ÇOCUK İHMAL İ ve İSTİSMARI
ÇOCUKLUK KAVRAMI Çocuk Hakları Sözleşmesi Madde 1: Bu sözleşme uyarınca çocuğa uygulanabilecek olan kanuna göre daha erken yaşta reşit olma durumu hariç, 18 yaşına kadar her birey çocuk sayılır. T.C.K’ ya göre; 5395 sayılı çocuk koruma kanunun 1.nci maddesi gereğince çocuk, daha erken yaşta ergin olsa bile, 18 yaşını doldurmamış kişidir.
Kanunda çocuk hukuku ilkelerine uygun olarak “suçlu çocuk, suç işlemiş çocuk” ifadelerinin kullanılmasından özellikle kaçınılmıştır. Bununla birlikte kanunların suç olarak tanımladığı fiili yapan çocuklar bakımından kullanılacak ifade, terim sorununu da çözmek amacıyla kanunda suça sürüklenen çocuk ifadesi kullanılmıştır.
765 Sayılı TCK’da çocuğun cezai sorumluluk açısından üç evre kabul edilmişti. 1.Evre: 0-11 yaş grubuna dahil olanlar. 2.Evre: 12-15 yaş grubuna dahil olanlar. 3.Evre: 15-18 yaş grubuna dahil olanlar.
ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİ Dünya Sağlık Örgütü: , 0-18 yaş grubundaki Çocuğun Sağlığını, Fiziksel gelişimini, Psiko-sosyal gelişimini olumsuz etkileyen; Bir yetişkin, toplum yada devlet tarafından bilerek veya bilmeyerek çocuğa karşı gerçekleştirilen her türlü harekete maruz kalması çocuk istismarı ve ihmalidir.
ÇOCUK İHMALİ Çocuğun beslenme, barınma, giyim, temizlik, oyun, eğitim, güvenlik ve sağlık hizmetini sağlama görevinin reddedilmesi ya da yerine getirilmemesidir. Çocuğa fiziksel ya da duygusal, bilinçli ve isteyerek sorumlulukları yerine getirilmediği taktirde “aktif ihmal Bilgisizlik, imkansızlıklardan dolayı sorumluluklar yerine getirilmiyorsa “pasif ihmal” çocuk ihmalinden söz edilir.
ÇOCUK İHMALİ Fiziksel ihmal Cinsel ihmal Duygusal ihmal Ekonomik ihmal
Fiziksel İhmal İhmalin pasif bir olgu olması yapılması gereken şeyler yapılmaması, denetlenmemesi,
Fiziksel İhmal Sağlık kontrolünün yapılmaması
Fiziksel İhmal Çocuğun terk edilmesi veya kendine zarar verebileceği durumlarda denetimsiz bırakılması
Fiziksel İhmal Gereğince bakımın sağlanmaması, beslenmemesi, mevsim şartlarına göre giydirilmemesi.
Beslenme yetersizliği yaşayan Besin desteği başlandıktan 3 ay 18 aylık çocuk beyni (BT) sonraki hali (BT) Unicef : The State of the World’s Children, 2001. New York, Unicef, 2001.
Fiziksel İhmal Okula gönderilmemesi veya okula gönderildiği halde okuldaki durumu ile ilgilenilmemesi,eğitim gereksinimlerinin gözardı edilmesi.
Cinsel İhmal Çocuğa verilmesi gereken cinsel eğitimin verilmemesi ise cinsel ihmal olarak nitelendirilmektedir.
Duygusal İhmal Çocuğun ihtiyaç duyduğu sevgi, ilgi ve yakınlığın gösterilmemesi duygusal ihmal olarak tanımlanabilir.
İhmal Sonucu Suça Yönelme Çocuklarına karşı ilgisiz, sevgi ve şefkatten yoksun ya da onları açık bir şekilde reddeden 42 annenin %33,3’ü, 68 babanın %30,9’unun çocukları suça itilirken; İlgili, normal bir ailede ise 339 annenin %17,4’ü, 286 babanın %16,1’inin çocuklarının suça itildiği ortaya çıkmıştır. Toplumsal yaklaşımlar da istismar olarak kabul edilebilir.çocuk hakları sözleşmesine göre 18 yaş çocuk tanımı.zara verici,kaza dışı ve önlenebilir davranışlar
İSTİSMAR Fiziksel istismar Cinsel istismar Duygusal istismar Ekonomik istismar İhmal “6 yaşındaki kız çocuğu M. annesi tarafından acil servise götürülerek kanepeden düştüğü söyleniyor.Yapılan muayenesinde kafa darbesi ile beraber vücudunda çok sayıda morluk tespit ediliyor.Ancak annenin de gözünde geçmekte olan bir morluk fark eden doktor tarafından yapılan sorgulamada annenin eşinden sıklıkla dayak yediği ve çocuğu da annenin dövdüğü belirleniyor.” Dayak genellikle aile içi şiddetin bir parçasıdır.Çok zaman eşi tarafından dövülen anne çocuğunu da dövebilir. Yapılan araştırmalar ortaya koymuştur ki, fiziksel istismar (şiddet) kültürü ile yetişen çocuklar ileride bu şiddeti uygulayan kişiler olarak karşımıza çıkarmaktadır. Yine yapılan bazı araştırma sonuçlarına göre; çocuğa karşı fiziksel istismarın yaşandığı ailelerde;Eşler arasında çatışma ve tatminsiz evlilikler,Ebeveynlerden birisinin üvey olması,Ailenin yaşadığı yoğun sıkıntıların olduğu ortaya koyulmuştur. Türkiye’deki çalışmalarda ise; özellikle geleneksel aile yapılarında, konuşarak ikna yerine fiziksel cezalandırma yöntemlerinin sıklıkla kullanıldığı görülmektedir.
Türkiye’de görülme sıklığı nedir? Bilir ‘85, 16000 çocuk, 34% fiziksel istismar Zeytinoglu ‘89, 785 aile, 35% fiz. İst. Oral ‘94, 800 çocuk, 36% fiz./duyg. ist Aksel ‘94, 1500 lise öğrencisi, 9% cinsel ist. Aksel ‘94, 500 üniv. öğrencisi 18% cinsel ist. Atamer ’98, 445 üniv. öğrencisi 37% cinsel ist. Alikasifoglu ’04, 1871 kız lise öğrencisi, 4% cinsel ist. “6 yaşındaki kız çocuğu M. annesi tarafından acil servise götürülerek kanepeden düştüğü söyleniyor.Yapılan muayenesinde kafa darbesi ile beraber vücudunda çok sayıda morluk tespit ediliyor.Ancak annenin de gözünde geçmekte olan bir morluk fark eden doktor tarafından yapılan sorgulamada annenin eşinden sıklıkla dayak yediği ve çocuğu da annenin dövdüğü belirleniyor.” Dayak genellikle aile içi şiddetin bir parçasıdır.Çok zaman eşi tarafından dövülen anne çocuğunu da dövebilir. Yapılan araştırmalar ortaya koymuştur ki, fiziksel istismar (şiddet) kültürü ile yetişen çocuklar ileride bu şiddeti uygulayan kişiler olarak karşımıza çıkarmaktadır. Yine yapılan bazı araştırma sonuçlarına göre; çocuğa karşı fiziksel istismarın yaşandığı ailelerde;Eşler arasında çatışma ve tatminsiz evlilikler,Ebeveynlerden birisinin üvey olması,Ailenin yaşadığı yoğun sıkıntıların olduğu ortaya koyulmuştur. Türkiye’deki çalışmalarda ise; özellikle geleneksel aile yapılarında, konuşarak ikna yerine fiziksel cezalandırma yöntemlerinin sıklıkla kullanıldığı görülmektedir.
Fiziksel örselenme Çocuğun; dayak atma, yakma,ısırma,sarsma, haşlanma gibi olaylar sonucunda kaza dışı her türlü yaralanmasıdır. Anne baba, öğretmen, bakıcı gibi çocuğa bakıp yetiştirmekle yükümlü kişiler yada yabancı kişiler tarafından gerçekleştirilebilir Çocuğu terbiye etmek amacıyla ya da öfke ile yetişkinin kontrolünü kaybetmesi sonucunda gelişebilir
Fiziksel ceza disiplin yöntemi olarak kullanılmalı mı? HAYIR Çünkü; Dış güdümlü otoriteye neden oluyor, “iyi” ve “kötü” davranışın içsel olarak öğrenilmesini sağlamıyor Çocukta öfke ve haksızlığa uğramışlık duygusu yaratıyor “Bedelini ödedim”, “Yenisini yapabilirim artık” duygusu yaratıyor Giderek tolerans geliştiriyor
Hangi durumlarda fiziksel istismardan kuşkulanılmalıdır? Öykü yaralanmanın şiddeti ile uyumlu değilse Yaralanma çocuğun gelişimsel düzeyi ile uyumlu değilse 1 yaşın altındaki bir bebekte kırık gibi ciddi bir yaralanma varsa Aynı çocuk sık sık kaza nedeniyle hastaneye götürülüyorsa Çocuğun kardeşlerinde de sık sık yaralanma öyküsü varsa Ailede risk etmenleri varsa
Hangi yaralanmalarda kuşkulanılmalıdır? Farklı zamanlara ait çok sayıda çürük, morluk İki taraflı gözaltı morarması Bir şekile benzeyen yaralar Ağız yaraları Göz içi kanamalar Simetrik yanıklar Kalçalarda simetrik morluklar
Fiziksel İstismar sonuçları Fiziksel istismar ihmal edilip önemsenmediği takdirde tekrar edilme olasılığı %50’dir. Kaygı, içine kapanma, Olumsuz benlik kavramının oluşması Korku, çaresiz- değersizlik hissi İleride yoğun kaygı ve depresyon
Fiziksel İstismar sonuçları Sosyal ilişkilerden olumsuzluk(antisosyal kişilik Evden kaçma Öz saygının azalması ve psikolojik sorunlar Saldırganlık (erkekte) ve şiddet, cinayet Görmüş olduğu şiddeti kendi çocukları ve eşi üzerinde 5 kat daha fazla şiddet uygular
Duygusal İstismar Çocuğun; Tehdit edilmesi (terk etme ile) Sosyal açıdan ağır zararlar verecek tehdit etmeler( çocuğu başkasına veya bir yerde bırakılacağı) Nitelik, kapasite ve arzularının devamlı kötülenmesi, Çocuğun sürekli olarak insanüstü güçlerle korkutulması, Çocuğun yaşı ve gücünün kaldıramayacağı taleplerde bulunulması, Çocuğun topluma aykırı düşen bakım yöntemleri ile yetiştirilmesi, olarak tanımlanmaktadır.
Duygusal İstismar Sık sık eleştirme, Gelişim düzeyinin üstünde sorumluluklar yükleme (annelik görevi gibi) Çocuğun var olan potansiyelinin üzerinde belkenti içerisinde olma (Doktor..avukat) Kardeşler arasında ayrım yapma, değer vermeme,
Duygusal İstismar Ayrıca; Yalnız bırakma, Ayırma, Korkutma, Yıldırma, Tehdit etme, Suça yöneltme, Önemsememe Aşağılama,, Küçük düşürme, Alaylı konuşma, Lakap takma, Aşırı baskı ve otorite kurma Küfür etme
Duygusal İstismarın Sonuçları Pasif kişilik,bağımlı kişilik, anti sosyal kişilik Obsesif davranışlar, panik atak davranışlar Kendine güvensizlik Dünyaya karşı belli bir ilgisizlik Depresif ve pasif davranışlar Karşısındakine çok ihtiyatlı yaklaşmak Korku Hayal aleminde yaşaması Çok yalan söylemesi ,hırsızlık yapması Küçük yaşlardaki davranışlara dönüş Duygusal istismar/psikolojik örselenme tek başına var olduğu gibi sıklıkla fiziksel ve cinsel istismarla birlikte de bulunabilir. Fiziksel ve cinsel istismarın somut hasarları ortadan kalktıktan sonra bile duygusal istismar devam edebilir.
EKONOMİK İSTİSMAR Çocuğa bakmakla yükümlü kişinin çocuğu maddi gelir kaynağı olarak görüp çocuktan maddi kazanç elde etme isteğidir (çocuğun çalıştırılması Ebeveynler çok para kazanma dürtülerini tatmin etmek için çocuklarını kullanabilirler “O. 10 yaşına bir erkek çocuğu. Bir dizide kısa bir rol alıyor. Bunun üzerine ailesi tarafından yapılan girişimlerde bunu reklam filmleri ve yine bir başka dizideki rol takip ediyor. Aile bu durumun devamlılığını sağlamak için bazı ajanslarla ve menajerlik hizmeti veren kişilerle temasa geçiyor fakat maddi talepleri daha fazla karşılayamıyor ve bir süre sonra O.’nun kısa süren şöhret hayatı bitiyor.” Çocuğun gelişimini engelleyici, haklarını ihlal edici işlerde ya da düşük ücretli iş gücü olarak çalışması veya çalıştırılmasıdır. Bazen ebeveynler kendi şöhret, popülerlik duygularını ve çok para kazanma dürtülerini tatmin etmek için çocuklarını kullanabilirler. “S.15 yaşında.Yazları kendi isteği ile turistik bir yöredeki otelde çalışıyor.Bu sayede hem yabancı dilini geliştiriyor hem de yıl içinde okul masraflarının büyük bir kısmını karşılayacak kadar para kazanıyor.” Bunun yanında çocuğun kendi isteğiyle,gücünü aşmayacak,onu temel hak ve ihtiyaçlarından alıkoymayacak şekilde çalışması da ekonomik istismar olarak kabul edilebilir.
CİNSEL İSTİSMAR Çocuğun kendisinden büyük bir kişi tarafından cinsel haz amacı ile zorla ya da ikna edilerek cinsel etkileşime maruz bırakılması (kullanılması).
Cinsel istismarda önemli noktalar Cinsel istismara maruz kalan çocukların yaşa göre dağılımları incelendiğinde; %30'unun 2–5, %40'ının 6–10, %30’unun 11-17 yaş grubunda olduğu görülmektedir. Bir başka deyişle olguların %70'ini küçük yaş grubu oluşturmaktadır. *Bu veriler adli birimlere intikal eden olgulardır
Cinsel İstismarda Epidemiyoloji Yaşanılan vakaların sadece % 10 ile 15 i bildirilmektedir. Cinsel istismara uğrayanların %71 i kız, %29 u erkektir. Yaşamları boyunca en az bir kez cinsel saldırıya maruz kalan adolesanların oranı % 40 tır.
Cinsel istismarda önemli noktalar İstismarın en sık görüldüğü zamanlar; Yazın Hafta sonu Saat 20.00-02.00 En savunmasız oldukları anlar(banyo,oyun,uyku saati…)
Cinsel istismarcı kimdir? DEĞİLDİR
Cinsel İstismarcının Özellikleri Sanılanın aksine, serseri görünümlü, pis biri değildir. Çocukların güvenini kazanabilen, onlarla yakın ilişki kurabilen, düzgün görünümlü insanlardır. Olguların %50 sinde aileden birisi , olguların % 70 inde ailenin tanıdığı birisidir,% 90’ı çocuğun tanıdığı biridir. İstismarcının geçmişinde cinsel istismar öyküsü olma ihtimali yüksektir.
Cinsel İstismarcının Özellikleri İstismarcı kişi mağduru elinde tutmak için her yolu dener İstismarcının eylemi devam ettiren şey mağdurun bu durumu kimseyle paylaşmamasıdır. İstismarcı kendisini çevresine iyi kalpli, babacan, yardım sever,düşünceli,kibar, vb. biri olarak gösterir.Bu özelliklerinden dolayı kimse onlardan şüphelenmez. Bir çok vakada istismarcı hiç tahmin bile edilemeyen kişilerdir. İstismarcı genellikle kendisine karşı koyamayacak kişileri kurban olarak seçer.(çocuk ve gücünün yettiği kişiler)
Cinsel İstismar Sonrası Davranış Değişiklikleri Uyku bozuklukları oluşur İştah değişiklikleri olur Olayı anımsatan kişilerden ve görüntülerden panikleyip kaçar, Evden kaçar,aileden uzaklaşır İntihar girişiminde bulunur Self Mutilasyon(kişinin vücuduna zarar vermesi..jilet ile kesme,sigara söndürür
Cinsel İstismar Sonrası Davranış Değişiklikleri Histerik veya konversiyonel davranışlar Nedensiz bayılır Tiklerin oluşur Tırnaklarını yer Agresif davranışlar gösterir Okuldan kaçar ve disiplin problemleri yaşar Ders başarısında düşme olur Madde kullanmaya başlar
Cinsel İstismar Sonrası Davranış Değişiklikleri Konuşma bozuklukları oluşur Ağlama nöbetleri başlar Çok terlemeye başlar Derin ve hızlı nefes alıp verir Göz temasından kaçınır Donuk bakışları olur Ölüm üzerine şiir yazma,resim ve karalamalarda bulunur
Cinsel İstismar Sonunda Çocuklarda Yaşanan Ruhsal Sorunlar; Tekrarlayıcı, rahatsız edici düşünceleri olur Olayla ilgili kabuslar görür Saldırganlık ve öfke patlamaları olur Konsantrasyon güçlüğü yaşar Suçluluk ve utanç duyma hisseder İçe kapanır İnsanlara karşı güven kaybı yaşar Kendini kirletilmiş hisseder Cinsel istismara uğrayan çocukların %50’inde travma sonrası stres bozukluğu görülmekte, depresyon, düşük benlik saygısı, intihar davranışları, damgalanmışlık hissi, alkol ve madde kullanımı da görülmektedir. Yine çok önemli bir saptamadan bahsetmek istiyorum, borderline kişilik bozukluğu saptanan kişilerin %70-80’inde, çoğul kişilik bozukluğu saptanan kişilerin ise %85-95’inde, çocukluk çağı cinsel istismar öyküsü kişilerin de %60-95’inde öykü pozitiftir. Çok küçük çocuklar bile yaşadıkları önemli olayları,aradan uzun süre geçmesine karşı doğru hatırlayabilirler.
Cinsel İstismar Sonunda Çocuklarda Yaşanan Ruhsal Sorunlar; Ölüme dair düşünce ve söylemi çok olur, Cinsel kimliğine ilişkin korku ve endişeleri oluşur Hiçbir şeyden zevk almaz Travma sonrası stres bozukluğu (Depresyon,borderline, çoğul kişilik bozukluğu)oluşur “N.13 yaşında iken ailesi tarafından getirildiği hastanede doğum yapıyor. Ailenin ve N.’nin sorgulanması sonucunda N.’nin 7 yaşından beri babası tarafından cinsel tacize uğradığını,annesinin de durumdan haberdar olduğu ancak babanın babanın tehditlerinden korktukları için kimseye söyleyemedikleri ortaya çıkıyor.Doğan bebek ve N.koruma altına alınıyor,baba hakkında adli işlem başlatılıyor.” İstismara maruz kalan çocuklarda kız erkek oranı da 3’tür yani erkek ve kız madurların arasında büyük fark bulunmamaktadır. İstismarcıların %96’sı erkek, %80’i de çocuğun tanıdığı birisidir.
Uygun Olmayan Cinsel Gelişimin Ortaya Çıkması Aşırı masturbasyon düşüncesi oluşur Cinsel konuşma ile karşısındakini mahcup etmeye çalışır, Cinsel içerikli oyun oynamak ister Karşısındakinin cinsel organını görmeye çalışır Cinsel agresif pornografi ile ilgilenir İzinsiz cinsel alana dokunur Cinsel istismarda bulunmaya çalışır Para karşılığı bedenini satmaya başlar
Cinsel istismarda önemli noktalar Cinsel açıdan travma yaşamış çocuğun bu travmadan ne şekilde etkileneceği pek çok etkene bağlıdır: Ruhsal açıdan hangi gelişim aşamasında olduğu Sağlıklı bir ruhsal gelişim içinde olup olmadığı Daha önce başka travmalara maruz kalıp kalmadığı, Travma sonrası aile ve yakın çevresinin yaklaşımı, Cinselliğe yüklediği anlam Çocuğun yaşı..
Kendilerine inanılmayacağını düşünürler Çocuklar Yaşadığı İstismar Olayını Niye Anlatmaz? Kendilerine inanılmayacağını düşünürler Başlarının belaya girebileceğini düşünürler İstismarcının tehdidinden korkarlar Kendilerini suçlu,sorumlu hisseder İstismarcıyı korumak isterler
Çocuklar Yaşanan İstismar Olayını Niye Anlatmazlar? Yaşanılan olayı anlattığında daha kötü olaylara sebep olacağını düşünür Kendisine inanılmayacağını düşünür Utanır söyleyemez Ailenin parçalanmasından korkar Başkalarını korumak için kendini kurban eder
Çocuklar yaşanan istismar olayını niye anlatmazlar? Nasıl ifade edeceğini bilmeyebilir Maruz kalınan eylemin ne anlama geldiğini bilmeyebilir 1985-89 yılları arasında cinsel istismar iddiası ile gelen 630 çocuğun %79 ı istismarı yalanlamış, açıklama yapanların da ¾ kazara açıklama yapmış, açıklama yapanların da %22 si de ifadesini geri almıştır.
Ensest Çocuğa karşı birinci derece akrabaları tarafından cinsel tacizde bulunulması (Baba,anne kardeşler,dayı,amca) “N.13 yaşında iken ailesi tarafından getirildiği hastanede doğum yapıyor. Ailenin ve N.’nin sorgulanması sonucunda N.’nin 7 yaşından beri babası tarafından cinsel tacize uğradığını,annesinin de durumdan haberdar olduğu ancak babanın babanın tehditlerinden korktukları için kimseye söyleyemedikleri ortaya çıkıyor.Doğan bebek ve N.koruma altına alınıyor,baba hakkında adli işlem başlatılıyor.” İstismara maruz kalan çocuklarda kız erkek oranı da 3’tür yani erkek ve kız madurların arasında büyük fark bulunmamaktadır. İstismarcıların %96’sı erkek, %80’i de çocuğun tanıdığı birisidir.
Cinsel İstismar İle İlgili Kullanılan Yargılar Yanlışlar Doğrular Cinsel istismar yalnızca çocuğun hayal gücünün uydurmasıdır. Çocuklar hikayeler uydururlar Sadece çekici,tatlı,güzel, açık giyinen çocuklar;onay bekleyen kendine güveni olamayan pasif;yaramaz çocuklar İstismara maruz kalır Çocuklara uslu,akıllı,açıkgöz olmalarını söyleyerek onları korumuş oluruz. Çocuklar istismar hakkında yalan söylemezler.Bu konuda hikaye uyduranlara çok az rastlanır. Çocukların görünüşü yada davranışı istismara sebep olmaz. Anlamını dahi bilmedikleri olayları provoke etmekten dolayı çocuklar asla suçlanamazlar Çocukları bu konuda eğitmeliyiz. İstismarla karşılaştığında çocuk bağırarak yardım istemeli, koşarak kaçmalıdır.
Cinsel İstismar İle İlgili Kullanılan Yargılar Yanlışlar Doğrular Genellikle tehlikeli yerler, özellikle karanlık bastıktan sonra,parklar, umumi tuvaletler ve boş sokaklardır İstismarcının tercih ettiği yerler genellikle çocuğun tanıdığı, bildiği yerledir:Okul ve çevresi, evle okul arasındaki yol,bir arkadaş yada akrabanın evi, çocuğun kendi evidir. Çocuğun rahat ve gevşek olduğu zamanlarda,oyun zamanları , banyo zamanı yada yatma zamanı istismarcının tercih ettiği zamanlardır
Cinsel İstismar İle İlgili Kullanılan Yargılar Yanlışlar Doğrular Çocuklar kötü görünümlü, yabancı kişilerden uzak durmalı çünkü onlar istismarcı kişilerdir. Cinsel istismar vakaları her yerde yaşanmaz, bazı kültürlerde, ülkelerde yaşanır. Olguların %80-95’inde istismarcı çocuğun tanıdığı,normal görünüşlü biridir.Genellikle 20- 45 yaş arası evli sosyal hayatı olan şüphe çekmeyen bir aile babasıdır. Cinsel istismara her kültürde,her ülkede ve her sosyo-ekonomik grupta rastlanmaktadır.Kız çocuklarda ensest, erkek çocuklarda ise pedofil diğer istismar türlerinden daha sık rastlanmaktadır.
Cinsel İstismar İle İlgili Kullanılan Yargılar Yanlışlar Doğrular Çocuk;yaşadıklarını,cinsel istismarı bile, yakın zamanda ya da büyüyünce unutur.Fazla kurcalanmamalı. Çocuklar cinsel İstismarı asla unutmazlar… “Hayattaki en kötü şey hafızayı dağiştirememenizdir.” sözleri,çocukluğunda cinsel istismara uğramış bir yetişkine aittir.
Çocuklarla İletişime Geçerken Nelere Dikkat Etmeli Nasıl Bir İletişim Kurmalı İstismara maruz kalan çocuklarda gözlemlenecek davranış ve belirtilerden istismar vakasının farkına varılabilir. Bazen çocuklar size kendileri gelip istismar ile ilgili bilgi verebilirler.Bir öğretmen olarak, çocuk böyle bir bilgiyle size geldiği zaman ne yapılması gerektiğini bilmelisiniz.Bu durumda;
I. Bir Çocuk İstismar Edildiğini Açıklarsa Ne Yapılmalıdır! 1. Çocuğun yanında rahat olmaya çalışın.Abartılı tepkiler vermeyin.Paniklemeyin 2. Çocukla özel olarak konuşmak için bir mekan bulun:Çocuğa daha sakin bir ortamda görüşmeyi teklif edin.Konuşmanızın kesilmeyeceğinden emin olacağınız bir yer bulun. 3. Masanın arkasında oturmayın. Çocuğun yanında onu sakinleştirmek için oturun. 4.Çocuk anlatmaya başladığında duygularınızı ve sözel olmayan ifadelerinizi kontrol edin. 5. Çocuktan izin almadan ona dokunmayın. Dokunmanız belki ona istismar olayını hatırlatabilir.
Çocuklarla İletişime Geçerken Nelere Dikkat Etmeli Nasıl Bir İletişim Kurmalı Çocuk anlatımda bulunurken susabilir.Bu durumda tepki vermeyin sadece bekleyin.Çocuğun tekrar anlatma ihtimali çok yüksektir. Tepkileriniz hayati önem taşımaktadır. Çocuğun size anlatacağı şeyler ya da muayene sonucu göreceğiniz şeyler sizi şok edebilir. Sakin karşılamak çocuğu desteklemek için önemlidir. Çocuğu sadece dinleyin yönlendirici yada merak edici sorular sormayın.
Çocuklarla İletişime Geçerken Nelere Dikkat Etmeli Nasıl Bir İletişim Kurmalı Tüm ilginizi çocuğa verin. Kulaklarınızla, gözlerinizle ve kalbinizle çocuğu dinleyin . Çocuğun söyledikleri bitince başka bir şey söylemek isteyip istemediğini sorun. Bu bilgiyi diğer öğretmenler ya da kişilerle paylaşmayacağınız konusunda çocuğa teminat verin. Fakat destek almak için yetkili kişilerle iletişime geçeceğinizi söyleyin.
Çocuğu Yaşadığı Olayları Anlatmaya Cesaretlendirin Yaşadığı olayları anlatması için ona destek olun fakat vermek istemediği ayrıntılar için asla baskı yapmayın. Çocuğun anlattıklarını(çocuk gittikten sonra) çocuğun ifade ettiği biçimde aynen yazın.(raporlaştırın)
Aşağıdakilere Benzer Sorulardan Ve İfadelerden Kesinlikle Kaçının. “Bunun olduğundan emin misin?” “Doğru mu söylüyorsun?” “Bu bir daha olursa bana haber ver”. “Neden karşı koymadın?”. “Şimdiye kadar neden anlatmadın?” Çünkü bu tip sorular çocuğun kendini suçlamasına ve anlatacağı şeylerden vazgeçmeye sebep olur.
İstismara Dair İpuçları Olabilecek Söylemler • “Erkek kardeşim dün gece uyumama izin vermedi” • “Komşumuz “X “abi çok komik iç çamaşırlar giyiniyor” • “Annemin beni amcamla yalnız bırakmasından hiç hoşlanmıyorum” • “Komşumuzun oğlu beni çok sıkıştırıyor” • “Çok kötü biçimde ellenilen bir kız tanıyorum” • “Tanıdığım bir kız var, annesine rahatsız edildiğini söyledi fakat annesi ona inanmadı”….. Bunun gibi dolaylı ifadeler kullanıyorsa çocuğu uzman birine yönlendirin.
İstismar Bildiriminde Bulunan Öğrenciyi Destekleyin Eğer çocuk dolaylı bir şekilde bir istismardan söz ediyorsa (örneğin; birinin başına geldi gibi), çocuğu durumu anlatması yönünde teşvik edin. Yada onu “diğer çocuk” hakkında bildiklerini anlatmaya teşvik edin. “ Sana inanıyorum”, “Bana söylediğine çok memnun oldum”, gibi..
Gizlilik ilkesine saygı gösterin: İstismar olayını okulda bu konuda uzman olan kişi dışında başka biriyle konuşmayın. Çocuğun yaşadıklarını ailesi ya da bakıcısıyla paylaşmayın.Çünkü çocuk isteseydi zaten onlarla paylaşırdı.!! “Unutmayın! Siz bir öğretmen olarak istismar ya da ihmal olayını kanıtlamakla yükümlü değilsiniz. Siz sadece konu ve öğrenci ile ilgili sahip olduğunuz bilgi ve gözlemlerinizi ilgili birimlere bildirmekle yükümlüsünüz
Yapılan görüşmenin kayıt altına alınması Öğrenci ile ilgi edinilen bilgi ve gözlemler öğrenci gözlem formuna doldurularak fotokopisi çekilip aslı rehberlik servisine fotokopisini de öğretmen kendi dosyasına koymalıdır. Yaşanılan vakaların kayıt altına alınması elzemdir.
İstismar Sayılabilecek Davranışlar Öğretmenin ders anlatırken aynı öğrenciye bakıp anlatması Karşıt cinsten öğrencilerle fazla zaman ayırması Öğretmenin öğrencisine hediye alması Öğretmenin kendisine hediye almasını istemesi,almayanlarla ilgilenmemesi Ergenlik dönemine giren ergenlerle karşı cinsten öğretmenlerin fiziksel temasta bulunması, Kıyafetini düzeltmesi Saçıyla oynaması Eline,Sırtına,Yüzüne dokunması ,
İstismar Sayılabilecek Davranışlar Siyasal düşünce benimsetilmesi Dini inanç benimsetilmesi Öğrencinin kendisine dokunulmasına izin vermesi Öğrenciye masaj yaptırma Öğrenciye eşyasını taşıtması Öğrenciyle sık sık tlf. veya netten mesajlaşması Öğrenciyi kendi şahsi işleri için kullanması (Markete göndermesi,çay aldırması,fatura yatırılması
Öğretmenler Tarafından Bildirilen İstismar Olgularının Azlığı!
Öğretmenler Tarafından Bildirilen İstismar Olgularının Azlığı! Bunun nedenleri arasında : Öğretmenlerin bu tür olayları kime ve nasıl bildireceklerini bilememe, Bildirmenin yararlı olacağına inanmama, Sonuçlarından çekinme; İstismarın ne olduğu hakkında yeteri bilgiye sahip değiller Çok ağır olmayan durumlarda da fiziksel istismarın ailede çocuğu terbiye etmek için kullanılabilecek uygun bir yöntem olduğuna inanma, Aile içi ilişkilere karışmak istememe, gibi bir çok etmen sayılabilir.
İstismar olayında çocuklar masumdurlar. Sonuç olarak; İstismar olayında çocuklar masumdurlar. İstismar olayından dolayı asla suçlanamazlar.
Çünkü onlar çocukturlar. Sonuç olarak; Çocukları asla suçlamayınız; Çünkü onlar hem kanun önünde hem toplum nezdinde hem anne babanın gözünde ÇOCUKTURLAR. Yaşanan olayların sonuçlarını tam olarak kavrayacak kapasitede değillerdir. Çünkü onlar çocukturlar.
Eğer; - Çocuk istismarı belirtileri, - Adli bildirim zorunluluğu -Türkiye’de çocuk istismarına ilişkin yasalar, - Çocuk istismarı mağdurları, - Aileye verilecek destek, - Çocuk istismarı veya ihmali ile ilgili diğer, Sorularınız veya bildirimde bulunacaksanız, lütfen aşağıda belirtilen kurumlarla iletişime geçiniz.!
Okulun Rehberlik Servisine Rehberlik ve Araştırma Merkezine Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu İl Müdürlükleri Baroların Çocuk Hakları Merkezleri Emniyet Müdürlüğü Çocuk Polisi Şubeleri Hastaneler bünyesindeki Çocuk Koruma Merkezi/Birimleri
HER VATANDAŞ ÇOCUĞA KARŞI İŞLENMEKTE OLAN İSTİSMAR SUÇUNU BİLDİRMEKLE YÜKÜMLÜDÜR. T.C.K. MADDE 278
T.C.K. MADDE 278 Suçu bildirmeme Madde 278 - (1) İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
T.C.K. MADDE 278-279 Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi Madde 279 - (1) Kamu adına soruşturma ve kovuşturmayı gerektiren bir suçun işlendiğini göreviyle bağlantılı olarak öğrenip de yetkili makamlara bildirimde bulunmayı ihmal eden veya bu hususta gecikme gösteren kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
İstismarı önleyici etkinlikler 1- Tanışma 2-Bedeni tanıma 3-Beden sağlığı 4-Duyguları tanıma 5-Öfke kontrolu 6-Aile 7-Arkadaşlık ve sevgi ifadesi, iyi dokunma kötü dokunma 8- Haklar ve sorumluluklar