına ve gelişmesine etki eden faktörler Bireylerin gereksinimlerinin etkisi Sorunların çözümünde işe yarama-olumlu tutum Amacını ulaşmaya sağlayan araçlar Bireyin edindiği bilgilerin etkisi Engelli-kulaktan dolma bilgi (hiç bir şey öğrenemez) “yanlış bilgiyi doğrusu ile düzeltmek” Doğrudan deneyim ya da etkileşimin etkisi Görme yetersizliği (avukat/ başarısız olan biri- olumlu olumsuz deneyim) Aşırı genelleme yapmamalı

Modelden öğrenme, Anne-babalar ve sosyal çevrenin etkisi Erken yaşlar Anne-babanın davranışlarının önemi Okulöncesi dönem ve sonrasında öğretmenler uygun model Medya ve kitle iletişim araçlarının etkisi Siyasi partilerin harcadığı para “diğer kız kardeş” gibi değil, başarılı oldukları programlar desteklenmeli Kamu spotları: hayırseverlik duygularına değil, en az diğer bireyler kadar toplumda pay alma hakları olduğu

Kalıplaşmış tutumlar (kalıpyargılar- önyargılar) Araplar pis, japonlar çalışkan, almanlar disiplinli Engellilere yönelik ayırımcılık(bunun burada ne işi var???): Engelli bireylerle ilişki kurmaktan kaçınma Aynı ortamda olmak istememe Sınıfta yetersizlikten etkilenmiş birey olmasını istememe Gizil önyargı: “Ben sınıfta olmasına bir şey demiyorum ama sınıfın düzeni bozuluyor, sürekli yaramazlık yapıp dikkat dağıtıyor, birinin hakkını savunalım derken diğerlerinin hakkı ne olacak, aslında kendisi gibi çocuklarla bir arada okusa daha çok yararlı olur…”

Tutumların oluşumuna etki eden diğer etkenler Genetik faktörler Fizyolojik etkenler Kişilik Toplumsallaşma süreci (sosyalizasyon) Grup üyeliği ve grup normu