TÜRKİYE BORU HATTI ANALİZİ
Dimitri Mendelev (1863) Vladimir Shukhov, Branobel (19. yy. sonu) Nobel Kardeşler Şirketi Petrol Taşımacılığı Birliği (1960)
TANIMI Boru hattı taşımacılığı, müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere özellikle enerji ürünlerinin kaynağından alınarak, tüketildiği son noktaya kadar olan tedarik süreci içindeki hareketinin etkili ve verimli bir biçimde planlanması, uygulanması, taşınması, depolanması ve kontrol altında tutulması hizmetinin yapıldığı bir Lojistik Yönetim biçimidir.
TEKNİK BİLGİLER 100-1200mm iç çap Çelik ve plastik 0,91m - 1,80m yer altı Multi-Product (Farklı iki ürün Taşınması) Boru hatları düzenli olarak kontrol edilir ve gerekliyse “boru hattı denetim makinaları” ve “kazıyıcılar” kullanılarak temizlenir.
Genellikle ham petrol, doğal gaz gibi sıvı ya da gaz halinde olan ürünler taşınır. Pnömatik borularda kapsüllere konulan katı maddelerde hava basıncı kullanılarak taşınır. Gazların ve sıvıların yanı sıra bazı kimyasal malzemelerde boru hattı yardımı ile nakledilebilir.
Taşınan Madde Türüne Göre Ham Petrol Boru Hatları Doğalgaz Boru Hatları Amonyak Boru Hatları ( EN TEHLİKELİSİ) Hidrojen Boru Hatları İçecek Boru Hatları ( stadyum ) Su Boru Hatları
Boru Hattı İnşaat Aşaması En uygun yolun seçilmesi Güzergahın topografik çalışması Güzergahın açılması Güzergah üzerindeki gerekli kazıların yapılması Boruların yerleştirilmesi Boru eklerinin yapılması Borunun giydirilmesi ve hendeğin kapatılması
AVANTAJLARI Çok yüksek miktardaki ürünün taşınmasında en ekonomik yol olması, Teslimat süresine bakıldığında, en güvenilir taşıma tipi olması, Sürekli taşıma sağlaması,
Olumsuz hava koşullarından etkilenmemesi, İşletme maliyetinin düşük olması, Suyu uzun mesafelerde taşımak içinde kullanıldığında, kanallardaki suyun buharlaşmasının, kirlenmesinin önlenmesi ve çevresel etkilerden korunması.
DEZAVANTAJLARI İlk yatırım maliyetinin yüksek olması, Esnekliğinin düşük olması, Uzmanlık istemesi, Düzenli bakım ve denetim ihtiyacının olması,
Türkiye’deki Mevcut Boru Hatları Irak-Türkiye Ham petrol Boru Hattı Batman-Dörtyol Ham petrol Boru Hattı Ceyhan-Kırıkkale Ham petrol Boru Hattı Rusya-Türkiye Doğalgaz Boru Hattı Şelmo-Batman Ham petrol Boru Hattı Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı
Kerkük- Yumurtalık (Irak-Türkiye) arasında 1977’de açılan ham petrol boru hattıdır. Uzunluğu 986 km olup Türkiye içerisinde 641 km ‘ye sahiptir. Boru hattı senelik kapasitesi başlangıçta 35 milyon ton iken 19983-84 yılarında 46,5 tona çıkarılmış ancak BM tarafından 1991 yılında Irak’a koyulan ambargo sebebiyle kapatılmıştır. Batman-Dörtyol Boru Hattı ( Ham petrol ) 1967 yılında açılan boru hattı 494 km uzunluğunda olup yıllık taşıma kapasitesi 3,5 milyondur.
Rusya federasyonu- Türkiye doğalgaz boru hattı en uzun boru hattıdır Rusya federasyonu- Türkiye doğalgaz boru hattı en uzun boru hattıdır. 114 km’lik kısmı Marmara bölgesinde toplam 818 km'dir. Bulgaristan sınırından girerek Hamitatabat’tan Ankara’ya kadar uzanan boru hattıdır Şelmo-Batman Ham petrol boru hattı, Şelmo sahasında üretilen ham petrolü Batman Terminali’ne taşıyan boru hattının uzunluğu 42 km olup yıllık kapasitesi 800 bin tondur.
Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Kamuoyunda Bakü-Ceyhan petrol boru hattı olarak bilinen bu projeyle Hazar Havzası’nda bulunan, Kazakistan, Türkmenistan Azerbaycan gibi ülkelerde üretilen ham petrolün boru hattı ile Ceyhan’a taşınması ve buradan tankerlerle dünya pazarına ulaştırılması amaçlanmaktadır.
Türkiye’deki Yapım Aşamasında olanlar Rusya-Türkiye Doğalgaz Hattı( MAVİ AKIM ) Güney Doğalgaz Boru Hattı Türkiye-Bulgaristan-Romanya-Macaristan Doğalgaz Hattı ( NABUCCO )
Rusya-Türkiye Doğalgaz boru hattı diğer ismiyle Mavi Akıntı Projesi Rusya-Türkiye Doğalgaz boru hattı diğer ismiyle Mavi Akıntı Projesi. Bu proje Rusya’dan Karadeniz tabanından geçecek boru hattıdır. 16 milyar m3 doğalgaz geçmesi planlanmaktadır. 1998 yılında resmi gazetede yayınlanmıştır.
Güney Doğal gaz Boru Hattı’nın amacı yurt çapında doğalgaz kullanımını yaygınlaştırmaktır. Güney ve Güneydoğu bölgelerimizin doğalgaz ihtiyacını amaçlanmaktadır. 560 Km uzunluğunda olan hat Sivas’tan başlayıp Kahramanmaraş, Gaziantep, Osmaniye, Adana, üzerinden Mersin’e uzanacaktır.
Türkiye-Bulgaristan-Romanya-Macaristan Doğalgaz Boru Hattı ( NABUCCO ): Yunanistan projesinin ardından Avrupa'ya açılan ikinci kapımız olma niteliğindeki projemiz Avusturya’ya Bulgaristan Romanya Macaristan Slovakya Çek Cumhuriyeti üzerinden ulaşacak olan Nabucco projesidir.
Yapımı Planlanan Türkmenistan-Türkiye-Avrupa Doğalgaz Boru Hattı Irak-Türkiye Doğalgaz Hattı Mısır-Türkiye Doğalgaz hattı Gürcistan-Türkiye Doğalgaz Boru Hattı Azerbaycan-Türkiye ( Şahdeniz ) Doğalgaz Türkiye-Yunanistan Doğalgaz
KIBRIS BORU HATTI ( BARIŞ SUYU) Türkiye’den Kıbrıs'a 66 km uzunlukta borularla su takviyesi Yavru vatanın kuraklıkla baş etmesine destek
Siyasi Açıdan Boru Hatları Boruların başka ülkelerin çıkarlarına ters düşmesi. Düşman ülkelerin kalkınmasına neden olması Borularla taşınan maddelerin tehlikeli boyutlarının olması Avrupa’nın bu boyutta Asya’ya bağlı olması Boruların geçtiği ülkelerin kıymetlenmesi
TEŞEKKÜRLER Ömer AVADOS