Yöneticilerde Sürdürülebilirlik Algısı ve Firma Uygulamalarına Yönelik Değerlendirme Öğr.Gör.Dr. Burcu Mucan Dumlupınar Üniversitesi Hisarcık MYO Doç.Dr. Aydın Kayabaşı Dumlupınar Üniversitesi İşletme Bölümü Prof.Dr. Canan Madran Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi

Araştırmanın İçeriği Sürdürülebilirlik nedir? Sürdürülebilirliğin boyutları nelerdir? Sürdürülebilirlikte performans ölçümü? Araştırmanın amacı Araştırmanın yöntemi Geçerlilik ve güvenilirlik Araştırma Bulguları ve Analizler Sonuç ve öneriler

Sürdürülebilirlik nedir? Daimi olma, devamlılık, süreklilik gibi anlamlar taşır, Elkington (1997) bu kavramlar içerisinde sürdürülebilirliği, ekonomik zenginlik, çevresel nitelik ve sosyal adalet olarak açıklamıştır. Freeman ve Soete (2004) çevresel sürdürülebilirliği mevcut kuşakların ihtiyaçlarını, doğal kaynakları yenilenemeyecek hale getirmeden ve çevreyi dönüşsüz bir biçimde tahrip etmeden, gelecek kuşaklara nakleden bir iktisadi sistem olarak tanımlamaktadır.

Konuya olan ilgi Özellikle 1950’li yıllardan sonra – Stocholm bildirgesi (1972) – Ortak geleceğimiz raporu (1987) – Yeryüzü zirvesi (1992) – Sürdürülebilir kalkınma zirvesi (2002)

Sürdürülebilirlik konusuna araştırmacıların yaklaşımları fırsat ve engeller kapsamında değerlendirilmesi (Nkamnebe, 2011), sağlık, çevresel etki ve yoksulluk gibi dışsal faktörlerin değer zinciri açısından incelenmesi (Fearne, Martinez ve Dent, 2012), sürdürülebilir kalkınma ve endüstriyel ekoloji kavramlarının incelenmesi (Allenby, 2000), stratejik sürdürülebilirlik ve ihracat performansının incelenmesi (da Rocha Vencato vd., 2014), bireysel olarak sürdürülebilirlik (Ratiu ve Anderson, 2014) Kurumsal sürdürülebilirlik ve KSS ilişkisi (Caymaz vd. ty)

Sürdürülebilirliğin Boyutları Ekonomik sürdürülebilirlik Sosyal sürdürülebilirlik Çevresel sürdürülebilirlik Çevre-ekonomik Sosyo-ekonomik Sosyo-çevre

Sürdürülebilirlikte Performans ölçümü Sosyal sorumluluk raporları Küresel raporlama girişimi (global reporting initiatives)

Araştırmanın Amacı … tepe, orta ve alt kademe yöneticilerinin sürdürülebilirliği nasıl algıladıklarının ve bu algının firma uygulamalarına olan yansımaları ortaya çıkarılmasıdır

Araştırmanın Yöntemi Araştırmanın Türü: – Nitel araştırma Veri toplama yöntemi: – Görüşme Veri toplama aracı: – Yarı yapılandırılmış soru formu

Firmanın web sitesi başta olmak üzere, sürdürülebilirlik raporu, çeşitli makale ve gazete haberleri gözden geçirilerek sorulacak olan sorular şekillendirilmiştir.

Geçerlilik ve Güvenilirlik (Ataseven; 2012) Nitel araştırmalarda ölçüm: – Araştırmacı ve sorularına dayalıdır Veri kalitesi: Amaca yönelik olma, Titiz ve sistematik çalışma, Doğruluk, objektiflik … – Güvenilirlik: Plan ve programlara uygun hareket etme ya da nicel bir araştırmayla konuyu destekleme – Genelleme: Nitel araştırmalarda genelleme amacı güdülmemektedir. – Bütünlük: İncelenecek sorular kapsamında tümü sorulmuş ve veriler raporlanmıştır – Güncellik Yapılan araştırmanın zaman aralığının programlanması

Bulgular ve analizler Görüşme formunun tasarımı Görüşmenin yapılması Verilerin kayıt edilmesi Kayıtların deşifre edilmesi Araştırma node’larının analiz programında oluşturulması analizler – Kelime bulutu – Kelime sayacı – Sınıflandırma analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde nVivo 10 student edition kullanılmıştır.

Kelime Bulutu

Sınıflandırma Analizi – I

Sınıflandırma Analizi – II

Sonuç sürdürülebilirlik kavramına ilişkin önemli bir bulanıklık vardır Farklı kesimlerin diyalog halinde olmasını gerektirmektedir (devlet, toplum, işletmeler,..) Turkcell firması yöneticileri önemli bir farkındalığa sahiptir, bu farkındalıkta sürdürülebilirlik raporları hazırlamanın etkisi olduğu ifade edilebilir

öneriler Yöneticiler genellikle olumlu yaklaşmaktadırlar, bu bir fırsat olarak görülerek gerekli programlar geliştirilmelidir Yöneticiler yüksek bir farkındalığa sahiptir, kavramsal olarak konuyu oldukça iyi açıklamaktadırlar, dolayısıyla uygulamalar takım çalışmalarıyla kolay bir şekilde kurumsal düzeyde tabana yayılabilir

Sürdürülebilirlik konusu özellikle devlet düzenlemeleriyle işletmelerin teşvik ve yönlendirmesini gerektirmektedir. Sürdürülebilirlik konusunda medyanın ilgisi yüksektir. Bu önemli ve işletmelerce mutlaka kullanılması gereken bir politika aracı olmalıdır. Sürdürülebilirlikle ilgili maliyetlerin yüksekliği özellikle işletmeleri zorlamakta bu nedenle bu konuda devlet teşviklerinin artması gerekmektedir.