1. Petrucci, H. R. , Harwood, S. W. , Genel Kimya, Çev. Uyar. T 1. Petrucci, H.R., Harwood, S.W., Genel Kimya, Çev. Uyar.T., Palme Yayıncılık, 2002, Ankara. 2. Aydın, A.O., Sevinç, V., Şengil, İ.A., Temel Kimya, Aşiyan Yayınları, 2001, Adapazarı. 3. Sarıkaya, Y., Erdik, Y.,Temel Üniversite Kimyası, Gazi Kitap Evi,1969.

GENEL KİMYA1/2 Petrucci -Horwood –Herring Çeviri ed. T. UYAR-S. AKSOY

Kimya Nedir? Kimya, evrendeki bütün maddelerin özelliklerini ve değişimlerini inceleyen bir bilim dalıdır. 3 3

ORGANİK KİMYA: C ve onun bileşiklerini inceler. KİMYANIN BÖLÜMLERİ ORGANİK KİMYA: C ve onun bileşiklerini inceler. İNORGANİK KİMYA: Genellikle C ve bileşikleri dışındaki maddeleri inceler. FİZİKOKİMYA: Maddelerin enerji ilişkilerini ve hal değişimlerini inceler. BİYOKİMYA: Canlıların yapısında gerçekleşen kimyasal olayları ve bunların sonuç ve etkilerin inceler. NÜKLEER KİMYA: Atom çekirdeğindeki değişmeleri inceler. ANALİTİK KİMYA: Maddelerin tanınması, analizi, bileşiminin nicel ve nitel yönden incelenmesiyle ilgilenir. 4 4

E=m.c2 Kütle, madde miktarının bir ölçüsüdür. Ağırlık ise bir maddeye yerçekiminin uyguladığı kuvvettir. Kütle, bir madde için sabit bir değerdir, ancak ağırlık ise maddenin bulunduğu yere göre değişen bir değerdir.

Maddenin bulunma durumlarına maddenin halleri denir. Su molekülünün üç hali H2O(k) H2O(g) H2O(s)

Yani dünya dışında, evrendeki maddelerin % 99'u plazma (iyonlaşmış gaz) halindedir. (Örn. Güneş)

Maddenin Plazma Hali: Elektrikçe nötr olan; atom, iyon, elektron ve moleküllerin bir arada bulunduğu karışıma plazma hali denir. Daha çok yüksek sıcaklık ve basınçta plazma hali ile karşılaşılır. Güneş, kibrit alevi, floresan lambadaki ışıldama maddenin plazma haline örnek verilebilir.

Maddedeki Hal Değişimleri Gaz Buharlaşma Yoğunlaşma SIVI Erime Donma Katı 11

Maddenin Ayırt Edici Özellikleri Katı Sıvı Gaz Özkütle + Erime noktası - Donma noktası Kaynama noktası Yoğunlaşma noktası Çözünürlük Genleşme Esneklik Elektrik iletkenliği Metaller için 14 14

Maddenin ayırt edici özelliklerinin her biri tek başına yeterli mi? Erime noktası Kaynama noktası Yoğunluk Kırılma indisi İletkenlik vb fiziksel özellikler tek başlarına bir maddeyi teşhis etmek için kullanılamazlar. Aynı erime noktasına sahip binlerce molekül vardır. 15 15

Elementler, daha başka maddelere ayrılamayan saf maddelerdir.

Cu + 1/2 O2 → CuO

Madde Maddenin doğada bulunuş şekilleri Saf Maddeler Saf Olmayan Maddeler (Karışımlar) Bileşikler Elementler Heterojen Karışımlar Homojen Karışımlar Metaller Ametaller Alaşımlar ve çözeltiler homojen karışımlardır. Çözelti; çözünen ve çözücü’den oluşup çeşitli şekillerde elde edilebilir.

Bir saf madde, belirli ya da sabit bir bileşimi olan ve kendine özgü özellikleriyle ayırt edilebilen maddedir. Bir karışım, iki ya da daha fazla saf maddenin bir araya gelmesiyle oluşur. Karışımın bileşimi maddenin her tarafında aynı ise homojendir. Karışımın bileşimi maddenin her tarafında aynı değilse heterojendir.

Yeryüzünde Bulunan Elementlerin Oranları : • Oksijen → % 46,6 • Silisyum → % 27,7 • Alüminyum → % 8,1 • Demir → % 5,0 • Kalsiyum → % 3,6 • Sodyum → % 2,8 • Potasyum → % 2,6 • Magnezyum → % 2,1

Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 + H2O 74 44 100 18 118 g 118 g Bir kimyasal reaksiyonda, reaksiyona giren maddelerin toplamı reaksiyondan çıkan maddelerin toplamına eşittir.

2 16 18 30

56 32 24 16

İYONLAR Katyonlar: Yüksüz atom elektron verdiğinde katyona dönüşür. Anyonlar: Yüksüz atom elektron aldığında anyona dönüşür.

Anyonlar: Yüksüz atom elektron aldığında anyona dönüşür 43 43