ETKİLİ ÖĞRETMENLİK NEDİR ETKİLİ ÖĞRETMENLİK NEDİR? Öğretme-öğrenme sürecinin etkili olabilmesi için sağlıklı ilişki kurulması gerekir.Öğretmen ve öğrenci arasındaki ilişki açıklık,önemsemek, birbirine gereksinim duymak,gereksinimleri karşılıklı olarak gidermek. Bizler disiplin ve düzeni sağlamak için güç kullanmayı gerektirmeyen yöntemleri artırdıkça, disiplinle ilgili konuşmalarımızda geleneksel güç dilinin (nasihat-tehdit) yerini güç kullanmayan yöntem dilini almalıdır.Etkili öğretmenler şu terimleri kullanmazlar.Denetim,yönlendirme cezalandırma, göz dağı verme, sınırlar koyma, zorlama, kuralları hatırlatma, sert olma, kınama emir verme.
Biraz önceki sıraladığımız sözcüklerin yerine sorun çözme,etkilenme,yüzleşme,iş birliği yapma,ortak bir amaçta birleşme, birlikte karar verme, öğrencilerle çalışma, karşılıklı anlaşmalar yapma, ihtiyaçlarını karşılama, bir anlaşmaya varmak için tartışmak,gibi yeni olumlu sözler kullanırlar. Hangi öğretmen arkadaşım eşini ve arkadaşını disiplin altına almaktan söz edebilir.
Güç ve otoritenin sağlıklı ilişkileri er ya da geç bozmasının kaçınılmaz olması bir gerçektir. İLETİŞİMİN 12 ENGELİ 1.Emir vermek,yönlendirmek:Yakınmayı bırakta ödevini yap. 2.Uyarmak,gözdağı vermek:Bu dersten iyi not almak istiyorsan,biraz kıpırdan ders çalış.
3. Ahlak dersi vermek:Okula ders çalışmak için geliyorsun 3.Ahlak dersi vermek:Okula ders çalışmak için geliyorsun.Kişisel sorunlarını evde bırakmalısın. 4.Öğüt vermek,çözüm ve öneri getirmek:Şimdi senin yapacağın şey zamanı iyi planlamak.O zaman bütün ödevlerini bitirebilirsin. 5.Öğretmek,nutuk çekmek,mantıklı düşünceler önermek:
Duruma bir bakalım.Ödevini tamamlamak için yalnızca 7 günün kaldığını hatırlasan iyi olur. 6.Yargılamak,eleştirmek,suçlamak,aynı düşüncede olmamak:Sen tembelsin ya da işi ağırdan alıyorsun. 7.Ad takmak,alay etmek:İlkokul öğrencisi gibi davranıyorsun.
8.Yorumlamak,analiz etmek,tanı koymak:Sen açıkça bu ödevi yapmaktan kaçınıyorsun. 9.Övmek,aynı düşüncede olmak,olumlu değerlendirme yapmak:Sen gerçekten çok yetenekli bir çocuksun,eminim bunu yapmanın bir yolunu bulursun. 10.Güven vermek,desteklemek,avutmak,duygularını paylaşmak:
Böyle hisseden tek kişi sen değilsin Böyle hisseden tek kişi sen değilsin.Zor görevlerde ben de aynı şeyi hissederdim,ama işin içine girince o kadar zor olmadığını göreceksin. 11.Soru sormak,sınamak,sorguya çekmek,çapraz sorgulamak:Ödevin çok mu zor?Bu ödevi ne kadar zamanda yaptın?Yardım istemek için niye bu kadar bekledin?
Sözünden dönmek,oyalanmak,alay etmek,şakacı davranmak,konuyu saptırmak:Boşver, daha zevkli şeylerden konuşalım.Şimdi zamanı değil,dersimize dönelim,galiba bu sabah birisi yatağının ters tarafından kalkmış.Bunların hepsi, yargılayıcı,değerlendirici ve bastırıcıdır.
SEN-İLETİLERİNE KARŞI BEN-İLETİLERİ -Yapma şunu SEN-İLETİLERİNE KARŞI BEN-İLETİLERİ -Yapma şunu.(Emir vermek) -Uğraşırsan yapabilirsin.(Mantıklı düşünceler önermek) -Dürüst olmalısın!(Ahlak dersi vermek) -Sana gösterdiğim gibi yap.(Eleştirmek) -Doğru düşünmüyorsun.(Eleştirmek) -Çocuk gibisin.(Ad takmak)
-Uğraşmıyorsun bile. (Analiz etmek) -Her zaman iyi bir öğrencisin -Uğraşmıyorsun bile.(Analiz etmek) -Her zaman iyi bir öğrencisin.(Olumlu değerlendirmek) -Yarın kendini daha iyi hissedeceksin.(Güven vermek) -Ne yaptığının farkında mısın?(Sorguya çekmek) -Bizim Prof,(Alay etmek)
Bu iletiler öğrenciye öğretmeniyle ilgili hiçbir şey iletmez Bu iletiler öğrenciye öğretmeniyle ilgili hiçbir şey iletmez.Öğretmen kabul edemeyeceği davranışın kendi üstündeki somut etkisinden ve onunla ilgili duygularından söz ettiğinde ileti ben-iletisi olur. -Gürültüden rahatsız oldum. -Sınıftaki didişmelerinize dayanamıyorum.
Ben-iletileri’nin sorunu yaşayan kişinin içinde olan bitenin sorumluluğu nasıl kendinde tuttuğuna dikkat edelim.Ben iletilerine yükümlülük iletileri de denebilir.
H A Z I R L A Y A N Ş.S