KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİ VE BEP HAZIRLAMA

Kaynaştırma Eğitimi Bilindiği üzere kaynaştırma yoluyla eğitimin amacı; özel eğitime ihtiyacı olan bireylere destek eğitimi hizmetleri de verilerek yetersizliği olmayan akranlarıyla birlikte aynı ortamda eğitimlerini sürdürmelerini sağlamaktır.

Kaynaştırmanın Amacı; Çocuğu normal hale getirmek değil, onun ilgi ve yeteneklerini en iyi şekilde kullanmasını sağlamak ve toplum içinde yaşayabilmesini kolaylaştırmaktır.

Kaynaştırma Eğitimin Yasal Dayanağı 573 sayılı “Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” (Madde 12) Özel Eğitim Hizmetler Yönetmeliği Anayasa (Madde 42) Özel eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü (Genelge No:2008/60)

Kaynaştırma Eğitimin İlkeleri Özel Eğitime ihtiyacı olan bireyin akranlarıyla aynı kurumda eğitim görme hakkı vardır Kaynaştırma, özel ve genel eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır. Hizmetler yetersizliğe göre değil, eğitim ihtiyaçlarına göre planlanır. Karar verme süreci aile-okul-eğitsel tanılama sürecine göre gerçekleşir.

Kaynaştırma Eğitimin İlkeleri Kaynaştırma erken başlamak esastır. Kaynaştırmada bireysel farklılıklar esastır. Eğitim normal insanlarla ve doğal ortamlar da verilmelidir. Eğitim, bireyi toplumun bir parçası haline getirmeyi amaçlar.

Madde 69-Kaynaştırma yoluyla eğitim uygulama ölçütleri Kaynaştırma uygulamalarına devam edecek öğrencilerin birden fazla yetersizliği olmamasına, erken yaşta tanılanmış, ailesinin iş birliğine açık ve eğitim almaya yatkın, cihaz kullanması gerekenlerin mutlaka cihazlandırılmış, zihinsel öğrenme yetersizliği olan öğrencilerin hafif ve orta düzeyde zihinsel yetersizliği olmalarına dikkat edilir. Kaynaştırma uygulamalarında öğretim programları, programın amaçları bireye uyarlanarak uygulanır, bireyselleştirilmiş eğitim programları ile desteklenir.

Kaynaştırma Uygulamalarında Görev ve Sorumluluklar Müdür ; kaynaştırma uygulamaları için kurumda gerekli düzenlemeleri plânlar ve uygulanmasını sağlar, özel eğitim hizmetleri kurulu ile iş birliği yapar. Gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmen; bireyselleştirilmiş eğitim programlarını uygular, değerlendirir, gerektiğinde bireye, aileye, öğretmene ve kuruma bilgi verir. Öğretmen; özel eğitim gerektiren öğrencilerin sınıf tarafından sosyal kabulü için önlemler alır, bireysel ve gelişim özelliklerini dikkate alarak değerlendirme yapar, programını bireyselleştirerek uygular. Bu çerçevede aileler, ilgili kurum ve kuruluşlar ile iş birliği içinde çalışır. Rehber öğretmen-psikolojik danışman; kaynaştırma uygulaması kararı ile gelen öğrenciler için, uygun eğitim ortamının düzenlenmesinde ve uygulamada yer alan öğretmenlere, öğrencilerin gelişimlerini izleme ve aile eğitimi konularında rehberlik eder. Aile; programın uygulanması sırasında çalışmalara etkin bir şekilde katılır, gerektiğinde eğitim araç-gereç desteği sağlayabilir.  

Kaynaştırma Eğitimin Yararları Özel eğitime ihtiyacı olan bireylere, Normal çocuklara Ailelere Öğretmenlere

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Bireye Yararı Kendine güven, takdir edinme, işe yarama, cesaret, sorumluluk gibi sosyal değerleri gelişir. Özelliklerine uygun ortamdan dolayı uyum ve başarı artacaktır. Olumsuz davranış yerine olumlu davranış artacaktır.

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Bireye Yararı Normal öğrencilerle birlikte çalışmaları daha büyük başarılar için kendilerinde istek ve cesaret uyandırır. Bu öğrenciler normal öğrencilerden bazı davranışları öğreneceklerdir. Eğitim programlarına ek olarak aile eğitimi, sosyal, kültürel ve serbest zaman etkinlikleri sayesinde öğrenmeleri gelişir.

Normal Çocuklara Yararları Özürlü bireye karşı kabul, hoşgörü, yardımlaşma, demokrasi ve ahlaki anlayışlar gelişir. Bireysel farklılıkları doğal karşılar ve saygı gösterir. Özürlülerle birlikte yaşamayı öğrenir. Lider, model olma ve sorumluluk duygusu gelişir.

Ailelere Yararları Okula bakış açıları değişir. Çocukların ilgi ve ihtiyaçları konusunda daha sağlıklı bilgi edinir. Aile içi çatışmalar azalır ve aile sağlığı artar. Çocuklarına nasıl yardım edecekleri konusunda yeni yollar öğrenirler.

Öğretmenlere Yararları Şartsız kabul, sabır, hoşgörü, bireysel özelliklere saygı davranışları gelişir. BEP hazırlama ve uygulama daha başarılı olurlar. Kaynaştırma öğrencisi ile yapılan çalışmalar sayesinde öğretim becerilerini geliştirebilir ve deneyimlerini artırabilir.

Kaynaştırma Uygulamaları A- Tam Zamanlı Kaynaştırma B- Yarı Zamanlı Kaynaştırma

Tam Zamanlı Kaynaştırma Özel Eğitime ihtiyacı olan öğrencinin kaydı normal sınıftadır; öğrenci tam gün boyunca sınıfta eğitim almaktadır. Kaynaştırma uygulamaları yapılan okullarda, sınıf mevcutlarının okul öncesi eğitim kurumlarında sınıf mevcudu 1 öğrenciye 20, 2 öğrenciye 10’u geçmeyecek şekilde,

ilköğretim kurumlarında 2 öğrenciye 25, 1 öğrenciye 35 öğrenciyi aşmayacak şekilde düzenlenir. Özel eğitim gerektiren öğrenciler her sınıfa eşit olarak dağıtılır, bir sınıfta yetersizliği aynı olan en fazla iki öğrenci uygulamaya katılır.

Yarı Zamanlı Kaynaştırma Özel Eğitime ihtiyacı olan öğrencinin kaydı özel sınıftadır; özel eğitim sınıfı öğrencisi başarılı olabileceği derslerde kaynaştırma sınıfında eğitim almaktadır.

DESTEK EĞİTİM ODASI Destek eğitim odası; ilköğretim okullarında kaynaştırma eğitimine tabi olan özel eğitime muhtaç öğrenciler ile üstün yetenekli öğrencilerin ihtiyaç duyulan alanlarda eğitim hizmetleri alabilmesine yönelik düzenlenmiş ortamlardır. Destek eğitim odasında eğitim alacak öğrencilerin tanılaması, Bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) geliştirme biriminin önerileri doğrultusunda rehberlik ve danışma hizmetleri yürütme kurulunca belirlenir.

Değerlendirme Kaynaştırma uygulamasındaki öğrenciler,devam ettikleri okulun sınıf geçme ve sınavlarla ilgili hükümlerine göre değerlendirilir. Bireysel ve gelişim özellikleri dikkate alınarak, sınavlarda gerekli önlemler alınır ve düzenlemeler yapılır. Öncelikle bireyselleştirilmiş eğitim programlarında hedeflerin gerçekleştirilmesi esas alınır.

Değerlendirme Zihinsel öğrenme yetersizliği olan öğrencilere, ilköğretimde sınıf tekrarı yaptırılmaz.

Değerlendirme Görme yetersizliği olan öğrencilere; yazılı yoklamalarda yeteri kadar zaman verilir. Braille-kabartma yazı olarak verilen yanıtlar sınavdan hemen sonra öğretmenin öğrenciye okutmasıyla değerlendirilir. Yazılı yoklamalarda daktilo, bilgisayar gibi cihazlardan yararlanılabilir. Bu öğrenciler, çizimli ve şekilli sorulardan muaf tutulurlar. İşitme yetersizliği olan öğrenciler; ilköğretim ve orta öğretimde istekleri doğrultusunda, yabancı dil programlarının bazı konularından veya tamamından muaf tutulurlar. Bu öğrencilerin başarıları yazılı sınavlar, ödevler ve projelerle değerlendirilir. Ortopedik yetersizliği olan öğrencilerden; yazmada güçlük çektiği belirlenenler sözlü olarak değerlendirilir. Sinir sisteminin zedelenmesi ile ortaya çıkan yetersizliği olanlar ise, çoktan seçmeli testler ile değerlendirilebilir. Dil ve konuşma güçlüğü olan öğrencilerin değerlendirilmesinde yazılı sınavlar, ödevler ve projeler dikkate alınır.

Değerlendirme Özel öğrenme güçlüğü olan öğrenciler; güçlükten etkilenme durumlarına göre yazılı sınav veya sözlü değerlendirmelerin herhangi birinden istekleri doğrultusunda muaf tutulurlar. Hiperaktivite ve dikkat yetersizliği olan öğrencilerin bu özellikleri göz önüne alınarak, kısa yanıtlı ve az sorulu yazılı sınavlar, ödevler ve projelerle değerlendirilirler. Otistik ve duygusal uyum güçlüğü olan öğrencilerin değerlendirilmeleri; öğrencilerin hazır oldukları zamanlarda yapılır.

Devam - Devamsızlık İlköğretim okulları yönetmeliği Sürekli devamsızlık halinde sınıf tekrarı yaptırılır.

Kaynaştırma Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar Normal sınıf içinde tek bir yetersizlik türüne yönelik yerleştirme yapılmalıdır. Eğitim okul kadar okul dışı ortamlarda da devam ettirilmeye çalışmalıdır. Çocuğu normal hale getirmek değil de yeteneklerini en iyi şekilde kullanmalarını sağlamak en önemli hedef olmalıdır.

Kaynaştırma Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar Ders konularının analizleri yapılmalı konular parçalara ayrılmalıdır. Sosyal, kültürel, iş ve meslek eğitimi çalışmalarına ağırlık vermelidir. Yetersizliği ne olursa olsun bireyi olduğu gibi kabul etmek esas alınmalıdır.

Kaynaştırma Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar Öğrencinin öğrenciye rehberlik etmesine yer verilmelidir. Etkinlikler sonucunda çocuğa geri bildirimler verilmeli, geldiği durum hakkında bilgi verilmelidir. Her kaynaştırma öğrencisi için ayrı bir BEP hazırlanmalıdır.

Kaynaştırma Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar En iyi öğretim bireyselleştirmeden toplumsallaştırmaya, somuttan soyuta, bilinenden bilinmeye, yakından uzağa doğru giden yoldur.Öğretmenlerin öğrenciye sunacakları bilgi alanlarını bu eğitim ilkelerine göre düzenlenmeleri yararlı olacak. En iyi öğrenilen şeylerin kendi kendine yaparak ve yaşayarak öğrenme durumlarıyla ortaya çıkar.Öğretmen bu yöntemi tüm etkinliklerini temeline almalıdır.

Kaynaştırma Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar Öğretim etkinliklerinde görsel-işitsel materyaller kullanılması uygun olur. Çünkü öğrenme işlemine katılan duyu organlarının sayısı ne kadar çoksa öğrenme o kadar iyi, unutma o kadar geç olacaktır. Öğretmen ders anlatırken öğrenci ile sürekli göz iletişiminde bulunmalıdır.

Kaynaştırma Eğitiminde Dikkat Edilecek Hususlar Öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve olgunluk düzeyleri ve bazı özellikleri dikkate alınarak en uygun pekiştireçler seçmeli ve bunlar başarıyı ödüllendirici olarak kullanmalıdır. Olumsuz davranışlarda çok olumlu davranışların, yetersizliklerinden çok çocuğun yeterli yönlerinin görülüp pekiştirilmesi daha uygun olur