YAZIM KURALLARI

Yazılarımızın doğru ve anlaşılır olması için yazı yazarken bazı kurallara dikkat etmeliyiz. Kurallara uygun olarak yazılmayan yazıları anlamak zordur.

NOKTA Cümlenin sonuna nokta işareti ( . ) koyarız. Fatih kırmızı kalemini kaybetti . Cümlenin sonuna koyduğumuz nokta işareti bu cümlenin bittiğini gösterir. Nokta işaretinden sonra artık yeni bir cümle başlar. Merve tahtaya kalktı. Bize şiir okudu.

BÜYÜK HARF Cümlenin ilk harfi her zaman büyük yazılır. Kuşlar ağaca yuva yaptı. Leyla ormana gezmeye gidiyor. Araba yol kenarındaki direğe çarpmış.

ÖZEL ADLAR Dünya üzerinde tek bir tane olan varlıkların adlarına özel ad deriz. İnsan, şehir, köy, deniz, ırmak, göl, dağ, mahalle, sokak adları hep özel addır. Ali, Esra, Zeki, Sakarya, Ankara, Evrenköy, Aladağ, Ağrı Dağı, Kızılırmak, Akdeniz, Yenimahalle gibi adlar özel adlara örnektir.

ÖZEL ADLARIN YAZILIŞI Özel adların ilk harfi cümlenin neresinde olursa olsun her zaman büyük yazılır. Ayrıca özel adların sonuna gelen ekler kesme işaretiyle ( ‘ ) ayrılır. Dedem Kızılırmak’ta balık tutuyor. Yılmaz Erzurum’a gitti. Ağrı Dağı Türkiye’nin en yüksek dağıdır.

VİRGÜL Bazen cümlelerimizde benzer ya da farklı varlıkları sıraladığımız olur. Böyle durumlarda sıraladığımız kelimelerin karışmaması ve cümlenin anlamının bozulmaması için virgül işareti ( , ) kullanırız. Örnek: Annem pazardan elma, domates, pırasa, patlıcan ve biber almış.

VİRGÜL Bilgi yarışmasına sınıfımızdan Hasan, Osman, Seda ve Ayşe katılacak. Kırtasiyeden defter, boya, kalem, silgi ve cetvel aldık. Bu cümlelerden virgülleri çıkarırsak ne olur acaba? Düşünün bakalım.

VİRGÜL Bilgi yarışmasına sınıfımızdan Hasan Osman, Seda ve Ayşe katılacak. Hasan kelimesinden sonra gelen virgülü kaldırdık. Bu durumda yarışmaya kaç kişi katılacakmış? Hasan Osman, Seda ve Ayşe  3 kişi Oysa yarışmaya dört kişi katılacak. Hasan, Osman, Seda ve Ayşe. Virgül kaldırılınca anlam değişti.

SORU İŞARETİ ( ? ) Soru bildiren cümlelerin sonuna ? işareti koyulur. Bu sorunun cevabını kim yapacak ? Telefon numaranı söyler misin ? Antalya’ya ne zaman gittin ? Havada giden taşıtlara ne denir ?

KISA ÇİZGİ Defterimize yazı yazarken bazen yazdığımız kelime satıra sığmaz. Bu durumda ne yaparız? Hava sıcaklığı artınca insanlar ağaçların altı- na oturdular. Yukarıdaki cümlede altına kelimesi satıra sığmayınca tı hecesinin sonuna – işareti koyarak kelimeyi ayırduk ve kalan na hecesini diğer satıra yazdık.

KISA ÇİZGİ Satır sonuna sığmayan kelimeler uygun yerinden kısa çizgi (–) işaretiyle ayrılır. Kelimeleri ayırırken hecelerine göre ayırmaya dikkat etmeliyiz. Kaplumbağa tavşanla yaptığı yarışı kaza- nmış. Size göre satır sonuna sığmayan kazanmış kelimesi doğru ayrılmış mı ?

DEĞERLENDİRME Aşağıdaki cümlelerdeki yanlışları bulup doğrusunu yazınız. Babamla parka gittik çocuk yaşlı kadına yardım etti. Selim haftaya İstanbula gidecek. Dün çarşıda osman’ın annesini gördük. Televizyon buzdolabı bilgisayar pahalı eşyalardır. Bir yılda kaç ay vardır.