Normal fonksiyonları hücre bölünmesini teşfik etmek olan genler proto-onkogenler olarak tanımlanır. Eğer proto-onkogenler sürekli çalışır hale gelirse kontrolsüz hücre bölünmesine neden olarak tümörleşmeyi geliştirecektir. Proto-onkogen mutasyonlarının bir sonucu olarak böyle bir durum oluştuğunda, bu genler ONKOGENLER olarak adlandırılır.
Proto-onkogenler Evrimsel süreçte türler arasında çok iyi korunmuş genlerdir. Büyüme faktörleri (EGF, PDFG, IGF, FGF gibi birincil haberciler) Büyüme faktörlerinin reseptörleri (EGFR[epidermal growth factor receptor ] için c-ERB B) Sinyal ileticiler (Trozin kinaz SRC, ikincil haberciler RAS ve RAF) Transkripsiyon faktörleri (MYC, FOS[feline osteosarcoma virus ],JUN)
Onkogenlerdeki mutasyonlar tek bir nükleotid değişimi şeklinde olabileceği gibi (örn: kolon kanserinde RAS onkogeni) Mikroskopik düzeyde gözlenebilen kromozomal translokasyonlarla düzenlenme şeklinde de olabilmektedir (örn: kronik miyelositik lösemide ABL onkogenin oluşumu). Proto-onkogene ait DNA kopya sayısının artışı diğer bir aktivasyon mekanizmasıdır. Meme, over ve akciğer kanserlerinde rol oynayan HER2/neu onkogeni bu tür bir mekanizmayla aktive olmaktadır Proto-onkogenleri onkogenlere dönüştüren mekanizmalar Nokta mutasyonları Kromozomal translokasyonlar Gen ürününün aşırı ifadelenmesi (viral katılım ile yeni promotorların gelişimi) (Viral katılım ile yeni etki artırıcıların girişi [Enhansır]) Proto onkogenlerin amplifikasyonu
İnsan tümörlerinde saptanan onkogenlerden bazıları İlgili Tümör Aktivasyon mekanizması Gen Ürürnün Özellikleri ERBB2 Meme, over ve mide karsinommu Amplifikasyon Hücre yüzeyi büyüme faktörü reseptörü ERBB Meme karsinomu, glioblastom Büyüme faktörü reseptörü RAF Mide karsinomu Düzenlenme Sitoplazmik serin / treonin kinaz HARAS Mesane karsinomu Nokta mutasyonu GDP / GTP bağlanma KIRAS Akciyer ve kolon karsinomu NRAS Lösemi MYC Lenfoma, karsinom Amplifikasyon, kromozomal translokasyon Nükleer transkripsiyon faktörü NMYC Nöroblastom LMYC Küçük hücreli akciyer karsinomu BCL2 Foliküler lenfoma Kromozomal translokasyon Mitokondriyal prtein GSP Hipofiz tümörü Sitoplazmik GDP / GTP sinyal iletimi HST Büyüme faktörü RET Tiroid karsinomu TRK
Tumör baskılayıcı genler ve gen ürünleri Hücre bölünmesini baskılayan proteinleri kodlayan tümör baskılayıcı veya anti-onkogenik yapıların ürünleri olan proteinlerin birinde veya birkaçındaki mutasyon veya oksidatif değişim(DNA veya protein düzeyinde) tümör oluşumuna neden olabilir
pRB tümör baskılayıcı retinoblastoma geni The chk4/cyclin D and chk2/cyclin E complexes phosphorylate the pRB protein thereby allowing RNA synthesis from DNA (gene transcription). Proteins p16 and p21 inhibit pRb phosphorylation by cdks, whereas growth factors increase pRb phosphorylation. Transcription factors, such as the E2F protein, are part of the promoter region (along with a Thymine/Adenine-rich area called the TATA box) of inducible genes which provides the start site for RNA transcription from DNA.
P16 is a tumour supressor