Ben uyu - yor - um Sen uyu - yor - sun O uyu - yor Biz uyu - yor -uz Siz uyu - yor - sunuz Onlar uyu - yor - lar Ben yürü - yor - um Sen yürü - yor - sun O yürü - yor Biz yürü - yor -uz Siz yürü - yor - sunuz Onlar yürü - yor - lar ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : uyu - makyürü - mek FİİL ÇEKİMİ FORMÜL FİİL KÖKÜ + (ı,i,u,ü) YOR + ŞAHIS EKİ
ÖRNEK - 1 : Ben gel - i - yor - um Sen gel - i - yor - sun O gel - i - yor Biz gel - i - yor - uz Siz gel-i - yor-sunuz Onlar gel- i- yor - lar ÖRNEK - 2 : Ben çalış- ı- yor - um Sen çalış - ı -yor- sun O çalış - ı - yor Biz çalış - ı - yor -uz Siz çalış-ı- yor-sunuz Onlar çalış- ı-yor- lar KURAL : SONU SESSİZLE BİTEN FİİLLERDE ŞİMDİKİ ZAMAN EKİ İLE FİİL ARASINA KAYNAŞTIRMA SESLİLERİ ( ı,i,u,ü ) GİRER
Ben yat - ı - yor - um Sen yat - ı - yor- sun O yat - ı - yor Biz yat - ı - yor - uz Siz yat- ı- yor-sunuz Onlar yat - ı - yor- lar Ben sor - u - yor - um Sen sor - u -yor - sun O sor - u - yor Biz sor - u - yor -uz Siz sor -u-yor - sunuz Onlar sor - u - yor- lar ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : yat - mak sor - mak
Ben ağlı - yor - um Sen ağlı - yor - sun O ağlı - yor Biz ağlı - yor -uz Siz ağlı - yor - sunuz Onlar ağlı - yor - lar Ben anlı - yor - um Sen anlı - yor - sun O anlı - yor Biz anlı - yor -uz Siz anlı - yor - sunuz Onlar anlı - yor - lar ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : ağla - makanla - mak ŞİMDİKİ ZAMAN EKİ ( -YOR ) KÖKLERİN VEYA GÖVDELERİN SONLARINDAKİ “ A – E” SESLİLERİNİ “I – İ “ SESLİLERİNE ÇEVİRİR.
Ben bekli - yor - um Sen bekli - yor - sun O bekli - yor Biz bekli - yor -uz Siz bekli - yor - sunuz Onlar bekli - yor - lar Ben dinli - yor - um Sen dinli - yor - sun O dinli - yor Biz dinli - yor -uz Siz dinli - yor - sunuz Onlar dinli - yor - lar ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : bekle - mek dinle - mek
Ben oynu - yor - um Sen oynu - yor - sun O oynu - yor Biz oynu - yor -uz Siz oynu - yor - sunuz Onlar oynu - yor - lar Ben koklu - yor - um Sen koklu - yor - sun O koklu - yor Biz koklu - yor -uz Siz koklu - yor - sunuz Onlar koklu - yor - lar ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : oyna - makkokla - mak ŞİMDİKİ ZAMAN EKİ ( -YOR ) KÖKLERİN VEYA GÖVDELERİN SONLARINDAKİ “ A – E” SESLİLERİNİ “U – Ü “ SESLİLERİNE ÇEVİRİR.
Ben söylü - yor - um Sen söylü - yor - sun O söylü - yor Biz söylü - yor -uz Siz söylü - yor - sunuz Onlar söylü - yor - lar Ben gözlü - yor - um Sen gözlü - yor - sun O gözlü - yor Biz gözlü - yor -uz Siz gözlü - yor - sunuz Onlar gözlü - yor - lar ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : söyle - mekgözle - mek
OSMAN ’ IN BİR GÜNÜ Osman sabah saat 06:30 ‘da kalk - ıyor. Lavaboya gid - iyor. Elini, yüzünü yıkı - yor. Odasına gel - iyor.
Yatağını düzelt - iyor. Elbiselerini giy - iyor. Kahvaltı yapmak için yemekhaneye gid - iyor. Sabah kahvaltısını yap - ıyor. Lavaboda ellerini ve ağzını yıkı - yor.
Okulun önünde sıraya geç - i - yor. ( Öğretmenleri kılık-kıyafet kontrolü yap -ı - yor. ) Saat 07:45’te ders başlı - yor. Osman dersleri çok dikkatli dinli - yor. Öğretmen Osman’a soru sor-u-yor. Osman soruyu cevaplı - yor.
Osman saat 12:00’de öğle yemeğini yi - yor. Yemekten sonra bahçede biraz gez - i - yor. Dersler saat 15:40’da bit-i-yor. Osman derslerden sonra biraz dinlen - i - yor.
Recai Bey şarkı söyle- mi-yor.( şarkı söyle- mek ) Osman kitap oku-mu-yor. ( kitap oku – mak ) RRamazan futbol oyna-mı-yor. ( oyna – mak ) ÖÖğretmen ders anlat-mı- yor. (ders anlat- mak ) AAhmet Bey alış-veriş yap-mı-yor. ( alış veriş yap - mak ) KKardeşim pazara git-mi-yor. (pazara git - mek) ÖÖğrenciler piknikten gel-mi-yorlar. (gel - mek) DDurakta otobüs bekle-mi - yor. ( bekle - mek ) B – OLUMSUZ
ÖRNEK - 1 : Ben gel-mi-yor - um Sen gel -mi- yor - sun O gel -mi- yor Biz gel -mi- yor- uz Siz gel-mi- yor-sunuz Onlar gel- mi- yor- lar ÖRNEK - 2 : FİİL ÇEKİMİ FORMÜL FİİL KÖKÜ + mı,mi,mu,mü + YOR + ŞAHIS EKİ Ben çalış-mı-yor - um Sen çalış-mı- yor - sun O çalış-mı- yor Biz çalış-mı- yor- uz Siz çalış-mı- yor-sunuz Onlar çalış-mı- yor- lar
ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : uyu - mak yürü - mek Ben yürü-mü-yor - um Sen yürü-mü- yor - sun O yürü-mü- yor Biz yürü-mü- yor- uz Siz yürü-mü- yor-sunuz Onlar çalış-mı- yor- lar Ben uyu-mu-yor - um Sen uyu-mu- yor - sun O uyu-mu- yor Biz uyu-mu- yor- uz Siz uyu-mu- yor-sunuz Onlar uyu-mu- yor- lar
C – SORU ???? FİİL ÇEKİMİ FORMÜL FİİL KÖKÜ + mı,mi,mu,mü + YOR + ŞAHIS EKİ ÖRNEK - 1 : Ben geliyor muyum? Sen geliyor musun? O geliyor mu? Biz geliyor muyuz? Siz geliyor musunuz ? Onlar geliyorlar mı? Ben kaptıyor muyum? Sen kaptıyor musun? O kaptıyor mu? Biz kaptıyor muyuz? Siz kaptıyor musunuz ? Onlar kaptıyor mı?
ÖRNEK - 1 : ÖRNEK - 2 : bağla - mak izle - mek Ben bağlıyor muyum? Sen bağlıyor musun? O bağlıyor mu? Biz bağlıyor muyuz? Siz bağlıyor musunuz ? Onlar bağlıyorlar mı? Ben izliyor muyum? Sen izliyor musun? O izliyor mu? Biz izliyor muyuz? Siz izliyor musunuz ? Onlar izliyorlar mı?
söyle - mekoyna - mak ÖRNEK - 2 : ÖRNEK - 1 : Ben oynuyor muyum? Sen oynuyor musun? O oynuyor mu? Biz oynuyor muyuz? Siz oynuyor musunuz ? Onlar oynuyorlar mı? Ben söylüyor muyum? Sen söylüyor musun? O söylüyor mu? Biz söylüyor muyuz? Siz söylüyor musunuz ? Onlar söylüyorlar mı?
OOnlar yolda yürü - yorlar. ( yürü - mek ) A Ahmet Bey dağın zirvesinde dur-u-yor. ( dur- mak )
OOsman gazete oku - yor. ( oku - mak ) AAyşe Hanım oturma odasında televizyon seyred-i-yor. ( seyret – mek )
Hasan Bey dans ed - i - yor. ( dans et - mek ) OOnlar şarkı söylü - yorlar. ( söyle - mek )
AAşçı mutfakta yemek yap- ı -yor. ( yap-mak ) Osman dağa tırman - ı - yor. ( tırman-mak )
Hasan başını toprağa göm-ü-yor. (göm- mek) TTavşan ve Kaplumbağa yarış yap - ı - yorlar. ( yap - mak )
FFahrettin kedi sev - iyor. ( sev - mek ) KKızlar otur- u- yorlar. (otur - mak )
AAyşe Hanım araba sür - ü - yor. ( sür – mek ) ÇÇocuk ağlı - yor. ( ağla - mak )
BBüşra Hanım hapşır - ı - yor. ( hapşır - mak ) ÇÇocuklar gül - ü - yorlar. ( gül - mek )
HHırsız banka soy - u - yor. ( soy - mak ) MMüfettiş araştırma yap -ı-yor. ( yap - mak )