HALK EĞİTİMİ ve HALK EĞİTİM REFORMLARI Hazırlayan Emine ÇENGELCİ EĞİTİM BİLİMLERİ
HALK EĞİTİMİ Tanım: ”Kitle eğitimi”, “yetişkinler eğitimi”, “yığın eğitimi”, “toplum eğitimi”, “temel eğitim”, “sosyal eğitim”, “yaygın eğitim”, vb. adlar altında girişilen halk eğitimi, yetişkinlere ve okul dışındakilere yönelmiş, düzenli, dizgili ve örgütlü bir eğitim sürecidir.(Geray,Cevat: Halk Eğitimi, Ankara, 2002, s.3)
Halka Yönelik Eğitsel Faaliyetlerin Hareket Noktası İktisadi ve teknik sebepler Sosyal ve politik sebepler (Ergün,Mustafa. Halk eğitimi ve Türkiye’de Halkevleri. pedagoji lisans tezi, Ankara DTCF, 1971,s.2-4)
HALK EĞİTİMİNİN ANA GÖREVLERİ Kitle ile seçkinler arasındaki ayrılığın,kopukluğun giderilmesi Demokrasi eğitimi Değişime uyum sağlama Boş zamanları değerlendirme Bireysel gelişme (Geray,Cevat,Halk Eğitimi,Ankara,2002,s:14-17)
HALK EĞİTİMİNİN TEMEL GÖREVLERİ Eksiklik giderici,tümleyici eğitim Meslek ve sanat öğretimi Toplum eğitimi Genel kültür Siyasal katılma
HALK EĞİTİMİ ÖRGÜTLERİ Gönüllü Kuruluşlar Kamusal Kuruluşlar Türkiye’deki kuruluşlar Dünyadaki kuruluşlar
TÜRKİYE’DE HALK EĞİTİMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ Cumhuriyetten Önce Halk Eğitimi a) Selçuklu Dönemi b) Osmanlı Dönemi i) Düzensiz Halk Eğitimi Kurumları ii) Düzenli Halk Eğitimi Kurumları Cumhuriyet Dönemi Halk Eğitimi
OSMANLI DÖNEMİ DÜZENSİZ HALK EĞİTİM KURUMLARI Medreseler Enderun Okulları Ahilik Loncalar Ordu
OSMANLI DÖNEMİ DÜZENLİ HALK EĞİTİMİ KURUMLARI Üniversitelerde serbest derslerin başlatılması Gönüllü derneklerin çalışmaları a) İslam Öğretim Derneği (1864) b) Osmanlı Bilim Derneği (1860) c) Beşiktaş Bilim Derneği (1868) d) İttihat ve Terakki Fırkası (1910) e) Türk Ocağı (1911)
Ethem Nejat’ın Broşürü (1911) İsmail Hakkı Baltacıoğlu’nun Konferansı (1914) TBMM Hükümeti İzlencesi (1922) Yasalar a) İlköğretim Geçici Yasası (1913) b) Özel Okullar Yönetmeliği (1913) c) İl Genel Yönetimi Geçici Yasası (1914)
CUMHURİYET DÖNEMİ HALK EĞİTİMİ İsmail Safa’nın Genelgesi (1923) Eğitimin Birleştirilmesi (Tevhid-i Tedrisat) Yasası(1924) Eğitim Örgütüne İlişkin Yasa (1926) Halk Eğitimi Bölümü (1926) Halk Derslikleri (1927) Harf Devrimi (1928) Millet Mektepleri (1928) Akşam Sanat ve Ticaret Okulları (1928) Halk Okuma Odaları (1930) Halkevleri (1932) Köy Eğitmen Kursları (1936) Köy Enstitüleri (1942)
Halk Eğitim Toplu Çalışması(semineri) (1951) Halk Eğitimi Sormacası(anketi) (1952) Er Okuma yazma okulları (1959-1975) Ulusal Temel Eğitim Merkezi (1960) Halk Eğitimi Genel Müdürlüğü (1960) Devrimci Eğitim Şurası (1968) Okuma-Yazma Seferberliği (1981) Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Md.(1983) Eğitim Şuralarında Halk Eğitimi Kalkınma Planlarında Halk Eğitimi
Eğitim Şuralarında Halk Eğitim a)1. Milli Eğitim Şurası (1939) b)4. Milli Eğitim Şurası (22-31 ağustos 1949) c)6. Milli Eğitim Şurası (18-23 mart 1957) d)7. Milli Eğitim Şurası (5-15 şubat 1962) e)10.Milli Eğitim Şurası (23-26 haziran 1981) f)11. Milli Eğitim Şurası (8-11 haziran 1982) g)12. Milli Eğitim Şurası (18-22 temmuz 1988) h)13. Milli Eğitim Şurası (15-19 ocak 1990) i)15. Milli Eğitim Şurası (13-17 mayıs 1996)
Kalkınma Planlarında Halk Eğitimi a) 1. 5 Yıllık Kalkınma Planı (1963-68) b) 2. 5 Yıllık Kalkınma Planı (1968-72) c) 3. 5 Yıllık Kalkınma Planı (1973-77) d) 4. 5 Yıllık Kalkınma Planı (1979-83) e) 5. 5 Yıllık Kalkınma Planı (1985-89) f) 6. 5 Yıllık Kalkınma Planı (1990-94) g) 7. 5 Yıllık Kalkınma Planı (1995-00)
KAYNAKÇA Ergün, Mustafa:Halk Eğitimi ve Türkiye’de Halkevleri,Pedagoji lisans tezi,Ankara,1971 Geray, Cevat:Halk Eğitimi,Ankara,2002 Ergün,Mustafa: www.egitim.aku.edu.tr Atatürk Devri Türk Eğitimi,Ankara:D.T.C.Fakültesi yay.1982 Celep,Cevat:Halk Eğitimi, Ankara, 2002 Okçabol,Rıfat:Halk Eğitimi , İstanbul, 1996 Halk Eğitimi Müdürlüğü,Afyonkarahisar