YÖNETİCİLİK FORMASYONU KAZANDIRMA KURSLARI 3. Kademe Özel Eğitim Hizmetleri
Özel Eğitim Nedir? Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitime "özel eğitim" denir.
ÖZEL EĞİTİMİN İLKELERİ 1. Özel eğitime ihtiyacı olan tüm bireyler; ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır. 2. Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin eğitimine erken yaşta başlanması esastır. 3. Özel eğitim hizmetleri, özel eğitime ihtiyacı olan bireyi, sosyal ve fiziksel çevrelerinden mümkün olduğu kadar ayırmadan plânlanır ve yürütülür. 4. Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin eğitim performansları dikkate alınarak; amaç, içerik ve öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak, yetersizliği olmayan akranları ile birlikte eğitilmelerine öncelik verilir. 5. Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin, her tür ve kademedeki eğitimlerini kesintisiz sürdürebilmeleri için her türlü rehabilitasyonlarını sağlayacak kurum ve kuruluşlarla iş birliği yapılır. 6. Özel eğitime ihtiyacı olan birey için, bireysel eğitim plânı hazırlanır ve eğitim programları bireyselleştirilerek uygulanır. 7. Ailelerin, özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif katılmaları ve eğitimleri sağlanır. 8. Özel eğitim politikalarının geliştirilmesinde, özel eğitime ihtiyacı olan bireye yönelik etkinlik gösteren sivil toplum örgütlerinin görüşlerine önem verilir. 9. Özel eğitim hizmetleri, özel eğitime ihtiyacı olan bireyin toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kapsayacak şekilde plânlanır Ö
Özel Gereksinimi Olan Birey Kimdir? MEB Özel Hizmetler Yönetmeliğinde özel gereksinimi olan çocuklar “çeşitli nedenlerle, bireysel özellikleri ve eğitim yeterlikleri açısından akranlarından beklenen düzeyden anlamlı farklılık gösteren birey” olarak tanımlanmaktadır.
Yetersizlik Nedir? Bir şeyi yapmada yeterli olamamayı, belirli bir şekilde davranamamayı tanımlamaktadır.
Engel Nedir? Yetersizliği ya da özrü olan bireyin çevreyle etkileşiminde karşılaştığı problemleri tanımlamaktadır.
Yetersizliğin Engele Dönüşmesi Engellenebilir mi? Evet önlenebilir! Özel eğitim yoluyla yetersizliği olan çocuğa bilgi ve beceri kazandırılmasıyla, Çevrenin yetersizliği olan çocuğun yaşayabileceği hale getirilmesiyle.
Problem bireyin yetersizliğinden kaynaklandığı gibi çevreden de kaynaklanabilir.
Özel Gereksinimli Çocuklar Homojen Bir Grup mudur? Grup olarak kendi içlerinde olağan üstü bir farklılık gösterirler. Farklılıkları zihinsel, duyusal, bedensel, duygusal ve sosyal ya da iletişim özelliklerinde ya da bunların herhangi bir bileşiminde olabilir.
Özel Gereksinimli Çocukların Yetenekleri Var mıdır? Evet vardır! Dikkatlerin çoğu kez yetersizliklerine yoğunlaşması nedeniyle yeterlikleri göz ardı edilmektedir. Ayrıca; özel gereksinimli birey kavramının üstün zekalı ve üstün yetenekli bireyleri de kapsadığı unutulmamalıdır.
Farklılıklar ve Benzerlikler; Hangisi Daha Ağır Basmaktadır? Konunun temelinde farklılıklar yer alsa da olaya sadece bu açıdan bakmak eksikliktir. Bu çocuklar ortalamadan her yönüyle farklı değildir; karşılaştırıldıklarında benzerlikler farklılıklardan daha çoktur.
ÖZEL EĞİTİMİN AMACI NEDİR? Tanısı konmuş her bireyin eğitiminde; sunulan özel eğitim hizmetlerinin temel amacı bu bireylerin gereksinimlerini ve bireysel farklılıklarını göz önünde bulundurarak geliştirilen programlarla onları bağımsız ya da olabildiğince bağımız hale getirmektir.
Özel Eğitimin Günümüzdeki Öncelikli Konuları Nelerdir?
A) En Az Kısıtlayıcı Ortamlar: Çocuğun yetersizliği olmayan sınıf akranlarından, ailesinden ve yaşadığı sosyal çevresinden mümkün olduğunca en az ölçüde ayrı tutulması anlamına gelir.
B) Erken Müdahale: Yetersizliği olan ya da gelişim geriliği riski taşıyan bebekler ve yürümeye başlayan çocuklar için özel eğitim hizmetleri çok önemlidir.Bu yıllarda yetersizliğin engele dönüşmesi önlenebilir.
C) Yetişkinliğe Geçiş: Özel gereksinimi olan öğrencilerin geçiş süreçlerinde başarılı olmalarını sağlamak için bazı önlemler alınmalıdır.
D) Özel Eğitim-Genel Eğitim İlişkisi: Özel gereksinimi olmayan bir çok çocuk da genel eğitim hizmetlerinden, çeşitli ölçülerde yararlanamamaktadır.Bu çocukların başarısızlık riskini ortadan kaldırmak için özel eğitimciler ile genel eğitimcilerin birlikte çalışması gerekir.
ÖZEL EĞİTİME İHTİYACI OLAN ÇOCUKLARIN SINIFLANDIRILMASI Zihinsel Öğrenme Yetersizliği Olan Çocuklar İşitme Yetersizliği Olan Çocuklar Görme Yetersizliği Olan Çocuklar Ortopedik Yetersizliği Olan Çocuklar Dil ve Konuşma Güçlüğü olan Çocuklar Özel (Özgül) Öğrenme Güçlüğü Olan Çocuklar Duygusal, Davranışsal ve Sosyal Uyum Güçlüğü Olan Çocuklar Otistik Özellikler Gösteren Çocuklar Üstün Zeka ve Üstün Yeteneği Olan Çocuklar Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuklar
Özel Eğitimle İlgili Yasal Düzenlemeler KANUN 5378 Sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ÇOCUK KORUMA KANUNU Kanun Numarası : 5395,Kanun Kabul Tarihi : 03/07/2005,Resmi Gazete Tarihi : 15/07/2005,Resmi Gazete Sayısı : 25876
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME 573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname YÖNETMELİK: Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği
RESMİ YAZILAR 26.05.2011 tarih, 2053 sayılı ve Eğitsel Değerlendirme, Tanılamada Dikkat Edilecek Hususlar konulu resmi yazı Özel eğitim okul/kurum açma standartları resmi yazı Engelli bireylere ait bilgilerin paylaşılması konulu resmi yazı 26.02.2010 tarih, 1031 sayılı ve Özel Eğitim Hizmetleri konulu resmi yazı 18.11.2009 tarih, 5074 sayılı ve Özürlü Sağlık Kurulu Raporları konulu resmi yazı 09.10.2009 tarih, 4448 sayılı ve Eğitsel Değerlendirme, Tanılama ve Özel Eğitim Uygulamaları konulu resmi yazı Engelli Öğrencilerin Ücretsiz Taşınması Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrencilerin Okullara ve Kurumlara Erişiminin Ücretsiz Sağlanması Hakkında Uygulama Esaslar Yetişkin Görme, İşitme ve Ortopedik Engelliler Okuma Yazma Eğitimi Kursları
ÖZEL EĞİTİME İHTİYACI OLAN ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ
ZEKA GERİLİĞİ GÖSTEREN BİREYLERİN ÖZELLİKLERİ
a) Bedensel ve Devinimsel Özellikleri 1- Normal yaşıtlarına göre daha sık hasta olurlar. Kendilerini korumayı normal çocuklar gibi bilemezler. 2- Zihinsel engele ek olarak görme ve işitme gibi bedensel özürler söz konusu olabilir. 3- Bu çocuklar , büyük ve küçük kaslarını kullanmada becerisizlik gösterirler. El göz işbirliğini geç ve güç öğrenirler.
b) Zihinsel Özellikleri 1- Akademik kavramları geç ve güç öğrenirler. Fazla sabır ve tekrar gerektirir. En çok sıkıntı çektikleri konular matematiksel işlemlerdir. Bu çalışmalara karşı ilgileri çok geç ve sınırlı olarak gelişir. 2- Dikkat süreleri kısa ve dağınıktır .Devamlı izleme , teşvik ve değişiklik isterler .Bir ders konusu ne kadar ilgi çekici olsa da etkinliklere kısa süre katılırlar. 3- İlgileri kısa sürelidir:Ders,birbirini izleyen ilginç etkinlikler dizisi olmadıkça ilgilerini çekmez. Çok ilginç buldukları çalışmalardan dahi kısa bir süre sonra bıkarlar 4- Soyut terim , tanım ve kavramları çok geç ve güç anlayıp kavrarlar. Somut şeyleri daha kolay ve iyi kavrarlar. Kavramların somutlaştırılması anlamayı kolaylaştırır.
5- Zaman kavramı çok geç ve güç gelişir. 6- Konuşmaya geç başlarlar. Konuşma gelişimleri zihinsel engelin derecesi ile orantılıdır. Akranları ile anlaşma zorluğu çektikleri için daima kendilerinden küçük çocuklarla ilişki kurarlar .Konuşma özürleri fazladır. 7- Genelleme Yapamazlar. Bu çocuklar , kazandıkları bilgileri ilişkilerine göre ve genelleme yapmada belirli şekilde geridirler. 8- Kazandıkları bilgileri transfer etmekte çok güçlük çekerler. Kazandıkları bilgi ve becerileri ancak öğrendikleri şekilde uygulayabilirler.
9- Yeni durumlara uymakta çok zorluk çekerler 9- Yeni durumlara uymakta çok zorluk çekerler. Sınırlı bir yeteneğe sahip olduklarından yeni bir duruma uymaları sırasında onları anlayan bir kimsenin yanında bulunmasına ihtiyaç duyarlar. 10- Kolayca yorulurlar. ufak tefek engeller karşısında yılgınlık gösterirler. Sebatsızdırlar. Her etkinlikte yapabileceği yerden başlamak ve ilerlemek son derece önemlidir. Böylece çocuğu , düşebileceği yılgınlık ve panikten kurtarmak mümkün olur. 11- Kendilerinden küçükler ile ilişki kurmayı ve oynamayı tercih ederler. Bu çocukların konuşma ,ilgi,zeka,sosyal ve bilgi seviyeleri akranlarından geri olduğu için kendi seviyelerinde anlaşabileceği takvim yaşları küçük normal zeka seviyesindeki çocuklarla oynarlar. 12- Gördükleri ve duydukları şeyleri çabuk unuturlar; bellekleri zayıftır. Bu çocuklar ,verilen bilgi ve uyarıları kısa zamanda unuturlar. Uyaranların kalıcı olması fazla tekrarı gerektirir. 13- Yakın gelecekteki konulara ilgi duyarlar. Uzak gelecekle ilgilenmezler. 14- Algıları ,kavramları ve tepkileri basittir. 15- Duygu ve düşüncelerini açık ve bağımsız olarak ifade edemezler.
C ) Sosyal Özellikleri 1- Kendilerinden Yaşça küçük olanlarla iletişim kurarlar. 2- Yakın çevresindekilerle kolay dostluk kuramazlar .Kurdukları . Dostlukları uzun süre devam ettiremezler. Yakın dostluklar daha çok yarar sağlamaya yöneliktir. 3- Sosyal ilişkilerinde Grupta daima başkalarına tabi olmak eğilimindedirler. Sorumluluk almaktan çekinirler .Bunda kendilerinde grubu yönetecek yeterliliği ve güveni görmemeleri ve sınırlı sosyal yaşantılara sahip olmaları önemli rol oynayabilir. 4- Oyun ve toplum kurallarına uymakta güçlük çekerler. Kuralları zor olan oyunlara ve faaliyetlere katılmazlar .Yetenekleri sınırlı olduğundan dolayın bu etkinliklere uyum sağlamada zorluk çekerler. Kuralları bu çocukların anlayacağı ve uyacağı seviyede basitleştirmeli ve bu tür faaliyetlere etkin katılımları sağlanmalıdır.
5- Genellikle ,fiziki görünüşlerinde , giyim kuşamlarında olağan dışılık gösterirler .Giydiklerini , uygun şekilde giyemez ve kendilerine yakıştıramazlar. Bu özellikler daha çok, sosyal yaşantılardan yoksun bırakılmış , giyinme ve tuvalet yapma konusunda yeterli beceri kazandırılmamış çocuklarda görülür. 6- Nezaket ve görgü kurallarına uymakta zorluk gösterirler. Bu kurallara uyma becerisi sosyal durumlar içinde kazanılır. Hangi davranışların uyumlu olduğunu öğrenmesi için uygun yaşantılardan geçmesi gereklidir. 7- Sosyal bakımdan pek çok uyumsuz halleri vardır. Sosyal durumlara kendi kendilerine uymada zorluk çekerler. Anlayış ve bol sosyal yaşantılar sağlamak uyumu artırıcı etmenlerdir. 8- Sosyal faaliyetlere karşı ilgisi azdır. 9- Sosyal ilişkilerde bencildirler.Davranışlarında her şeyin kendilerine ait olmasını isterler,paylaşımcı değildirler. 10- Sosyal ilişkilerinde Kendilerini grupta kabul ettirecek becerileri azdır. Sosyal yaşamdan uzaklaştırılması bu durumu arttırıcı bir etkendir.
D) Kişilik özellikleri 1- Kendilerine güvenemezler,genellikle başkalarına dayanmayı tercih ederler.Bağımsız hareket etmekten çekinirler. 2- Sebatsızdırlar kolayca cesaretleri kırılır. 3- Bir amaca ulaşmak için kuvvetli duygular hissetmezler. Ufak tefek engeller karşısında çözüm yolları aramazlar .Hemen yılgınlık gösterirler. 4- Geç ve güç dostluk kurarlar. Kurdukları dostluklar kısa sürelidir. 5- Sorumluluk almaktan kaçınırlar. 6- Birlikte olduğu kişilerin duygu ve düşüncelerine ilgi duymazlar. 7- Kendi kendilerine bir işe başlama arzusu göstermezler. 8- Duygu ve düşüncelerini ifade etmede başarısızdırlar.
E) İş ve çalışma özellikleri 1- Bu çocuklar yaşıtları gibi bir iş sahibi olmak isterler. 2- Bu çocuklar,pek çok iş yapabilir ve meslek sahibi olabilirler. 3- Bir etkinliği bir işi tümüyle Öğrenmek için onların basit bölümlere ayrılmasını isterler .Parçadan bütüne doğru öğrenirler. Öğrenme hızları yavaştır. 4- Monoton işleri yapmaktan hoşlanırlar .Hemen bıkmazlar .Kendilerine öğretilen işleri hiçbir hileye sapmadan aynen yaparlar .Monoton işlerde normal çocuklardan üstün başarı gösterirler. 5- İşlerine daha bağlıdır. Tam zamanında gelir ve tam zamanında işlerinden ayrılırlar. İş ve işyerinde uyulması gereken kurallara aynen uyarlar. Emniyet kurallarına son derce saygılıdırlar. 6- Kendilerine uygun mesleki alanda kolay eğitilirler. 7- Bu çocuklar genellikle sakindir ve işverenin isteklerine uygun davranış gösterirler. 8- Başarı gösterdikleri işlerden gurur duyarlar.
9- Hemen her zaman işveren ve usta öğreticisi işveren ve usta öğreticisi ile beraberdir. Ani çıkan sorunların çözümünde birinin yanında olma ihtiyacını hissederler. 10- Bedenen bir şeyler yapmaktan ,ortaya bir ürün çıkarmaktan çok hoşlanırlar. 11- İşe başlatılmaları çok zaman alır ve sabır ister. 12- Bu çocuklara her detay ayrı ayrı açıklanır ve istenilen şey somut olarak gösterilirse ,zihin karışıklığına meydan vermeden öğretmek kolay olur. 13- Başarısızlık durumlarında güvenlerini hemen yitirirler. Etkinliklerin seçilmesinde ve alıştırmaların yapılmasında çok dikkatli olmak , çocuğun hangi iş ve seviyede başarılı olacağını önceden kestirmek gerekir
Özel (Özgül) Öğrenme Güçlüğü Olan Çocuklar Beyindeki bazı farklılıklar nedeniyle öğrenme süreçlerinden bir veya bir kaçında aksama olmasıyla ortaya çıkar. Görme işitme sorununa bağlı değildir. Bilgilerin girdi, işleme, çıktı ve depolama aşamalarında yanlışlıklar, aksamalar, atlamalar olması. Dikkat sorunları, koordinasyon sorunları, zaman algılama sorunları, motor beceri sorunları yaşarlar.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocuklar Aşırı Hareketlilik Dikkat Sorunları Dürtüsellik Dağınıklık,düzensizlik Dalgınlık, hayal kurma Tutarsızlık Koordinasyon güçlükleri, sakarlık Bellek sorunları Uyku sorunları Sosyal ilişkilerde sorunlar Saldırgan davranışlar Özgüven ve öz saygının azalması
KAYNAŞTIRMA / BÜTÜNLEŞTİRME
KAYNAŞTIRMA / BÜTÜNLEŞTİRME NEDİR ? Gerektiğinde sınıf öğretmenine ve / veya engelli öğrenciye destek özel eğitim hizmetleri sağlanması koşuluyla, engelli öğrencilerin normal eğitim ortamlarında eğitilmesidir.
Devam… Eğer özürlü bir öğrenci okul gününün bir bölümünü normal sınıfta akranları ile geçirebiliyorsa, bu öğrenci kaynaştırma uygulamasına katılabilir.
Devam… Kaynaştırma, genel eğitim sürecindeki özel gereksinimli öğrencileri nitelemesine rağmen anlam olarak üstün zekalı ve üstün yetenekli öğrencileri de kapsar.
KAYNAŞTIRMA NE DEĞİLDİR? Özel eğitim gereksinimi olan öğrenciyi görmezden gelerek, sınıfta kaderine terk etmek değildir. Kaynaştırma uygulamasını gerçekleştirecek sınıf öğretmenini kaderine terk etmek değildir. Özel eğitim gereksinimi olan öğrenciye, sınıf arkadaşlarının performansına ulaşması için yüklenmek değildir.
“Özel eğitim gereksinimi olan bireylerin, en az kısıtlayıcı ortamda eğitim görmeleri özel eğitimin en önemli ilkelerinden biridir!”
Öğretmen Ve / Veya Öğrenciye Nasıl Yardım Edilir? Kaynaştırma eğitimine katılan öğrencilerin başarılı olabilmeleri için destek özel eğitim hizmetleri verilmelidir.Bunlar: Destek Eğitim Odası Sınıf – içi Yardım Özel Eğitim Danışmanlığı’dır.
Destek Eğitim Odası Öğrencilerin, önemli derecede eksiklik gösterdikleri derslerde ya da çalışmaya gereksinim duydukları alanlarda, normal sınıftan çıkarılarak Destek Eğitim Odasına alınırlar.
Sınıf – içi Yardım Kaynak öğretmen ya da uzman, normal sınıfa gelerek öğrenciye, diğer öğrencilere ve / veya sınıf öğretmenine hizmet verir.
Özel Eğitim Danışmanlığı Özel eğitim danışmanı, öğrencinin öğretmeni ile ders dışı zamanlarda çalışarak , öğrenciye dolaylı olarak hizmet sunar.
NEDEN KAYNAŞTIRMA YA DA KAYNAŞTIRMANIN YARARLARI NELERDİR? Normal çocuğa sağladığı yarar. Engelli çocuğa sağladığı yarar. Engelli çocuğun ana-babasına sağladığı yarar. Sınıf öğretmenine sağladığı yarar.
Normal Çocuğa Sağladığı Yarar: Engelli çocukları daha yakından tanıma ve onlarla ilgili ön yargılarını değiştirme şansları olur. Bireysel farklılıkları daha kolay kabul edebilirler. Engelli akranlarıyla rahatça geçinmeyi ve onları kabullenmeyi öğrenirler. Öğrendikleri bilgi ve deneyimleri ilerdeki yaşamlarında kullanabilirler.
Engelli Çocuğa Sağladığı Yarar: İyi planlanmış bir kaynaştırma eğitimine katılan engelli çocuk, diğer öğrencilerin davranışlarını gözleyerek ve model alarak olumlu davranışlar geliştirebilirler. Birlikte çalışma ve oyun oynama sosyal etkileşim kurmada ve akademik çalışmalarda isteklilik uyandırır. Engelli çocuk soyutlanmadığı için duygusal, sosyal, dil, zihin gelişimi kapasitelerinin gelişimi açısından önemli fırsatlar yakalayabilir.
Engelli Çocuğun Ana-babasına Sağladığı Yarar: Ana-babaların öğretmen ve uzmanlarla iletişim halinde olması, onlara güç verir; böylece uzmanlardan , çocuklarına nasıl yardımcı olacakları konusunda yeni yollar öğrenirler. Çocuklarının normal çocuklarla nasıl etkileşimde bulunduklarını gördükçe daha gerçekçi olmaya başlarlar ve durumu kabullenmeleri kolaylaşabilir.
Sınıf Öğretmenine Sağladığı Yarar: Kaynaştırma sayesinde normal sınıf öğretmeni özürlü çocuklarla çalışma şansına sahip olur. Bu çocuklar için kullandıkları özel öğretim yöntem ve tekniklerini diğer çocuklar için de kullanabilirler. Araştırmalar özel eğitim tekniklerini bilen öğretmenlerin, bilmeyenlere göre daha başarılı olduklarını göstermiştir.
KAYNAŞTIRMA UYGULAMALARININ BAŞARIYA ULAŞMASINDA SINIF ÖĞRETMENİNE DÜŞEN GÖREVLER
Kaynaştırma başlamadan önce kaynaştırılacak öğrenciyi ve kaynaştırma sınıfını hazırlamak. Kaynaştırılan öğrencinin eğitsel gereksinimlerini ve işlevde bulunma düzeyini belirlemek. Kaynaştırılan öğrenci için eğitsel amaç saptamak. Kaynaştırılan öğrenci için öğretim desenleme ve uygulama. Kaynaştırılan öğrenci için öğretimi kolaylaştırıcı ve destekleyici etkinliklerde bulunmak. Kaynaştırılan öğrencinin diğer öğrencilerle etkileşimini sağlamak. Gerçekleştirilen öğretimin etkililiğini değerlendirmek.
Kaynaştırma Uygulamalarını Başarıya Ulaştırmada Gerekli Unsurlar Hazırlık: Uygulamaya başlamadan önce sınıftaki diğer öğrenciler ve öğretmenler rollerine yeterince hazırlanmalıdır. Okulun Atmosferi: Sınıf öğretmenlerinin ön yargıları ortadan kaldırılmalı ve engelli öğrencileri sınıflarına alma konusunda istekli olmalıdır. Okulda kaynaştırma uygulamalarıyla ilgili olarak olumlu bir hava yaratılmalıdır.
Devam… Düzenleme: Sınıf büyüklüğü, plan ve müfredatta kaynaştırma programının gereksinimlerini karşılayacak şekilde değişiklikler yapılmalı; özürlü öğrenciler için uygun eğitsel yöntem, materyal ve destek hizmetler sağlanmalıdır. Personel ve Aile: Öğrenciyle ilgili olan herkesin programın bir parçası olmalı ve aralarında iyi bir iletişimin bulunması gereklidir.Ayrıca gerekli yönetim desteği, personel ve mali kaynaklar sağlanmalıdır.
Kaynaştırma Ne Zaman Başarılı Olur? Öğretmen ve okul personeli bu yaklaşımı benimsediğinde. Kaynaştırmaya sınıf iyi hazırlandığında. Eğitim programları bireyselleştirildiğinde. Etkili öğretim yöntemleri kullanıldığında. Sınıf etkili şekilde yönetildiğinde.
KAYNAŞTIRMA EĞİTİMİNE ALINAN ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ KONUSUNDA OKULUN VE SINIF ÖĞRETMENİNİN ALABİLECEĞİ EĞİTİM ÖNLEMLERİ Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlanarak, çocuğun seviyesine göre eğitim öğretim yapılmasına önem verilmeli. Dikkatleri kısa süreli ve dağınıktır; bu nedenle sık sık soru sorulmalı ve ön sıralarda oturtulmalıdırlar. Çabuk unuturlar; sık sık pekiştirme ve tekrar yapılmalıdır. Genelleme yapmakta, transferde ve soyut bilgileri öğrenmekte zorlanırlar; bu nedenle konular basitleştirilerek ve bol somut örneklerle işlenmelidir. Algıları basittir; açık, net ve kısa cümlelerle iletişime girilmelidir.
Devam… Kendilerine güvenleri azdır; başarı sağladığı her alanda bol bol sözel ödüllendirme yapılmalı, başarısı oldukları alanlar görmezden görülmelidir. Sosyal faaliyette bulunmalı, sınıf içi basit sorumluluklar yüklenmeli, arkadaşları arasında onay ve kabul görmeleri için yardımcı olunmalıdır. Ev ödevleri kısa ve basit olmalıdır. Aileyle işbirliği yapılmalı, aileye rehberlik edilmelidir. Gerekli durumlarda öğretmen gözlem raporuyla RAM’a yönlendirmelidir.
Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP)
BEP Nedir? Özel eğitim gerektiren birey için geliştirilen ve ailesi tarafından onaylanan bireyselleştirilmiş eğitim programı; bireyin, ailenin, öğretmenin gereksinimleri doğrultusunda ve hedeflenen amaçlarda verilecek destek eğitim hizmetlerini içeren özel eğitim programıdır.
BEP’in Özellikleri Her çocuğun eğitim gereksinimlerine uygun olarak düzenlenen öğrenim yaşantılarını içerir, KAPSAMLIDIR. BEP amaçları öğrencinin performans düzeyine uygundur ve UYGULANABİLİRDİR. BEP yer alan amaçlar kişiye özgü ölçülebilir, gözlenebilir davranışları içerir, hedefler BİREYE ÖZELDİR.
BEP’in Özellikleri Hem genel hem de özel eğitim alanlarında ihtiyaç duyulan ilgili hizmetleri, geçiş hizmetlerini, mesleki, motor, öz bakım, günlük yaşam ve iletişim becerileri de kapsayacak şekilde AYRINTILIDIR. BEP hem ebeveyn hem de uzmanların anlayabileceği dille yazılır ve ANLAŞILIRDIR. BEP katılan tüm üyeler arasında bir anlaşma sağlar, İŞBİRLİĞİ GEREKTİRİR.
BEP Ne Değildir? Öğrenciye öğretilecek her türlü bilginin bir tanımı değildir. Tüm öğrencilerin beklentilerini karşılayacak bir eğitim programı değildir. Önceden belirlenmiş bir program değildir. Öğretmenin etkililiğini izlemesine hizmet eden bir araç değildir. Bir günlük plan değildir.
Neden BEP Aynı ortamda yaşayan çocuklar bile farklıdır. Örneğin, aynı yaş grubunda olup aynı sınıfta eğitim gören çocukların bedensel gelişimleri ve davranışsal özellikleri farklılık gösterebilir. Ayrıca, çocukların kendi içindeki özellikleri ve davranışları da farklıdır. Örneğin, bir kişi spor etkinliklerinde çok başarılı; ancak sanatsal faaliyetlerde başarısız olabilir.
Neden BEP Çocuklarda, dil, problem çözme, zihinsel süreçler, davranışsal özellikler ve öğrenme özellikleri birbirinden farklılık gösterebilir. Ayrıca, belirtilen bu özellikler her kişide aynı şekilde gelişmez ve bu gelişme de diğer kişilerden farklılık gösterir. Bireylerin zayıf ve güçlü yönleri kendi içinde farklı ilerler.
Neden BEP Programın daha etkili olmasını sağlayabilmek için öğrencilerin aileleri ya da velileriyle erken, sürekli ve anlamlı ilişkiye girilmelidir. Öğrencide meydan gelen değişikliklerin genellenebilirliği ve farklı ortamlarda gerçekleştirilmesi önemli olduğundan bu ortamlarda gerekli düzenlemelerin yapılması önemlidir.
Neden BEP Hafif derecede zihin engelli bireylere oranla daha yavaş olmakla birlikte tüm ileri derecede zihin engelli bireyler de öğrenebilirler. Öğrenciye evde ya da toplumda kendisinden beklenen davranışlar olarak nitelendirilen günlük yaşamında gerekli olan beceriler öğretilmelidir.
BEP’in Yararları Bireye uygun eğitim hizmetlerinin sunulması, Bireye uygun ve gerçekçi amaçların belirlenmesi, ve Bu amaçlarının karşılanıp karşılanmadığını ortaya koymak olarak sıralanabilir. Ayrıca, BEP yararları, ebeveyn, çocuk, öğretmen ve toplum açısından da sıralanabilir.
BEP Geliştirme Birimi Özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda, özel eğitim gerektiren bireyler için, BEP’in geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla BEP geliştirme birimi oluşturulur.
BEP Kimler Tarafından Geliştirilir? Başkan – Kurum müdürü ya da görevlendirilen müdür yardımcısı Sınıf öğretmeni ve/veya ilgili branş öğretmeni Öğrenci Aile Rehber öğretmen – psikolojik danışman Gezerek özel eğitim görevi verilen öğretmen Eğitim programları hazırlamakla görevlendirilen öğretmen İlgili diğer kişiler
BEP Geliştirme Biriminin Çalışmalarını Engelleyen Faktörler Ekip üyelerinin rollerini bilmemeleri Ekip üyelerinin sorumluluklarını yerine getirmemesi Ekip üyeleri arasında rol dağılımının dengesizliği Yapılan hataların tolere edememeleri Liderlik özelliğinin ve İletişim becerilerinin eksikliği Anlaşılır dil kullanmama Toplantılara katılmama
BEP’in Temel Öğeleri Nelerdir? Öğrencinin o andaki performans düzeyinin özeti Uzun dönemli amaçlar Uzun dönemli amaçlara ulaşmayı sağlayacak kısa dönemli amaçlar Öğrenciye sağlanabilecek özel eğitim ve destek hizmetler Özel eğitim hizmetlerinin başlayış ve bitiş tarihleri ve sorumlu olan kişiler Öğrencideki ilerlemelerin gözlenmesi ve yeniden değerlendirilmesi
BEP YOL HARİTASI
FARKINA VARMA OKUL TABANLI ÇALIŞMALAR VE İYİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI GÖNDERME TANILAMA YÖNELTME YERLEŞTİRME BEP GELİŞTİRME BİRİMİ İLK TOPLANTI VE BEP GELİŞTİRME BEP UYGULAMA İZLEME VE DEĞERLENDİRME
Katılımınız için teşekkür ederiz….