Sepsis Tanı ve Tedavisi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Sepsis Tanı ve Tedavisi Dr.Sabri Atalay

60 yaşında erkek, BPH nedeni ile operasyon Operasyondan 24 saat sonra hastada ateş ortaya çıkıyor Hastanın TA değeri düşük bulunuyor Kan tablosunda Lökosit sayısında artış İlerleyen saatler içerisinde Hastada konfüzyon gelişiyor Oligüri Ateşi normalin altına düşüyor Hipoglisemi Laktat değerinde artma Lökosit ve trombosit sayısında düşme Fibrinojende düşme Fibrin yıkım ürünlerinde artma

Tanımlar: Septisemi Sepsis Ağır sepsis Septik Şok Kanda mikroorganizma veya toksinlerinin bulunması Sepsis Enfeksiyona karşı sistemik enflamatuvar yanıt Sepsisin klinik görünümü Systemic Inflammatory Response Syndrome(SIRS) Ağır sepsis Sepsis ve organ fonksiyon bozukluğu Septik Şok Yeterli sıvı tedavisine rağmen hipotansiyon ve hipoperfüzyon Bone et.al., Chest 1992; 101: 1644-1653

Aşağıdaki bulguların 2 veya daha fazlası Ateş >38ºC veya <36ºC KN > 90/dk Solunum sayısı > 20/dk veya PaCO2 < 32 mm Hg Lökosit sayısı > 12.000/mm3 veya <4.000/mm3 veya >10% band formu Bone, Roger et.al., Chest , Volume 101, No 6, June 1992 pages 1644-653

SIRS / Sepsis SIRS Sepsis Pankreatit Bakteremi (septisemi) Travma Diğer SIRS Enfeksiyon Travma Yanık Bakteremi (septisemi) Fungal Parazit Viral Sepsis

Lökosit 12.000/mm3 veya 4.000/mm3 veya Sepsis Sepsis Ciddi Sepsis Enfeksiyon SIRS Ateş 38ºC veya 36ºC KN 90/dk SS 20/dk Lökosit 12.000/mm3 veya 4.000/mm3 veya >10% band Sepsis ve multiorgan yetersizliği KVS Renal Respiratuar Hepatik Hematolojik Nörolojik Metabolik asidoz Şok Mekanik Ventilasyon Akut Diyaliz

Etkenler: Toplum kökenli Hastane kökenli S.aureus S.pneumoniae E.coli KNS Enterokok türleri P.aeruginosa C.albicans İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi 2002, cilt 1:621-636

Risk faktörleri: Konağa ait Tedaviye ait Altta yatan hastalık İleri yaş Siroz DM KBY Lökopeni Büyük travma ve yanıklar İmmünsüpresif tedavi Lokal enfeksiyonlar Tedaviye ait Yoğun bakım ünitesinde yatış Damariçi kateter varlığı Fazla sıvı, kan ve kan ürünleri verilmesi Hemodiyaliz İnvaziv kateter ve enstrümantasyonlar Büyük cerrahi girişim İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi 2002, cilt 1:621-636

Klinik belirti ve bulgular: Ateş veya hipotermi Üşüme ve titreme Hiperventilasyon Taşikardi Deri lezyonları Bilinç değişikliği Komplikasyon: Hipotansiyon Kanama Trombositopeni Lökopeni Organ yetmezliği AC: ARDS Bb: Oligüri, anüri, asidoz KC: Sarılık Kalp: KKY

Tanı: Hemogram Biyokimya (üre, kreatinin, elektrolitler, PZ-APTZ, KCFT, albümin, KŞ) Kan ve diğer kültürler AKG PA AC grafisi D-Dimer TİT ve idrar DM

Prognozu etkileyen faktörler: Enfeksiyon kaynağı (Solunum>Abdominal>Üriner) Altta yatan hastalık (Siroz veya malinite) Baktereminin şiddeti (PSA, Polimikrobiyal bakteremi) Enfeksiyonun geliştiği yer (Nozokomiyal) Hastanın yattığı servis (YB) Antibiyotik tedavisinin uygunluğu Tedavinin başlanmasına kadar geçen zaman İleri yaş Hipotansiyon, anüri, ateş <38ºC

Tedavi: Destek tedavisi Altta yatan hastalığın tedavisi Antibiyotik Solunum desteği Hemodinamik destek ve şok tedavisi Organ disfonksiyonlarının tedavisi DİC tedavisi ABY tedavisi Enfeksiyon odağının ortadan kaldırılması Altta yatan hastalığın tedavisi Antibiyotik Diğer

Uygun antibiyotik seçimini belirleyen faktörler Ampirik Erken Uygun antibiyotik seçimini belirleyen faktörler Enfeksiyonun olası yeri Sonda, damariçi kateter, apse Olası enfeksiyon etkenleri ve duyarlılıkları Metisilin direnci, GSBL Enfeksiyonun geliştiği yer Toplum kökenli-nozokomiyal Konakla ilgili faktörler Yaş, altta yatan hastalık, yattığı klinik, uygulanan girişimler, daha önce kullandığı AB’ler

Akciğer Enfeksiyon odağına göre önerilen antibiyotik tedavisi: 3. veya 4. kuşak SS / Beta laktam+Beta laktamaz inh. / Karbapenem ± Aminoglikozit/Kinolon/Makrolit Toplum kökenli Nozokomiyal Orta Ağır 2. veya 3. kuşak SS / Beta laktam+Beta laktamaz inh. ± Makrolit / Kinolon Antipsödomonal penisilin / 3.veya 4. kuşak SS / Karbapenem / Beta laktam+Beta laktamaz inh. ± Aminoglikozit / Kinolon / Makrolit Akciğer

İntraabdominal ve pelvik enfeksiyonlar: Toplum kökenli veya nozokomiyal Metronidazol / Klindamisin + Aminoglokozit / Aztreonam / Kinolon / 3.kuşak SS veya Beta laktam+beta laktamaz inh. veya Karbapenem

Üriner sistem: Toplum kökenli Nozokomiyal 3.kuşak SS / Kinolon / Aztreonam / Beta laktam+ Beta laktamaz inh. ± Aminoglikozit Antipsödomonal 3. veya 4. kuşak SS/ Beta laktam+ Beta laktamaz inh. / Karbapenem ± Aminoglikozit / Kinolon / Aztreonam

Toplum kökenli selülit Deri ve yumuşak doku: Toplum kökenli selülit Antistafilokoksik penisilin / 1.kuşak SS ± Aminoglikozit Nozokomiyal yanık Glikopeptit + Antipsödomonal beta laktam ± Aminoglokozit Bası yarası Metronidazol / Klindamisin + 3. kuşak SS / aminoglokozit / kinolon / aztreonam ± glikopeptit veya Beta laktam + beta laktamaz inh. / karbapenem ± glikopeptit Cerrahi alan enfeksiyonu Antistafilokoksik penisilin veya glikopeptit + 3. kuşak sefalosporin / aminoglikozit / kinolon veya

Nozokomiyal intravasküler odak: İntravasküler kateter Antistafilokoksik penisilin veya glikopeptit ± 3. veya 4. kuşak SS / aminoglikozit / aztreonam / kinolon / karbapenem / linezolit Damar grefti veya şantı Antistafilokoksik penisilin veya glikopeptit İnfüzyon sıvısı 3. kuşak sefalosporin / kinolon / karbapenem / beta laktam+ beta laktamaz inh. ± aminoglikozit / aztreonam

Enfeksiyon kaynağı bilinmiyor: Toplum veya nozokomiyal kökenli Metronidazol / klindamisin + 3. kuşak SS / 4. kuşak SS / aminoglikozit / kinolon / aztreonam veya Karbapenem / beta laktam + beta laktamaz inh. / 3. veya 4. kuşak sefalosporin