KİŞİLERARASI İLETİŞİM Yrd. Doç. Dr. Doğan AYDOĞAN
EMPATİ – SEMPATİ DEĞİLDİR Empati bilinçli bir anlama çabasıdır. Sempati sırf taraftarlıktan, tarafgirlikten dolayı diğeri ile aynı düşünme, hissetme durumudur. Sevmek yetmez, anlamak gerekir. Çatışma ve mutsuzlukların çoğu kez nedeni çözülemez bir sorundan değil, iletişim yapısındaki bozukluklardan ve eksikliklerden kaynaklanır. İnsanlar konuşan değil, aktif dinleyen insanları severler. Sevmek Yetmez Anlamak Gerekir
İletişimde Empati Perspektif Alma: Bir kişinin kendi bakış açısını diğer kişinin bakış açısına uydurma eğilimidir. Diğer kişinin duygusal ipuçlarını ayırabilecek bilişsel yetenek Diğer kişinin rol ve perspektifini anlayabilecek bilişsel yetenekler Duygusal tepki verebilmek. Düşük Perspektif alma Becerisi: «O durumda ben ne hissederdim» Ben Merkezli Yapı Yüksek Perspektif Alma Becerisi: «Onun yerinde ben olsaydım ne hissederdim» Diğerini merkeze koyma
Empatik Dinleme Empati diğer kişi ile aynı düşünme, aynı fikirde olmak değildir. Katılalım ya da katılmayalım diğerini anlama çabasıdır. Empatik Dinleme İçin Soru Sormak: Kişinin anlattığı konuda duygu ve düşüncelerini daha iyi kavramak için Açıkça İfade Etmek: Ne anladığımızı karşıdakine açıkça ifade etmek. Destekleme: Kişiyi anladığımızı ve onun durumuyla ilgilendiğimizi belli etmek Yorumlama: Kişinin duygu dünyasını anlamaya çalışmak Yapıcı Eleştiri: Kişiyi kırmadan onu geliştirecek yönde eleştirilerimizi sunmaktır.
EMPATİ KARŞIDAKİNİN DÜŞÜNCELERİNİ ANLA (SUBJEKTİF ALAN) KARŞIDAKİNİN DUYGULARINI ANLA ANLADIĞINI KARŞINDAKİNE HİSSETTİR SERÇE MASALI
EMPATİ NE İŞE YARAR KENDİNİ AÇMA – TOPLUMSALLAŞMA – SOSYAL DUYARLILIK EMPATİ KURAN BAŞARI TATMİN TOPLUMSAL SAYGI EMPATİ KURULAN ÖNEMSENME BOŞLUKTAN ÇIKMA KENDİNİ AÇMA – TOPLUMSALLAŞMA – SOSYAL DUYARLILIK POZİTİF İLİŞKİLER – TOPLUMSAL UYUM
EMPATİ + KİŞİLERARASI İLETİŞİM ÇATIŞMALI İLETİŞİM BİLGİ YOK YALNIZLIK VAR ÇATIŞMASIZ İLETİŞİM BİLGİ VAR YALNZLIK VAR EMPATİK İLETİŞİM YALNIZLIK YOK
AŞAMALI EMPATİ SINIFLANDIRMASI Onlar Basamağı Üçüncü Şahıslar Ne Der Toplum Ne DER Ben Basamağı Bu sorun hakkında BEN ne diyorum Sen Basamağı Sen ne düşünüyorsun Sen ne hissediyorsun
Çatışmalara ÇÖZÜM İçin Bir KÜLTÜR Modeli ANNE –BABA KÜLTÜRÜ DİĞERGAMLIK YETİŞKİN KÜLTÜRÜ BİLİŞSEL VE ALGISAL EMPATİ ÇOCUK KÜLTÜRÜ DUYGUSAL EMPATİ MERAK, MACERA
SONUÇ OLARAK EMPATİ MODELİ ANNE - BABA YETİŞKİN ÇOCUK ANNE - BABA YETİŞKİN ÇOCUK BİR EV HANIMININ ŞİKAYETLERİ NORA VE HELMER’İN ÖYKÜSÜ GÜZİN’İN ÖYKÜSÜ
MASALLARDA KAHRAMANLAR İYİ KAHRAMAN GÜÇLÜ DÜZENE UYAR ANA-BABA-ÇOCUK KÖTÜ KAHRAMAN KENDİ ÇIKARINI DÜŞÜNÜR YALNIZLIK AKIL KORKUSU (ÖRTÜLÜ İLETİŞİM)
AKIL KORKUSU MU YALNIZLIK MI Çocuk Ana-babalar Toplumu Az Gelişmiş Babaların, Erken Yetişmiş Çocukları Aile, Kurumlar ve Siyaset bu yapıdadır Aklı Kullanmak Yasak, Akıl Vermek Serbest Yaratıcılığı Bastır, Düzeni Koru ANNE - BABA YETİŞKİN ÇOCUK PİKNİK TACETTİN MİSAFİR OTORİTE KÜLTÜRÜNDEN GELEN İNSANLAR Annemin Bel Fıtığı
ANA-BABA KÜLTÜRÜNÜN ŞEMASI BAĞIMLI İLİŞKİ GÜVENLİ ORTAM AKIL KORKUSU, BİREYSELLİĞİN REDDİ ANA-BABA VE ÇOCUKLAR ARASI HİYERARŞİK İLİŞKİ BİREYSELLİĞİN BASTIRILMASI BİLGİ, GÜVEN VE DESTEK ANA BABA
ÇOCUK- ANA BABALAR TOPLUMU EMPATİ TOPLUMU İÇİN ÇOCUK- ANA BABALAR TOPLUMU BAĞIMLILIK GÜVEN AKIL KORKUSU YETİŞKİN TOPLUMU BİREYSELLİK YALNIZLIK AKIL’A GÜVEN GENEL GELİŞME EĞİTİM VE ÇABA