VERİMLİ DERS ÇALIŞMA TEKNİKLERİ PSİKOLOJİK DANIŞMAN M.SİNAN AÇA

1. Öğrenme veriminin üst düzeye ulaştırmanın anahtarları 2. Alternatif ve etkili öğrenme yöntemleri 3. Etkili bellek kullanımı 4. Etkili zaman kullanımı ve plan 5. Okul Sınavlarında Başarılı olmak için gerekenler ve çalışma ortamı Temel çalışma adımları 6. Rahatlama egzersizi

Okul ve sınav başarısı öğrencilerin zekâsıyla, hızıyla, hırsıyla veya bunlara benzer diğer özellikleriyle doğrudan doğruya ilişkili değildir.

Bunların başında en önemli faktör zamandır. «Daha başarılı olan ve daha fazla gelişme gösteren öğrenciler acaba bu farkı nasıl gerçekleştirir? »

1)Dinleme Becerisi Dinleme becerisi ile iyi bir dinleyici olarak, konunun özümsenmesi gerçekleştirilebilir bir yandan da çalışma zamanından büyük oranda tasarruf sağlayabiliriz.

Etkili dinleme becerisinin temelinde öncelikle dinlemeye hazır olma, sonra aktif bir şekilde dinleme ve en sonunda da anlatılanları özetleme adımları bulunur.

Hazırlanma isteğiniz yoksa kazanma isteğiniz pek işe yaramaz. J. İkangaa

A)Dinlemeye Hazır Olma: Derse girmeden önce yapılan ön hazırlık anlatılanları uzun süre hatırlamanın sırrıdır. Neyi duyacağınızı az-çok tahmin edebilirseniz, beyniniz gelen bilgileri otomatik olarak bütünleştirecek ve sınıflandıracaktır

B)Dinlerken Aktif Olabilme : Aktif dinleyiciler anlatılanlara yoğunlaşıp odaklanabilen ve eleştirel düşünebilen kişilerdir. Eleştirel olmak, anlatılanlarla daha önce bildikleri arasında ilişkiler çalışmak bu tür kişilerin temel özelliklerindendir.

C)Özetlemeler Yapma: Dersi dinlerken ve dersten hemen sonra anlatılan konunun ana noktalarının ve bilgi parçalarının hem zihinsel olarak hem bir kağıda özetlenmesini gerekir.

Şu sorular özetlemede bize yardımcı olabilir; ne anlatıldı Şu sorular özetlemede bize yardımcı olabilir; ne anlatıldı? , öğretmenin söyledikleri ne anlama geliyor?, anlatılanları başka bir biçimde nasıl ifade edebilirim?

Tally Yöntemi

Örümcek Yöntemi

2)Not Tutma Becerileri Öğretmenin anlattığı her şeyi not almaya çalışmanın, dinleme becerisini olumsuz yönde etkilemesi nedeniyle, yanlış bir strateji olduğu belirtilmiştir.

Tutulan notların gözden geçirilmesi unutmayı azaltır. Derste aktif bir dinleyici olsanız bile, öğrendiklerinizi kısa bir süre sonra unutursunuz.

ETKİLİ NOT TUTMA ADIMLARI

A)Not Tutmaya Hazırlık: Dersten önce, ders kitabından anlatılacak konuyu bir defa genel hatlarıyla gözden geçirmek, önceki dersinde tutulan notların gözden geçirmek Fiziksel hazırlık

B)Yazma: Etkili not tutma da ikinci adım yazmadır. Not tutmaya başladığınızda tüm dikkatinizi öğretmene vermeniz, ana fikirlerin, olguların, örneklerin vb. bilgilerin not alınması gerekebilir.

Kişinin anlayabileceği şekilde bazı kısaltmalar ve ya semboller kullanması da dersi dinlemeye ayrılan zamanı artırır ve dinlerken oluşabilecek kopuklukları önlemek açısından yaralı olur.

C)Kontrol ve Düzeltmeler Yapmak; Not tutarken kaçırdığınız bazı sözcükleri yazabilir ve ya gözden geçirip, gerektiğinde bilmediklerinizi öğretmene sorabilir ve doğruluğunu sağlayabilirsiniz.

D)Soru Sorma: Kendinizi bir öğretmenin yerine koyup aktif olarak kendi kendinize kim, ne, nerede, niçin ve nasıl sorularını sorup cevaplandırmaya çalışmalısınız.

3) Okuma Öğrenciler tarafından yapılan; okunacak kitap ve ya notların ilk kelimesinden başlanıp son kelimesine kadar okunması, en fazla bazen notlar alınması ve ya tekrar tekrar okunarak anlatılmasıdır.

İyi bir okuma için ; önce ne okunacağını gözden geçirmek , daha sonra okunacakları aktif bir şekilde okumak ve en sonunda da okunanları özetlemeyi önerir.

A)Gözden Geçirme; Etkili okumada ilk adım okunacakların önce genel olarak gözden geçirilmesidir.

B)Hızlı Tarama; Gözden geçirdiğiniz bir materyalin önce ilk paragrafı dikkatlice okunur, sonra ilk paragrafı izleyen her paragrafın ilk cümleleri ve son olarak da en son paragrafın tümü okunur..

Konunun %50’sini anlamanızı sağlayacaktır Konunun %50’sini anlamanızı sağlayacaktır. Bu işlemi yaptıktan sonra gerçekten konu hakkında sizin de şaşıracağınız düzeyde bilgi sahibi olduğunuzu fark edeceksiniz

C)Aktif ve Ayrıntılı Okuma; Okuma anında kendi kendinize sorular sormanız, okuduğunuz yerlerde önemli noktaları işaretlemeniz ve kitap ve ya materyalde ki boşlukları not almanız oldukça yaralı tekniklerdir.

D)Özetleme; Materyali genel hatlarıyla gözden geçirildikten ve sayfalar kısaca taranıp, dikkatlice okunup gerekli notlar alındıktan sonra konunun hemen hemen %90’nından fazlasını anlamış olursunuz.

Okuduklarınızı nasıl daha iyi anlayabilirsiniz? Her gün yürüyüş yaparsak bir süre sonra daha önce zorlandığımız mesafeleri kolayca geçtiğimizi anlarız.

Verimli okuma adımlarını şöyle sıralayabiliriz;

1) Gözden Geçirme( 5 dakika ; %10-20 anlama) Başlık ve alt başlıkları oku Kalın ve koyu renkli yazıları oku Resim ve grafikleri incele Bölümün sonundaki grafikleri incele Bölümün sonundaki soruları incele Özet var mı? Varsa Özeti oku Yoksa son paragrafı oku Ana fikri belirle ve daha önce bildiklerinle okuduğun bu konu arasında ilişki kur

2) Tarama “İİS Yöntemi” ( 5-10 dakika; %50 anlama) İlk paragrafı dikkatlice oku İlk paragraftan sonraki her paragrafın ilk cümlesini oku En son paragrafı oku Varsa özeti tekrar oku

3) Aktif ve Ayrıntılı Okuma ( 20-30 dakikalık bölümler, %90 dan fazla anlama) Okunacakları küçük bölümler halinde kümeleştir Kendi yorum ve sorularını kitap veya materyallerdeki uygun yerlere not al Bu notları ayrı ayrı kağıtlara aktar

4) Özetleme ( %90-100 arasında anlama ) okuduğun materyali kendi cümlelerinle kısaca özetle özetlerini, sınıfta tuttuğun notlarını yazdığın kağıdın kağıtların boş bıraktığın arka sayfalarına yaz okuduğun materyalin içinden sınavda hangi soruların sorulabileceğini düşün ve bir soru-cevap listesi geliştir okuduğun materyalle bu konuda daha önce bildiklerin arasında ilişki kur materyalin sonunda eğer konuyla ilgili sorular sorulmuş ise onları cevaplandır ve cevaplarını incele.

Okumada %100 anlamayı sağlayan aşamalar

1) Robinson’ un yöntemi ( GSOAT) Sistem, eğitim gören askeri personelin belirli konularda okuduklarını daha hızlı ve daha iyi öğrenebilmelerine yardımcı olabilmek için tasarlanmıştır

Soru sorma (s): bu aşamada alt ve ana başlıklar soru haline getirilir. Tekrar gözden geçirme (t): materyal bittikten sonra kişi materyalin başına dönmeli ve okuduklarını tekrar gözden geçirmeli. Anlatma (a): öğrenci materyali okuduktan sonra bir kenara koyup, okuduklarını kendi cümleleriyle anlatmalı Okuma (o): bu soruların cevaplandırılabilmesi için materyal aktif bir şekilde okunmalı Soru sorma (s): bu aşamada alt ve ana başlıklar soru haline getirilir. Gözden geçirme (g): kişi yaklaşık 1 dakika çalışacağı materyalin ana ve alt başlıklarını kabaca gözden geçirmelidir.

Edward Gibbon’ ın yöntemi ( var olan bilgiler yöntemi ) Gibbon a göre kişi ön çalışmalarından sonra önceden bildikleriyle, üzerine yoğunlaştığı yeni konu arasında bağlar oluşturarak daha kalıcı öğrenebilir.

Thomas B. Macaulay’ ın yöntemi ( her sayfa sonunda ara verme yöntemi ) Kesinlikle karmaşık bir formül önermemektedir. Yapacağımız iş sadece her sayfanın sonunda durup kendi kendimize; “kısaca bu sayfada ne anlatılmak istendi? Diye sormanızla sınırlıdır.

ETKİLİ BELLEK KULLANIMI

1) Öğrenmeye ve öğrenilenleri en iyi şekilde hatırlamaya istekli ve aktif olmak 2) Önce bütüne bakmak ayrıntıya inip sonra tekrar bütüne bakmak 3) Öğrenilecek olanları anlamlı kümelere ayırma

4) Önemli ve temel olan içeriği ayrıntılı içerikten ayırmak 5) Bağlantılar oluşturmak ( akronimler kullanmak) 6) Hayalinde canlandırmak

7) 9) “Hikayeler üretme” tekniğini kullanmak 8) Aralıklı olarak tekrarlar yapmak 9) Öğrenilenleri genel olarak tekrar gözden geçirmek; daha çok duyu organını kullanarak öğrenmeyi pekiştirmek

Tekrar öğrenmenin anasıdır. Latin atasözü

Kısaca her tekrar unutma ile mücadele stratejisidir. %30 unu sadece 20-25 dakika sonra %50 sini bir saat sonra %60 ını 9 saat sonra %65 ini 1 gün sonra %75 ini 2 gün sonra %80 ini ise 6 gün sonra unuturuz . Kısaca her tekrar unutma ile mücadele stratejisidir. Kısaca her tekrar unutma ile mücadele stratejisidir.

Öğrenilenlerle ilgili olarak; okuduklarımızın bir süre sonra %20 sini duyduklarımızın %30 unu gördüklerimizin %40 ını söylediklerimizin %50 sini yaptıklarımızın %60 ını tüm etkinlikleri beraberce yaptığımızda bilgilerin %90 ını hatırlarız.

Alıştırma ve tekrar mükemmeli oluşturur. E. Thorndike

Zaman Yönetimi Becerileri Zamanı iyi kullanan öğrenciler genellikle hem ders çalışmaya hem de ders dışı etkinliklere dengeli olarak zaman ayırır

Parayı harcarsanız onu tekrar kazanabilirsiniz, Ama zamanı bir kez harcadınız mı? Sonsuza kadar kaybedersiniz. R. Leider

Öğrenci az da olsa her gün mutlaka çalışmalıdır Öğrenci az da olsa her gün mutlaka çalışmalıdır. Bunlar temel çalışma zamanları olmalıdır.

Ders Çalışma Planı

Okul Sınavlarında Başarılı olmak İçin Gerekli Ek Stratejiler 1)Kendine güven duyma 2)Sınav stresini kontrol etme 4)Düzenli ve gerektiği kadar uyumak 5) Fiziksel olarak iyi bir ortam oluşturma

Fiziksel olarak iyi bir ortam oluşturma Çalışma ortamında dikkatimizin dağılmaması için; * Resim poster, yazı, telefon, tv vb. uyarıcıların olmaması

Aydınlatmanın uyku getirmeyecek ve gözü yormayacak düzeyde olması

Odanın ısısının ne çok soğuk ne çok sıcak olması

*Çalışma masasının pencereden uzak olması

Masanızda sadece çalıştığınız dersle ilgili araç gereçlerin bulunması

* Odanın sık sık havalandırılması gerekmektedir.

Temel Çalışma Adımları O gün alınan ders notlarının gözden geçirilmesi Ertesi günün derslerini dinlemeye ön hazırlık Çalışma kartlarının hazırlanması Özet çıkartılması

Ders çalışma anında aşırı gerginlik nedeniyle kaygı yaşadığınızda veya konsantreniz dağılıp odaklanamadığınızda veriminiz düşebilir. Bu gibi durumlarda nefes egzersizleri size faydalı olacaktır.

Rowntree’nin Rahatlama Amaçlı Nefes Alıp – Verme Tekniği 1) Günün belirli bir zamanını bu egzersizin yapılması için seçin 2) Kendinize rahatsız edilmeyeceğiniz bir yer bulunuz.

3) Kendinizi rahat hissettiğiniz bir sandalyeye oturunuz veya yatağa uzanınız. Bütün kaslarınızı gevşetiniz daha sonra gevşediğinizi hissediniz. 4) Gözlerinizi kapatınız ve nefesinize yoğunlaşmaya çalışınız.

5) Nefes alırken karnınızı göğsünüzden daha önce şişiriniz. 6) Bu esnada nefes alıp vermeleriniz yavaş ve derin olsun,

7). Nefes alırken aklınıza “İÇERİ” sözcüğünü hissetmeye çalışınız 7) Nefes alırken aklınıza “İÇERİ” sözcüğünü hissetmeye çalışınız. Akciğerlerinizin tam olarak dolması için bir süre gerektiğinden bir süre boyunca “İİİİİİİİİİİÇERİ” sözcüğünü uzatarak nefes alınız.

8) Nefesi yavaşça verirken ise bu defa “dışarı” sözcüğünü hissederek bu sözcüğü tüm nefes verme süresince “DIŞARIIIIII” şeklinde uzatınız. Tekrar nefes almadan önce bir ara veriniz, bu şekilde uygulamaya devam ediniz