ÇORUM İSTİKLAL İLKOKULU ÇORUM İSTİKLAL İLKOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ÇATIŞMA ÇÖZME ÖFKE KONTROLÜ
ÇATIŞMA NEDİR? Bir yada daha fazla sayıda bireylerden oluşan tarafların herhangi bir şeyle ilgili olarak anlaşamadıkları zaman ortaya çıkar. Bu farklı görüşler, duygular, gereksinimler, ihtiyaçlar yada değerlerden kaynaklanabilir.
ÇATIŞMANIN KAYNAĞI Sınırlı kaynak Karşılanmamış temel Farklı gereksinimler değerler * Zaman *ait olma *inançlar * Para *güç *öncelikler * Mal *özgürlük *ilkeler *eğlenme
ÇATIŞMA ÇÖZME NEDİR? Çatışma çözme iki ya da ikiden fazla taraf arasındaki uyuşmazlık veya anlaşmazlık durumunun ortadan kaldırılmasıdır. Bireylerin çatışma ile başa çıkmada kullandıkları eğilimler, onların kendi kültürel değer ve kurallarından etkilenir.
ÇATIŞMA ÇÖZME DAVRANIŞLARI NELERDİR? KAÇINMA SALDIRMA PROBLEM ÇÖZME Sorunu Tehdit Anlayış Reddetme Saldırı Saygı Problemi Öfke Çözüm reddetme Soru sorma
KAÇINMA…….YA KAZANIRSIN YA KAYBEDERSİN!!!!!!! SALDIRMA…….YA KAZANIRSIN YA KAYBEDERSİN!!!!!!!! PROBLEM ÇÖZME……İKİ TARAFTA KAZANIR!!!!!!!!!!!!
ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE Kızgınlığınızı kontrol altına alın. Taraflar sağlıklı düşünemeyecek kadar kızgın ise ve duygularını kontrol edemiyorsa uzlaşma sağlanamaz.
ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE Karşı tarafa yaklaşmadan önce bir kez daha düşünün! Çatışma tarafları nasıl etkilemektedir? Çatışmada taraflar için çıkarlar ve değerler nelerdir? Taraflardan her birinin diğerine ilişkin önyargıları ve varsayımlar nelerdir? Söz konusu çatışmayı yönetmede ya da çözümlemede en iyi yaklaşım nedir? İşbirliği yapılacaksa, bunu başlatmak için en uygun yer ve zaman nedir?
ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE Olumlu bir hava oluşturun. Karşı tarafı uzlaşmaya-konuşmaya davet edin. İyi niyetli olduğunuzu gösterin. Karşı tarafı dikkate aldığınızı ve önem verdiğinizi gösterin.
ÇATIŞMA YÖNETİMİNDE Temel kurallara dikkat edin. Karşı tarafı dikkatle dinleyin ve sözünü kesmeyin. Durumu iyileştirmek için çalışın. Sakinliğinizi koruyun.
ÇATIŞMALARIN ÇÖZÜMLENMESİNDE KAYBEDEN YOK YÖNTEMİ 1. SORUNU TANIMLAMAK
2.OLASI ÇÖZÜMLER ÜRETME
3. ÇÖZÜMLERİ DEĞERLENDİRMEK
4. KARAR VERME
5. UYGULAMAYA KONULMASI
6. ÇÖZÜMÜN BAŞARISININ DEĞERLENDİRİLMESİ
ÖFKE VE KONTROLÜ
ÖFKE NEDİR? Bireyin haz alma dünyasını engelleyen herhangi bir durum, olay veya kişi ile karşılaştığında oluşan duygudur.
Öfke, istenmeyen sonuçlara ve karşılanmayan beklentilere verilen son derece doğal, evrensel ve insani bir tepkidir. Öfke uygun ifade edildiğinde sağlıklı bir duygudur. Ancak öfke, kontrolden çıkıp yıkıcı hale dönüştüğünde kişinin yaşamında son derece önemli sorunlar açabilmektedir. Öfkenin sağlıklı ve işe yarar olabilmesi için bastırılmaması, tanınması, kabul edilmesi ve kontrollü bir biçimde ifade edilebilmesi gerekmektedir.
NELERE ÖFKELENİRİZ ? İsteklerimizin olmadığında Beklemediğimiz bir sonuçla karşılaştığımızda Beklentilerimiz gerçekleşmediğinde Anlaşılmadığımızı hissettiğimizde Tehdit aldığımızda Kendimizi çıkmazda hissettiğimizde Kişiliğimize saldırıldığında Önemlilerimize saldırıldığında
ÖFKE - SALDIRGANLIK Saldırganlık ve öfke çoğu zaman eş anlamlı olarak ele alınır. Saldırganlık öfkeyle ilişkisi olmasına rağmen ikisi aynı şey değildir. Saldırganlık bir davranış öfke ise bir duygu ifadesidir
ÖFKE KONTROLÜ Öfkeyi doğru ifade etme becerisini kazanmaya “öfke kontrolü” denir. Öfke kontrolünde temel amaç; saldırganlıktan uzak, şiddet içermeyen, kişinin kendisine ve çevresine zarar vermeyecek şekilde duygusunu ifade becerisi kazanmasıdır.
ÖFKE KONTROLÜNDE TEMEL İLKELER *Konu sizin için önemliyse mutlaka konuşun. *Sorunu düşünüp açıklık kazandırmaya zaman ayırın. *Ben Diliyle Konuşun *İnsanların farklı olduğu gerçeğini kabul edin. *Hiçbir sonuca varmayan tartışmalara girmeyin.
KONTROL YÖNTEMLERİ Derin nefes alma. Sistematik gevşeme. Çevre değişikliği. Mizah Zamanlama Alternatifler yardımlar
DERİN NEFES ALIN ÖFKE TEPKİSİ VERMEDEN ÖNCE EN AZ 10 DEFA DERİN NEFES ALIP VERİN, SONRA TEPKİ VERİN…
ÇATIŞMA ORTAMINDAN BİR SÜRE UZAKLAŞIN…
TARTIŞMAYI ERTELEYİN.
BİR UĞRAŞ BULUN.
ÇOCUKLARDA ÖFKE KONTROLÜ ÖFKE VE SALDIRGANLIĞIN SEBEPLERİ Gününüz çocukları beslenme alışkanlıkları nedeni ile daha enerjik durumdadırlar. Bu nedenle enerjilerini atacak ortamların sağlanamaması en önemli sebeplerden birisidir. Ev içinde kavga ve şiddetin olması Aile içinde çocuğun ilk defa yaptığı öfke durumunda pekiştirilmesi Saldırganlık davranışı ile çocuğun istediği amacına ulaşması vb. Kendisinden büyük çocukların kışkırtıcı davranışları vb. Şiddete tanık olma, sık sık engellenme ile karşılaşma, saldırganlığı ortaya çıkaran nedenler arasındadır.
ÖFKE VE SALDIRGAN DAVRANIŞLAR GÖSTEREN ÇOCUĞA NASIL DAVRANMALIYIZ ? Öncelikle bizde saldırgan davranışlar göstermeyeceğiz. Çocuğumuzla konuşmalı ve sorunun kaynağını anlamamız gerekmekte. Saldırgan davranışla istediğinin elde edilmesi engellenmeli. Bu konuda TUTARLI olunmalı. Aile büyükleri, çocukların saldırgan davranışlarını kesinlikle oyunsu bir davranışa dönüştürmemelilerdir. Çocuklar bu gerginlik durumunun ne gibi sonuçlar doğuracağının farkında değillerdir. Öfke ve şiddet gösterisi yaparak gerginliğini ve fazla enerjisini atmaktadırlar. Eğer biz onları doğru şekilde yönlendirmeler yaparsak öfke ve saldırganlığı en aza indirmiş oluruz.
ÇOCUKLARIMIZA GERGİNLİKLERİNİ ALABİLECEK VE KENDİLERİNİ İFADE EDEBİLECEKLERİ ALANLAR SUNMALIYIZ Spor etkinlikleri(Basket,güreş,Badminton,yüzme,vb) Kum havuzunda oynama Oyun parkları(Elektrikli olanlar hariç) Bisiklet sürme Arkadaş grupları ile oyunlar oynaması Dans grupları Ailecek yürüyüşler yapma Kendi işyerinizde size yardımcı olması vb. birçok sayabiliriz.
AİLELERİN YAPMASI GEREKENLER Her şeyden önemlisi anne-babaları olarak çocuklarımıza sağlıklı model olmalıyız. Örneğin, aile içi şiddete tanık olan çocuklar, saldırgan davranışları öğrenebilir, amaçlarına hizmet edeceğine inandıkları zamanlarda da bu saldırgan davranışları gösterebilirler. Eğer bir çocuk azarlanır, dövülür, cezalandırılırsa kendini değersiz hisseder. Kendini değersiz hissetme de başkalarına karşı saldırgan davranışlarda bulunma eğilimini artırır. Çocuğun neden öfkelendiği konusunda farkındalık sağlayabilmesi için ailesinin kendisini etkili dinlemesi gerekir. Öfke anında çocuklar, sakin, anlayışlı ve kendilerini anlayacak yetişkinlere gereksinim duyarlar. Öfkeli olduğu için veya saldırgan davranışından dolayı çocuğun azarlanması, çocuğa öfkesini nasıl ifade edeceği ve nasıl sakin olacağı konusunda bir fikir vermez. Çocuğa seçenekleri olduğunu göstermek asıl hedeftir. Bağırmak, ağlamak, vurmak, öfke nöbeti geçirmek bir seçimdir, ancak çocuğa ne hissettiğini söylemenin de bir seçim olduğu gösterilmelidir. Hangi seçimin en iyi sonucu doğuracağı çocukla birlikte konuşulmalıdır. Örnek:İnsanlara zarar vermek mi yoksa Konuşmak mı?