Darcy Kanunu Doç.Dr. Recep YURTAL
Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy’nin deney seti 1856 Kum dolu sütun Su seviyesi = ha Su seviyesi = hb Qin 1803-1858 Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy’nin deney seti 1856 Qout
Darcy Kanunu Akım genelde laminerdir Enerjinin yüksek olduğu yerlerden alçak olan yerlere doğru olan yeraltısuyu hareketi; Sürtünme ile meydana gelen enerji kaybının fazlalığından dolayı yavaştır (permeabiliteye bağlı olarak) Genelde 10 ile 100 cm/gün dür. Akım genelde laminerdir
Darcy Kanunu Genelde yeraltısuyu akımı Darcy kanununa uyar (büyük boşluklar bulunan akiferlerde ile kuyu civarları hariç). statik Düzenli akım
Darcy Kanunu Enkesit alanı, A Özgül debi, q (mm/m) kum Eğim = K Referans düzlemi kum Enkesit alanı, A Özgül debi, q (mm/m) Hidrolik gradyan, -dh/dl Eğim = K
Darcy Kanunu I Piyezometrik eğim (Hidrolik gradyan) Filtre hızı Referans düzlemi kum Enkesit alanı, A I Piyezometrik eğim (Hidrolik gradyan) Filtre hızı Reynolds Re < 1-10 (Darcy kanunu geçerli) Gerçek hız
Darcy Kanunu Referans düzlemi kum Enkesit alanı, A Dracy Kanunu
Darcy Kanunu K = hidrolik iletkenlik (geçirimlilik, permeabilite) (cm/s) I = hidrolik gradyan (piyezometrik eğim) k = özgül geçirimlilik (Darcy = 0,98710-3 cm) = dinamik viskozite (kg.m-2.s)
Darcy Kanunu Zemin cinsi K (cm/s) k (Darcy) Kum taşı 10-3 – 10-1 1-10² Çakıl, iri kum 10-2 – 1 10-103 Çakıllı kum 10-2 – 10-1 10-10² Orta kum İnce kum Çok ince kum 10-4 – 10-2 10-1-10 Silt 10-6 – 10-4 10-3-10-1 Kumlu kil 10-8 – 10-6 10-5-10-3 Kil 10-9 – 10-7 10-6-10-4
Darcy Kanunu: Hidrolik iletkenlik debi Hidrolik yük akifüj Basınçlı akifer akiklüd Basınçsız akifer Basınçlı akifer beslenme alanı Basınçsız akifer basınç yüzeyi Hidrolik iletkenlik debi Darcy Kanunu: Hidrolik yük