2. Hasta/Yaralının ve Olay Yerinin Değerlendirilmesi
Değerlenidirme Yapabilmek için bilinmesi gerekenler! ??? İnsan Vücudunu oluşturan Sistemler Yaşam Bulguları ???
Hareket Sistemi Vücudun hareket etmesini, desteklenmesini sağlar ve koruyucu görev yapar. Hareket sistemi şu yapılardan oluşur: Kemikler Eklemler Kaslar
Dolaşım Sistemi Vücut dokularına oksijen, besin, hormon, bağışıklık elemanı ve benzeri elemanları taşır ve yeniden geriye toplar. Dolaşım sistemi şu yapılardan oluşur: Kalp Kan damarları Kan
Sinir Sistemi Bilinç, anlama, düşünme, algılama, hareketlerin uyumu, dengesi ve solunum ile dolaşımı sağlar. Sinir sistemi şu yapılardan oluşur: Beyin Beyincik Omurilik Omurilik soğanı
Solunum Sistemi Vücuda gerekli olan gaz alışverişi görevini yapar. Böylece, hücre ve dokuların oksijenlenmesini sağlar. Solunum sistemi şu organlardan oluşur: Solunum yolları Akciğerler
Boşaltım Sistemi Kanı süzerek, gerekli maddelerin vücutta tutulmasını, zararlı olanların ise atılmasını sağlayarak vücutta iç dengeyi sağlar. Boşaltım sistemi şu organlardan oluşur: İdrar borusu İdrar kesesi İdrar kanalları Böbrekler
Sindirim Sistemi Ağızdan alınan besinlerin öğütülerek sindirilmesi ve kan dolaşımı vasıtasıyla vücuda dağıtılmasını sağlar. Sindirim sistemi şu organlardan oluşur: Dil ve dişler Yemek borusu Mide Safra kesesi Pankreas Bağırsaklar
??? Yaşam Bulguları: Bilinç, Solunum, Dolaşım, Vücut Isısı, Kan Basıncı. ???
Bilinç Durumunun Değerlendirilmesi: Normal bir kişi kendine yöneltilen tüm uyarılara cevap verir. Bilinç düzeyi yaralanmanın ağırlığını gösterir… Bilinç Kontrolü; Sesli uyarı- yanıt vermemesi durumunda dokunsal uyarı ile gerçekleştirilir.
Solunum Değerlendirilmesi: Hasta/yaralının solunumu değerlendirilirken: Solunum sıklığına, Solunum aralıklarının eşitliğine, Solunum derinliği’ne bakılır. Düzensiz solunum sinir sistemi zedelenmesini düşündürür. Kişinin bir dakika içinde yaptığı nefes alma verme sayısı solunum sıklığıdır. Yetişkinde dakikada 12–20 Çocukta 16-22 Bebekte 18-24
Nabız: Nabız alınan yerler: Kalp atımlarının atardamara yaptığı basınca nabız denir. Normal nabız yetişkinde dinlenme halinde dakikada 60-100, Çocuklarda 100-120, Bebekte 100-140 ‘tır. Nabız alınan yerler: Şah Damarı: Adem elmasının her iki yanı, Kol Damarı: Kolun iç yüzü, dirseğin üstü, Önkol Damarı: Bileğin iç yüzü, başparmağın hizası, Bacak Damarı: Ayak sırtının ortasında.
Vücut Isısı: Koltuk altından ölçülmelidir. Normali 36,5’tur. 41-42 üstü ve 34,5 altı tehlikelidir. 31,0 ve altı ölümcüldür.
Kan Basıncı: Kalbin kasılma ve gevşeme anında damar duvarına yaptığı basınçtır. Kalbin kanı pompalama gücünü gösterir. Normali ; 100/50 - 140/100 mmHg’dir.
DEĞERLENDİRME YAPMAK!! ÖNCE OLAY YERİ DEĞERLENDİRİLMESİ SONRA HASTA/YARALILARIN DEĞERLENDİRİLMESİNİ İÇERİR..
Olay Yerini Değerlendirilmesi ??? TEHLİKEYİ ORTADAN KALDIRMAK (Tekrar kaza olması riskini ortadan kaldırmak) H/Y SAYISINI ve TÜRLERİNİ BELİRLEMEK KAYIT
Olay Yerinin Değerlendirilmesinde Yapılacak İşler Nelerdir? Olay yeri, yeterince görünebilir biçimde işaretlenmelidir. Bunun için üçgen reflektörler kullanılmalıdır.
Olay Yerinin Değerlendirilmesinde Yapılacak İşler Nelerdir? Kazaya uğrayan araç, mümkünse yolun dışına ve güvenli bir alana alınmalı, kontağı kapatılmalı, el freni çekilmeli, araç LPG’li ise aracın bagajındaki tüp vanası kapatılmalıdır. Olay yerinde H/Y yapılacak yardımı güçleştirebilecek veya engelleyebilecek meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.
Olay Yerinin Değerlendirilmesinde Yapılacak İşler Nelerdir? Gaz varlığı söz konusu ise; Oluşabilecek zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır. Ortam havalandırılmalıdır. Olası infilak ve yangın riskini önlemek için olay yerinde sigara içilmemelidir Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma veya çağrı araçlarının kullanılmasına izin verilmemelidir.
Olay Yerinin Değerlendirilmesinde Yapılacak İşler Nelerdir? Yaralı ve olay hakkındaki bilgiler kaydedilmelidir. Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde kalınmalıdır.
H/Y Değerlendirilmesi ??? Hastalık ya da yaralanmanın ciddiyetini değerlendirmek, İlkyardımın öncelikle kime yapılacağını belirlemek (önceliklerini)… Yapılacak ilkyardım yöntemini belirlemek, Güvenli bir müdahale sağlamak.
İLK DEĞERLENDİRME BİLİNÇ KONTROLÜ (sesli ve dokunsal uyarı) HAVAYOLU AÇIKLIĞI (A) (1-Ağız içi kontrolü, 2- Baş geri çene yukarı pozisyonu) SOLUNUMUN KONTROLÜ (B) (Bak-Dinle-Hisset 10saniye süre ile) DOLAŞIM DESTEĞİ (C) (Solunum yok ise Temel Yaşam Desteği)
??? İKİNCİ DEĞERLENDİRME GÖRÜŞEREK BİLGİ EDİNME BAŞTAN AŞAĞI KONTROL Olayın mahiyeti, koşulları, kişisel özgeçmişleri, sonuç olarak ne yedikleri, kullanılan ilaçlar ve alerjinin varlığı sorularak öğrenilir ve KAYIT EDİLİR. BAŞTAN AŞAĞI KONTROL Baş – Boyun-Gövde- Kol ve Bacaklar Bilinç düzeyi, anlama, algılama, solunum sayısı, ritmi, derinliği, nabız sayısı, ritmi, şiddeti, vücut veya cilt ısısı, nemi, rengi değerlendirilir. ???