Tedavide; endoskopik, perkütan ve cerrahi yöntemler mevcuttur. ERKP; ilk tercih Divertikül, geçirilmiş cerrahi, impakte taşlar, intrahepatik taşlarda başarısız olabilmektedir. Mortalite (%1.5), morbidite (%5-19) T-tüp varlığında zor, başarı oranı %85-90 Perkütan yöntemler (1-3) Koledok taşlarında: % 94.7-100 İntrahepatik taşlarda: % 63-94 Mortalite? ; Morbidite: %5 Laparaskopik/açık cerrahi? Mortalitesi (%1-4) ve morbiditesi (%20-40) yüksektir. Endoskopik ve perkütan yöntemlerin başarısız olduğu durumlarda tercih edilmelidir. 1. Meranze SG, et al. Removal of retained common bile duct stones with angiographic occlusion balloons. AJR Am J Roentgenol. 1986 Feb;146(2):383-5. 2. Gil S, et al. Effectiveness and safety of balloon dilation of the papilla and the use of an occlusion balloon for clearance of bile duct calculi. AJR Am J Roentgenol. 2000 May;174(5):1455-60. 3. Ozcan N, Erdogan N, Baskol M. Common bile duct stones detected after cholecystectomy: advancement into the duodenum via the percutaneous route. Cardiovasc Intervent Radiol. 2003 Mar-Apr;26(2):150-3
1962: Mondet; T tüp traktından taş çıkarılması 1962: Mondet; T tüp traktından taş çıkarılması. 1973: Burhenne: Basket kullanımı 1979: Dotter ve ark. perkütan transhepatik taş ekstraksiyonu 1979: Perez ve ark. taşın Perkütan transhepatik yoldan duodenuma düşürülmesi (1). Taşın papilladan duodenuma düşürülmesi yaygınlaşmış ve kabul görmüştür (2, 3, 4). 1. Perez MR, et al. Removal of a distal common bile duct stone through percutaneous transhepatic catheterization. Arch Surg. 1979 Jan;114(1):107-9. 2. Meranze SG, et al. Removal of retained common bile duct stones with angiographic occlusion balloons. AJR Am J Roentgenol. 1986 Feb;146(2):383-5. 3. Gil S, et al. Effectiveness and safety of balloon dilation of the papilla and the use of an occlusion balloon for clearance of bile duct calculi. AJR Am J Roentgenol. 2000 May;174(5):1455-60. 4. Ozcan N, Erdogan N, Baskol M. Common bile duct stones detected after cholecystectomy: advancement into the duodenum via the percutaneous route. Cardiovasc Intervent Radiol. 2003 Mar-Apr;26(2):150-3
Perkütan yöntemler T-tüp veya koledoko-kutanöz fistül içinden mekanik olarak çıkarılması. Bunun için trakt maturasyonundan sonra basket ve forsepsler (Burhanne kateter, Dormia, Mazzariello basketler) kullanılır. Taşın perkütan transhepatik yoldan mekanik olarak çıkarılması. 3. Biliyer striktürler ve Oddi sfinkterinin balon ile dilatasyonu ve daha sonra irrigasyon, basketler ve balon kullanılarak mekanik yolla taşların duodenuma itilmesi.
Teknik; Perkütan Transhepatik Yöntem Antibiyotik profilaksisi (sefalosporin) Lokal anestezi, Narkotik analjezik PTK: taşların boyut ve sayıları belirlenir. Perkütan uygun safra kanalı girişi yapılır. Kılavuz tel duodenuma ilerletilip 8 F intraduser yerleştirilir. Papilla Vateri/bilio-enterik anastomoz uygun çapta balon ile dilate edilir (8-20 mm çapta, 40-60 mm uzunluğunda) Taşlar 7 F Fogarty balonu ile duodenuma itilir. İşlem sonrası 8 F eksternal drenaj kateteri yerleştirilip 2 gün sonra kontrol yapılır. 15 mm ve daha büyük çaptaki taşlar kırılır.
Teknik; T-Tüp Antibiyotik profilaksisi. Lokal anestezi, Narkotik analjezik T-Tüp kolanjiografi: Taşların sayısı ve konumu belirlenir. T-tüp içerisinden 2 adet 0.035 inç kılavuz tel gönderilip T-tüp çıkarılır. Duodenuma uzanan tel üzerinden 8 F intraduser yerleştirilir. Perkütan balon ile sfinkteroplasti (8-15 mm, 40-60 mm uzunluğunda) yapılır. Taş Fogarty balonu ile duodenuma itilir. Kontrol/drenaj amaçlı 8 F drenaj kateteri yerleştirilir.
Başarısızlık nedenleri; Taşın kırılamaması Taş impaksiyonu İntrahepatik darlıklar
İşlemin başarısını artırabilecek yöntemler (1, 2, 3) Oddi sfinkterinin yeterli dilatasyonu Striktürlerin dilatasyonu İntraduser kullanımı Taş kırma Fogarty balonu Çift kılavuz tel kullanımı 1. Ilgit ET, Gürel K, Onal B. Percutaneous management of bile duct stones. Eur J Radiol. 2002 Sep;43(3):237-45. Review. 2. Gil S, et al. Effectiveness and safety of balloon dilation of the papilla and the use of an occlusion balloon for clearance of bile duct calculi. AJR Am J Roentgenol. 2000 May;174(5):1455-60 3. Ozcan N, Erdogan N, Baskol M. Common bile duct stones detected after cholecystectomy: advancement into the duodenum via the percutaneous route. Cardiovasc Intervent Radiol. 2003 Mar-Apr;26(2):150-3 50
Komplikasyonlar Minör komplikasyonlar; Geçici kanama: 15 hasta (%5.7) Majör komplikasyonlar: 18 hasta (%6.8) Kolanjit (n:7) Subkapsüler bilioma (n:4) Subkapsüler hematom (n:1) Subkapsüler apse (n:1) Safra peritoniti (n:1) Duodenal perforasyon (n:1) Koledok perforasyonu (n:1) Gastroduodenal arter psödoanevrizması (n:1) Sağ hepatik arter transeksiyonu (n:1) Ozcan N, Kahriman G, Mavili E. Percutaneous Transhepatic Removal of Bile Duct Stones: Results of 261 Patients. Cardiovasc Intervent Radiol. 2011 Jun 7