EYLEM (FİİL) EYLEMDE ANLAM www.edebiyatogretmeni.net.

... konulu sunumlar: "EYLEM (FİİL) EYLEMDE ANLAM www.edebiyatogretmeni.net."— Sunum transkripti:

1 EYLEM (FİİL) EYLEMDE ANLAM

2 EYLEMDE(FİİLDE)ANLAM
Eylemler varlıkların yaptığı iş(kılış),hareket,oluş ve durumun niteliğine göre üç gruba ayrılır. 1.İş(kılış)Eylemi 2.Oluş Eylemleri 3.Durum Eylemleri * Hareket eylemleri

3 1.İş(Kılış) Eylemleri Yapılan iş olur ve biter. İş öznenin istemiyle gerçekleşir. Yapılan işin sürekliliği yoktur. İş eylemlerinin kullanıldığı cümle nesne alır. Yüklem,”Ne,Neyi,kimi,Nereyi?”sorularına yanıt verir. Ör:”kır-,it-,sev-,döv-,yırt-,taşı-,at-,ez-,kes-,tut-,yık- ,vb Fatih tahtayı sildi.(neyi?:tahtayı) Annem beni seviyor. Çantamı okula kadar taşıdı. Çocuk bahçede koşarken çiçekleri ezdi.

4 2.Oluş Eylemleri Bir durumdan başka bir duruma geçmeyi anlatan eylemlerdir. Aradan geçen zaman gözlemlenemez. Oluş eylemleri nesne almaz. Öznenin istemi dışında gerçekleşir. Öznedeki değişimi verir. Yüklem,”Ne,neyi,kimi,Nereyi?”sorularına yanıt vermez. Ör: bayatla-,sol-,sarar-,güzelleş-,yaşlan-,doğ-,büyü-,kızar-,vb. Ağır işlerde çalışmaktan ellerim nasırlaştı. Dün bahçeden kopardığım çiçek solmuş. Bahçedeki armutlar her geçen gün sararıyor. Hayvanat bahçesindeki sevimli maymun yıllar geçtikçe yaşlanıyordu.

5 3.Durum Eylemleri Öznenin bir durumunun sürekliliğini anlatır.
Yapılan bir işten sonra ortaya çıkan bir durumu anlatan eylemdir. Durum eylemleri nesne almaz Yüklem”Ne,Neyi,Kimi?”sorularına yanıt vermez. Ör: sus-,uyu-,yat-,otur-,uzan-,bekle-,dur-,vb. Telefonun alarmını kurup sabahleyin erken kalkalım. Pazar günü akşama kadar odamda kitap okuyarak dinlendim. Araba parkın önünde durdu. Akşama kadar seni kütüphanede bekledim.

6 *Hareket eylemleri Varlığın bir yerden başka bir yere gitmesi,yer değiştirmesi söz konusudur. Ör: yürü-,yüz-,emekle-,vb. Kardeşim köpeği görünce eve doğru koştu. Sabah deniz kıyısında yürüdüm. Duvarın üzerinden bahçeye atlamış. Kardeşim ancak dokuzuncu ayında emekledi.

7 Kaynaklar İlköğretimTürkçe SBS 7 (Oran Yayıncılık)
HAZIRLAYAN: Sevda SALLAYICI (Türkçe Öğrt.)