MADDEYİ TANIYALIM
Çevremizde Sayısız Madde Vardır Maddeyi Niteleyen Özellikler Nelerdir ? Nitelemek Ne Demek? Maddelerin Nitelikleri ve Kullanım Alanları Nedir ?
Çevremizde Sayısız Madde Vardır Nesneleri Sınıflandırmak Kolay mıdır? Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Nedir ?
Maddeyi Niteleyen Özellikler Çevremizde insanlar, hayvanlar, dağlar, ağaçlar, taşıtlar, evler, taş, toprak gibi milyonlarca sayıda canlı yada cansız varlık görürüz. Canlı yada cansız olsun tüm bu varlıklar birer maddedir.
Maddeyi Niteleyen Özellikler İçinde bulunduğumuz evremde hacmi ve kütlesi bulunan her varlık bir maddedir. Maddeleri ve maddelerden yapılmış cisimlerin özelliklerinin duyu organlarımızla algılıya biliriz.
Maddeyi Niteleyen Özellikler Örneğin ; Çileğin tadını yiyerek anlayabiliriz. Kolonyayı kokusundan anlaya biliriz. Mermerin sertliğini dokunarak anlaya biliriz.
Maddeyi Niteleyen Özellikler Duyu organlarımızla algıladığımız maddeleri; Saydamlık - Opaklık Parlaklık – Matlık Esnek – Berk
MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Suyu Geçiren – Suyu Geçirmeyen Kokulu – Kokusuz Suda Batma – Yüzme Mıknatısla Çekilen – Mıknatısla çekilmeyen
MADDEYİ NİTELEYEN ÖZELLİKLER Pürüzlü – Pürüzsüz gibi özellikleri ile nitelendiririz. Şimdi de bu maddeleri açıklayalım.
Saydamlık - Opaklık Işığı geçiren maddelere saydam, ışığı tam geçirmeyip biraz geçiren maddelere yarı saydam madde denir. Örneğin; Cam, su, hava, saydam; tahta, demir opak; buzlucam ve defter yaprağı yarı saydam maddelerdir.
Parlaklık - Martlık Altın, gümüş, elmas , çelik çaydanlık, mermer, cilalı mobilya gibi cisimler parlak; halı yazı kömür tahtası silgi kumaş gibi maddeler mattır.
Sertlik - Yumuşaklık Çelik çivi, tahta kaşığı çizer. Çevremizde gördüğümüz ve kullandığımız maddelerin yada cisimlerin bazıları sert, bazıları yumuşaktır. Taş, demir, tahta gibi cisimler sert, hamut, sünger, pamuk, lastik gibi cisimler yumuşaktır. Tahta kürdan çelik kaşığı çizemez
Esneklik - Berklik Esnek maddeler kuvvetin etkisi kalktığında eski şekillerine dönebilen maddelerdir.Sünger, paket lastiği gibi maddeler esnektir. Esnemeyen maddelere berk maddeler denir. Kurşun kalem, mermer vazo, cam sürahi gibi berk maddeler esnetildiği zaman kırılırlar.
Suyu Geçiren – Suyu Geçirmeyen Şemsiye, sereyi örten naylon, su koyduğumuz bardak, çatıyı örten kiremit gibi maddeler suyu geçirmeyen maddelerdir. Pamuk ve yünden yapılmış kumaşlar, toprak ve kum suyu geçiren maddelerdir.
Kokulu – Kokusuz Çiçek, meyve, kolonya, parfüm kokusu güzel;çöp kanalizasyon kokusu gibi kokular kötü kokulara örnek verile bilir. Hava, su, şeker, tuz, pirinç, can, demir, altın gibi bir çok maddelerin kokusu yoktur. Bu maddeleri koklayarak tanıyamayız.
Suda Batma – Suda Yüzme Maddelerin suyun içinde batmaları veya yüzmeleri büyüklüğüne değil maddenin cinsine bağlıdır. Bazı maddeler suda batar, bazıları da yüzer diyebiliriz. tahta metal
Pürüzlü - Pürüzsüz Dokunarak taşın, tuğlanın, toprağın, ağaç gövdesinin, zımparanın yüzeyinin pürüzlü olduğunu anlaya biliriz. Cilalı bir masanın, camın, toprağın, televizyon ekranının, yere döşenmiş seramiğin yüzeyi ise pürüzsüzdür.
Mıknatısla Çekilme Mıknatıs tarafından çekilen maddelere örnek olarak demir ve çelik verilebilir. Lastik, cam, tahta ve ağaç ise mıknatıs tarafından çekilmeyen maddelerdir.
Maddenin Nitelikleri ve Kullanım Alanları Plastik esnek olduğu için, başta oyuncak ve otomobil lastiği olmak üzere birçok eşyanın yapımında kullanılır. Koltukların yumuşak ve esnek oluşu kullanım kolaylığı ve güzel bir görünüm sağlar. Ama mobilyada, berk ve sert kısımlar da vardır.
Maddeleri Sınıflandırmak Kolay Mıdır ? Kullanıldıkları yere göre cisim eşya malzeme gibi isimler alırlar. Ama kesin sınırlar çizilmemelidir. Bu tür durumlarda bilimden ve akıldan yararlanılır. Atatürk’ün dediği gibi “ Hayatta en hakiki mürşit ilimdir. “
Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Hava, toprak, kum, taş ve suyun ortak noktası hepsi de maddedir . Doğa da hazır halde bulunurlar.
Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Şişe, bardak da cama şekil verilerek elde edilen cisimlerdir. Masa, sıra da ağaçtan yapılan cisimlerdir. Cisim, katı maddenin şekil almış halidir.
Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Malzeme, birçoğunu bir araya getirerek bir tüketim maddesine dönüştürdüğümüz maddelerdir. Kek yaparken kullanılan un, süt, şeker, yumurta vb. birer malzemedir.
Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Ekmeğimizi kesmeye yarayan bıçak,pasta yaparken kullanılan mikser birer alettir. Aletler en çok marangozluk,ayakkabıcılık, tornacılık gibi işlerle uğraşanlar tarafından kullanılır.
Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Örneğin; Saatçi tornavida, pens, büyüteç gibi aletler kullanır. Eşya, birkaç kullanımdan sonra atılmaz. Uzun süre dayanır. Eşya eskir ama tükenmez.
Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Marangozun çeşitli eşyaları yapabilmek için kullandığı ağaç bir maddedir. Bunun için önce ormandaki yaşlı ağaçlar kesilerek kereste elde edilir. Kereste, ağaca şekil verilerek elde edilmelidir. Bu cisimdir. Masa ve sandalye yapımında kullanıldığında ise malzemedir.
Madde, Cisim, Malzeme, Alet, Eşya Marangozun keresteden yaptığı masa ve sandalye gibi maddeler birer eşyadır. Sandalye yaparken kullanılan keser, tornavida, keser birer alettir.