ÇOCUKLA KALİTELİ ZAMAN GEÇİRMEK
Çevremizde her zaman anne, anne, anneee…" diyerek ve hiç durmadan annesinin kolunu dürterek ona seslenen çocuklara rastlıyoruz. İlgi çekmek adına bu kadar uslu kalmayıp, daha farklı yollar da deniyorlar. Ne yapsınlar, annesinin veya babasının meşguliyeti arasında kendisiyle ilgilenmesini bekliyor çocuklar. « HAKLILAR DA !!! »
Onların da anne-babalarıyla vakit geçirmeye, oynamaya ihtiyaçları var Onların da anne-babalarıyla vakit geçirmeye, oynamaya ihtiyaçları var. Üstelik bu ihtiyacı yeterince karşılanan çocuklar, anne-babalarıyla geçirdikleri oyun dışı vakitlerde de istenmeyen davranışlar göstermiyor, anlaşıldıklarını hissederek daha aklıselim davranışlar sergiliyorlar. Çocuklarla birlikte geçirilen zamanın süresinden çok kalitesi önemlidir. Çocuklarla evde baş başa geçirilen anlarda bazı noktalara dikkat edilmesi birlikte geçirilen zamanın kalitesini etkiler.
KALİTELİ ZAMAN NE DEMEKTİR ? Çocuklarla sadece aynı ortamda olmak onlarla kaliteli zaman geçirebileceğiniz anlamına gelmiyor. Tüm sosyal ilişkilerinizde yaşadığımız paylaşım, etkileşim, iletişim ve duygu alışverişini çocuğunuzla da yaşamanız gerekir. Birlikte geçen zaman içinde çocuğu yeterince dinlemek ve en önemlisi onun duygularını, düşüncelerini anlamaya çalışmak gerekir.
Çocuklar, onların hayatında aktif olduğunuzu hissetmelidirler Çocuklar, onların hayatında aktif olduğunuzu hissetmelidirler. Çünkü çocuklar anne-babalarına kendi dünyalarını açmak için heveslidirler; en büyük sırdaş, en büyük dost, en büyük sığınak onlarla olan ilişkileri olsun isterler. Anne-babanın da bu istekle onların yanlarında olması; çocuk için geçirilen kaliteli zamanın en güzel tarifidir.
KALİTELİ ZAMAN GEÇİRMEK İÇİN NELER YAPILMALIDIR ?
1) ÇOCUĞUNUZU TANIYIN. Çocuğunuzla kaliteli zaman geçirebilmek için öncelikle onu tanımaya çalışmalısınız. Anne baba çocuğuyla yapmak isteyeceği aktiviteleri belirlemeli, onunla ortaklık içerisine girip paylaşımlarda bulunabilmeli, duygularını ve düşüncelerini anlamaya çalışmalıdır. Bunları yapabilmek için önce çocuğun hem bireysel özelliklerine uygun olarak hem de genel psikolojik gelişimine dayalı olarak hangi dönemlerden geçtiğini fark etmek gerekir.
Anne-baba bunları eğer bilirse ve anlamaya çalışırsa; çocuğu dinlerken, onu anlamaya çalışırken daha verimli bir zaman geçirmiş olur. Örneğin; çocuğunun isteklerin çok fazla anlamaya çalışmayan bir ebeveynin; çocuğuyla vakit geçirirken nelerden bahsettiğini anlaması ya da onun ihtiyaçlarına yönelik bir paylaşımda bulunabilmesi zorlaşır. Çocuklar; anlaşılmadıklarını çok kolay hissederler. Dolayısıyla bu, onlarda bir güvensizlik ve yalnızlık hissine yol açabilir.
2) ÇOCUĞUNUZLA OYNAYIN, ONUN DÜNYASINA GİRİN… Çocuğun dünyasını anlayabilmenin; onun dilinden konuşmanın ve ona bir şeyler aktarmanın en kolay yollarından biridir oyun. Oyun, çocuklara ulaşabilmenin en etkili yoludur. Onlar dünyayı oyunla tanır, öğrenir ve eğlenirler. Oyun içerisinde çocuk, hem anne-babasıyla geçirdiği vakte doyar hem de anne-babalara çocuklarını oyun yoluyla tanıma fırsatı sağlar. Oyun oynarken çocuğun özgürlüğü kısıtlanmamalıdır. Çocuk özgürlüğünü anne-babasıyla da olsa yaşayabilmelidir. Oyun sırasında oyunu seçmek ve sonrasında oynamaya çalışmak anne-babalara bazen zor gelir.
Bazı ebeveynler oyun oynamak konusunda kendilerini beğenmezler Bazı ebeveynler oyun oynamak konusunda kendilerini beğenmezler. Bu durumu genelde ya oyunu baştan istemedikleri halde oynamaya çalıştıkları için ya da fazla mükemmeliyetçi davranıp oyunu yeterince iyi oynayamadıklarından bahsederek anlatabilirler. Anne-babalar da tabii ki oyun tercihleri yapabilirler. Ancak ebeveynlerin oyun oynama konusunda çaba sarf etmesi gerekir. Anne-babalar çocukla geçirilen vakti doyurucu, yani kaliteli hale getirmek için bu vaktin çoğunu oyunla geçirmelidir.
3) ÇOCUĞUNUZU GÖZLEMLEYİN. Çocuklar oyun oynarken aslında gerçeği ya da kendi hissettiklerini belirgin olmasa da senaryo oynuyor gibi tekrar yaşayabilirler. Oyun çocukların sıkıntılarını ve sorunlarını ifade etmesi açısından da önemli bir araçtır. Dolayısıyla oyun bu açıdan anne-babalara bir fırsat verir. Ebeveynler çocuklarını oyun sırasında gözlemlemeli, bu açıdan onları anlama fırsatını değerlendirmelidir.
Oyunda resim yapmak da çocuğun sorunlarını ortaya çıkarmasında, kendini ifade etmesinde bir araç olabilir. Bu nedenle çocuk resim yaparken özgür bırakılmalı, kendini ifade etmesine olanak verilmelidir. Kısıtlama ortamı yaratılmamalıdır. Özellikle oyun sırasında bu zamanın bir paylaşım ve rahatlama zamanı olduğu unutulmamalı, çocukta performans kaygısı yaratacak şekilde öğretici ve zorlayıcı olmamaya özen gösterilmelidir.
ÇOCUĞUNUZLA EMPATİ KURUN, ONU ANLAYIN. Çocuklar bir şey anlatırlarken yetişkinler gibi direkt anlatma yoluna gitmeyebilirler. Onun ne demek istediğini anlamak da bu yüzden kolay değildir, ama çok önemlidir. Kaliteli zaman içinde bol bol anlamak ve anlaşılmak önem kazanır. Dolayısıyla empati kurmak gerekir. Empati; karşınızdakinin duruşundan, bakışından, söylediklerinden, bazen söylemediklerinden ne hissettiğini anlamaya çalışmak ve bunu ona geri bildirmek anlamına gelir.
Çocukların da tıpkı yetişkinler gibi daha kolay ifade ettikleri duygular vardır. Örneğin; öfkeyi daha kolay ve çabuk ifade ederler. Ancak öfkenin neden ortaya çıktığını bulmak anne babaya düşer. Burada empati devreye girecektir, onun duygusunun nereden kaynaklandığını bulmaya çalışmak gerekir.
Anne-babanın altta yatan bu duyguyu anlayabilmesi ve bunu çocuğa fark ettirmesi önemlidir. Çünkü ifade edilen duygular, kabul göreceğinden kuşku duyulmayan duygulardır. Eğer anne-baba bunu yapabilirse çocuk da duyguların kabul edilebilir olduğunu öğrenecek; anne-babası ve aslında diğer ilişkilerinde de duygularını ifade etme özgürlüğüne; yani kendini ifade etme özgürlüğüne hakkı olduğunu bilecektir. Eğer anne-baba çocuğunun her türlü duygusunu kabul edeceğini ona fark ettirirse, onun da bu duyguları ifade edebilmesi ve kabul edebilmesi kolaylaşacaktır.
Empati, birçok kişide doğuştan var olabilen, ama aynı zamanda öğrenilebilen bir beceridir. Ancak üzerinde düşünmeyi ve çalışmayı gerektirir. Söylenen sözlerden direkt anlamlar çıkarmaya alışık olmanız durumunda, söylenenin altında yatan gerçek duyguyu anlama fırsatını da kaçırabilirsiniz. Bu nedenle, empati kurabilmek her anne-babanın öğrenmesi gereken bir beceridir.
Çocuk, empati kuran anne-baba karşısında anlaşıldığını fark eder ve böylece ona kendi ihtiyaçlarının karşılanması için fırsat yaratılmış olur. Bu da onun ev içerisinde bir birey olarak kabul edildiği duygusunu besler, kişiliğine olumlu bir kazanım sağlar. İyi bir iletişim, çocuğun ilişkiden tatmin olması için çok önemlidir.
Çocuğunuzla geçirdiğiniz kısa zamanda onunla açık, yakın, anlayan, dinleyen bir rolde ilişki kurabilirseniz, onun da böyle bir zamandan tatmin olma olasılığı artacaktır. Bu şekilde onunla vakit geçirmediğiniz zamanlarda; bir ilgi çekme yolu olarak olumsuz, kabul görmeyen davranışlara başvurarak sizi cezalandırmaya çalışmasına da gerek kalmayacaktır. Böylece birlikte olunan zamanlara problem taşınmayacaktır. Çocuk kaliteli zamandan tatmin olduğunda, anne-babası ile ilişkisi de sağlıklı olacaktır.
UNUTMAYIN ÇOCUĞUNUZLA GEÇİRDİĞİNİZ HER AN, ÇOK DEĞERLİDİR.
ÇOCUĞUNUZA BUNU YAPMAYIN !!! EVE GELDİĞİNDE SÜREKLİ İŞTEN VE YOĞUNLUKTAN BAHSEDEN BİR BABA, İŞ YAPMAKTAN VE TOPLANTILARDAN BIKTIĞINI SÖYLEYEN BİR ANNE… ÇOCUĞUNUZA BUNU YAPMAYIN !!!
ÇOCUĞUNUZLA EVDE HOŞÇA VAKİT GEÇİREBİLECEĞİNİZ UCUZ VE KOLAY AKTİVİTELER
Parmak boyasıyla resimler yapın. Puzzle oynayın. Birlikte resimli kitap yapın. Kitaplarınızı şeffaf ambalajla kaplayın. Birlikte bulmaca çözün. Odasını birlikte boyayın. Hayvan seslerini taklit edin. Pizza yapın. Leğene su koyup kâğıttan kayık yüzdürün. Evde basit fizik deneyleri yapın. Satranç öğretin.
Işığı arkanıza alarak gölge oyunu kurun. Evde çöp toplama oyunu oynayın. Kim daha çok eşya toplarsa ödül alsın. Mısır patlatın. Birlikte şarkı söyleyin. Sessiz sinema oynayın. Birlikte radyo tiyatrosu dinleyin. Bulmaca çözün. Bir eşyayı evde sakladıktan sonra haritasını çizin. Çocuğunuz bulsun. Akvaryum kurun. Birbirinizi gıdıklayın. Evde değişik boyda bardakları ters çevirip kaşıkla sesle çıkartın.
Eski bir tişörtü kumaş boyaları ile boyayın. Kâğıttan uçak yapın, yarışın. Birbirinizin taklidini yapın. Sihirbazlık numaraları yapın. Kese kâğıdından çanta yapın. Kibrit çöpleri ile şekiller oluşturun. Birlikte bir hikâye yazın. Süngerden makas yardımıyla ördek yapıp boyayın. Sabah erkenden kalkıp beraberce güzel bir kahvaltı hazırlayın. Balkonda domates, çilek yetiştirin.
HAZIRLAYAN KEREM ÇINAR
KAYNAKÇA http://www.kadinca.us/cocugunuzla-kaliteli-zaman-gecirmek.html http://www.webhatti.com/saglik/113831-cocukla-kaliteli-zaman-gecirme.html http://www.kadinlarportali.com/birlikte-zaman-gecirmek/ http://www.minikeller.com/modules.php?name=News&file=article&sid=172 http://www.uslanmam.com/anne-cocuk-ve-bebek/239336-cocukla-kaliteli-zaman-gecirme.html