KESİRLER

KESİRLER Bir bütünün eş parçalarından bir kısmına kesir denir. Kesir; biri üstte, öteki altta, araları bir çizgiyle ayrılan iki doğal sayıyla yazılır. Üstteki sayıya pay, alttaki sayıya payda ve bunları ayıran çizgiye kesir çizgisi denir. pay 3 5 payda Pay: Bu eş parçalardan kaç tanesinin alındığını gösterir. Payda: Bütünün kaç eş parçaya ayrıldığını gösterir. NOT: Bütün bu çokluklar sıfırdan çok sayıda parçaya ayrılacağından kesirlerde paydada sıfır bulunmaz.

Kesirlerin Okunuşu Birim Kesir Payı bir olan kesre, birim kesir denir. Kesirler ya paylardan ya da paydalardan başlanarak okunur. Örneğin; 5 ‘beş bölü yedi’ 7 ‘yedi de beş’ 3 ‘üç bölü on yedi’ 17 ‘On yedi de üç’ 3 ‘üç bölü sekiz’ 8 ‘sekiz de üç’ Birim Kesir Payı bir olan kesre, birim kesir denir. Örneğin; 1 , 1 5 7 Eşit Kesir Bir kesrin pay ve paydasındaki sayıların eşit olduğu kesirlere denir. 7 , 11 7 11

KESİR ÇEŞİTLERİ Basit Kesir: Payı paydasından küçük olan kesirlere basit kesir denir. 2. Bileşik Kesir: Payı paydasından büyük veya eşit olan kesirlere birleşik kesir denir. 3. Tam sayılı Kesir: Bir sayma sayısıyla birlikte yazılan basit kesirlere tam sayılı kesir denir. 3 , 2 8 5 7 , 11 4 5 6 , 1 1 7 2

Birleşik Kesri Tam Sayılı Kesre Çevirme Tam Sayılı Kesri Bileşik Kesre Çevirme Bir tam sayılı kesri bileşik kesre çevirmek için önce tam kısımla çarpılır. Çıkan sonuç pay ile toplanır ve elde edilecek olan bileşik kesrin payına yazılır. Bileşik kesrin paydası, tam sayılı kesrin paydasıyla aynıdır. Örneğin; 2 3 2 x 5 = 10 13 5 10 + 3 = 13 5 Not: Payda aynen alınır. Bileşik kesri tam sayılı kesre çevirmek için pay, paydaya bölünür. Örneğin; 9 9 4 2 1 4 8 2 4 1 Bölüm Kalan = 2 1 Bölen 4

Kesirlerde İşlemler Toplama İşlemi Çıkarma İşlemi Çarpma İşlemi Bölme İşlemi

Kesirlerde Toplama İşlemi Kesirlerde Çıkarma İşlemi Her iki işlemde de altın kural şudur; Paydalar eşit olmalıdır. Paydalar eşit ise, paylar arasında işlem yapılır ve sonuç paya yazılır. Payda ise aynen yazılır. Paydalar eşit değilse, paydalar eşitlendikten sonra yukarıdaki işlemler yapılır. Paydalar eşitse; 7 + 4 = 11 9 9 Paydalar eşit değilse; 3 + 2 = ? 5 Çözüm: 3x5 + 2x4 = 23 4x5 5x4 20 Paydalar eşitse; - 4 = 3 9 9 Paydalar eşit değilse; - 3 = ? 4 Çözüm: 4x4 - 3x5 = 1 5x4 4x5 20

Kesirlerde Çarpma İşlemi Kesirlerde Bölme İşlemi Kesirlerin payları çarpılıp çarpımın payına, paydaları çarpılıp çarpımın paydasına yazılır. Örneğin; 2 x 5 = 10 3 12 Birinci kesir olduğu gibi kalır. İkinci kesir ters çevrilip payı paydaya, paydası paya yazılır. Bu iki kesir birbiri ile çarpılır. Örneğin; 5 ÷ 3 = 7 5 x 7 = 35 6 3 18

Kesirlerin Karşılaştırılması Paydaları Eşitse: Verilen kesirlerin paydaları eşitse payı büyük olan kesir daha büyüktür. Örneğin; 11 › 7 › 6 › 2 13 13 13 13 Payları Eşitse: Verilen kesirlerin payları eşitse paydası küçük olan kesir daha büyüktür. Örneğin; 15 ‹ 15 ‹ 15 ‹ 15 3 4 10 12 Not: Pay ve payda eşit değilse; paydalar eşitlendikten sonra sıralama yapılır.

KAZANIMLAR Kesirleri karşılaştırır, sıralar ve sayı doğrusunda gösterir. Kesirlerle toplama ve çıkarma işlemlerini yapar. Kesirlerle çarpma işlemini yapar. Kesirlerle bölme işlemini yapar. Kesirlerle yapılan işlemlerin ucunu strateji kullanarak tahmin eder. Kesirlerle işlemler yapmayı gerektiren problemleri çözer ve kurar.

KAYNAKÇA: http://matematikk. blogcu KAYNAKÇA: http://matematikk.blogcu.com/kesirler-konu-anlatimi-6-sinif/3245329 HAZIRLAYAN: AYŞE NUR KOÇALİ 110403012