İnternet Programlama - 2 PHP ve HTML
PHP Operatörleri 1. Aritmetik operatörler 2. Atama operatörleri 3. Bit işlem operatörleri 4. Karşılaştırma operatörleri 5. Arttırma ve Eksiltme operatörleri 6. İşlem operatörleri 7. Karşılaştırma operatörleri 8. Mantıksal operatörler
Aritmetik Operatörleri
Aritmetik Operatörleri Aritmetik operatörleri kullanarak çeşitli hesaplamaları PHP programlarına yaptırabiliriz. Yukarıdaki örneklerden de görüleceği gibi sayılarla başlayan alfa nümerik verilerin içinde ya da sadece sayılar kullanılarak her tür hesaplama yapılabilir. Yapılan işlem Açıklama $a + $b; Toplama işlemini yapar. $a - $b; Çıkarma işlemini yapar. $a * $b; Çarpma işlemini yapar. $a / $b; Bölme işlemini yapar. $a % $b; Kalan sayıyı bulur.
Aritmetik Operatörleri (aritmetik.php) <?PHP $a=8; $b=2; $r1=$a+$b/$a; $r2=$a*$b%$a*$b*$b; $r3=80-$a*$b/$a; echo"$r1\n <br>"; echo"$r2\n <br>"; echo"$r3\n <br>"; ?>
Aritmetik Operatörleri PHP aritmetik işlemleri soldan başlayarak ilk önce çarpma işlemini ardından bölme işlemini ve kalanı bulur sonra toplama ve çıkarma işlemlerini yapar. Eğer parantez içine alınmış aritmetik işlemler varsa yukarıdaki açıklamalardan önce parantez içindeki işlemler yine yukarıdaki açıklamalara göre yapılır.
Aritmetik Operatörleri (aritmetik2.php) <?PHP $numara = 5; $numara += 12; echo" $numara \n"; ?>
Aritmetik Operatörleri (aritmetik3.php) <?PHP $zaman=6; $zaman *=8; echo" $zaman \n"; ?>
Aritmetik Operatörleri (aritmetik4.php) <?PHP $str = "Merhaba "; $str .= "Neredeydin?"; echo "$str \n"; ?>
Aritmetik Operatörleri Örnek 1 Ekran Çıktısı Örnek 2 + <?php Snumara = 55; $numara += 12; echo" $numara \n"; ?> 67 Snumara = 55+12; - $numara = 55; $numara -= 12; echo" Snumara \n"; 43 $numara = 55-12; / $numara /= 12; 4.5833 $numara = 55/12;
Aritmetik Operatörleri Örnek 1 Ekran Çıktısı Örnek 2 * <?php $numara = 55; $numara *= 12; echo" $numara \n"; ?> 660 $numara = 55*12; % $numara %= 12; 7 $numara = 55%12;
Aritmetik Operatörleri <?php $sayi1=5; $sayi2=3; $toplam=$sayi1 + $sayi2; echo "Toplam sonucu:".$toplam; ?>
Aritmetik Operatörleri Sayı 1: …(5) Sayı 2: …(3) İKİ SAYI İÇİN Bölüm Sonucu: Çarpım Sonucu: Mod sonucu: Çıkarım Sonucu:
Aritmetik Operatörleri <?php $sayi1=5; $sayi2=3; $bolsonuc=$sayi1/$sayi2; $cikarsonuc=$sayi1 - $sayi2; $modsonuc= $sayi1 % $sayi2; $carpsonuc =$sayi1 * $sayi2; echo "bölüm sonucu:".$bolsonuc."<br>"; echo "çıkarım sonucu:".$cikarsonuc."<br>"; echo "mod sonucu:".$modsonuc."<br>"; echo “çarpim sonucu:".$carpsonuc."<br>"; ?>
Aritmetik Operatörleri Aynı örneği formdan gelen verilerle yapınız. Sayı 1: … Sayı 2: … İKİ SAYI İÇİN Bölüm Sonucu: Çarpım Sonucu: Mod sonucu: Çıkarım Sonucu:
Aritmetik Operatörleri (form.php) <form method="post" action="son.php"> say1 <input type="text" name="say1" /> <br> say2 <input type="text" name="say2" /> <br> <br><input type="submit" value="Gonder" /> </form>
Aritmetik Operatörleri (son.php) <?php $say1 =$_POST['say1']; $say2 =$_POST['say2']; $toplam=$say1+$say2; $cikarma=$say1-$say2; $carpim=$say1*$say2; $bolum=$say1/$say2; $mod=$say1%$say2; echo "Birinci sayı:$say1<br>"; echo "İkinci sayı:$say2<br><hr>"; echo "Toplama Sonucu:$toplam<br>"; echo "Çıkarma Sonucu:$cikarma<br>"; echo "Çarpma Sonucu:$carpim<br>"; echo "Bölme Sonucu:$bolum<br>"; echo "Mod Sonucu:$mod<br>";
Atama Operatörleri Atama operatörü eşittir (=) işaretidir. Hesaplamalarda ve değişkenlerde bir değerin varlığım o anki değişkenin değeri olarak atar. Normalde bir değişkenin bir değere eşitliğini bu operatör sağlar. Örneğin "$a = 10" burada $a nın değeri 10 dur. Bunu biz eşittir işareti ile sağlamaktayız. Aynı şekilde $a=($c=75)+20; bu işlemde $a nın değeri 95 tir.
Atama Operatörleri <?php $numara = 55; $numara += 12; echo "$numara\n<br>"; $carpma = 2; $carpma *= 18; echo "$carpma\n<br>"; $string = "Merhaba"; $string .= "Nasılsın?"; echo "$string\n<br>"; ?>
Bit İşlem Operatörleri $a&$b Ve $a ve $b değişkenlerinde 1 bit değeri kurulur. $a | $b Veya $a veya $b değişkenlerinden birisinde 1 bit değeri kurulur. $a^$b Şartlı Veya $a ’daki veya $b 'deki ama her ikisinde de OLMAMAK kaydıyla 1 olan bitler set edilir ~$a Değil $a ’daki 1 olan bitler 0 'a donuşur. $a«$b Sola Kaydır. $a 'nin bitleri, $b kez sola kayar (Bu her adımda bir kez ikiyle çarpmak anlamına gelir) $a»$b Sağa Kaydır. $a 'nin bitleri $b kadar sağa kayar (Bu her adımda bir ikiye bölmek anlamına gelir)
Karşılaştırma Operatörleri Anlamı Açıklama $a=$b Atama $b değişkeninin değerini $a değişkenine aktarır. $a==$b Eşit $a değişkenin değeri $b değişkenin değerine eşitse. $a!=$b Eşit değil $a değişkenin değeri $b değişkenin değerine eşit değilse. $a<$b Küçüktür $a değişkenin değeri $b değişkenin değerinden küçükse. $a>$b Büyüktür $a değişkenin değeri $b değişkenin değerinden büyükse. $a<=$b Küçük veya eşit $a değişkenin değeri $b değişkenin değerinden küçük veya eşitse $a>=$b Eşit veya büyük $a değişkenin değeri $b değişkenin değerinden büyük veya eşitse
Karşılaştırma Operatörleri Not1 ve Not2 ye girilen sayı değerlerine göre Not1 büyüktür Not2, Not1 küçüktür Not2 yada Not1 eşittir Not2 yazsın.
Karşılaştırma Operatörleri <html> <form method="post" action="sart1yaz.php"> Not 1: <input type="text" name="not1" /> <br> Not 2: <input type="text" name="not2" /> <br> <input type="submit" value="Gonder" /> </form> </html>
Karşılaştırma Operatörleri <?php $sayi1=$_POST['not1']; $sayi2=$_POST['not2']; if ($sayi1>$sayi2) echo "not1 değeri not2 den büyük"; elseif ($sayi1<$sayi2) echo "not1 değeri not2 den küçük"; Else echo "not1 ve not2 eşit"; ?>
Karşılaştırma Operatörleri Aynı sayfada karşılaştırma yapma örneği…
Mantıksal Değer İki türlü mantıksal değer vardır. Bunlar TRUE ve FALSE dir. Mantıksal değer karar verme sürecinde yapılan bir işi, onaylama ya da red etme gibi geri işlevi kullanmamızı sağlar. Örneğin aşağıdaki PHP kodunda bir karar verme süreci basit olarak ele alınmıştır. $x < $y
Mantıksal Değer Bu karar alma süreci ile ilgili basit bir satırı ifade etse de çok büyük bir iş yaptığını söyleyebiliriz. Örneğin $x değeri 1 ise ve $y değeri 2 ise bu durumda karar alma operatörünün şartı gereği dönen değer TRUE olacaktır. Yani bu değişkenlerin varsayılan değerleri eğer yukarıdaki gibi ise koşul gerçekleşir. Bu durumda koşulun gerçekleşmesi ile birlikte yapılacak işlemler devreye sokulur. Tersi durumda diğer yapılacak işlemler devreye sokulur.
Mantıksal Değer Bir koşul öne sürelim; 2 sayısı 1 sayısından büyük ise 2 yaz. Basitçe ifade edilişi: 2>1 2 büyüktür 1 ise demiş oluyoruz. Ya da 2, 1 den büyük ise. if (2>) { print "2\n"; } Bu koşullu program parçası özetle parantez içindeki değerleri sınar ve doğru ise süslü parantezlerin içindeki kodları işler. Eğer 2 birden büyük değilse; o zamanda programın bize yine değilse koşuluna göre sonucu vermesini isteyeceğimiz bir kod yazmamız gerekir.
Mantıksal Değer Operatör Örnek 1 Ekran Çıktısı Örnek 2 == <?php $a = 55; $b = 12; if($a == $b){ echo" Evet eşitler."; }else{ echo"Eşit değiler."; } ?> Eşit değiler. <?php $a = "PHP"; $b = "PHP"; if($a == $b){ echo" Evet eşitler"; }else{ echo"Eşit değiler."; } Evet eşitler. != $b = 12; if($a != $b){ echo"EŞİT DEĞİL"; }else{ echo"EŞİTLER"; } EŞİT DEĞİL $b = "PHP"; if($a != $b){ echo"EŞİT DEĞİL"; }else{ EŞİTLER
Mantıksal Değer Operat ör Örnek 1 Ekran Çıktısı Örnek 2 Ekran Çıktısı < <?php $a = 55; $b = 12; if($a < $b){ echo"\$a Küçük"; }else{ echo"\$a Büyük"; } ?> $a Büyük <?php $a = "PHP"; $b = "PHP"; if($a < $b){ echo"\$a Küçük"; }else{ echo"Küçük Değil"; } Küçük Değil >= $b = 12; if($a >= $b){ echo"\$a Büyük yada Eşit"; }else{ echo"Büyük yada Eşit Değil"; } $a Büyük ya da Eşit $b = "ZEND"; if($a >= $b){ echo"\$a Büyük yada Eşit"; echo"Büyük yada Eşit Değil"; Büyük ya
Arttırma ve Eksiltme Operatörleri Anlamı Açıklama ++$a Kendisi hariç bir arttırılır. $a nın değeri tamamen 1 arttırılır. $a++ Bir arttırır. $a nın değerini 1 arttırır, fakat esas değeri değişmez. --$a Kendisi hariç bir eksiltilir. $a nın değerini tamamen 1 eksiltir. $a- Bir eksiltilir. $a nın değerini 1 eksiltir, fakat esas değeri değişmez.
Arttırma ve Eksiltme Operatörleri Olumlu işlemci - operatörü Olumsuz işlemci ++ operatörü Kendisinse atanmış değeri bir arttırır. Örneğin 5 i 6 yapar ve tuttuğu değerde 6 olur. -- operatörü Kendisine atanmış değeri tamamen 1 azaltır. Örneğin 5 i 4 yapar ve tuttuğu değer 4 olarak kalır. operatör ++ Sayıyı bir arttırır, fakat kendisine atanmış değeri sabit tutar. Örneğin 5i 6 yapar fakat sakladığı değer yine 5 olur. operatör -- Sayıyı 1 azaltır. Fakat kendisine atanmış değeri sabit tutar. Örneğin; 5 i 4 yapar ama asıl değeri yine 5 olarak kalır.
Arttırma ve Eksiltme Operatörleri $a =5; $a değişkenin tuttuğu değer 5 $b =$a+10; $b değişkenin değeri toplam 15 olacaktır.(Toplama işlemi) $c =$b *10; $c değişkenin değeri 150 olacaktır. (Çarpma işlemi) $a =$a -1; $a değişkenin değeri 4 olacaktır. (Çıkarma işlemi) Matematiksel işlemlerde ayrıca özel operatörler de kullanılmaktadır. Bunlar sırayla ++, —, +=, -=, /= ve *=.
Arttırma ve Eksiltme Operatörleri $a = 5; $a değişkenin tuttuğu değer 5 $a++; $a değişkenin tuttuğu değer 6 olur, ve böylece 1 sayısı var olan değere eklenir. $a +=10; $a değişkenin tuttuğu değer 16 olur, ve böylece 10 sayısı var olan değere eklenir. $a /=2; $a değişkenin tuttuğu değer 8 olur, 2 ye bölünerek sonuç elde edilir. Bu örneklerden de anlaşılacağı gibi $a değişkeni her satırda istenilen operatörle değeri değiştirilmiş olur. Her satır $a değişkeni için farklı bir değerdir.
Arttırma ve Eksiltme Operatörleri $a ="8"; $a değişkeni için iki tırnak arasındaki sayı bir stringdir,sayı değildir. $b =$a + "1"; 1 değeri bir stringdir, sayı değildir. $c = $a . $b; $a değişkeni ile $b değişkenini nokta ile birleştiriyoruz. $islem = 4 * (5 + 3); Matematik kuralları burada da geçerli. İlk önce parantez içindekiler toplanır daha sonra 4 sayısı ile çarpma işlemi gerçekleşir. Burada sonuç 32 olacaktır.
Arttırma ve Eksiltme Operatörleri $usalmak = 4 ** (5 % (8 - 6)); Yine aynı kurallar gereği ilk önce içteki parantezin sayılarına çıkarma yapılır, alınan sonuç 5 ile % operatörü kullanılarak kalan bulunur. En son 4 ün üssü alınarak işlem tamamlanır. Burada sonuç 4 olacaktır.
Arttırma ve Eksiltme Operatörleri <?php $a =5; echo (++$a); // erkrana 6 yazar, echo $a; // erkrana 6 yazar. $b =6; echo ($b++); // erkrana 6 yazar, echo $b; // erkrana 7 yazar. $c=9; echo (--$c); // erkrana 8 yazar, echo $c; // erkrana 8 yazar. ?>
Mantıksal Operatörler Anlamı Açıklaması $a and $b Ve $a değişkeni ile $b değişkeni doğru olmalı $a or $b Veya $a değişkeni ile $b değişkenlerinden birisi doğru olmalı $a xor $b Şartlı veya Sadece $a veya $b değişkenlerinden birisi doğru olmalı !$a Değil $a değişkeni doğru olmamalıdır. $a && $b ve $a değişkeni ile $b değişkeni doğru olmalıdır. $a || $b $a değişkeni ile $b değişkenlerinden birisi doğru olmalıdır.
Mantıksal Operatörler Program kodlarında veri alış verişinde bulunurken kimi zaman istediğimiz türde bir verinin elde edilmesi bazen zorlaşır veya ayırt edilmesi gerekebilir. Böyle durumlarda programın kimi satırlarına bu veriyi ayırt edecek koşullu kodlar yazmamız gerekir. Yazacağımız koşullu anlatımlara şartlı işlemler deriz. Şartlı işlemlerin bazılarının doğru olmasını bazılarınınsa yanlış olmasını isteyebiliriz.
Mantıksal Operatörler Bu seçim daha çok elde ettiğimiz veriyi nereye niçin kullanacağımıza bağlıdır. Örneğin bir sitedeki formu doldurmadan göndermeye çalışan ziyaretçinin bu formu boş olarak göndermesini engellemek gibi bir örnek verilebilir. Ya da yanlış e-mail adresi yazmışsa bunu engellemek gibi örnekler verilebilir.
Mantıksal Operatörler <?PHP $a = 1; $b = 2; if($a > $b || $a < $b){ print "Koşul doğru"; } else{ print "Koşul doğru değil "; exit; } ?>
Mantıksal Operatörler <?PHP $a = 1; $b = 2; if($a > $b && $a < $b){ print "Koşul doğru"; } else{ print "Koşul yanlış "; exit; } ?>
Operatörler OYUN: Php dosyası 1-100 arasında bir sayı tutacak ve kullanıcı bunu tahmin etmeye çalışacak. Program daha büyük bir tahmin yap, ya da daha küçük bir tahmin yap şeklinde yönlendirme yapacak.