Meslek Giysi mi Aksesuar mı? Şenel KARAMAN Psikolog sskaraman@hotmail.com
Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com …biz yetişkinlerin çocuklarımız ile ilgili belki de en önemi görevimiz onları geleceğe hazırlamak. Ülkemizde meslek bilincinin henüz oluşmadığını ve insanlarımızın çoğunlukla tesadüfen bir mesleğe ve iş alanlarına yöneldiklerini biliyoruz. Hepimizin sorunları var. İşi ve mesleği olmayan ve belli bir yaşa ulaşmış (liseyi bitirmiş) genç aile ve toplum için daha ciddi bir sorundur. Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
Gelecek/Fantezi/Sezgi Beden Başarı/Kariyer İlişki/Gelenek Gelecek/Fantezi/Sezgi
Gelecek/Fantezi/Sezgi Beden Başarı/Kariyer Beden= %..... Kariyer= %.... İlişki=%..... Gelecek=%..... Toplam=%100 İlişki/Gelenek Gelecek/Fantezi/Sezgi Hangisini/hangilerini ihmal ediyorum? Hangisi/hangilerini desteklemeliyim?
Aile, arkadaş vb. çevre baskısı, Mesleğe biçilen toplumsal değer, YÖNLENDİRME YÖNELME YÖNELTME YÖN VERME Doğru meslek tercihinin çoğunlukla bireyin kişisel özellikleri ile ilgili olduğu iddia edilse de bu konuda pek çok sübjektif faktörün: Aile, arkadaş vb. çevre baskısı, Mesleğe biçilen toplumsal değer, Mesleğin ekonomik itibarı, bireyin doğru seçim yapmasını engellediği bilinmektedir.
gelişmeye yönelik kariyer dönemi hedefler kabiliyetler değerler beceriler aile ilgi alanları kişisel özellik, tarz
Hangisine dönük çalışıyoruz?
hayatın yönü kendini keşfetme _________ gerçekleştirme karar verme
kendini tanı deneyim kazan karar verme dünyayı tanı
İleriki eğitimler Deneyim Alanı: İş eğitim Nereye Gidiyorum? kariyer seç, kariyer değiştir Kendini Değerlendirme değerlerini, yeteneklerini, ilgilerini Kariyer Bilgilerini Açığa Çıkarın: kariyer referansları Profesyonel Gelişim İleriki eğitimler Karar Verme, Amaç Belirleme İş Araştırması görüşme Deneyim Alanı: İş eğitim
Gelecek/Fantezi/Sezgi Beden Başarı/Kariyer İlişki/Gelenek Gelecek/Fantezi/Sezgi
Meslek Giysi mi Aksesuar mı? Şenel KARAMAN Psikolog sskaraman@hotmail.com
MESLEK İLE İŞ ARASINDAKİ FARK NEDİR? Meslek , bir kimsenin hayatını kazanmak için yaptığı, kuralları toplumca belirlenmiş ve belli bir eğitimle kazanılan sistemli etkinlikler bütünüdür. Meslek , belli bir tür alanda etkinlikte bulunabilme gücüdür. İş ise ; belli bir işyerinde sürdürülen benzer etkinlikler grubudur. Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
MESLEK TERCİHİ NASIL OLUR ? Bir mesleğe yönelebilmek için başlangıç, meslek alanının belirlenmesidir. 14-18 yaş arasındaki gençlerin, gelişim görevi “Bir Mesleki Tercihi Billurlaştırmadır. Meslek secimi belli bir olgunluğu gerektirir. Mesleki olgunluğun yeteneklerle; ilgilerini geliştirme ve ilgileriyle yeteneklerini ortaya koyma olanaklarıyla; ayrıca bu olanaklardan yararlanmayla ilişkili olduğu söylenebilir. Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
Başlangıç Adım 1 Adım 2 Adım 3 Adım 4
MESLEK SEÇİMİNDE SORUMLULUK KİMİN? Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
1. Meslek seçimi sorumluluğu çocuğa aittir. YÖNLENDİRME YÖNELME YÖNELTME 1. Meslek seçimi sorumluluğu çocuğa aittir. 1. Meslek seçimi sorumluluğu anne-baba veya eğiticilere aittir 2. Dıştan kontrole bağımlılığı artırır. 2. İçten kontrolü geliştirir. 3. Sorumluluk duygusunu geliştirir. 3. Sorumluluk duygusundan çok bağımlılık duygusunu geliştirir. Son yıllarda, temel psikoloji bilgisine sahip olmayan kişilerin piyasaya sürdüğü iki geçersiz görüş var. Bunlardan birincisi, �İstersen başarırsın�, ikincisi ise �Kendine güven, başarırsın 4. Herkesin rolü belirlidir, çatışmadan çok işbirliğine dayalıdır. 4. Anne-Baba belirler çocuktan uyması beklenir. İşbirliği olmadığından çatışmalar çıkar. Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
MESLEK SEÇİMİNDE BENİM ROLÜM NE OLACAK? Çocuğumuzu gözlemlemek, Gerektiğinde yüreklendirmek, Gerçekçi, uygulanabilir ve kabul edilebilir tercih ortaya çıkıncaya kadar üzerinde çalışarak. Okul Rehberlik Servisi ve öğretmenlerle iletişiminizi hep sürdürerek, Araştırma ve toplanan bilgilerin sürekli değerlendirilmesi ile bu sorunu çözebiliriz. Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
Mesleki yönlendirmede ülkemizde çokça rastladığımız gibi yön verme olmamalıdır. Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com Çocuklarımızın Bir Projesi Olmalıdır Şenel KARAMAN sskaraman@hotmail.com
Beklenti yüksek, çaba ve performans düşük.
Beklenti, çaba ve performans benzer düzeyde.
Beklenti düşük, çaba ve performans benzer düzeyde.
Yeteneklerimizle hayallerimiz buluşmuşsa iyi noktadayız. Revize edilebilir bir planımızın olması lazım. Kariyerimizi her zaman planlamamız, zaman içinde değiştirebilmemiz gerekir. Plan yapma alışkanlığı varsa bir gencin eninde sonunda hedefine ulaşacaktır. Yetkinliklerimizi geliştirerek hayallerimize ulaşabiliriz. Ailelerin fikirleri önemli. Farkındalık yaratabilirsek işe yarıyor. Aileler koruyucu özellikleri var. Bazen koruyuculuğun sınırı aşıldığında ters tepebiliyor. Riski mi seviyorum, sevmiyor muyum? Sorulacak çok soru var. Meslek seçerken bir çok yöntem kullanılıyor: burçlara göre, Hint Astrolojisine göre bile seçim yöntemleri var. Bizim senaryolarımız var. Bizim senaryolarımız bazen uymuyor. Bazen tam uyacakken sırf zıttını yapayım diye farklı meslek seçiyorlar. Önce küçük seçimler yaptırın. Küçük secimler beyni eğitir, pratik yapalım. Küçük hamleler beyni büyük seçimlere azırlar.
Çocuk ziyan olacağına puan ziyan olsun. İşinde çok mutlu ise, kendisiyle bütünleyebilmişse, tatmin oluyorsa parada gelir.