Biyoistatistiğe Giriş: Temel Tanımlar ve Kavramlar
TDS 207 - Biyoistatistik Ders Yeri ve Zamanı: 34-18 Nolu derslik, Çarşamba 13:40 – 15:30 Dersin Sorumlu Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Anıl Dolgun Dersin Öğretim Yardımcısı Arş. Gör. Mutlu Umaroğlu H.Ü. Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı Tel: 305 14 67
TDS 207 - Biyoistatistik Kaynak Kitap: Ders Notları Prof. Dr. Reha Alpar. Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik – Güvenirlik, Detay Yayıncılık, 3. Baskı, 2014. Ders Notları http://www.biyoistatistik.hacettepe.edu.tr/tds.html
İstatistik ve Biyoistatistik Kavramı İstatistik; Herhangi bir konu hakkında bilgi toplamak, toplanan bilgileri düzenlemek, çözümlemek ve yorumlamak için gerekli yöntemler topluluğudur. Biyoistatistik; Biyoloji, Tıp ve diğer sağlık bilimlerinde araştırma düzeni oluşturulması, verilerin elde edilmesi ve değerlendirilmesi ile uğraşan bilim dalıdır.
Tanımlayıcı İstatistik Çıkarımsal İstatistik
Tanımlar Tanımlayıcı istatistik: Verilerin özetlenmesi, sınıflandırılması, tablo ve grafiklerle sunulmasını içerir Çıkarımsal istatistik: Örneklemden elde edilen bulgular yardımıyla evren hakkında kestirimde bulunma, hipotezleri test etme ve karar verme süreçlerini içerir
Tanımlar Evren: Belirli bir özelliğe sahip tüm bireylerin oluşturduğu topluluktur Örneklem: Çekildiği evreni temsil ettiği düşünülen ve evrene göre daha az sayıda birey yada gözlemden oluşan alt kümedir Örnekleme: Evrenden örnek seçmek amacıyla geliştirilen yöntemler bütünü
Tanımlar Parametre: Evreni tanımlamak için kullanılan ölçülere denir İstatistik: Örneklemi tanımlamak için kullanılan ölçülere denir
Tanımlar Veri: İncelenen konuya açıklık getirmek amacıyla toplanan bilgi ve ölçümler bütünüdür Denek: Üzerinden veri toplanan her türlü canlı/cansız varlık Değişken: Deneklerin herhangi bir özelliğine ilişkin ölçümler bütünü
Veri Niteliksel veri (Kategorik) Veri Niceliksel veri (Sayısal) Sayımla elde edilen verilere denir Niceliksel veri: Ölçümle elde edilen verilere denir
Niteliksel Veri Sıralanabilir niteliksel Niteliksel veri (Kategorik) Sınıflanabilir niteliksel (sırasız) Sınıflanabilir (Sırasız) Niteliksel veri: Niteliksel verilerin kategorilerinde herhangi bir sıra yok ise bu tür verilere sınıflanabilir niteliksel veri denir. (Örn: Cinsiyet, Kan grubu, Medeni Durum...vb.) Sıralanabilir Niteliksel veri: Niteliksel verilerin kategorilerinde herhangi bir sıra var ise bu tür verilere sıralanabilir niteliksel veri denir. (Örn: Hastalık Evresi, Eğitim Düzeyi, Askeri rütbeler...vb.)
Niceliksel Veri Kesikli sayısal veri: Sürekli Aralık ölçekli Oran Ölçekli Kesikli sayısal veri: Belirli bir aralıktaki tam sayıları alan veri türüdür. (Örn: Çocuk Sayısı, Hastane yatak sayısı...vb.) Sürekli sayısal veri: Belirli bir aralıktaki tüm değerleri alan veri türüdür. (Örn: Ağırlık, Boy, Zeka puanı, Sıcaklık...vb.)