DOLAŞIM BELGELERİ (Movement Certificate) Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB), Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi (EFTA) ülkeleri ile yaptığı ticarette ve Türkiye’nin serbest ticaret anlaşması yaptığı ülkelerle yapılan ticarette malların ithalatı sırasında gümrük idaresine sunulan ve böylece gümrük muafiyeti veya indirimi sağlayan belgelerdir. İlgili ticaret odasından alınan bu belgeler önce ticaret odasına onaylatılır daha sonra ise gümrük idaresine vize ettirilirler.

Gümrük Birliği nedir? Gümrük Birliği, taraf ülkelerin aralarındaki ticaretin her çeşit tarife ve eş değer vergiden muaf bir biçimde gerçekleşebildiği ve tarafların, birlik dışında kalan ülkelere yönelik olarak da ortak bir gümrük tarifesini benimsedikleri bir ekonomik entegrasyon modelidir. Gümrük Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) arasındaki fark nedir?     Serbest Ticaret Anlaşması, taraflar arasında ticareti kısıtlayan veya engelleyen gümrük vergileri ve tarife dışı engellerin kaldırılarak bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını sağlayan, ancak üçüncü ülkelere ortak bir tarife uygulama yükümlülüğünü içermeyen bir anlaşmadır. Dolayısıyla STA’nın gümrük birliklerinden en önemli farkı üçüncü ülkelere ortak bir gümrük tarifesinin uygulanmamasıdır.

ATR DOLAŞIM SERTİFİKASI Türkiye, 1995 yılında Ortaklık Konseyinin aldığı kararla 1 Ocak 1996 yılından itibaren AB ile bir gümrük birliği gerçekleştirmiştir. Bu birliğin gereği olarak sadece işlenmiş tarım ürünleri de dahil olmak üzere sanayi ürünleri birlik içerisinde gümrüksüz olarak serbestçe dolaşabilmektedir. Ancak ürünlerin birlik içerisindeki ülkeler arasında gümrüksüz olarak serbestçe dolaşabilmesi için, ATR belgesine ihtiyaç vardır.

Türkiye’den AB ülkelerine yapılacak sanayi ürünü ihracatında malların gümrük muafiyetinden (sıfır gümrük) yararlanabilmesi için ATR dolaşım belgesinin, ihracatçı ülke yetkilileri tarafından düzenlenerek gümrük idarelerince vize edilmesi gerekmektedir. ATR belgesi, AB ülkeleri ile Türkiye arasında serbest mal dolaşımını sağlayan bir belgedir.Bu nedenle malın menşe ülkesi önemli olmayıp serbest dolaşımda olması esastır. Dolayısıyla ihraç konusu mal için ATR belgesinin yanında ayrıca menşe belgesi verilmez. Diğer ülkelerden gümrük vergisi ödenerek ithal edilen sanayi ürünleri de serbest dolaşıma girdikleri için ATR ile birlikte gümrüksüz olarak AB üyesi ülkelere gönderilebilir.

ATR ihracatçı ülkede düzenlenerek ithalatçıya gönderilir ve ithal gümrüğünde kullanılır. Ticarete konu olan ürün her ne kadar sanayi ürünü de olsa ithal gümrüğüne ulaştığında belgeleri arasında ATR belgesi yoksa ithalatçı gümrük vergisi ödemek zorunda kalacaktır. 1-İhracatçı bağlı olduğu ticaret odasından ATR belgesini alarak doldurur. 2-Daha sonra dilekçe ve noter tasdikli faturanın bir nüshasını ekleyerek ATR belgesini onaylatmak için bağlı olduğu odaya başvurur. 3- Beş nüsha olarak doldurulan belgenin bir nüshası tasdik işlemini yapan odada kalır 4-Diğer nüshalar ihraç işleminin yapılacağı gümrük idaresince vize ettirilmek üzere ihracatçıya verilir.

A.TR Dolaşım Belgelerinin Sonradan Düzenlenmesi : Eşyanın ihracı esnasında unutulma, yanlışlık, ihmal gibi sebeplerle A.TR dolaşım belgesi düzenlenmediği ya da teknik nedenlerle reddi ( seri no olmayan, usulüne uygun olmayan belge ,zorunlu yerlerin doldurulmamış olması,imza mühür olmaması ,fotokopi ya da suret olması,ülke bilgilerinde yanlışlık gibi ) nedeniyle ihraç işleminden sonra da A.TR dolaşım belgesi düzenlenebilmektedir.. Sonradan düzenlenen A.TR dolaşım belgesinin Gözlemler(8 no. lu kutu )bölümüne “ SONRADAN VERİLMİŞTİR” ifadesi yazılır. A.TR dolaşım belgesi ibraz edilemeyen ithalat işlemlerinde ödenmiş olan vergiler, belge ibraz edildikten sonra iade olarak alınabilmektedir.

A.TR Dolaşım Belgesinin İbraz Suresi : Belgenin ihracatçı ülke gümrük idarelerince vize edildiği tarihten itibaren 4 ay içerisinde ithalatçı ülkenin gümrük idaresine ibraz edilmesi gerekmektedir.

EUR .1. Dolaşım Sertifikası 1.Türkiye ile Avrupa Topluluğu arasındaki tarım ürünlerinin ticaretinde, 2.Türkiye ile EFTA Ülkeleri arasındaki ticarette 3.Türkiye ile Serbest Ticaret Anlaşması imzalayan diğer ülkeler arasındaki ticarette aranan belgedir.

EFTA (European Free Trade Association = Avrupa Serbest Ticaret Birliği )Ülkeleri : İsviçre Federasyonu,Norveç Krallığı,İzlanda Cumhuriyeti, Lichtenstein Prensliği Serbest Ticaret Anlaşmamız Bulunan Ülkeler : İsrail,Makedonya,Hırvatistan,Bosna Hersek, Filistin, Tunus, Fas,Mısır, Şili, Gürcistan, Suriye, EFTA, Ürdün, Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk

Ayrıca, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile demir çelik ürünleri (AKÇT -Avrupa Kömür Çelik Topluluğu- ürünleri) ticaretinde de EUR.1 Belgesi düzenlenmesi gerekmektedir. Bu belge TOBB (Türkiye Odalar Borsalar Birliği)’ne bağlı, ihracatçının üyesi olduğu Oda’larca tasdiklenmektedir.Bu belgenin temininde başvuru ve onay mercii ihracatçının bağlı bulunduğu Oda’dır.Önce EUR.1. formu temin edilerek doldurulur ve buna dilekçe ,gerçek fatura (Maliye Bakanlığından onaylı kontrol makbuzu veya noter tasdikli ticari fatura ) ve talepname eklenerek Oda’ya müracaat edilir. İthalatta gümrük vergisinin ödenmemesi avantajına imkan sağlayan bir belgedir.

EUR.1 Dolaşım Sertifikası bazı durumlarda istisnai olarak ait oldukları ürünlerin ihracından sonrada düzenlenebilmektedir. Bu belge menşe ispat belgesidir. Dolayısıyla sadece Türk Menşeli malların ihracatında düzenlenebilir. Bu nedenle bu belge olduğu durumlarda ayrıca Menşe şahadetnamesine gerek yoktur.

ÇEKİ LİSTESİ (certificate of weight ): Eşyanın çeşitli cins, nev’i ,niteliği,çeşitli ağırlıklarda veya kaplarda bulunması halinde her kapta ne kadar eşya olduğunu gösteren belgedir. Sevk edilen malların ağırlığını gösteren belgedir. Satıcı tarafından düzenlenir,ziyan ve hasar tespitinde sigorta şirketlerince aranan önemli bir belgedir.Bu belgede gösterilen ağırlıkların fatura ve konşimentoda belirtilen ağırlıklar ile uyum içerisinde olması gerekir. Çeki listesi taşıma işlemleri esnasında tek tek açılıp sayılamayacak cinsteki mallar için kolaylık sağlamasın açısından önemli bir belgedir.

PAKET /KOLİ LİSTESİ (Packing List ): Bu belge gönderilen malların koliler halinde ambalaj edilmesi durumunda ,her kolinin içinde hangi maldan kaç birim bulunduğunu gösteren listedir.Böylece ambalajı açmadan içindeki malların bilinmesi olanağını sağlar.Koli listesinin düzenlenmiş faturaya uygun olması gerekir.Koli listesinde malların niteliği ve miktarının yanı sıra birim fiyatları da ayrı ayrı gösterilmiş ise bu belgeye “ spesifikasyon belgesi” denir. Uygulamada genellikle koli listesi ile çeki listesi bir arada düzenlenmektedir.

Koli listesi faturayı tamamlayıcı nitelikte bir belgedir Koli listesi faturayı tamamlayıcı nitelikte bir belgedir. İhraç konusu ürünlerin ambalajı, her bir kutu, balya veya çuvalın içinde neler olduğunu ve yüklemeye konu her bir kolinin boyutları ve ağırlığı gibi hususlarda detaylı bilgiler vermektedir. Gümrük yetkililerince inceleme aşamasında, ithalatçı içinse yükün içeriğini tespit etmek açısından gerekli bir belgedir. İthalatçı, ihracatçı tarafından kendilerine gönderilecek koli listesine göre malları çeşitli satış yerlerine gönderebilmektedir. Koli listeleri ithalatçıların kendi iç dağıtımlarında bu açıdan yardımcı olmaktadır. Koli listesi yabancı gümrük idarelerinin yanında Türk gümrük idarelerinin de kontrolleri hızlı bir şekilde yapmalarına imkan sağladığı için Türkçe ve yabancı dilde düzenlenmelidir.

VETERİNER SERTİFİKASI Hayvan ve hayvansal maddelerin ihraç edilmesi için hayvan ve hayvansal maddelerin sağlıklı olduğuna ,menşelerinde salgın ve /veya bulaşıcı hastalık bulunmadığına dair resmi veteriner hekim tarafından verilen bir belgedir.

GÖZETİM RAPORU Mal ile vesaik uygunluğunu tespit etmek amacıyla düzenlenmesi talep edilen bir belgedir.Gözetim veya kontrol belgesi bağımsız,güvenilir gözetim kuruluşlarınca ,malın kalitesinin ve miktarının kesin olarak belirlenmesi amacıyla düzenlenir. Bu raporlar ithalatçıya satış sözleşmesinde belirtilen nitelik ve nicelikte malın sevk edilip edilmediğini gösterir.İhracatçı ise bu raporla sevk ettiği malların kalitesini alıcıya akreditifi açan bankaya ve üçüncü şahıslara karşı belgelemiş olur.

ANALİZ RAPORU Özellikle madensel ve kimyasal ürünlerin veya hammaddelerin ithal edilmesi sırasında talep edilir.İthal edilecek malın kimyasal niteliğinin ve kalitesinin saptanması için yaptırılan analizler sonucunda düzenlenen bir belgedir. Bu belge ile ihracatçı satış sözleşmesinde belirtilen nitelikte malı alıcıya göndermiş olduğunu kanıtlar.

SİGORTA BELGELERİ Günümüzde bir malın ülkeler arasında sigortasız dolaşımı mümkün değildir.Dış ticaret işlemlerinde yurtdışına gönderilen veya yurtdışından getirilen malların taşınma esnasında başına gelebilecek hasarlara karşı sigortalanması gerekmektedir. Satış sözleşmesinde belirtilen teslim şekillerine göre ihracatçı veya ithalatçı firmaların üstleneceği bu sigorta işlemi esnasında sigorta şirketleri tarafından bazı belgeler düzenlenmektedir.

Flotan Sigorta Poliçesi Malların taşınması ile ilgili bilgilerin tanımlanmadığı veya; Henüz taşıma tarihinin belirlenmediği veya; Birden çok seferin önceden teminat altına alınmak istenmesi durumunda düzenlenen geçici nakliyat poliçesidir. Flotan sigorta malların kesin sigortası yaptırılmadan önce, yükleme gerçekleştirilene kadar malların sigorta ettirilmesi için yaptırılan geçici bir sigorta türüdür. Yükleme gerçekleştirildikten sonra flotan sigorta kesin sigortaya dönüştürülür.

Kesin sigortanın mallar yüklendiği anda gerçekleştirilmesi gerekmektedir.Ancak flotan sigorta yaptırıldığında ,kati sigorta birkaç günlük gecikmeyle dahi olsa yaptırılabilmektedir.Çünkü flotan sigorta yaptırıldığı andan itibaren bir kuvertür tesis edilir. Yani mallar sigortalanır. Fakat bu taşıma sigortası olduğu için, prim ancak yükleme gerçekleştirildiği andan itibaren tahsil edilir. Flotan sigorta çok küçük bir ücret karşılığında açılır ve geçerlilik süresi 12 aydır. Flotan sigorta açtırmak için sigorta başvuru formu doldurulup sigorta yaptıran tarafından imzalanarak sigorta şirketine verilir.

Kati Sigorta Poliçesi Sigorta yaptıran ile sigortacı arasında malların belirli yerler ve belirli tarihler arasında sigortalanması için düzenlenen bir belgedir.Nama,emre veya hamiline olarak düzenlenen bu kıymetli evrak ciro yolu ile devredilebilir. Mallarda meydana gelebilecek herhangi bir hasardan dolayı sigortayı yaptıran veya ciro yolu ile sigorta poliçesini elinde bulunduran kişi doğrudan zararın tazmini için sigorta şirketine başvurabilir.

Sigorta poliçesinde şunlar belirtilmelidir : -Sigortacının ve sigorta ettirenin ve varsa faydalanan kimsenin adı ve soyadı veya ticaret unvanı ve ikametgah adresleri. -Sigorta Konusu -Sigortacının üstüne aldığı risklerle,bunların başlayacağı ve son bulacağı tarih -Sigorta bedeli -Primin tutarı ile ödeme zamanı ve yeri -Sigortacının üstüne aldığı rizikoların gerçek kapsamlarını belirlemeye yarayacak bütün haller -Düzenleme tarihi

Uluslararası Taşımacılıkta riskler 3 ana grupta sigortalanmaktadır: 1)Dar Teminat 2)Geniş Teminat 3)Tam Teminat

Dar Teminat Dar teminatta, karşılanan riskler öncelikle taşıyıcı aracın çarpması, çarpışması, yanması, devrilmesi, yoldan çıkması gibi kazaların yarattığı sonuçlardır. Bunlara ek olarak, doğal afetler nedeniyle malın kayba ya da hasara uğraması ve batma tehlikesi geçirmekte olan gemiye veya gemideki eşyayı kurtarmaya yönelik umumi avarya masrafları da dar teminatta sigorta kapsamındadır. Normalde dar teminat kavramı denizyolu taşımacılığında kullanılan bir kavramdır. Taşıma modunun karayolu olması halinde “Kamyon Klozu”, demiryolu olması durumunda ise “Demiryolu Klozu” ifadeleri kullanılmaktadır. Havayolu taşımacılığında sigorta kuralları açısından dar teminat verilemez.

Geniş Teminat Geniş teminat nakliye sigortalarında dar teminattaki risklere ek olarak, eşyanın yüklenmesi, boşaltılması ve depolanması sürecinde karşılaşabileceği tüm risklere karşılık sigorta yapılmaktadır. Ancak burada eşyanın kendi ayıbından veya yaş sebze meyvede olduğu gibi kendi jeneriğinden dolayı ortaya çıkan riskler sigorta kapsamında değillerdir.

Tam Teminat Burada özellikle taşıma işleminin yapılacağı ithalatçı ülkede savaş, grev, lokavt, karışıklık, terör ve diğer halk hareketi gibi nedenlerden doğabilecek riskler varsa, söz konusu teminat gündeme gelecektir. Bu teminat geniş teminata ek olarak yukarıda sayılan savaş, grev, lokavt, karışıklık, terör türündeki riskleri de sigorta kapsamına almaktadır.

Ülkeye, Ürüne Ya Da Taşıma Şekline Göre Düzenlenen Belgeler A) Ülkelere Göre Düzenlenen Belgeler Avrupa Birliği : A.TR Dolaşım Belgesi Serbest Ticaret Anlaşması : EUR.1 Menşe belgesi Orta Doğu Ülkeleri : Konsolosluk Faturası - Helal Belgesi B) Ürün Gruplarına Göre Düzenlenen Belgeler GIDA : SAĞLIK SERTİFİKASI GIDA (TSE) : KONTROL BELGESİ HEDİYELİK EŞYA : EKSPERTİZ RAPORU C) Taşıma Aracına Göre Alınan Belgeler GEMİ : KONŞİMENTO (Bill of Lading - B/ L) KARAYOLU : CMR / FCR DEMİRYOLU : HAMULE SENEDİ HAVAYOLU : HAVA KONŞİMENTOSU (Air Way Bill-AWB)

İhracatta Kullanılan Belgelerin Temin, Hazırlanma ve Onay Mercileri Belge Adı Temin / Başvuru Mercii Düzenleyen / Dolduran Onay Mercii A.TR Sanayi ve Ticaret Odaları İhracatçı Sanayi ve Ticaret Odaları Gümrük vizesi için ilgili Gümrük İdaresi Çeki Listesi Ekspertiz Raporu İhracatçının Bağlı Olduğu Oda İhracatçının Bağlı Olduğu Oda İhracatçı İşletmenin Bağlı Olduğu Oda EUR.1 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İhracatçının Üye Olduğu Oda Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /İhracatçının Üye Olduğu Oda/ Gümrük vizesi için ilgili Gümrük İdaresi Gümrük Beyannamesi Gümrük Vakfı Ticaret Odaları İhracatçı ve İlgili Gümrük İdaresi

Konşimento Nakliyeci İşletme İhracatçı /İhracatçının talimatıyla nakliyeci Menşe Şahadetnamesi Sanayi ve Ticaret Odaları İhracatçı Proforma Fatura Sağlık Sertifikası Tarım İl Müdürlüğü Fatura

ICC & INCOTERMS (DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ)   ICC TARİHÇESİ VE AMACI 1919 yılında ABD'nin Atlanta şehrinde uluslararası bir Konferans'da Belçika, Fransa, İtalya, İngiltere ve ABD'nin öncülüğünde ilk temelleri atılmıştır. Birinci Dünya Savaşının bitiminde ekonomide bozulan dengeleri yeniden sağlamak, savaşın kötü etkilerini bertaraf etmek gayesiyle böyle bir oluşum gerçekleştiren devletler, ICC'nin amacını; 1.Himayecilikle mücadele, 2.Uluslararası ticaretin ve işbirliğinin geliştirilmesi, 3.Özel teşebbüsün güçlendirilmesi, 4.Uluslararası iş dünyasının gerektirdiği şartların düzeltilip standart hale getirilmesi şeklinde tanımlamışlardır.

Daha sonra bu amaç daha da gelişerek piyasa ekonomisinin desteklenmesi, uluslararası platformda iş dünyasının her yönüyle temsil edilmesi, ekonomik sorunların çözümünde çaba harcanması, iş dünyası ve uluslararası organizasyonlar arasında diyalog kurulması gibi konularda faaliyetler geliştirilmiştir. Dış Ticarette teslim şekilleri geçen yy. nin ilk çeyreğinin sonlarına kadar yazılı olmayan ticari örf ve adetlere göre belirleniyordu.Ticari örf ve adetler herkes tarafından bilindiği için sözleşmelerde ayrıca yer almasına gerek kalmıyordu. Ancak, tarafların farklı yorumları, ülkeden ülkeye farklı uygulamalar vb. sebeplerle dış ticarette sorunların doğmasına sebep oldu. Bunun üzerine ticari örf ve adetleri bütün dış ticaret yapan ülkelerin ortak bir şekilde kullanabileceği biçimde standartlar haline getirecek, hükümetlerden bağımsız, özel bir uluslar arası kuruma ihtiyaç duyuldu.

  Dış ticarette uyuşmazlıkları ve ihtilafları ortadan kaldırmak, alış-satış işlemlerine bazı kurallar getirmek amacıyla ICC tarafından birtakım düzenlemeler yapılmıştır. Bunlardan biri de uluslararası ticarette kullanılan teslim şekilleridir. INCOTERMS (International Commercial Terms) Uluslararası Sözleşme Terimleri olarak adlandırılmakta ve uygulanmaktadır. Incoterms dünya üzerinde dış ticaret için taraflar arasında yapılan alım satım sözleşmelerinin temel referans unsurlarından biridir. Dış ticarette ithalatçının ve ihracatçının sorumluluklarının sınırlarını belirler.

Incoterms 2000 Özellikleri   **ICC – Milletlerarası Ticaret Odası tarafından düzenli olarak gözden geçirilir ve yayınlanırlar. **Dış ticaret alanında, bir satış sözleşmesinde, ticari terimlerin yorumlanması için uluslararası kural oluşturmak. **Taraflar arasında zaman ve para kaybına neden olan yanlış anlamaları ve ihtilafları engellemeye yardım etmek. **Satıcının mahallinden alıcının yerine kadar malların taşınmasının masraf sorumlulukları ile ilgili olarak alıcı ve satıcının her birinin yükümlülüklerini belirler. **‘Kim ne için sorumlu ?’ ‘Kim ne için ödemede bulunacak ?’ sorularında yanlış anlamaları önlemek.

TAŞIMACILIK TÜRLERİNE GÖRE TESLİM ŞEKİLLERİ   Genel olarak 5 tür taşımacılık vardır.İlk 4 ‘ü tek tip taşıma aracını kapsadığı için tekli taşımacılık olarak adlandırılabilir. 1.DENİZ VEYA NEHİRYOLU İLE TAŞIMACILI 2.KARAYOLU İLE TAŞIMACILIK 3.HAVAYOLU İLE TAŞIMACILIK 4.DEMİRYOLU İLE TAŞIMACILIK 5.ÇOK ARAÇLI TAŞIMACILIK (MULTİMODEL )

MULTİMODEL (ÇOK ARAÇLI )TAŞIMACILIK Bir malın birbirinden farklı en az iki uluslar arası taşıma aracı tarafından taşındığı bir taşımacılık türüdür. ÖRN: Deniz+Hava Uzakdoğu-Dubai :Deniz Dubai-Türkiye :Hava Deniz+Demiryolu : Türkiye-Rus/Ukrayna Limanları :Deniz Rus/Ukrayna Limanlarından –İç bölgelere :Tren

TESLİM ŞEKİLLERİ Tanımlarını oluşturan kelimelerin baş harflerinden meydana gelen kodlarla tanınırlar. İncoterms 2000 e göre 13 tür teslim şekli vardır : “Incoterms–2000”, uluslararası ticaret hareketlerinde anlaşmazlıkları, uyuşmazlıkları ve hukuksal ihtilafları ortadan kaldırmak ve böylece alıcı ile satıcının gereksiz yere para ve zaman kaybını önlemek amacıyla, alım- satım işlemlerine bazı kurallar getirmiş ve bu düzenlemeleri ilk kez 1936'da "INCOTERMS" adıyla yürürlüğe koymuştur. 2000 ve 2010 yıllarında INCOTERM’ler gözden geçirilerek yeniden kaleme alınmıştır.

Herhangi bir vesaik çeşidinde (örneğin ticari faturada) teslim belirtileceği zaman teslim şeklinin kod harfleri ve hemen yanında ihracatın gerçekleştirilerek sorumluluğun hükümsüz hale geleceği yerin adı yazılır. Bu teslim yeri şehir, hava veya deniz limanı gibi yerler olabilir.

Örneğin; EX Works Ankara, FOB İstanbul/Haydarpaşa, DDP Londra vb. Incoterms’ler uluslararası ticarette kullanılan, evrensel olarak standartlaştırılmış sözleşme terimleridir. Kısaca, müzakereye konu olan terimler, ürünün taşınmasının hangi kısmını hangi tarafın yükleneceğini gösterir. Bu terimlerin (klozların) sözleşmede kullanılması zorunlu değildir. Bu taşıma şekilleri dört ayrı grupta (F, E, D ve C) toplanmıştır ve Incoterms 2000’e göre her biri üç harf kısaltması ile belirtilen 13 adet terim vardır.)

EXW (EXWORKS ): İşyerinde Teslim FCA (FREE CARRİER): Taşımacıya Teslim FAS (FREE ALONGSİDE SHİP ): Gemi Bordasında (hizasında) Teslim FOB (FREE ON BOARD): Gemi Güvertesinde Teslim CFR(COST AND FREİGHT): Varış Limanına Kadar navlun ödenmiş olarak Teslim CIF(COST INSURANCE AND FREİGHT): Varış limanına kadar navlun ve sigorta primi ödenmiş olarak Teslim CPT (Carriage Paid to Named Place of Destination ): Belirlenen varış yerine kadar navlun ödenmiş olarak Teslim. CIP (Carriage and Insurance Paid to Named Place of Destination) :Belirlenen varış yerine kadar navlun ve sigorta primi ödenmiş olarak Teslim.

DAF (Delivered at Frontier): Sınırda Teslim DES (Delivered Ex Ship) : Varış Limanında Gemi güvertesinde Teslim DEQ(Delivered Ex Quay ): Gümrük vergisi ödenmemiş olarak varış limanında rıhtımda teslim DDU (Delivered Duty Unpaid ): Gümrük vergisi ödenmemiş olarak belirlenen varış yerinde teslim DDP (Delivered Duty Paid ): Gümrük vergisi ödenmiş olarak belirlenen varış yerinde teslim  

Sadece deniz ve/veya nehir yolu ile taşımacılıkta kullanılan teslim şekilleri (Incoterms 2000’e göre ) FAS FOB CFR CIF DES DEQ

NOT : Her ne kadar uluslar arası sözleşme terimleri olarak bazı kuralları içerse de,bu terimlerin uygulamada kullanılan halinde birtakım farklılıkların olduğu görülebilmektedir. Örnek olarak bazı terimlerdeki gümrük prosedürleri ya da sigorta işlemleri gibi durumlar, ithalatçı ya da ihracatçı tarafından anlaşmaya bağlı olarak yapılabilmektedir. Ya da FOB ve CIF terimleri Incoterms’de sadece denizyolu taşımacılığında kullanılabilir kuralı olmasına rağmen pratikte genel olarak bu terimler tüm taşıma şekillerinde kullanılmaktadır.

E GRUBU EXWORKS F GRUBU FCA-FAS-FOB C GRUBU CFR-CIF-CPT-CIP D GRUBU TANITIM BİÇİMLERİNE GÖRE TESLİM ŞEKİLLERİ (INCOTERMS 2000) E GRUBU EXWORKS F GRUBU FCA-FAS-FOB C GRUBU CFR-CIF-CPT-CIP D GRUBU DAF-DES-DEQ-DDU-DDP

Her grup için yapılan açıklamalar,o grubu temsil eden teslim şekillerinin ortak özelliklerini gösterir. E’den F’ye F’den C’ye C’den D’ye Geçerken ihracatçının sorumluluğunun artıp, ithalatçının sorumluluğu azalır.

Teslim şekilleri tanıtım biçimlerine göre 4 grupta sistematikleştirilebilir: E,F,C ve D grupları. Her bir grubu bir veya daha fazla teslim şekli temsil eder.Her grup için yapılan açıklamalar ,o grubu temsil eden teslim şekillerinin ortak özelliklerini gösterir.

E GRUBU (EXW) Bu grupta ihracatçı ,ürettiği malı ithalatçının emrine ,kendi fabrikasından (işletmesinden ) itibaren teslim etmektedir.Mal üretildikten sonra bütün masraflar ve riskler tamamıyla ithalatçıya aittir.Malın teslim yeri ihracatçının ülkesidir.   F GRUBU (FCA,FAS,FOB ) F grubu teslim şekillerine “ yükleme sözleşmeleri” de denir.Çünkü bu grupta ,ihracatçıdan malı ,ithalatçının gösterdiği (belirlediği) taşıma şirketinin aracına teslim etmesi ve/veya yükletmesi de istenmektedir.İhracatçının sorumluluğu taşımacıya teslim ile birlikte sona erer.Malın teslim yeri ihracatçının ülkesidir.

C GRUBU (CFR-CIF-CPT-CIP) C grubu teslim şekillerine F grubu teslim şekillerinde olduğu gibi “Yükleme Sözleşmeleri” veya “Sevk Anında Teslim Sözleşmeleri” de denir.Ancak bu grupta ihracatçının sorumluluğu biraz daha artmıştır.Çünkü taşıma ve varsa sigorta masrafları da faturaya eklenip daha sonra ithalatçıdan tahsil edilmek üzere, ihracatçı tarafından ödenir. Yani bir uluslararası taşıma firmasıyla taşıma sözleşmesi yapmak,malı taşımacı firmaya teslim etmek ve CIF ile CIP teslim şekillerinde olduğu gibi sigorta da yaptırmak suretiyle sevkiyatı başlatan ihracatçıyı her türlü risk ve ek masraflardan muaf tutmak, bunların dışında taşımacı firmaya ait bütün giderleri ihracatçıya karşılatmak C grubu teslim şekillerinin ana ilkelerini oluşturur.

Ancak burada teslim yeri yine ihracatçının ülkesidir Ancak burada teslim yeri yine ihracatçının ülkesidir. Çünkü ihracatçı tıpkı E ve F grubu teslim şekillerinde olduğu gibi, malların ne kayıp ne hasar ne de tasıma aracına yükleme yapıldıktan sonra doğabilecek ek masrafları üstlenir.

Örneğin , CIF teslim şeklinde ,mal yükleme limanında geminin güvertesine yerleştirildikten sonra malın başına bir şey gelse bile ihracatçı yine de ihraç malının bedelinin tamamını ithalatçıdan tahsil eder. Buna riskin ihracatçıdan ithalatçıya devri denir. Ancak risk devredilmiş olsa bile burada ithalatçı için önemli bir risk söz konusu değildir. Çünkü CIP ve CIF teslim şekillerinde ihracatçı sigorta şirketine malın sigortasını yaptırıp, sigorta primini ödemiştir ve malın uğradığı hasar karşılığı tazminatı ithalatçı , sigorta şirketinden alacaktır.

D GRUBU(DAF-DES-DEQ-DDU-DDP) D grubu teslim şekillerine “Varış Sözleşmeleri” veya “Varışta Teslim Sözleşmeleri” de denir. Çünkü bu grupta, malın gönderildiği ithalatçının ülkesindeki teslim noktasına kadar yapılan yolculuğun yol açtığı tüm masraflar ve riskler teslim şeklinin verdiği olanağa göre ihracatçının sorumluluğundadır. Dolayısıyla burada ihracatçının sorumluluğu en üst düzeye varmıştır. Malın teslim yeri, diğerlerinden farklı olarak, ithalatçının ülkesidir.  

D grubu teslim şekilleri kendi içerisinde 2 gruba ayrılmaktadır : 1-DAF,DES,DEQ,DDU :Bu teslim şekillerinde ihracatçı ,malı ithalatçıya gümrük giriş işlemlerini yapmadan teslim eder. 2-DDP:Bu teslim şeklinde ihracatçı ,malı ithalatçıya gümrük giriş işlemlerini yaparak teslim eder.

Bir Dış Ticaret İşleminde Teslim Şekillerinden Hangisinin Seçileceğini Belirleyen Faktörler : En önemlisi malın arz-talep koşullarıdır. Eğer ilgili malın talebi arzından fazla ise, yani talebin şiddeti oldukça yüksek ise, ihracatçı güçlü bir konumda demektir. İhracatçı ilgili malın ender satıcılarından biri olduğuna ya da fiyatı diğer ülke ihracatçılarına oranla daha düşük olduğu için ithalatçının illa ilgili ihracatçıdan ithalat yapmak istemesine güvenerek riske girme gereğini duymayacak ve kendisini en az sorumluluk altına sokacak teslim şeklini kabul etmesi için ithalatçıya baskı yapabilecektir. Malın arzı talebinden fazla ise tam tersi bir durum söz konusu olacaktır. 

C D E F KLOZLAR İNGİLİZCE TÜRKÇE TAŞIMA ŞEKİLLERİ CPT CIP DAF DDU DDP GRUBU KLOZLAR İNGİLİZCE TÜRKÇE TAŞIMA ŞEKİLLERİ C CFR Cost and Freight Ürün Bedeli ve Taşıma Denizyolu CIF Cost, Insurence and Freight Ürün Bedeli, Sigorta ve Taşıma CPT Carriage Paid To… Taşımanın sözleşmede belirlenen yere kadar yapılması Karayolu, Havayolu, Demiryolu, Denizyolu veya Çok vasıtalı taşıma CIP Carriage and Insurence Paid To.. Sigorta dahil Taşımanın sözleşmede belirlenen yere kadar yapılması Denizyolu, Demiryolu veya D DAF Delivered At Frontier Sınırda Teslim DDU Delivered Duty Unpaid Gümrük Resmi Ödenmemiş Olarak Teslim Demiryolu veya DDP Delivered Duty Paid Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim Demiryolu veya DES Delivered Ex Ship Gemide Teslim DEQ Delivered Ex Quay (Duty Paid) Rıhtımda Teslim (Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak) E EXW Ex Works Ticari İşletmede Teslim Demiryolu veya F FAS Free Alongside Ship Gemi Doğrultusunda Teslim FCA Free Carrıer Taşıyıcıya Teslim FOB Free on Board Gemi Bordasında Teslim