Maddeyi Oluşturan Tanecikler
a)Madde Hakkında Neler Biliyoruz? Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı a)Madde Hakkında Neler Biliyoruz? atom Anahtar Kavram Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Kütle hacim tanecikli hareketli ve boşluklu yapıda olma maddelerin ortak özellikleridir.
Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve gaz Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve gaz olarak 3 halde bulunur. Madde hangi halde olursa olsun bütün maddeler taneciklerden oluşmuştur. Maddeleri oluşturan tanecikler bazı maddelerde atomu bazı maddelerde de molekülü temsil eder. Maddeyi oluşturan taneciklerin arasında boşluk bulunur. Madde hangi halde olursa olsun maddeyi oluşturan tanecikler hareket halindedir. Maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk miktarı ve taneciklerin hareketi maddenin haline göre değişir.
Maddeyi oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı 1)Maddenin Katı Hâli; Belirli bir hacme ve şekle sahiptir. Katı maddeyi oluşturan tanecikler birbirine çok yakındır ve aralarındaki boşluklar çok azdır. Tanecikler arasında belirli bir düzen olup, oldukları yerde titreşim hareketi yaparlar.
Belirli bir şekle sahip değildir. Sıvılar akışkan olduklarından Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Maddenin Sıvı Hâli; Belirli bir şekle sahip değildir. Sıvılar akışkan olduklarından bulundukları kabın şeklini alır. Sıvı maddeyi oluşturan tanecikler katı maddeyi oluşturan taneciklerden daha hızlı ve birbiri üzerinden kayarak, çarpışarak hareket eder ve daha düzensiz olup tanecikler arası boşluklar katılardan fazladır.
Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Maddenin Gaz Hâli; Tanecikler arasında boşlukların çok olduğu durumdur. Gaz hâlindeki maddeleri oluşturan tanecikler, gelişi güzel hareket ettiklerinden gazların belirli şekli ve hacimleri yoktur. Gazlar bulunduğu kabın tamamını doldurur. Gazların yayılmaları gözle takip edilebilir. Örneğin bir odaya damlatılan kolonyanın kokusu kısa sürede odanın tamamına yayılır. Yanan bir kâğıdın çıkardığı dumanın yayılması gözle görülebilir.
b)Maddelerin Hallerine Göre Sınıflandırılması Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı b)Maddelerin Hallerine Göre Sınıflandırılması “suyun doğadaki üç hali” Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve gaz olarak 3 halde bulunur.Madde hangi halde olursa olsun bütün maddeler taneciklerden oluşmuştur ve bu taneciklerin arasında boşluk bulunur.
c)Hangi Maddeler Genleşir? Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı c)Hangi Maddeler Genleşir? Gözlemlerimizden bir maddenin sıcaklığı değiştirildiğinde boyutlarınızda değiştiğini biliriz. İşte maddelerin ısıtıldığında boylarında meydana gelen bu artışa genleşme denir.Genleşme maddenin katı-sıvı-gaz tüm hallerinde görülen bir Katı sıvı gaz halindeki bütün maddeler küçük taneciklerden oluşmuştur. Madde ısıtılınca bu taneciklerin enerjisi artar ve birbirlerinden uzaklaşırlar. Soğutulduklarında ise enerjileri azalacağı için birbirlerine yakılaşırlar.
Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Yazın elektrik telleri ısındığında maddenin enerjisi artar birbirinden uzaklaşır ve elektrik tellerinin boyları uzar kışın soğuduklarında ıse maddelerin enerjileri azalır birbirine yaklaşırlar ve elektrik tellerinin boyları kısalır.
Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı d)Hangi Maddeleri Sıkıştırabiliriz? Üzerine basınç uygylanan maddaler sıkışırlar.Hacimleri küçülür.Bu olayda maddenin tenecikli yapıda olduğu ve tanecikler arasında boşluk bulunduğu gerçeğini ortaya çıkarır. Basınç karşısında tanecikler arası uzaklıklar azalır ve madde sıkışır.Katı ve sıvılarda sıkışma çok azdır.Pratik olarak sıkıştırılamazlar.Ancak gazlar , çok daha fazla sıkıştırılabilirler .Gazlarda sıkışma miktarı uygulanan basınçla doğru orantılısır.Basınç arttıkça sıkışma artar, hacim küçülür.
Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Klor gazı çok rahat bi şekilde sıkışırken katı madde olan demir blok ve sıvı madde olan zeytin yağı sıkışmaz.
Tarih Boyunca Tanecik Fikrinde Değişimler Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Tarih Boyunca Tanecik Fikrinde Değişimler Maddenin yapısıyla ilgili yazılı bilgiler M.Ö. 5. yy kadar uzanmaktadır.Democritus (Demokrit), maddenin gözle görülemeyecek kadar küçük taneciklerden oluştuğunu ileri süren fdüşünürlerden biridir.Maddenin bölünmeyecek kadar küçük taneciklerine atom adını veren de Democritus` tir. Democritus şöyle düşünerek atom kavramına ulaşmış olabilir; Bir demir tel önce ikiye bölelim. Sonra parçalardan birini tekrar ikiye bölelim. Elde edilen parçaları tekrar tekrar ikiye bölmeye devam edelim.
Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Bu bölme işlemini sonsuza adar sürdüremeyiz.En sonunda parçalar yeniden bölünmeyecek kadar küçük hale gelir. Bu şekilde elde edilen ve artık ve artık bölünmeyeceği düşünülen en küçük demir parçasına atom denir. Democritusa` a göre bütün maddeler aynı tip atomlardan meydana gelmiştir . Maddelerin birbirinden farklı olmasını maddeyi oluşturan atomların Farklı şekillerde bir arada bulunmasından kaynaklandığı nı ileri sürmüştür. “Geleneksel olarak renkleri , acılık ve tatlılıkları algılarız.Ancak gerçek olan atomlar ve bunlar arasındaki boşluktur” Democritus
Maddeyi Oluşturan Tanecikler Maddenin Tanecikli Yapısı Atom hakkında ilk bilimsel çalışma 19. yy başlarında John Dalton tarafından yapılmıştır.Dalton , maddelerin birbirinden farklı oluşunu , maddeleri oluşturan atomların birbirinden farklı olduğunu söyleyerek açıklamışır. Dalton` san sonrada atomla ilgili çalışmalar devam etmiştir.Marie Curie ve Becquerel bu konuya katkı sağlayan önemli çalışmalarda bulunmuştur. Günümüzde atom hakkında saha detaylı bilgilere ulaşılmıştır.Atomun bölünemez oplduğu fikri yıkılmış ve atomların daha küçük perçaçıklardan oluştuğu anlaşılmıştır.