ADAPAZARI REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU

DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU TANIM: aşırı hareketlilik, istekleri erteleyememe (impulsivite) ve dikkat sorunlarıyla kendini gösteren bir psikiyatrik bozukluktur.

DEHB’İN TANISI Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu tanısının konulabilmesi için: belirtilerin 7 yaşından önce başlaması, en az 6 aydan beri devam ediyor olması,ve hem okulda hem de evde sürüyor olması gerekir. Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu tanısı,çocuk ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğinde uzman bir ekip tarafından konur.

DEHB’İN NEDENLERİ Nasıl meydana geldiğine dair yapılan araştırmalar kesin sonuçlara ulaşmamış olmasına karşın kalıtımın en büyük etken olduğu görülmüştür. Hamilelik döneminde alkol ve sigara kullanımı

DEHB’İN NEDENLERİ Annenin geçirdiği hastalıklar Doğum sırasında yaşanan sorunlar Çocuğun geçirdiği kaza ve travmalar

DEHB’İN GÖRÜLME ŞEKİLLERİ Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu 3 şekilde görülür: Dikkat eksikliği ön planda Aşırı hareketlilik ön planda İkisi birlikte

DİKKAT EKSİKLİĞİ Dikkatin bir noktaya toplanmasında güçlük, dış uyaranlarla dikkatin çok kolay dağılması, unutkanlık ve düzensizlik gibi belirtiler dikkat sorununun olduğunu gösterir.

AŞIRI HAREKETLİLİK Çocuğun hareketliliğinin, kendi yaşıtları ile karşılaştırıldığında belirgin düzeyde daha fazla olması durumudur.

DÜRTÜSELLİK Acelecilik, istekleri ertelememe, sorulan sorulara çok çabuk cevap verme, sırasını beklemede güçlük çekme gibi özellikler dürtüsellik sorunu olduğunu gösterir.

a)Aşırı hareketliliğin ön planda olduğu tür: DEHB’İN BELİRTİLERİ a)Aşırı hareketliliğin ön planda olduğu tür: Çoğu zaman kıpır kıpırdır. Sınıfta ya da oturması beklenen diğer durumlarda oturduğu yerden kalkar. Sürekli hareket halindedir, bir motor tarafından sürülüyormuş gibi davranır. Çok konuşur. Etkinliklere ve oyunlara katılma zorluğu yaşar.

b)Dikkat eksikliğinin ön planda olduğu tür: Yönergeleri takip edemez. Ödevlerini ve yaptığı işleri tamamlamakta zorluk çeker. Dikkatini ayrıntılara veremez. Dikkati dış uyaranlarla kolayca dağılır.

Sürekli mental (zeka) çaba gerektiren görevlerden kaçınır. Sahip olduğu eşyaları sık sık kaybeder, çoğu zaman unutkandır. Kendisine konuşulduğunda çoğu zaman dinlemiyormuş gibi görünür.

NOT: Dikkat eksikliği Hiperaktivite bozukluğu olan çocukların zeka düzeyleri normal ve normale yakın olmasına rağmen okulda başarılı olamayabilirler. DEHB’ye çoğunlukla öğrenme güçlüğü eşlik eder. Özellikle matematiği anlama, kavrama ve çözmede zorlanırlar.

DEHB OLAN ÇOCUKLARA NASIL YARDIM EDİLEBİLİR? DEHB doğru ve erken tanı konduğunda hızlı ve kolay tedavi edilebilen bir bozukluktur. DEHB olan öğrenciler ön sıralara ve kendine örnek olabilecek bir arkadaşının yanına oturtulmalıdır. Kendilerine verilen görevlerin küçük parçalara ayrılması onların performansını artıracaktır.

DEHB OLAN ÇOCUKLARA NASIL YARDIM EDİLEBİLİR? Sınıf içinde ara sıra göz teması kurulmalı, omuzuna dokunulmalıdır. Ev ödevlerinin miktarı azaltılmalıdır. Verilen yönergeler açık ve anlaşılır olmalıdır. Olumlu davranışları hemen ödüllendirilmelidir.

DEHB OLAN ÇOCUKLARA NASIL YARDIM EDİLEBİLİR? Uygunsuz davranışları, ani tepkiler göstermeden ve azarlamadan kınanabilir. Ceza amacı ile dersten çıkarmak uygun bir yöntem değildir. Özensiz ve acele yaptığı işleri tekrar kontrol etmesini isteyebilirsiniz. Görevleri sırasında kısa molalar vermesine izin verebilirsiniz.

NOT: DEHB olan çocukların, %75’inde yaş ilerledikçe hiperaktivite, kolay uyarılabilirlik ve dürtüsel davranışlar en aza inerek tamamen ortadan kalkar. Ancak dikkat eksikliği yaşam boyu devam eder.

Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olanların iyi bir yönlendirme ile yararlanılabilecekleri veya ortaya çıkarabilecekleri olumlu yanları da vardır. Tarihte yer edinmiş olan Thomas Edison, Benjamin Franklin, Albert Einstein, Ernest Hemingway ve Dustin Hoffman ‘ın Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu oldukları konusunda uzmanlar arasında görüş birliği vardır.

DEHB OLANLARIN OLUMLU ÖZELLİKLERİ Enerjik olma Yaratıcılık Sıcak kanlılık,cana yakın olma Hoşgörülü olma (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda) Esneklik İyi bir espri yeteneğine sahip olma Risk alabilme (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda) İnsanlara kolaylıkla güvenebilme (bazen gerekenden fazla,zarar verici oranda)