3. Evre 30-59 Semptom başlar 4. Evre 15-29 K BY Kronik böbrek % GFR ml/dk 1. Evre > 90 Böbrek hast . 2. Evre 60-89 Böbrek hast. 3. Evre 30-59 Semptom başlar 4. Evre 15-29 K BY 5. Evre < 15 Diyaliz

Potasyum 3.5-4.5 mEq/l İnsan vücudunda en fazla bulunan KATYON Hücre içi Enzim Fonksiyonu Kardiyo-vasküler ve Nöro-müsküler doku uyarılabilirliğini DÜZENLER. 3.5-4.5 mEq/l

Hipokalemi < 3.5 meq/l Hiperkalemi > 5 meq/l KBY HİPERKALEMİ > 5.5 meq/l

Hipo -Hiperkalemi Flasid Quadripleji Paralitik İleus Ventriküler ritim bozukluğu Paralitik İleus

K Dengesi Oral olarak 50-120 mEq / gün % 90 İnce Barsaklardan emilir. % 5 Kolondan atılır 70 kg  %60 = 42 lt su Hücre Dışı Sıvı 14 lt. ( 4 meq /lt) 56 mEq Hücre İçi Sıvı 28 lt % 98 4144 mEq Total vucut K 4200 mEq Bu asimetrik dağılım Na -K- ATP ase pompası ile K hücre içine itilerek temin edilir.

4mEq/l

K Dengesi GFR ile ort. 700-800 mEq filtre edilir GFR 180 l/gün x 4 mEq /l Tübüler reabsorbsiyon bozuk ise K kaçırılır.

Filtre edilen K + % 90 Proksimal tübülden geri emilir. Distal nefron ve Toplayıcı kanalda lokalize olan ayrı ayrı hücreler K + emilimi ve atılımında rol alır.

Potasyum Fizyolojisi Metninizi Yazın Böbrek ile K atılımı saatlere ihtiyaç gösterir Diyet ile alınan K serum K arttırmaması için Hücreler arası K Hareketi Asit –Baz : K hücre içinden hücre dışına çıkışına İnsulin : K hücre içine girmesini kolaylaştırır. Katekolaminler: B2 Adrenoreseptörlerin aktivasyonu hücreye K girişini arttırır. Aldosteron :Kasların K alımını arttırır. Osmolarite : Hiperglisemi –Mannitol K hücre dışına çıkar . Metninizi Yazın

HİPOPOTASEMİ Serum bikarbonat İdrar K < 20mEq/ lt Diyet: normal Na Böbrek dışı kayıp Serum bikarbonat MET. ASİDOZ MET. ALKALOZ Normal   Diyare Alt gastrointestinal fistuller Azalmış alım Villöz adenom Laksatif Diüretik kesilmesi Devamlı kusma Gastrik fistül

HİPOPOTASEMİ RENAL KAYIP Diet: Normal Na Hipertansiyon Idrar Potasyum >20 mEq/lt Diet: Normal Na U NaV:>100mEq/day RENAL KAYIP Hipertansiyon plasma aldosterone Yüksek Normal Malign HT Renovasküler HT Renin-sekrete eden Tm Primer Aldosteronism Düşük Yüksek kortisol Cushing’s send. Mineralo-kortikoid alınması Konjenital adrenal hiperplasi

K Birikmesi GFR < 5 ml /dk Oligo –Anuri K yüklenmesi Eksojen alım Endojen

İntravasküler hemoliz Uzun süre ciddi egzersiz Hematom Kanama (GIS) ENDOGEN Potasyum KAYNAKLARI Rabdomiyolisis İntravasküler hemoliz Uzun süre ciddi egzersiz Hematom Kanama (GIS) Katabolizmada artma Yanıklar Kanser kemoterapisini takiben

DIŞ KAYNAKLAR Yemekle almak Suni tuz ilavesi İV-Oral Potasyum verilmesi Yüksek dozda K penisilin Bekletilmiş kan nakli İlaçlar

Hiperkalemi KBY : GFR < 5ml /dk altında ise Renal tübüler fonksiyon bozukluğu olanlarda Renal tübüler K sekresyon bozukluğuna bağlı olarak SLE DM –Hiporeninemik hipoaldosteronizm MM Sickle cell nefropati Üriner tıkanma KKY ileri evresi İleri yaş Dehidratasyon ADDİSON hast.

Hiperkalemi riski yüksek olanlar Heparin - Heparinoid ACE İ / ARB Baktrim ( distal nefrona etki ile ) Tacrolimus – CyA (distal nefrona minerolokortikoid etkisinin azalması ) Beta-blokörler –Somatostatin –Pentamidine NSAID kullanımı Amiloride. Distal tübüler Na emilimini azaltarak K sekresyonunu azaltır Aldakton( K tutan diüretikler )

Belirti ve Bulguları Kalp QRS ve P dalgası değişiklikleri Bradikardi Sine wave patern görünümü K > 8 mEq/l Ventriküler fibrilasyon –Kalp durması Noromüsküler Bulgular Karıncalanma – Uyuşukluk Kuvvetsizlik Flasid paralizi

Ayırıcı TANI Yalancı hiperkalemi ( Test tübü Hiperkalemisi ) Hemolizli kan Trombositoz > 10 6 /ml, Pıhtılaşma esnasında K salınır. Heparinlikan alınması buna engel olur. Lokositoz > 10 5 /ml . Bekleme esnasında K salınır. BK kan alındıktan sonra hemen ayrılırsa Fazla uzun süreli Turnike uygulaması Kan alırken zorla enjektöre kan çekilmesi

Hiperpotasemide ACİL TEDAVİ Serum Potasyum > 6.5 mEq/l ise EKG değişiklikleri olmasa bile TEDAVİ BAŞLANMALIDIR. Potasyuma duyarlılıkta Kişisel farklılıklar Serum Kalsiyum düzeyi Asit –baz dengesi etkili

HİPERKALEMİ >8,0 meq /lt ANİ ÖLÜM Yıkık altından çıkarıldıktan sonraki 1-2 saatte Zedelenmiş adele dokusundan seruma K çıkması sonucu kardiak toksisite Hipokalsemi & Hipotansiyon bulunması olayı çabuklaştırır

HİPERKALEMİ Hafif artma < 6 mmol/l Td . Diyetteki kaynakların azaltılması İlaç düzeni Laboratuvar olarak yakın takip Potasyum > 6.5 mmol/l ve EKG değişiklikleri Aktif tedavi başlanmalı .

Hiperkalemi ACİL tedavi %10 Kalsiyum kloride Sol. 10-30ml IV yavaş bolus etki başlaması 1- 2dk içinde Na Bikarbonat 50-150 mEq etki başlaması15-30 dk içinde Glikoz +reguler insulin IV –30 dk. 5gr glukoza  1 Ü kristalize etki başlaması 5-10dk Albuterol 20 mg 4 ml SF içinde inhale edilerek veya IV verilebilir. etkinin başlaması 15-30 dk

Hiperkalemi Acil olmayan Tedavi Potasyum bağlayan iyon değiştiren resin ( Sodyum polisiterene sulfonate –K ‘u Na ile değiştiriyor.Her gr 1 meq K bağladığı zaman 2-3 meq Na veriyor. ) Antipotasyum Oral her 3 - 4 saatte bir 25-50 gr + 100ml 20 % sorbitol ile kabızlıktan kaçınmak için Bu işlem ile 1-2 saatte0.5-1 meq /l potasyum değerinde azalma ,etkisi 4-6 saat kadar devam eder. Retansiyon Lavmanları 50gr resin ve 50 ml % 70 Sorbitol + 150 ml Su ile karıştırılarak , her 1-2 saat ara ile

Hiperkalemi tedavisi Diyaliz PD Yavaş etkir . HD göre %15-20 kadar etkili. (saatte 6 meq kadar uzaklaştırır) HD Saatte 25-30 meq K uzaklaştırır.

BİR NEVİ BESİNLERİN DİYALİZİ Nedir? Porları olan sebze ve meyvelerin Bazı peynir türleri ve etin Sodyum Potasyum Fosfor ARITILMASI BİR NEVİ BESİNLERİN DİYALİZİ

Tüm taze sebzeler ve meyveler temizlenip yıkandı. Soyulup veya yaprakları koparılıp,küçük parçalara( 0.6 cm ) ayrılır. Portakalgiller dilimlere ayrılıp, zarları soyulur. Kıyma ve etin kanı , soluk renk alana kadar kağıt havlulara emdirildi. Konserveler süzgeçten geçirildikten sonra (hamburger ve ton balığı hariç) 0.6 cm. kalınlığında dilimlenir. BAŞLANGIÇ ( 0 ZAMANI )

Adım olarak uygulama Tüm besin maddeleri 30 saniye akan su altında durulandı Besinlerin her bir türü daha önce belirlenen değişik sürelerde ve ısıdaki su banyolarına (en az 2 litre ) konur.

A , C , ve E grupları besinler : 15 -20 dakika boyunca 37 - 43 derecelik suda karıştırılıp belirlenmiş süreler bırakıldı Grup A Sebzeler Kuşkonmaz, taze fasulye, brokoli, lahana, havuç, mısır, sarımsak mantar, bezelye, patates, kabak, domates Etler Sığır ciğeri, sığır eti, somon Baklagiller Yer fıstığı Meyveler Elma, kivi, ananas, mandalin, greyfut, kavun Tahıllar Buğday, soya unu Grup C Peynir Çedar (dilimlenmiş Etler Kıyma, ton konserve Grup E Sebzeler Lahana konserve

B Gurubu besinler kaynamakta olan suya konulup 15-20 dakika karıştırıldı ve kap ocaktan alınıp 1 saat dinlenmeye bırakıldı Grup B Tahıllar Pirinç Baklagiller Kuru fasulye ,Barbunya, Soya fasulyesi

D gurubu besinler : Kaynar su banyolarında sürekli karıştırılarak 3 dakika kaynatıldı Grup D Etler Jambon, sosis, salam

F gurubu besinler : Soğuk suda 5 – 10 saniye nazikçe karıştırılıp kendi haline bırakıldı Grup F Meyveler Avakado, muz

Demineralize Edilmiş Peynir Meyvelerin Mineral İçeriği Besin Örneğinin Her 100 gr. da Bulunan Potasyum, Fosfor, Sodyum (Mg.) 0 ZAMAN 30 DAKİKA 1 SAAT TOPLAM AZALMA % K P Na Peynir İnce dlim çedar 60 400 511 9 368 56 Çok az 325 14 >99 19 >97 Meyveler Elma 86 - 57 45 48 Avakado 197 178 116 41 Muz 351 223 186 46 Greyfurt 140 77 72 49 Kivi 246 141 127 Ananas 125 58 50 59 Mandalin 215 160 157 27

Demineralize Edilmiş Tahıllaın Mineral İçeriği Besin Örneğinin Her 100 gr. da Bulunan Potasyum, Fosfor, Sodyum (mg.) 0 ZAMAN 30 DAKİKA 1 SAAT TOPLAM AZALMA % K P Na Tahıllar Buğday 343 350 - 73 165 30 150 91 57 Soya 1705 533 169 140 42 90 97 84 Pankek mıks 125 577 14 179 5 230 96 60

Demineralize Edilmiş Baklagillerin Mineral İçeriği Besin Örneğinin Her 100 gr. da Bulunan Potasyum, Fosfor, Sodyum (mg.) 0 Zaman 1 SAAT 4 SAAT 8 SAAT TOPLAM AZALMA % K P Na Fasulye 214 84 - 38 51 16 48 2 99 43 Bakla 215 104 95 98 62 91 22 80 90 23 Nohut 306 70 29 40 6 39 44 Fıstık 549 310 364 257 353 227 229 216 58 30

Demineralize Edilmiş Çiğ ve İşlenmemiş Etlerin Mineral İçeriği Besin Örneğinin Her 100 gr. da Bulunan Potasyum, Fosfor, Sodyum (mg.) 0 Zaman 1 SAAT 4 SAAT TOPLAM AZALMA % K P Na Ciğer 249 284 - 109 194 125 92 56 Sığır eti 232 131 19 67 4 61 98 53 Köfte 216 123 44 36 70 9 11 65 95 47 Somon (kon.) 259 158 26 112 16 105

Demineralize Edilmiş İşlenmiş Etlerin Mineral İçeriği Besin Örneğinin Her 100 gr. da Bulunan Potasyum, Fosfor, Sodyum (Mg.) 0 ZAMAN 30 DAKİKA KAYNADIKTAN SONRA TOPLAM AZALMA % K P Na Salam 292 250 1104 ayni 55 121 221 81 50 80 Sosis 155 222 1379 88 187 840 43 16 39 Ton (kons.) 136 92 219 5 51 9 96 45

Hücre yoğunluğu her besinde farklıdır 1- Besinlerin demineralizasyon işlemine değişik cevap verme nedenleri : Hücre yoğunluğu her besinde farklıdır Hayvan ve bitki hücreleri yapısal farkılıdır Konserveleme işleminde hücrelerin geçirgenliğinde değişiklikler meydana gelir ( örnek taze domateste işlemin ilk saatinde K düşmesi %7 iken kutu domateste % 80 ) SONUÇ

Tamamen demineralize edilmiş besinlerle 4 ay süre ile beslenen hastaların diğerlerine göre hedeflenen minerallerin kan düzeylerinin aşikar düştüğü görülmüştür (1998-1999 Wendy Lou Jones) Uzun süre demineralize edilmiş besinlerle beslenenlerde suda çözünen vitamin eksikliği yapacağı varsayılabilir ve desteklenmelidir