HALK EDEBİYATI

Halk Edebiyatı

KOŞMA? Vara vara vardım ol kara taşa Hasret ettin beni kavim kardaşa Sebep ne, gözden akan kanlı yaşa Bir ayrılık, bir yoksulluk, bir ölüm Nice sultanları tahttan indirdi Nicesin gül benzini soldurdu Nicelerin, gelmez yola gönderdi

Koşmanın Özellikleri Halk edebiyatının en sık kullanılan nazım biçimidir. İslamiyet öncesindeki ………….. Halk edebiyatındaki karşılığıdır. Nazım birimi: Ölçü sistemi: Kafiye düzeni: - - - - -

Konular: Kullanılan kafiyeler: Dil: Koşmanın son dörtlüğünde dizelerden birinde halk ozanının adı ya da takma adı geçer. Kullandıkları takma ada ‘‘ ……………..’’ denir. Konusuna göre 4 türü vardır:

Güzelleme Doğa güzelliklerini anlatmak ya da sevilen varlıkları övmek için yazılan şiirlere ‘‘…………….’’ denir. Karacaoğlan en önemli temsilcisi kabul edilir.

Yeni edebiyata etkisi: GÜZELLEME Evinizin önünde dolaşsam Seni bulamazdım, Sen gözlerinde bahçeler olan Şimdi evimdeki karım. Senin kadar güzel olsun çocuklarım Gökyüzü bugün ne kadar da çok Yıldızlarla dolu avuçların Cahit Külebi

Taşlama Bir kimseyi yermek ya da toplumun bozuk yönlerini eleştirmek amacıyla yazılan şiirlere ‘‘…………….’’ denir. Taşlamalar divan edebiyatında bir tür olarak hicviyye karşılığını bulur.  Taşlamanın en önemli temsilcileri ise Dertli,Ruhsati ve Seyrani gibi ozanlardır.

Yeni edebiyata etkisi: ‘‘Ünlü yayınevlerinde  Halka ışık tutan bütün romancılar  Öfkeli öfkesiz bütün ressamlar  Ve bütün ince kemancılar  Büyük adamların anlayışlı eşleri  İnsan pazarının reklam şairleri  Ben gidince geriye kalacaksınız benden’’ Afşar Timuçin

Koçaklama Coşkun, yiğitçe bir üslupla savaşları ve kahramanlıkları anlatan şiirlere ‘‘………………..’’ denir.  Köroğlu ve Dadaloğlu önemli temsilcileridir.

Örnek… ‘‘Dadaloğlu yarın kavga kurulur Öter tüfek davulbazlar vurulur Nice koç yiğitler yere serilir Ölen ölür kalan sağlar bizimdir’’ Dadaloğlu

Ağıt Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan acıları anlatmak amacıyla söylenen şiirlere ‘‘……………..’’ denir. Divan edebiyatında bu tarz şiirlere mersiye, İslamiyet öncesinde ise sagu denir. ‘‘Ceyhun kardeş sen bu ilden gideli Dağlarım yıkıldı, çöllerim bomboş. Söğütlü dereler, iğdeli beller, Kuraktan çatlamış göllerim bomboş.’’