GEBELİKTE AŞILANMA

Aşılama annenin, fetusun ve yenidoğanın önlenebilir morbidite ve mortalitesinin azaltılmasında önemli bir etkendir Aşılama ile annenin ve dolayısıyla fetusun sağlığı korunurken geçen pasif antikorlar sayesinde yenidoğanın ilk altı ayında enfeksiyonlardan korunması sağlanır

Gebelikte inaktif (ölü) virüs ya da bakteri ve toksoid kullanılarak yapılan aşılamalarda herhangi bir risk izlenmemiştir Emzirme döneminde aşılama yapılmasının herhangi bir sakıncası yoktur Aşılamaya genellikle 2. trimesterde başlanır Canlı virüs aşıları gebelikte yapılmaz

AŞILAMADA AMAÇ Gebelik esnasında fetusta konjenital malformasyon Büyüme geriliği, ölü doğum ve nörolojik arazlara sebep olan enfeksiyonlardan korumak Erken doğum eylemini azaltmak Gebelik esnasında daha şiddetli seyreden hastalıklardan anneyi korumak (influenza, hepatit B v.b) Yenidoğan enfeksiyonlarını azaltmak şeklinde sıralanabilir

HEPATİT B Hamilelikte Hepatit B aşısı yapılır mı? Hepatit B aşısı canlı virüs içeren bir aşı değildir, virüse ait canlı olmayan bazı antijenleri içeren bir aşıdır Bu nedenle hamilelerde uygulanmasının anne veya bebek açısından bir sakıncası yoktur Hepatit B aşısı "HBsAg antijeni" içerir, bu antijen non-enfeksiyöz özelliktedir yani anne ve bebekte hepatit hastalığı oluşumuna neden olamaz

HEPATİT B Taşıyıcı annelerin bebeklerine doğum sırasında hastalık bulaşabilir bu yüzden hepatit B taşıyıcı annelerin bebeklerine doğar doğmaz ilk 12 saatte hepatit B aşısı ve immunglobulini uygulanmalıdır Eşi hepatit B taşıyıcı olan gebeler o zamana kadar aşı yaptırmamışsa gebelikte muhakkak aşılanmalıdır 

HEPATİT B Eşinde hepatit B olanlar. Bu kadınların eşlerinden hastalığı alma riskleri yüksek olduğu için aşı ile korunma planlanmalıdır Yakın zamanda uyuşturucu kullanımı olan anne adaylarında da hepatit B alma ihtimali yüksek olduğu için aşılama planlanmalıdır. Gebelikten önceki 6 ay içerisinde birden fazla cinsel partneri olan kadınlar

HEPATİT B Bu gibi durumlarda ilgili hamilelere Hepatit B aşısı uygulanmalıdır 

İNFLUENZA (GRİP) AŞISI İnfluenza aşısı her yıl oluşan antijene göre hazırlanan ölü virus aşısıdır Gebelikte kullanımında herhangi bir olumsuz etki bildirilmemiştir Emzirme döneminde de güvenle yapılabilir Gebeliğin 2. ve 3. trimesterini influenza mevsiminde geçirecek olan tüm gebelere influenza aşısı yapılmalıdır

TETANOZ AŞISI Tetanoz aşısı canlı mikroorganizma içermediğinden dolayı gebelikte güvenle yapılabilecek bir aşıdır Difteri tetanoz aşısı inaktif tetanoz ve difteri toksinlerinden pürifiye edilerek hazırlanmış bir toksoid aşıdır Daha önce tetanoz aşısı hiç yapılmamış veya aşı yapılmasının üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmiş olan gebelere tetanoz aşısı yapılması önerilir

TETANOZ AŞISI Hamilelikte yapılmasının nedeni bebeği yenidoğan tetanozundan korumaktır Tetanoz aşısı gebelikte her dönemde yapılabilir fakat sıklıkla 3. ayın bitiminden sonra yapılması tercih edilir Eğer daha önce tetanoz aşıları tam olarak yapılmışsa ve son aşılamanın üzerinden 10 yıldan az süre geçmişse gebelik sırasında yapılması gerekmez

TETANOZ AŞISI Daha önce aşılamalar tam yapılmamışsa veya son aşının üzerinden 10 yıldan fazla süre geçmişse gebelikte (genellikle 5. ve 6. aylarda) 1 ay arayla toplam iki kere aşı yapılır İkinci aşıdan 6 ay sonra bir doz daha aşı anneye yapılır Bazı uygulamalarda bu aşıdan 1 yıl sonra bir doz daha, ve 1 yıl sonra bir doz daha yapılarak toplam 5 doza tamamlanmaktadır

HAMİLELİKTE DİFTERİ-TETANOZ-BOĞMACA (DTB) AŞISI YAPILABİLİR Mİ Difteri tetanoz boğmaca aşısında bulunan boğmaca aşısı da aynen tetanoz ve difteri gibi toksoid olarak üretilmiştir (pertussis toksini) yani canlı bakteri içermez Bu nedenle hamilelerde uygulanmasında bir sakınca yoktur ancak rutinde uygulanamaz Sadece boğmaca enfeksiyonu riskinin arttığı durumlarda yapılması önerilir

HAMİLELİKTE DİFTERİ-TETANOZ-BOĞMACA (DTB) AŞISI YAPILABİLİR Mİ Primer aşılama 3 doz olarak yapılır (ilk 2 doz birer ay ara ile, ikinci dozdan 6 ila 12 ay sonra da üçüncü doz olmak üzere )

KUDUZ AŞISI Gebelikte şüpheli hayvanlarla temas durumunda kuduz aşısı ve immunglobulin yapılmalıdır Kuduz aşısı canlı aşı değildir, inaktif aşı grubundandır Araştırmalar çoğunlukla kuduz aşısının gebelik  ve bebek üzerinde olumsuz etkilerinin olmadığını göstermiştir

MENİNGOKOK AŞISI Meningokok aşısı gebelerde meningokokal menenjit salgınlarında önerilir (1 doz) Annede olusan antikorlar plasenta yoluyla geçerek yenidoğanda ilk birkaç ay % 50’ye yakın koruma sağlar Anne ve fetusta aşının herhangi bir yan etkisi gösterilmemistir

GEBELİKTE YAPILABİLECEK AŞILAR •Tetanos difteri (Td) aşısı •Influenza(grip ) aşısı •Hepatit B(sarılık ) aşısı •Meningokok aşısı •Kuduz aşısı

GEBELİKTE YAPILMAMASI GEREKEN AŞILAR •Kızamık •Kızamıkçık •Kabakulak •Suçiçegi •BCG

SADECE GEREKTİĞİNDE YAPILMASI ÖNERİLEN AŞILAR •Boğmaca •Pnömokok •Kolera •Sarı humma •Hepatit A •Polio

EMZİRME VE AŞILAMA Inaktive veya canlı aşıların hiçbirinin emzirmekte olan anne veya bebegin üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi yoktur

ÖZET • Hamilelik öncesinde bağışıklık yok ise kızamıkçık ve suçiçeği aşısı yapılmalı ve en az bir ay gebe kalınmamalıdır • Aşı hem anne hem de bebek için en önemli koruyucu sağlık hizmeti olduğundan gerektiğinde uygulamaktan kaçınılmamalıdır • Tetanos-difteri aşısı rutin olarak, influenza ve hepatit B aşısı riskli gebelikte uygulanan güvenilir aşılardır. Hepatit B aşısı endikasyonu olan gebelerde mutlaka uygulanmalıdır • Gebeliğin 2. ve 3. trimesterini influenza mevsiminde geçirecek olan tüm gebelere influenza aşısı yapılmalıdır

ÖZET • Kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçegi aşıları fetus üzerine potansiyel toksik etkilerinden dolayı gebelerde kullanılmamalıdır • Gebelikte sadece tarama yapılmakla kalınmamalı, antijenleri negatif olan kadınlara bir kez daha gebe kalabilecekleri düşünülerek emzirme döneminde rubella ve varicella aşıları yapılmalıdır • Aşılar zorunlu haller dışında 2. ve 3. trimesterde uygulanmalıdır • Lohusalıkta aşılamanın sakıncası yoktur