SES BİLGİSİ
Aşağıdaki sözcüklerden hangisi büyük ünlü uyumuna uymaz? A) sınırlı B) görgülü C) bakımsız D) meraklı
CEVAP: D “meraklı” sözcüğü büyük ünlü uyumuna uymamaktadır.
2. SORU Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük ünlü uyumuna aykırı sözcük yoktur? A) Isıtılan demir genişler. B) Çalışan insan her zaman başarır. C) imzalanacak çok belge var. D) Kardeşimle ödevlerimi yazıyorum.
CEVAP: A A seçeneğinde büyük ünlü uyumuna aykırı sözcük yoktur.
3. SORU Aşağıdaki kelimelerin hangisinde büyük sesli uyumu aranır? A) Kütüphane B) Söz C) Öğrenci D) Televizyon
CEVAP: C “öğrenci” sözcüğünde büyük ünlü uyumu arayabiliriz.
4. SORU Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük küçük ünlü uyumuna uymamaktadır? A) Soğanı iyice kavur. B) Dergileri rafa diziver. C) Artık bu masal kabak tadı verdi. D) Gölün suyu çekildi.
CEVAP:A Türkçede a, e, ı, i harflerinden sonra a, e, ı, i geliyorsa küçük ünlü uyumu vardır.Ancak a’dan sonra “u” gelirse küçük ünlü uyumu olmaz.
5. SORU Aşağıdaki kelimelerden hangisine sesliyle başlayan bir ek getirildiğinde yumuşama görülmez? A) Kırbaç B) Yatak C) Devlet D) Kebap
CEVAP: C Devlet sözcüğüne sesliyle başlayan bir ek getirilirse yumuşama görülmez. Devlet-Devleti
6. SORU Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sert ünsüz yumuşaması yoktur? A) Bu işten umudum kesildi. B) Soğuğa karşı tedbirli olmalıyız. C) Yaz tatilinde oldukça dinlendik. D) Kitabımı çantaya yerleştirdim.
CEVAP: C C seçeneğinde yumuşama yoktur.”Oldukça” sözcüğünde ise sertleşme vardır.
7. SORU Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sert ünsüz benzeşmesine örnek vardır? A) Bu sokağın yolları çok bozuk. B) Baskın basanındır, derler. C) Kapalı yollar bir bir açılıyor. D) Her söze hemen inanır.
CEVAP: B Baskın kelimesinde sert ünsüz benzeşmesi vardır. Basgın-Baskın
8. SORU Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, ünsüz yumuşamasına uğramış bir sözcük yoktur? A) Anahtarı bulamayınca kilidi kırdılar. B) Kardeşim kızamığa yakalandı. C) Barışmaları için kardeşim aracı oldu. D) Masadaki kitabı bana verir misin?
CEVAP: C C seçeneğinde her ne kadar “aracı” kelimesinde varmış gibi gözükse de aracı kelimesi zaten aynen kullanılır.Yani bu cümle için onun aslı araç değildir.Kullanımı “aracı olmak” şeklindedir.Yumuşama C seçeneğinde yoktur.
9. SORU Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde kaynaştırma ünsüzü yoktur? A) Yirmişer B) Kapıya C) Halısı D) Düğünün
CEVAP: D Y, ş, s, n ünsüzleri kaynaştırma harfleridir.D seçeneğinde bu harflerden herhangi biri kaynaştırma ünsüzü olarak kullanılmamıştır.
10. SORU Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ulama yoktur? A) Sultan Murat eydür, gelsün göreyim. B) Nice kahramandır ben de bileyim. C) Vezirlik isterse üç tuğ vereyim. D) Yiğitlere serdar oldu Genç Osman.
CEVAP:B Ünsüzle biten bir kelimeden sonra ünlüyle başlayan bir kelime geldiğinde ikisinin bir arada okunmasına “ulama” denir.B seçeneğinde ulama yoktur.
11. SORU Aşağıdaki kelimelerin hangisinde sessiz düşmesi yoktur? A) Küçücük B) Büyücek C) Ufacık D) Kısacık
CEVAP:D Kısacık kelimesinde düşme yoktur.Ancak diğer şıklarda kelimelerin sonundaki “k” harfi düşmüştür.
12. SORU Aşağıdaki kelimelerin hangisinde ses düşmesi vardır? A) Biricik B) Ufacık C) Azıcık D) İncecik
CEVAP: B B seçeneğinde “k” harfi düşmüştür.