OKULA UYUM EĞİTİMİ SEMİNERİ ÇAYIROVA MEVLANA İLKOKULU REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA SERVİSİ

Eğitim, öğrenci-öğretmen-veli üçgeninden oluşan süreçtir Eğitim, öğrenci-öğretmen-veli üçgeninden oluşan süreçtir. Bu süreç ne kadar bilinçli ve sağlıklı olursa, çocuklarımız da o oranda sağlam bir kişilik kazanırlar.

Eğitimin ilk basamağını oluşturan okul öncesi eğitim gömleğin ilk düğmesidir ve bunun doğru iliklenmesi gerekir

Okul öncesi eğitim süresince çocuklar ilköğretime hazırlanırken, paylaşmayı, dayanışmayı, sosyalleşmeyi, toplum içerisinde yaşayabilmeyi sağlayan kuralları, birlikte çalışmayı öğrenirler. Ayrıca çocuklar bu dönemde kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmeyi de gelişim düzeylerine göre öğrenirler.

Okul öncesi eğitimin amacı çocuklarda öğrenmeye ilgi uyandırmak ve çocuğun var olan yeteneklerini görünür kılmaktır.

Yeterli sosyal deneyimi olmamış, aileye aşırı bağımlı yetişmiş çocukların uyum dönemini kolay aşamadığını görüyoruz.

İki-üç haftada uyumu gerçekleştiremeyen çocuklarda, giderek okula gitmeye tepki artar ve okul saatinde çeşitli ağrılar,kusma gibi tepkiler görülürse “okul fobisi” denilen sorunun gelişiyor olduğu düşünülür.

Dönemin başladığı ilk gün ana-babaları tarafından ilk kez sınıflarına götürüldüklerinde her zaman ağlayan birkaç çocuk olur. Bu durum kaygılanmayı gerektirmeyen, SON DERECE NORMAL BİR TEPKİDİR.

Çocuk Neden Okula Gitmek İstemez? Kendisini yetersiz hissediyor olabilir. Arkadaşları ile ilgili problem yaşıyor olabilir. (arkadaşlık kuramama, yalnız kalma, sınıf arkadaşlarınca dışlanma vb.) Okulda veya okul yolunda zorbalığa uğruyor olabilir. Bu durumda öğrenmeye de odaklanamaz. Öğretmeni ile ilgili problem yaşıyor olabilir.

ÖĞRENCİLERİN OKULA UYUMUNU KOLAYLAŞTIRMAK İÇİN VELİLERİN YAPMASI GEREKENLER

Çocuğa okulda kalacağı süreyle ilgili bilgi verilmelidir Çocuğa okulda kalacağı süreyle ilgili bilgi verilmelidir. Çünkü pek çok çocuk, anne ve babasından ayrılacağı endişesi duyar. Onların kendisini bırakıp gideceklerini düşünür. Çocuk okula başlamadan önce okulun nasıl bir yer olduğu konusunda çocuğa bilgi verilmesi önemlidir. Çocuğun okulu sevmesi için çocuk motive edilmeli, okulla ilgili gerçek bilgiler verilmelidir.

Velilerin de çocuğun yanında okulla ilgili kaygılarını konuşmaması önemlidir. Okula uyum sağlamakta zorlanan öğrencilerin pek çoğunun anne babasının davranışlarından etkilendiklerini gözlemlenmektedir.

Çocuğunuz üzgün görünse bile oradan hemen ayrılın Çocuğunuz üzgün görünse bile oradan hemen ayrılın. Kimi anne-babaların ağlayan ya da üzgün duran çocuğuna dayanamayıp çocuğunu rahatlatmak adına, daha fazla ilgi göstererek okuldan alıp eve götürdükleri olabiliyor.

Çocuğunuzla ilgili her türlü konuda sınıf öğretmeninizle iyi bir işbirliği kurmaya çalışmalısınız. Her öğretmenin beklentileri ve eğitimi farklılıklar gösterebilir. Öğretmeninizin sizi yönlendireceği şekilde çocuğunuzu çalıştırmanız faydalı olacaktır.

Çocuğuna verilecek ödevleri asla siz yapmayın Çocuğuna verilecek ödevleri asla siz yapmayın. Bazen çocuk güzel yapamadığı ya da zorlandığı için anne baba çocuğun ödevini yapar. Bu son derece yanlış bir uygulamadır. Birinci sakıncası çocuk sorumluluklarını yerine getirmekten uzaklaşır. Nasıl olsa annem babam ödevimi yapıyor diye düşünür. İkinci sakıncası her ödevin bir amacı vardır. Çocuk ödevlerini kendi yapmazsa öğrenmesi gereken bilgiyi ya da hedef davranışı kazanamaz.

Dersler ve okul konusunda çocuğunuzu asla kardeşleri ya da arkadaşlarıyla kıyaslamayın. Bu çocuğun kendine olan güvenini yitirmesine ve başarısız olmasına sebep olabilir. Kendi okul yaşantınız ile ilgili anılarınızı paylaşın. Örneğin, okulun ilk gününde neler yaşadığınızı, okuldaki ilk gününüzün nasıl geçtiğini anlatabilirsiniz. Vedalaşmalar uzun sürmemelidir. Okuldaki çalışmaları takip ediniz. Çocuğunuz eve geldiğinde okulda o gün neler öğrendiğini sorunuz. Çocuğunuzun eğitimini evde destekleyiniz. Bu çocuğun okula uyum sağlamasını ve kendine güven kazanmasını kolaylaştıracaktır.

Çocuğunuzu yeni arkadaşlar edinmesi için teşvik edin Çocuğunuzu yeni arkadaşlar edinmesi için teşvik edin.Yeni arkadaşlıklar kurmak hem sosyal gelişimi destekler, hem de çocuğun farklı bakış açılarının olabileceğini öğrenmesine yardımcı olur. Çocuk her şeyi okulda öğrenemez okul dışı boş zaman ve tatillerde sosyalleşmesi, ilgi ve yeteneklerini açığa çıkartıp geliştirmesi için serbest zaman etkinliklerine yöneltmeniz yararlı olacaktır.

Kağıt ve makas kullanılan aktivitelere ağırlık verin Kağıt ve makas kullanılan aktivitelere ağırlık verin.Örneğin; çocuğunuzdan gazetede gördüğünüz bir ilanı ya da hoşuna giden bir resmi kesmesini isteyebilirsiniz. Değişik renkte kartonları kullanarak birlikte çeşitli şekiller (ev, okul, gemi, uçak, çiçek, ağaç vb.) üretebilirsiniz. Bu tür çalışmaların dikkat süresini geliştirmeye ve yaratıcılığına da katkısı olur.

Erken yatmasına özen gösterin Erken yatmasına özen gösterin. Çocuğun erken yatması ertesi güne daha dinç ve uykusunu tam olarak almış bir şekilde uyanmasını sağlar. Ayrıca çocuklar için yeterli düzeyde uyku gelişimleri açısından kritik bir öneme sahiptir. Hazırlıklarınızı önceden yapın. Bir sonraki gün için çocuğun giysileriyle , beslenmesinin önceden hazırlanmış olması , ertesi sabahın telaşlı geçmesini önler. Çocuk birkaç hafta içinde bu düzene yavaş yavaş uyum sağlayacaktır.

Çocuğunuzun zayıf olduğu yönleri düzeltmek belli bir zaman gerektirmektedir. Bu nedenle acele etmeyiniz ve sabırlı olunuz. Günlük yaşam her an kaza ve tehlikelerle doludur. İleride üzülmek istemiyorsanız, çocuğunuza kaza ve tehlikelere karşı koruma yollarını öğretiniz.

OKUL VE AİLE

İnsan hayatında eğitimin temel yapıtaşlarıdır okul ve aile İnsan hayatında eğitimin temel yapıtaşlarıdır okul ve aile. İnsanlar genellikle bir aile ortamında doğar, büyür, gelişir ve eğitiminin ilk aşamasını aile ortamında alır. O yüzden aile insanların davranışlarının şekillenmesinde ilk olarak önemli bir yere sahiptir. Daha sonra insanlar belli bir yaşa geldiklerinde okul dediğimiz eğitimin sistemli, eğitim almış kişiler tarafından, planlı olarak yapıldığı yeni bir ortama girerler. Burada önemli olan okulda verilen eğitimle aile ortamında verilen eğitimin paralel olmasıdır.

Bir Kaynak Olarak Okul-Aile İş Birliği Anne babanın yapması gereken, çocuğu okula karnı doymuş ve dinlenmiş şekilde göndermekten ibaret değildir. Anne babalar çocuklarının okula çalışma ve öğrenme için olumlu tutumlarla şartlanmış bir şekilde gitmelerini de sağlamalıdırlar. Bunun için anne baba şunları yapabilir:

Okula gönüllü olarak zaman ayırmak ve okul aktivitelerine katılmak bunun en önemli gostergesi olacaktır. Anne babaların okul faaliyetlerine katılmaları, çocuğun okuldaki başarı ve uyumunu arttırır. Çocukla ilgili olumlu beklentiler çocuğun güvenini ve öğrenme isteğini arttırır. Çocuğun kendine güven duyması, daha fazla çaba göstermesini ve kendini öğrenmeye adamasını kolaylaştırır.

Okul sonrasında; okulda ne öğrendiği ile ilgili çocuğun ayrıntılı şekilde cevap vermesini sağlayacak nitelikte sorular sorulmalıdır. Çocuğun çalışması için uygun fiziksel ortam oluşturulmalıdır.

Çocuğun ekran (televizyon, bilgisayar vb Çocuğun ekran (televizyon, bilgisayar vb.) karşısında geçirdiği zamana sınır koyulmalıdır. Çocukla birlikte kitap, dergi vb. okunmalıdır. Becerilerini geliştirebilmesi için çocuğa fırsatlar sunulmalıdır.

Okulla İş Birliği İçin Evde Yapılabilecekler Net kurallar koymak, kurallar konusunda tutarlı ve kararlı olmak İyi model olmak (çocuğa ne yapması söyleniyorsa anne babanın da öyle davranması) Çocukla ilgili gerçekçi beklentiler içinde olmak Çocukla konuşmak ve onu dinlemek için zaman ayırmak

Çocuğun sergilemesi istenen davranışları ödüllendirmek Problemleri aile olarak birlikte çözmek Ekran karşısında geçen zamana sınır koymak Çocuğa evde nasıl yardımcı olunabileceği ile ilgili olarak öğretmenden bilgi almak ve bunları uygulamak Çocuğun fikrini sormak ve fikirlerine saygı göstermek Çocukla ilgili olaylarda sabırlı olabilmek Çocukla birlikte eğlenmek

EVDE ÖĞRENME NASIL GERÇEKLEŞİR?

Evde Olumlu Öğrenme Ortamı Oluşturmak İstenilen her şeyi öğrenciye okulun tek başına kazandırması mümkün değildir. Okulda öğrenciye kazandırılanlar aileler tarafından da desteklenip pekiştirilmezse kısa zamanda kaybedilir. Bunun için anne babanın okulla iş birliğine girerek öğrencinin okulda hangi konuları öğrendiğini, neleri öğrenmesi gerektiğini, çocuğa hangi konularda nasıl yardımcı olabileceklerini, çocuklarının eğitiminde üstlenebilecekleri rolleri öğrenmeleri gerekir.

Çocukların başarılarına katkıda bulunabilmek için öncelikle onlara öğrenebilecekleri ve öğrendiklerini pekiştirebilecekleri nitelikte bir çalışma ortamı sağlamak gerekir. Bu ortamın sağlanabilmesi için şunlar yapılabilir: Çocuğa çalışabileceği bir mekan hazırlamak Televizyon izleme ve bilgisayarla oynama saatlerine sınır getirmek Sorumluluk alma, sosyal beceriler ve kendini kontrol etme ile ilgili deneyim ve öğrenme fırsatları sağlamak

Okul etkinlikleri ile ilgili olarak çocuklarıyla konuşmak, tartışmak (Açık uçlu sorular sormak, yani çocuğunuzu kısa cevaplı değil de uzun cevap vereceği, yaşadıklarını anlatabileceği sorular sormak)

Çocuğa öğrenme ve çalışma konusunda örnek olmak (Çocuk, anne babayı okurken, hesap yaparken, İnternet’te araştırma yaparken görmelidir. Çocuğun merakını gidermesi için araştırma yapması cesaretlendirilmelidir.)

Çocuk yardım istediğinde cevabı söylemek yerine ona cevabı bulmasına yardımcı olacak sorular eşliğinde rehberlik etmek

Sonuç olarak; daha sağlıklı, mutlu ve başarılı insan yetiştirmemiz, karşılıklı işbirliğimizle ve üzerimize düşen görevleri yerine getirmekle mümkün olacaktır. Çocukların kendi aralarındaki sorunlarını öncelikle onların çözmesini sağlayınız. Öğretmenlere destek olalım.

Ensar EMİN-Bilal ANAPAL Psikolojik Danışman/ Rehber Öğretmen Hazırlayan Ensar EMİN-Bilal ANAPAL Psikolojik Danışman/ Rehber Öğretmen