ÇAKIRLI İLK VEORTAOKULU KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMELERİNE KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER HAZIRLAYANLAR: AKIN OCAK ÜNAL MEYDAN MEHMET EMİN YAMAN ÇAKIRLI 2015
KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU KARBON MONOKSİT ZEHİRLENMESİ ŞOFBEN ZEHİRLENMESİ
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU KARBON MONOKSİT Kokusuz Yanıcı Zehirli Renksiz Tatsız bir gazdır.
Karbon Monoksit Zehirlenmeleri ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Karbon Monoksit Zehirlenmeleri Kapalı ortamda; Kömür / Gaz sobası / Mangal / Ocak / Egzoz gazının iyi yanmaması sonucu açığa çıkar. Solunum yapılırken fark edilmez. KISA SÜREDE TIBBİ MÜDAHELE YAPILMAZSA ÖLÜMLE SONLANABİLİR.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU İyi yanmamış bir kömür yanma sırasında oda içindeki oksijeni yakıcı olarak kullanır. Eğer odada yeterli havalandırma yoksa yanma sonucu oluşan gazlar oda içine birikir. Karbon monoksit oda içinde belli yoğunluğa ulaştığında ölüme neden olur.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Uyku esnasında vücut karbon monoksit zehirleme etkisini algılayamaz. Ölüm olayları genelde gece saatlerinde olur. Gündüz zehirlenme belirtileri fark edilebilir.
Zehirlenme Belirtileri ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Zehirlenme Belirtileri Bayılma hissi Tansiyon düşüklüğü Kaslarda gevşeme Hareket edememe Şuur kaybı Koma Ölüm Baş ağrısı Baş dönmesi Yüzde pembe renk Terleme Kulak çınlaması Bulantı / Kusma Solunum zorluğu Siyanoz (Morarma)
Sobalardan kaynaklanan ölümler ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobalardan kaynaklanan ölümler % 35 yatak odasında % 25 oturma odası veya salonda % 10 banyoda gerçekleşmektedir.
Soba ve Kömürle ilgili önlemler ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba ve Kömürle ilgili önlemler İthal kömür daha zor tutuşur. İthal kömürün ısı değeri yüksektir ve ateş tuğlalı dökme sobalarda yakılmalıdır. Soba satın alırken; TSE belgeli olmalı, Yanma verimi yüksek olanlar tercih edilmelidir.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU SOBANIN KURULMASI
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Bacanın hazırlanması Soba kurulmadan önce bacalar temizlenmeli, Rüzgarın yönünü ayarlamak için bacaya şapka takılmalı, Rüzgara göre yön alan bir baca şapkası Sabit bir baca şapkası
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Bacanın hazırlanması Bütün bacalar çatıdan en az 1 metre yüksekte olmalıdır. Bacalar en yakın binadan en az 6 metre uzakta olmalıdır.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Yanlış Baca Görüntüsü
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobanın hazırlanması Soba odanın içinde en uygun yere yerleştirilmelidir. Mobilyalara uygun uzaklıkta kurulmuş bir soba
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobanın hazırlanması Sobanın altına yanıcı altlık konmalı, Bu amaçla mermer kullanılabilir. Mermerden yapılmış uygun bir soba altlığı
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba duvardan en az 50 / en çok 150 cm uzağa kurulmalı, Fazla dirsek ve borudan kaçınmalı, En fazla iki dirsek kullanılmalıdır. (Boru ve bacada kurum / katran oluşumu Tıkanma Gaz sızma olasılığı azalır)
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba borusu bacaya fazla sokulmamalı, Boru bacayı daraltmamalıdır. Zorunlu olmadıkça fazla dirsek kullanılmamalıdır.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba / dirsek / boru eklem yerleri duman sızdırmamalı, Eklem yerleri birbirine uygun geçirilmelidir.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Baca ve Soba borusu bağlantısı uygun biçimde yapılmalıdır.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobanın içi kullanılmadan önce mutlaka temizlenmeli, Elektrik süpürgesi kullanmak en pratik yoldur. Soba içinin temizlenmesi
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Temiz ve yakılmaya hazır bir soba
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobanın Yakılması Sobanın en fazla üçte ikisini kömür ile doldurmalıdır.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobada tutuşturmayı mutlaka üstten yapmalıdır. Sobayı alttan tutuşturduğumuzda kömürün içindeki uçucu maddeler yanmadan dışarı gider.
Soba tutuşuncaya kadar ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba tutuşuncaya kadar Sobanın alt ve üst delikleri açık tutulmalıdır.
Soba tutuştuktan sonra ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba tutuştuktan sonra Sobanın delikleri kademeli olarak kapatılmalıdır.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Yanmakta olan sobaya Kesinlikle yeni kömür ilave edilmez.
Kömür sobanız sönmemiş ise ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Kömür sobanız sönmemiş ise Yanan kömürün üzerine su dökerek söndürmeyiniz.
Sobada Yakılmaması Gerekenler ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobada Yakılmaması Gerekenler Lastik Plastik Boya Araba lastiği Asfalt Tıbbi atıklar Çöpler Sobada yandığı zaman çevreye çok zararlı ve zehirli kirletici gazlar bırakır. AŞIRI NEMLİ KÖMÜR VE ODUN KULLANILMADAN ÖNCE KURUTULMALIDIR.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU SOBALARINIZI HER GÜN, BACALARINIZI YILDA EN AZ BİR DEFA MUTLAKA TEMİZLEYİNİZ…
Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Lodoslu / fırtınalı havada sobayı yakmayın. Yatmadan önce sobayı söndürün. Soba yanarken uyumayın. Soba söndükten sonra içini iyice temizleyin. Sobayı üstten yakın. Soba borusuna çamaşır kurutmaya yönelik aksesuarlar takmayın.
Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Sık sık baca tepmesi oluyorsa baca deliği uygun olmayabilir. Rüzgar yönüne göre yön değiştiren baca kapakları taktırın. Bacaları ayda bir kez temizleyin.
yorgunluk halsizlik uyku hali baş dönmesi bulantı / kusma baş ağrısı ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Sobalı bir odada otururken yorgunluk halsizlik baş dönmesi baş ağrısı uyku hali bulantı / kusma görme bulanıklığı huzursuzluk hissettiğinizde PENCEREYİ VE KAPIYI AÇIN ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU SONUÇ Yukarıdaki uyarılara uyulduğunda; İyi ısınma sağlanır. %20 yakıt tasarrufu yapılabilir. Sobadan zehirlenme riski en aza indirilir.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU ŞOFBEN ZEHİRLENMESİ ŞOFBEN KAZALARI
Şofben kazalarını tanımak için temel bilgiler ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Şofben kazalarını tanımak için temel bilgiler Elektrikle çalışanlar daha çok termostat arızası nedeniyle kazan patlamalarına sebep olmakta, hastalar sıcak su yanıkları ile karşılaşmaktadırlar. LPG ile çalışan şofbenler de bazen kazalara sebep olmaktadır. Ancak bu kazalar, ortamdaki oksijenin yanma sırasında tüketilmesine bağlıdır. LPG zehirli değildir ancak 6 m2 den küçük, iyi havalandırılmamış mekanlarda şofben kullanıldığında, ortamdaki oksijen süratle tükenmekte, kazazedeler bu yüzden kaybedilmektedir.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
Alınması Gereken Önlemler ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Alınması Gereken Önlemler Şofbeni iyi çeken bir bacaya bağlayın. 6 m3 den küçük mekanlarda kullanmayın. Şofben / tüp arası hortum 125 cm den az olmalı. Banyoya hava girişi olmalı. Banyoyu içerden kilitlemeyin. Koku hissettiğinizde şofbeni kullanmayın. Banyodan uzun süre çıkmayan kişiyi kontrol edin. Korsan tüp kullanmayın. Gaz kaçağını kibrit ve çakmakla kontrol etmeyin.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Yapılması Gerekenler Paniğe kapılmayın. Gaz kaçağı olan mekanlarda 1 dakikadan uzun süre durmayın. Pencereleri / kapıları açın. Elektrik düğmesine dokunmayın. Ateş yakmayın.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Hastayı bulunduğu yerden çıkarın. Yardım isteyin. Zehirlenen kişiyi sırtüstü yatırın. Çukur ve kuytu yerleri süpürerek gazı havalandırın.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU İLKYARDIM Hasta bulunduğu yerden temiz havalı yere taşınmalı. Hemen suni solunum yapılmalı. Vakit kaybetmeden oksijen verilmeli.
ÇAKIRKI İLK VE ORTAOKULU Kaynak: -SAĞLIK BAKANLIĞI -UZM. DR. OLGUN GÖKTAŞ (SAĞLIK BAKANLIĞI BURSA ERTUĞRULGAZİ AİLE HEKİMLİĞİ MERKEZİ ) -TBMM ÇEVRE KOMİSYONU RAPORU