ATEŞLİ ÇOCUKLARA YAKLAŞIM Dr.Banu Çiçek DİLFİRUZ Aile Hekimliği ABD

Öğrenim Hedefleri Birinci basamakta ateş nedeniyle başvuran kişiye yaklaşımı bilmesini, Ateş tanımını, tiplerini ve aralarındaki farkı bilmesini, Ateşin sık görülen sebeplerini bilmesini, Çocukta ateşin nasıl ölçüleceğini bilmesini, Ölçme yöntemlerini ve aralarındaki farkı bilmesini, Ateşli çocukta öykü ve fizik muayenede dikkat edilecek noktaları bilmesini, Ateş ile başvuran ve çocukta ayırıcı tanı, tedavi, takip ve sevk kriterlerini bilmesini ve uygulamasını bekliyoruz.

Isı regülasyonu Ateş; vücut sıcaklığında artıştır. Multisellüler organizmaların, konağa zararlı ya da patojen olarak bilinen canlı veya cansız nesnelerle invazyonuna karşı geliştirdiği savunma mekanizmalarının bir parçasıdır. Vücut ısısını esas olarak hipotalamusun preoptik bölgesi ayarlar. Deri ve merkezi bölgelerdeki termosensörlerden gelen uyarılara göre vücut ısısını kontrol eder. Endojen pirojenler hipotalamusta prostaglandin E2, monoamin ve cAMP sentezini başlatır. Bu uyarı sonucu hipotalamus termostat eşiği yükselir. Periferik vazokonstrüksiyon gelişir. Isı üretimi artar, ısı kaybı azalır. Sonuçta vücut ısısı yükselir.

EKZOJEN PİROJENLER Mikroorganizmalar Gram (-) → lipopolisakkarid Gram (+)→ peptidoglikan... Mikrobiyal toksinler Endotoksin Enterotoksinler Eritrojenik toksinler Ag-Ab kompleksleri Aktive kompleman komponentleri (C3a, C5a) Pirojenik steroidler (safra tuzları) İlaçlar (Bleomisin, Daunorubicin, L-asparaginaz)

ENDOJEN PİROJENLER IL-1 (IL-1α, IL-1β) IFN’lar (IFN-α, IFN-β, IFN-γ) TNFα Glikoprotein 130 aktive edici pirojenler IL-6 IL-11 Lösemi inhibitör faktör Silier nörotropik faktör Onkostatin M

DOLAŞIM HİPOTALAMUS PİROJENLER Monosit, makrofaj, nötrofil, Davranış değişikliği Korteks HİPOTALAMUS PGE2 DOLAŞIM ENDOJEN PİROJENLER Monosit, makrofaj, nötrofil, lenfosit, endotel, glial hücreler, mezankimal hücreler EKZOJEN PİROJEN [Ayar noktasının (set point) yükselmesi] Periferal efferentler Kas kontraksiyonu ATEŞ TERMOREGÜLATUAR NÖRONLAR Vazomotor Merkez Deride Vazokonstriksiyon

Ateş, vücudun zararlı etkenlere karşı geliştirdiği adaptif bir yanıttır Enfeksiyon bölgesinde kan akımı artar. O bölgeye nötrofil göçü olur ve fagositoz artar. Nötrofillerde antibakteriyel madde üretimi artar. İnterferon üretimi artar. İnterferonun antiviral ve antitümör aktivitesi artar. hücre proliferasyonu artar. ATEŞ, ORGANİZMANIN YARARINA İŞLEV GÖRÜR

Ateşin zararları Her bir derecelik artışta metabolizma %12 artmakta, hiperalimentasyon, katabolizma artışı, insensibl sıvı kaybı artışı (300-500 ml/m2 / 1°C/gün), nabız sayısında dakikada 10-20 atım/dakika artış olmaktadır. Vücut sıcaklığı artışı hiperventilasyon ile respiratuar alkaloza ve elektrolit kaybına neden olabilmektedir. Ateş yüksekliğinde Oksijen ihtiyacı %13 artar. o Kalori ve sıvı ihtiyacı artar. Kas yıkımı artar. Metabolizma hızlanır. Fiziksel rahatsızlığa neden olur. Zihin yetenekleri geçici olarak baskılanır. Bilinç değişikliklerine neden olur. Febril konvülsiyonu tetikleyebilir.

TERMOMETRELER 1. Civalı termometre 2. Elektronik termometre 3. Kızıl ötesi kulak termometresi 4. Alın termometreleri

VÜCUT SICAKLIĞININ HANGİ DEĞERLERİN ÜSTÜNE ÇIKMASI ATEŞ VÜCUT SICAKLIĞININ HANGİ DEĞERLERİN ÜSTÜNE ÇIKMASI ATEŞ OLARAK KABUL EDİLİR? • Aksiller • Oral • Rektal • Timpanik > 37.2ºC > 37.8ºC > 38ºC

Vücut ısısı yüksek ‘Merkezi ısı ayarı’nın yükseğe ayarlanması ile birlikte olan vücut ısısındaki artışa ‘ateş’ denir. ‘Merkezi ısı ayarı’nda değişme olmaksızın vücut ısısı artışına hipertermi denir.

Akut ateşli durumlarda İnfeksiyon mu ? Viral mi ? Bakteriyel mi ? Ciddi bakteriyel enfeksiyon mu ? Basit bir enfeksiyon mu ?

Çocuklarda akut ateşe neden olan infeksiyonlar Gizli bakteriyemi Menenjit Sepsis VİRAL HASTALIKLAR ÜSYE İYE Pnömoni

Ateşli çocuklara yaklaşım Öykü-ayrıntılı Mevsim Tatil CBE riski yüksek olanlar Yaş Ateş ve döküntü Ateş-yalancı ateş ? Ateşin düzeyi Ateşin süresi Ateşin tipi Tekrarlayan ateş Klinik Bulgular Laboratuvar bulguları

Ateş; Düzeyi; Süresi Ateşin tipi 39-39.4 C %1-2 CBE Akut ateş; ateşin odağı belli ateşin odağı belli değil Nedeni bilinmeyen ateş; Tekrarlayan ateş Ateşin tipi

Ateşli çocuklarda YAŞ’ın önemi Sınıflama A-Yenidoğan B-1-3 ay C-3 ay-3 yaş D-3 yaşın üstü Neden; İmmün olgunlaşma ? Etiyolojik etkenlerin değişimi Doğum çevresi Aile çevresi Sosyal çevre Aşı

Ateşin süresi A-Akut ateş:Beş (5-10gün) günden kısa Ateş odağı belli olan Ateş odağı belli olmayan B-Nedeni belli olmayan ateş : 15 günden fazla süren günde en az bir kez ateşi (38.5°C) olup etiyolojisi belli olmayan C-Periyodik ateş

Uzamış ateş

ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ATEŞE NEDEN OLAN DURUMLAR A) Enfeksiyon  Solunum sistemi enfeksiyonları  Döküntülü enfeksiyon hastalıkları  Üriner sistem enfeksiyonları  Enterik enfeksiyonlar  SSS enfeksiyonları  KC ve safra yolları enfeksiyonları  Kalbi etkileyen enfeksiyonlar  Sistemik enfeksiyonlar  Lokalize enfeksiyonlar Ateş çoğunlukla viral enfeksiyon kaynaklıdır. Az kısmında ise ciddi bakteriyel enfeksiyon kökenli olduğu izlenir B) Enfeksiyon dışı  Kollajen-vasküler hastalıkları  Neoplastik hastalıklar  Dehidratasyon  İlaçlar  Aşılar  Nörolojik hastalıklar  Kan hastalıkları  Çevre ısısının çok yüksek olması Nedeni bilinmeyen ateş Ailevi hastalıklar

Nedeni bilinmeyen ateş nedenleri (NBA) 1-Atipik gidişli infeksiyonlar İYE,ÜSYE,CMV,EBV,ARA Pnömoni, Menenjit, 2-İnfeksiyonlar Osteomiyelit,Septik artrit Piyelonefrit,Endokardit, TBC, Brusella,Sıtma,Salmonella Spiroket, Riketsiya Gizli abse, 3-Kollajen hastalıklar JRA,SLE 4-Maliniteler Lösemi,Lenfoma,Nöroblastom 5-Diğer Crohn, İlaç ateşi,Serum hast, Sarkoidoz, Ektodermal displazi Yalancı ateş Mortalite %6.1-9

Periyodik ateş Ateş, ataklar halinde tekrarlayan bir hastalığın temel belirtisidir Atak sırasında görülen diğer belirtiler, beklenen benzer belirtilerdir Atakların süresi günler veya haftalar sürebilir Ataklar arasında tam iyileşme olur Ataklar ‘kurulmuş saat’ gibi aynı sürede veya ‘düzensiz’ aralıklarla tekrarlar

Çocuklarda Periyodik Ateş (Cassidy;Pediatric Rheumatology,2005) İnfeksiyöz Hastalıklar Romatizmal Siklik Hemopoez Herediter Oto-inflamatuvar İdiyopa tik Brusella JIA(sistemik) Herediter FMF PFAPA Relapsing Fever Behçet Kazanılmış (nötropeni) Kriyopirinopati Rat-bike SLE FCAS Sıtma Crohn Hast. MWS Tekrarlayan polikondrit NOMİD/CİNCA TRAPS HIDS

Oto-inflamatuvar hastalıklar Otoinflamatuvar hastalıklar filogenetik olarak daha eski olan doğal immunitenin doğuştan olan bozuklukları nedeniyle ortaya çıkmaktadır. İnflamatuvar yanıtı düzenleyen proteinleri kodlayan genlerdeki mutasyonlar farklı monojenik otoinflamatuvar hastalıklara neden olmaktadır Temel klinik belirtiler, inflamasyonun ana sitokini olan IL-1β’nın genellikle aşırı salınımından kaynaklanır Ataklar arasında hiçbir belirti yoktur

Ne zaman oto-inflamatuvar hastalık düşünülmeli ? Düzenli veya düzensiz aralıklarla tekrarlayan ateş atakları (6 aydan fazla ) Bir neden olmadan atağın aniden başlaması ve kendiliğinden sonlanması Ataklara eşlik eden belirtilerin benzer olması Solunum sistemine ait belirtilerin olmaması Ataklarda anemi, lökositoz, nötrofili, trombositoz ve akut faz yanıtlarının artması Ataklar arasında tam iyilik hali Otoantikor ve antijen spesifik T hücrelerinin olmaması İnfeksiyon, allerji ve immun yetersizliğin olmaması

Anamnez Genel durum Hastanın yaşı Ateşin başlangıç tarihi, süresi, yükseklik derecesi Eşlik eden semptomlar (ishal, karın ağrısı, boğaz ağrısı, bulantı kusma …) Aldığı ilaçlar (Atropin, Amfoterisin B, Barbitürat, Sefalosporin, Fenitoin, Salisilat) Aşılanma durumu Son dönemde enfeksiyon ile teması Otoimmün Hemolitik Anemi, Aspleni, malignite, immünsüpresyon öyküsü Ülke dışı seyahat öyküsü (Sıtma, enterik hastalıklar) Kemirici hayvan ısırığı (Bite-fever) Aile öyküsü (FMF vb)

Ateşli çocuklarda fizik muayene... FM: Ayrıntılı-Sistematik Amaç: 1-Genel durumu değerlendirmek Ağlamanın kalitesi Çocuğun aileye davranışı Bilinç durumu Deri rengi Hidrasyon durumu Çevreye ilgisi 2-Ateş odağını saptamak

Genel Durumun Değerlendirilmesi ? Subjektif: GD iyi GD orta (hasta görünümlü) GD kötü (toksik), Objektif : Doku perfüzyonu KDZ  2sn TA Bilinç durumu: Letarjik, uykuya eğilim Huzursuzluk-irritabilite Hipotoni, hipertoni Bilinç değişikliği Koma

Ateşi var ve genel durumu iyi Gülen-oynayan, kuvvetli ağlayan ama teskin edilebilen Beslenmesi iyi, Dehidratasyonu yoktur Derisi pembe-sıcaktır Solunum sıkıntısı yoktur

Ateşi var GD orta Kısa süreli gülerler,huzursuzdurlar , beslenmesi iyi değildir, günlük aktiviteleri azdır. Hafif-orta dehidratasyon vardır Fakat periferik dolaşımları iyidir

Ateşi var GD kötü; Ağır Hasta-TOKSİK Huzursuz, çevreye ilgisi az, sürekli ağlayanlar Peteşi-purpurası olanlar Ağır dehidratasyonlular Periferik dolaşımı bozuk,etrafı soğuk olanlar Deri rengi soluk ve beneklenmeleri olanlar

TOKSİK GÖRÜNÜM Titremeyle yükselen ateş  ≥ 40ºC ateş Bilinç değişikliği: etrafa ilgisizlik, letarji, irritabilite, anneyi tanımama, teskin edilemeyen ağlama Beslenme bozukluğu: emmeme, kusma Taşikardi ve takipne, periferik dolaşım bozukluğu Deride kirli-gri renk, cutis marmoratus Peteşiyal döküntü Yenidoğan reflekslerinde azalma  Solunumu artmış(>60/dak), siyanoz veya apnesi olanlar

Genel değerlendirme  Yaşamsal belirtiler: KTA –Bradikardi Relatif bradikardi Bradikardi -Taşikardi Relatif taşikardi Solunum sayısı TA Nabız KDZ Bilinç durumu Turgor Terleme ????

Ateş odağının araştırılması Ayrıntılı FİZİK muayene Meninjiyal iritasyon bulguları ? Solunum sistemi, Kardiyovasküler sistem Döküntü: Viral hastalıklar Peteşiyal döküntü Vaskülit Konjuktivit ?? Lenfadenopati, Kulak muayenesi, Batın Kas ve iskelet sistemi, Muayeneyi tekrarla…

LABORATUVAR İlk basamak Kan: Kan sayımı ve yayma, CRP, Sedimentasyon, tam biyokimyasal inceleme, viral belirleyiciler (EBV, CMV), salmonella ve brucella serolojisi İdrar: Tam idrar ve idrar kültürü Dışkı: Mikroskopik inceleme ve kültür Radyoloji: Posteroanterior akciğer grafisi Mikrobiyoloji: Boğaz ve kan kültürü

LABORATUVAR İkinci basamak Yinelenen kan kültür örneklemesi Tuberküloz taraması ve kültürleri Immunglobulin düzeyleri Mantar kültürleri Kedi tırmığı hastalığı ve Lyme hastalığı serolojisi Streptokok titreleri ANA Ekokardiyografi Abdominal ve toraks görüntülemesi C. Difficile toksini (uzun antibiyotik+ ishal)

Mikrobiyolojik Tanı Altın standart Normalde steril olması gereken yerlerde bakteri üretilmesi Diğer testler Antijen testi (sensitivite düşük) GELECEKTE Polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile DNA tayini SBI in Febrile Infants Up to 8 Weeks 36 SBI in Febrile Infants Up to 8 Weeks

CBE sepsis riski yüksek olan çocuklar Tüm ateşli yenidoğanlar GD iyi olmayan (toksik olanlar) İmmün yetersizliği olanlar İmmünsupressif tedavi altındakiler Hemorajik döküntü Orak hücreli anemili, splenektomili Hiperpireksi (41.0 ºC ) Malnütrisyonu olanlar Aşılanması tam olmayanlar Yakın zamanda antibiyotik alanlar Dehidratasyonu olanlar Ülke içi-ülke dışı tatilden dönenler

CİDDİ BAKTERİYEL ENFEKSİYON RİSKİNE İŞARET EDEN LABORATUVAR BULGULARI, Tam kan sayımı •BK: <5.000 - >15 000/mm3 •Çomak sayısı: >1 500/mm3 •Periferik yayma: TV , TG Akut faz reaktanları •CRP: >2 mg/dL •ESR: >30 mm/saat

GİZLİ BAKTERİYEMİ En sık görüldüğü yaş grubu 0-36 aydır Ateşin yükseklik derecesi arttıkça sıklığı artar Riskli ateş (Rektal): 3 aydan küçük bebekler için ≥ 38ºC 3-36 ay arası bebekler için ≥ 39ºC Sıklık: ateş odağı olmayan bebeklerin % 4-5

GİZLİ BAKTERİYEMİ Genel durumu iyi görünen bir çocukta, sıklıkla bakteriyemi ile seyreden bir enfeksiyon olmadan, pozitif kan kültürü olmasıdır. ÜSYE veAOM gibi durumlarda kan kültüründe üreme olması Gizli bakteriyemi olarak kabul edilir. Kendiliğinden düzelebilir S. pneumoniae: %30-40 H. influenzae: %5 Lokal bir enfeksiyon biçimine dönebilir Menenjit, septik artrit, osteomyelit, pnömoni vs... Sebat edebilir Sepsis (SIRS) veya düşmeyen ateş şekline dönebilir.

Sevk Kriterleri Ateşle birlikte döküntü gelişirse Aşırı kusma varsa ve sıvı alamıyorsa Uykuya eğilim veya baygınlık durumu varsa Solunum güçlüğü veya hızlı solunum varsa Baş ağrısı ve ense sertliği varsa Nöbet geçiriyorsa Toksik görünüm varsa Huzursuzluk varsa hastaneye sevk edilmelidir.

Ateşli Çocuk Takibi Periyodik ateş ölçümleri Genel durum değerlendirmesi Bilinç durumu değerlendirmesi Solunum: Apne, Taşipne, Taşikardi değerlendirmesi Kalp tepe atımı, tansiyon, kapiller dolum zamanı Cilt lezyonlarının değerlendirmesi Bebeğin beslenme, emme durumu İrritabilite durumu takipte dikkatle değerlendirilmelidir.

Ateşli çocuklarda tedavi yaklaşımı A- Semptomatik tedavi; AMAÇ: ÇOCUĞU RAHATLATMAK B-Belirlenen ateş nedeninin tedavisi; AMAÇ: ETiYOLOJİYE YÖNELİK TEDAVİ

Semptomatik ateş tedavisi Ateşin 41ºC’den yüksek olması genellikle infeksiyon dışı nedenlerden kaynaklanır. Sağlıklı çocuklarda 39ºC’nin altında ateş düşürücü gerekmez Ateş düşürücüler öncelikli olarak kronik kardiyopulmoner, metabolik, nörolojik hastalığı olanlar ve ateşli konvülziyon öyküsü olanlarda kullanılmalıdır. Semptomatik ateş tedavisine yanıt alınması ciddi bakteriyel infeksiyonlarla viral infeksiyonların ayırıcı tanısında faydalı değildir.

DESTEK TEDAVİSİ • Ortam ısısının ayarlanması • İnce ve gevşek giysi giydirilmesi • Bol sıvı verilmesi • Yeterli kalori alımının sağlanması • Ilık su ile pansuman ve banyo

PARASATEMOL 10-15 mg / kg / dozunda ve 4-6 saat arayla kullanılır. o Maximum doz 60 mg / kg / gün Oral kullanımda 0.5-1 saat sonra maksimum plazma konsantrasyonu o Karaciğerde metabolize edilir, idrarla atılır. Ağır KC yetmezliği durumunda kullanılmamalıdır. Böbrek yetmezliğinde doz ayarlanması gerekir. Aşırı duyarlı kişilerde ve G6PD eksikliğinde kontrendikedir. o Allerji, makulopapüler döküntüler, bulantı ve ürtiker yapabilir. Yüksek doz ve uzun süreli kullanımda karaciğer ve böbrekte toksisite, trombositopeni veya pansitopeni yapabilir. Tedavi dozunda bile fulminant hepatit gelişebilir

İBUPROFEN 5-10 mg / kg dozunda ve 6-8 saat arayla kullanılır. Maximum dozu 50 mg / kg / gün Oral kullanımda 1 saat sonra maksimum plazma konsantrasyonu o Yemeklerden sonra kullanılmalıdır. 6 aylık bebekte kullanılmaz. Peptik ülserde, bronşial astımda kontrendikedir. Devamlı kusan veya dehidrate olan çocukta kullanılmamalıdır. Dispepsi, Gastrointestinal intolerans, cilt döküntüleri, trombositopeni ve bilir. Beta blokörler, tiazid grubu düretikler ve oral antikoagülanlar ile kullanılmamalıdır. 

DİĞER İLAÇLAR ASPİRİN:30-65 mg/kg/gün Aspirine bağlı olası yan etkiler: Reye sendromu, GIS kanaması, hipersensitivite, tinnitus, vertigo, kanama zamanında uzama METAMİZOL Metamizol’e (Novaljin) bağlı olası yan etkiler: Hipotermi, hipotansiyon, agranülositoz

B-Akut ateşli çocuklarda nedene yönelik tedavi GENEL İLKE GD iyi olmayan (toksik) tüm çocuklar sepsis gibi, Ateş odağı saptanmış ise ona yönelik tedavi Ateş odağı saptanamamış ise; Yaşa göre tedavi yaklaşımı değişir.

Ateşli YD’larda enfeksiyonlar Bulaşma: Anne/doğum kanalı,doğum çevresi Etkenler : Bakteriyel Grup B streptokok (GBS), (prematüre) Gram (-) enterik mikroorganizmalar, L. monocytogenes, Viral Enterovirüs Herpes simplex

Ateşli YD’lara (0-28) yaklaşım Ateşli bütün yenidoğanlar Hastaneye yatırılmalı, SEPSİS araştırılmalı (%13 bakteriyel sepsis) Kültür sonuçlanıncaya kadar Ampirik antibiyotik tedavisi (IV); 0-15 günlük : Ampisina+Gentamisin Büyüklerde : Ampisina+3.kuşak sefalosporin

Yaş; Yenidoğanlar (0-28) Sepsis araştırması Ateşli YD’ların %12-18’i CBE’dir %39 menenjit,%10 menenjit dışı fokal,%7 sepsis CBE riski düşük yenidoğanlar Rochester kriteri Boston kriteri Philadelphia kriteri Sepsis araştırması BK sayısı ? Hemokültür İdrar tahlili ve kültürü BOS incelemesi Akciğer grafisi( solunum sistemi bulguları var ise) Dışkı (ishali var ise) Viral infeksiyon düşünülmesi yukarıdaki araştırmanın yapılmasını önlemez

Yaşı 28-90 gün olanlara yaklaşım Ateş odağı belirlenenler Ateş odağı belirlenememiş olanlar GD kötü olanlar GD iyi olanlar

Yaşı 28-90 gün olan çocuklar : Bulaşma: Aile ve sosyal çevreden Bakteriyel : S. Pneumoniae, H. İnfluenzae, GBS Viral: Enterovirüs, Herpes simplex Aşılanma

Yaşı 28-90 gün olan çocuklar Bu yaştaki çocukların hepsine sepsis araştırması yapılmalı ve hastaneye yatırılmalı mıdır ???

Yaşı 28-90 gün olanlarda akut ateşe yaklaşım GD kötü GD iyi CBE riski ? Risk düşük ise Ayaktan izle ( CBE riski %1) Risk yüksek: Hastaneye yatır Sepsis araştır Tedavi başla Hastaneye yatır SEPSİS araştır Tedavi başla.

28-90 günlüklerde düşük CBE riski GD iyi, ateş odağı yok Rochester; CBE %1 60 günden küçüklerde Klinik Daha önce sağlıklı GD iyi ve ateş odağı yok Laboratuvar ; BK : 5-15.000/mm3, Bant sayısı <1.500/mm3 İdrar Gram boyama (-) İdrarda BK<5/alan Dışkıda BK<5 /alan BOS incelemesi önerenler; Boston; 1-3ay,ateş>38C, BK>20.000) CBE riski %5.4 Philadelphia; 29-56 gün,ateş>38.2, CBE riski %8-10

3-36 aylık olan akut ateşli çocuklar Ateş nedeni saptananlar Ateş odağı saptanamayan GD kötü olanlar Ateş odağı saptanamayıp GD iyi olan ve ateşi ≤39.0ºC’ GD iyi ve ateşi ≥39.0ºC’

Akut ateşli 3-36 aylık çocuklarda Ateş odağı belirlenememiş ise GD iyi değil-Toksik görünüyor ise Hastaneye YATIR, Sepsis ARAŞTIR Kültürler sonuçlanıncaya kadar İntavenöz ANTİBİYOTİK

Yaş 3-36 ay; Ateş odağı belirlenememiş GD iyi ve Ateşi <39.0°C ise Araştırma ve tedaviye gerek yok, Antipiretik verilebilir Aileyi uyar: -Ateşli ise 48 saat sonra KONTROL -Kötüleşme olursa DEĞERLENDİR İdrar tahlili (%2-4)

Yaşı 3-36 ay; (hib ve pnömokok aşı öncesi ) Ateş odağı belirlenememiş ise GD iyi ve Ateşi 39.0°C ise Gizli bakteriyemi:( %5 ) S. pneumonia (%85), H.influenzae (%10) N. menengitis (% 3) Gizli bakteriyemisi olanların ancak %6-10’unda Menenjit gelişiyor AŞILAR…

3-36 aylık akut ateşli çocuklar *Öncesinde sağlıklı * Isimine P Emerg Med Clin N Am-2007

Üç yaşından büyük olan akut ateşli çocuklara yaklaşım Genellikle ateş odağı belirlenebilir En sık lokalize enfeksiyonlar görülür, Kollajen-vasküler hastalıklar bu yaşlarda sık görülür, Meningokoksemiye dikkat !

Nedeni belli olmayan ateşli çocuklara yaklaşım Ayrıntılı öykü Ayrıntılı fizik muayene Gelişimi değerlendir Dikkatli muayene Terleme Oftalmolojik muayene Bulber konjuktivit Palpebral konjuktivit Pupiller konstriksiyon yokluğu ( hipotalamik disfonksiyon) Göz yaşı ve korneal refleks olmayışı (Familial disotonomi Ağızda ülser, ekzantem, eklemde anormallik, lenf bezi Ateşle birlikte ortaya çıkan herpetik lezyon ? Kemik ve kas ağrıları Rektal muayene

NBA’te ileri tetkik Kan sayımı,periferik yayma incelemesi Sed, CRP Kan biyokimyası (ürik asit özellikle) İmmunglobulinler PPD Akciğer grafisi, diğer tetkikler şüphe üzerine BOS’un biyokimyasal incelemesi, BOS Kültürü ,PCR incelemesi Viral araştırma (PCR,Serolojik) Hemokültür Kemik iliği incelemesi ve kültürü İdrar tahlili ve kültürü Serolojik testler Biyopsi

NBA’e yaklaşım Hasta hastaneye yatırılır Hastanın durumuna göre uzun süre aldığı antibiyotikler kesilir Antibiyotikler ateş düşürücü değildir Antibiyotik ateşi ? (72 saat) Tetkikler alınır Sonra gerekiyorsa ateş tedavisi başlanır Araştırma sonuçlarına göre tedavi

ÖZET Dikkatli ve ayrıntılı muayene Yakın İzlem TEŞEKKÜRLER