BAL PETEĞİ ANAOKULU REHBERLİK SERVİSİ ANNE BABA TUTUMLARI BAL PETEĞİ ANAOKULU REHBERLİK SERVİSİ
ANNE-BABA TUTUMLARI
AŞIRI BASKICI ve OTORİTER TUTUM Çocuğun kendine olan güvenini ortadan kaldıran ve onun kişiliğini hiçe sayan bir tutumdur. Bu aile modelinde; Çocuğa söz hakkı tanınmaz. Kararları büyükler verir. Çocuk bu karar ve kurallara uymak zorundadır.Bu yüzden çocuğun karar alma becerisi gelişemez.
Uygulanan kuralların mantıklı bir açıklaması yoktur veya olsa da çocuğa açıklanmaz. Kurala uymayanlar cezalandırılmalıdır görüşü hakimdir. Çocuk hangi davranışı yaptığında ceza göreceğini bilemez. Yanlış yapma korkusu yüzünden sürekli tedirgin ve kaygılıdır. Sık sık ağlama nöbetleri görülür. Eleştiri ve aşağılama çok sık görülür. Sürekli çocukların yanlışları vurgulanır.olumlu hareketleri görmezden gelinir.
Çocuğun kendine güven duygusu oluşmaz. Yaratıcılık engellenir. 13.Hata yapanlar mutlaka cezalandırılmalıdır görüşünü benimserler. 14.Rutin ve sınırları belli olan iş ve meslekleri seçerler. 15.En küçük bir hatada bile hoşgörüleri olmayabilir
Okul yaşamlarında fazla başarılı olamazlar. Anne-babalarının (veya bir otoritenin)olmadığı ortamlarda kendilerini boşlukta hissederler ve bir otorite bulma arayışı içine girerler. Bu durumda kendilerinin buldukları otorite her zaman olumlu kişi yada kişiler olmayabilir. Arkadaş gruplarında lider olamazlar ve olmak da istemezler.Aksine bir liderin denetiminde daha mutlu olurlar.
Karar verme becerileri gelişmediği için kriz durumlarıyla mücadelede yetersizdirler.Başkalarının aldığı karaları uygulamayı tercih ederler. Hayatları boyunca pasif ve edilgen bir kişilik sergilerler.
İLGİSİZ ve DUYARSIZ TUTUM Bu tutumda yetişen çocuklar yaratıcı olamazlar. İlgi ve sevgi açlığı yaşarlar. Sık sık suça eğilim gösterirler. İnsanlarla sağlıklı iletişim kuramazlar. Okul ortamında ve oyun gruplarında açlığını çektiği ilgiyi ve önemsenmeyi arkadaşlarından beklerler. Okulda başarı sağlayamayabilirler.
Çevresindeki insanlar tarafından aşırı önemsenmek isterler. Dikkat çekme eğilimleri vardır. İlgi odağı olmak isterler.Gerekirse bunu karşılamak için yasa dışı yollara başvurabilirler. Genellikle kendinden küçük çocuklarla arkadaşlık kurma eğilimleri vardır.
DENGESİZ VE KARARSIZ TUTUM Çocuk eğitiminde tutarsızlık çok yönlüdür. Anne-babanın içinde bulunduğu duruma göre çocuğa farklı şekillerde davranması Anne-baba arasındaki tutarsız eğitim görüşleri Anne yada babanın birinin kendi şahıslarında yaşanan tutarsızlık Kardeşlere farklı davranılmasında kaynaklana tutarsızlık Çocuğa verilen eğitim türünde oluşan tutarsızlık
Kişilik gelişimi Çocuk hangi davranışın nerde ve ne zaman yapılmayacağını kestiremez.Ayrıca yaptığı davranışın doğru olup olmamasından daha çok “Ne zaman yaparsam cezadan kurtulabilirim “ düşüncesiyle ilgilenir. Dengesiz ve tutarsız anne-baba tutumu çocuğun kişilik gelişimini baltalar.
AŞIRI HOŞGÖRÜLÜ TUTUM Bu aile ortamında; Kurallar yoktur. Çocuklarda aşırı şımarık davranışlar görülür. Çocukların her istedikleri yapılır. Çocuklar ailenin merkezi durumundadır. Dengesiz ve ne istediğini bilmeyen çocuklara sıklıkla rastlanır.
Çocuklar nerede,ne zaman ve nasıl davranacaklarını öğrenemezler. Kuralsız bir aile ortamında yetiştikleri için sağlıklı iletişim kuramazlar. Çevresindeki insanlardan da aileden gördükleri hoşgörüyü beklerler. Arkadaşları tarafından dışlanırlar. İş yaşamının gerektirdiği kuralları ve disiplini uygulamakta zorlanırlar. Sürekli ilgi odağı olma istekleri vardır.
AŞIRI KORUYUCU TUTUM Bu tutumda yetişen çocuklar; Çevrelerinde sürekli kendilerini koruyacak birilerini ararlar. Yapmaları gereken görevleri başkalarının yapmalarını beklerler. Sık sık oyun gruplarından dışlanırlar. Deneme-yanılma yoluyla kazanılan becerileri kazanamazlar.
Yaratıcılıkları gelişmez. Okulda başarısız olurlar. Çocuğunuzun küçük yaşlardan itibaren kendi yapabileceği işleri başkalarının yapmalarına izin vermeyin ve sizlerde yapmayın.
DEMOKRATİK TUTUM Özellikleri: Ailede uyulması gereken kurallar önceden belirlenmiş ve sınırları çizilmiştir. Çocuk hangi davranışı yaptığında ödül,hangi davranışı yaptığında ceza alacağını bilir. Aile üyeleri birbirine saygı ve sevgi gösterir.
Çocuklara anne-babanın bir uzantısı olarak değil,evde yaşayan ve anne-baba ile eşit haklara sahip bireyler olarak bakılır. Çocuğa güven duyulur ve desteklenir. Çocuğun yeni bir şeyler denemesine ve yaratıcılığının gelişmesine destek verilir. Karalar tüm aile üyelerinin katılımı ile alınır.
Bu aile ortamında yetişen çocuklar; Yaratıcıdırlar Dengeli ve uyumludurlar Karar alma becerileri gelişmiştir. Seçenekli düşünmeyi bilirler,yeni durumlara uymada zorluk yaşamazlar. Kendilerine güvenirler. Başkalarının özgürlüklerine saygılıdırlar,kendi özgürlüklerinin sınırlarını bilirler.
Kendi haklarını korurlar,başkalarının haklarına saygı gösterirler. Arkadaş gruplarına rahatlıkla uyum sağlarlar. Bir gruba dahil olmada ,grup içinde aldıkları görev ve sorumlulukları yerine getirmede zorlanmazlar. Çevrelerindeki akran ve yetişkinlerle sağlıklı iletişim kurarlar. Okul başarıları yüksektir.
KAYNAKÇA Saygılı, Sefa. Çocuklarda Davranış Bozuklukları, Elit Yayınları Yavuzer, Haluk. Çocuk Psikolojisi, Remzi Kitabevi Tuzcuoğlu, Necla. Anne-Baba Olmanın Altın Kuralları, Morpa Kültür Yayınları Turla, Ayşe. Çocuğum Daha Yaratıcı Olabilir mi?, Morpa Kültür Yayınları Abacı,Oya. Görsel Sanat Eğitimi, Morpa Kültür Yayınları Baltaş,Zuhal-Acar. Bedenin Dili, Remzi Kitabevi Aydın,Hülya Bilgin. Çocuk Ruh Sağlığı, Morpa Kültür Yayınları Darıca,Nilüfer. Yaratıcı Etkinlikler, Morpa Kültür Yayınları