PESTİSİTLERİN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ
Şimdi kırmızı elmalarımızı elimizden bırakalım, pembe gözlüklerimizi çıkaralım, bi daha bakalım. Ne mi gördük?
Pestisitler İnsektisit Herbisit Fungusit Akarisit Rodentisit Nematisit Mollusisit Bakterisit Virüsit
EN ÇOK KULLANILAN PESTİSİT ÇEŞİDİ (DDT) Çevrede doğal olarak oluşmayan, beyaz renkli, tatsız ve kokusuz bir maddedir.
Tütün ve pamuk tohumlarının korunmasında, malarya ve tifo gibi hastalıklara neden olan zararlı böceklerin tarım ürünlerinde kontrol edilmesi amacıyla geniş çapta kullanılan en önemli insektisit konumuna gelmiştir. Düşük dozda DDT insanlarda kusma, bulantı ishal, karaciğer enzim aktivitesinde azalma, gözlerde burunda boğazda kaşıntı, huzursuz heyecanlı ve sıkıntılı davranışlara neden olurken; yüksek dozda titreme ve kasların istemsiz kasılmasına neden olur.
Bazı Pestisit Ailelerinin Zararlı Etkileri
Fungusitler (Mantar Öldürücüler) Fungusitlerin insanlar üzerindeki akut toksisitelerinin düşük seviyede olduğu kabul edilir. Ancak cilt ve gözler için tahriş edici olabilirler. Püskürtülme sırasında solunulması durumunda, boğaz tahriş olabilir, öksürme ve hapşırma görülebilir.Fungusit zehirlenmelerinin önemli bir bölümü tohum tahılların tüketilmesinden kaynaklanır. Bu çeşit zehirlenmelerin önüne geçmek için parlak renkli bir boya kullanılmaktadır.
İnsektisitler(Haşere öldürücü) Pestisit zehirlenmelerinin en büyük bölümünden insektisitler sorumludurlar. En ciddi ve tehlikeli pestisit zehirlenmeleri organophosphate (organofosfat) ve carbamate (karbamik asit tuzu) insektisitlerine akut olarak maruz kalmaktan kaynaklanmaktadır. Organophosphate ve Carbamate insektisitler sinir sisteminin bozulmasına neden olur. Sinir sistemlerinde kolinesteraz bulunan bütün canlılar-böcekler, balıklar, kuşlar, insanlar ve diğer memeliler-bu kimyasallar nedeniyle zehirlenebilirler.
Herbisitler (Bitki Öldürücü) Zararlı otların yetişmesini engellemek için kullanılan pestisitlere herbisit denir. Genelde herbisitlerin akut toksisitesi oldukça düşüktür.Bir kısmı güçlü asitler, aminler, esterler ve fenoller olduklarından deride tahrişlere neden olabilir. Püskürtülme sırasında soluma durumunda burun içinde ve göğüsde yanma hissi olabilir. Uzu süre soluma durumunda ise bazen baş dönmesi görülebilir. Yutulmaları durumunda ise genelde kusma, mide yanması, ishal ve kas seğirmesi şikayetleri olur.
Pestisitlerin Başlıca Kullanım Alanları Tarımsal üretim Bahçecilik Balık yetiştiriciliği, balık tarımı Ormancılık Süs amaçlı bölgelerde (park, bahçe, oyun alanı) Gıda saklanması Beşeri ilaç olarak Endüstriyel böcek kontrolü
Havada, suda ve toprakta bulunan az veya önemsiz miktardaki bu kalıntılar, gıda zincirinde giderek yoğunlaşmakta ve bu zincirin sonundaki insan vücudunda ise başlangıç değerinin yüz binlerce katı bir düzeye erişebilmektedir.
Pestisitlerin Çevreye Etkileri Tarımsal alanlara, orman veya bahçelere uygulanan pestisitler (kullanıldıktan 6 saat sonra % 90 ‘ ı ) havaya, su ve toprağa, oradan da bu ortamlarda yaşayan diğer canlılara geçmekte ve dönüşüme uğramaktadır.
Hedef Olmayan Organizmalar Üzerine Etkisi Hemen hemen tüm insektisitler spesifik olmadıkları için sadece hedef organizmaları öldürmezler, omurgalı ve omurgasız diğer organizmaları da etkilerler.
En genel yan etkileri şunlardır: Arılar, kuşlar ve balıklar, mikroorganizmalar ve omurgasızlar gibi hedef olmayan organizmalarda ölümler Kuş, balık ve diğer organizmalarda üreme potansiyelinin azalması Hedef olmayan organizmalarda dayanıklılık oluşması sonucu insanlara hastalık taşıyan böcek ve parazitlerin kontrolden çıkması Ekosistemin yapısını ve türlerinin sayılarının değişmesi gibi uzun dönemli etkiler.
Pestisitlerin İnsan Üzerine Etkileri İnsanlarda zehirlenmeler pestisitlerin vücuda alınması ile gerçekleşmektedir. Zehirlenme akut (bir defada tek bir dozdan) veya kronik (uzun sürede birikim sonucu) olarak iki şekilde gerçekleşir.Gıdalardaki pestisit kalıntılarının vücuda alımı ile oluşan kronik zehirlenme sonucu, akciğer hastalıkları, kanser, beyinde hasar, karaciğer ve böbrekte nefrozlar oluşabilir. Teratojen (ana karnında bebekte deformasyon), mutajen (genetik bozukluklar) ve allerjik etki gösteren pestisitler de vardır. Pestisitlere uzun süre maruz kalındığında sinir, solunum, kalp, damar, mide, bağırsak ve dolaşım sistemlerindei karaciğer, böbrek gibi iç organlarda, deri ve gözlerde çeşitli hasarlar meydana gelmektedir.
Gıdalarda Pestisit Kalıntılarını Azaltma Yolları Yıkama Kabuk soyma Isıl işlemler(haşlama, pişirme) Muhafaza Işınlama Mikroorganizmalar yolu ile parçalama Bazı katı maddelerin ilavesi
HAZIRLAYANLAR TUĞÇE MEMİŞ / G120112055 AYÇANUR BİLİK / G120112009 NAZLIHAN DEMİRHAN / G120112005