ZAMAN YÖNETİMİ

ZAMAN: Yerine konması, geri döndürülmesi, yenilenmesi, depolanması satın alınması mümkün olmayan bir kaynaktır.

ZAMAN, BAZEN HIZLI, BAZEN DE YAVAŞ GEÇER. Bu nedenle zamanı ikiye ayırabiliriz. OBJEKTİF (gerçek) ZAMAN: Ölçülebilen ve gözlenebilen saat zamanıdır. SUBJEKTİF (algılanan) ZAMAN: Ölçülmesi ve değerlendirmesi zor bir zamandır.

ZAMANI ETKİN KULLANMA Genç bir insanın daha fazla özgürlüğe sahip olmasının ilk ve en kolay yolu, zamanı kullanma konusundaki becerisini kanıtlamasıdır. Bunu başardığında kendine güvenmeyi öğrenir ve başka insanların güvendiği biri olur.

İSTEMEK, BAŞARMAK İÇİN GEREKLİDİR. BİR İŞİ BİTİRMEK İÇİNSE ÖNCE BAŞLAMAK GEREKLİDİR.

ZAMAN PAHALIDIR Yapılacak her iş için bir zaman gereklidir. Zaman çizelgeleri, yapacağın her türlü işe bir temel oluşturur.

PLANLAMA ZAMAN ÇERÇEVEM Kısa Vadeli Hedefler (saatler, günler) Uzun Vadeli Hedefler (yıllar) Orta Vadeli Hedefler (haftalar, aylar)

NE KADAR İYİ ÇALIŞIYORSUN? KENDİNE SOR: “4N” Nasıl? Ne zaman? Nerede? Niçin? Bu soruların cevaplarını bilmek, önemli alışkanlıklar oluşturmana ya da sahip olduğun alışkanlıklarını iyileştirmene katkıda bulunabilir.

“YAPILACAKLAR” LİSTESİ HAZIRLARKEN... Bir ajanda/klasör ile endeks kartlarından yaralan. Her akşam ertesi günün listesini hazırla. Bu listeyi hep yanında bulundur ve sık sık bak. Gerçekçi ol (sadece 24 saat var!!!). Biten işin üzerini keyifle çiz. Gerekli olduğunda yeni maddeler ekle. Bu günün bitirilmeyen işlerini yarının listesine aktar.

“YAPILACAKLAR” LİSTESİ HAZIRLARKEN... Öncelikleri belirlemek üzere kendine has bir kodlama sistemi kullan. Öncelikleri belirlerken aşağıdaki soruları kendine sor: -yarına kadar ne yapmalıyım? -şu anda zamanımı en iyi nasıl değerlendirebilirim? Her işi tamamlamak için gerekli süreyi gerçekçi biçimde hesaplayıp, olası aksilikler için üzerine biraz daha zaman ekle. “Yapılacaklar” listendeki her işi tamamladıkça kendine bir ödül ver.

ÖRNEK “YAPILACAKLAR” LİSTESİ Tarih: 10 Ekim 2003 Cuma Öncelik Yapılacaklar 3 Matematik projesi için araştırma (nisan) 1 Anneme doğum günü hediyesi (15 ekim) 2 İngilizce sınavına çalışma (31 ekim) Notlar Eve gittikten sonra çıkıp babamla konuştuğumuz hediyenin fiyatını öğren. (60’) İngilizce dersinde işlediğiniz kitabı okumaya başla, kelime çalış. (60’) İnternetten proje için ilginç bir şeyler ara ve bul. (60’)

ŞU ANDA ZAMANI NASIL KULLANDIĞINI ANALİZ ET! DİKKATLE DÜŞÜN! Ne zaman ve nerede çalışıyorsun? Genellikle nasıl çalışıyorsun? Ne kadar zamanı boşa harcıyor, ne kadar zamanı akıllıca değerlendiriyorsun? Çalışma zamanının kalitesi nasıldır? Düzenli olarak başvurduğun “bahaneler” nelerdir? Önceliklerin nelerdir?

BİR ÖDEVİ KAÇIRDIĞINDA BAŞLANGIÇ Öğretmeniniz ödevleri okulun internet sitesin- de yayınlıyor mu? Ödevi öğ- retmenin- den ister misin? Bir arkadaşın- dan alabilir misin? Ev ödevini aldın mı? Sonuçla il- gileniyor musun? Ev ödevini yaptın mı? O halde, Git ve Al! Onu düzen- ledin mi? Çıkmaz Sokak!! Güzel! İyi iş başardın!!! SON Boşuna Uğraştın!! Notun “0”!

ZAMAN ÇİZELGESİ NASIL YAPILIR? Günlük faaliyetlerin bir listesini yap ve her işin bitirilmesi için gerekli süreyi gerçekçi biçimde hesapla. Derste geçen zaman. Ders tekrar saatleri. Ödev yapma saatleri. Çalışma saatleri. Yemekler. Uyku. Okul dışındaki dersler. Aileyle yapılan şeyler. Eğlenme zamanı.

BUNUN İÇİN BİR GÜNÜNÜ NOT ETMEK En azından her yarım saat için faaliyetlerini kaydet (detaylı). Örneğin ziyaretçilerinin ve telefonla arayanların isimlerini yaz. Süreyi ve sohbet konusunu kaydet. Her faaliyet hakkında yorum yaz. Bazı şeyler her zamankinden uzun mu sürdü? Niçin? Yarıda mı bırakmak zorunda kaldın? Günün sonunda harcanan zamanı topla ve yorumunu da ekle.

ÇİZELGE HAZIRLARKEN... Çizelgeyi biraz esnek hazırla: Günün her saatini programlama. Beklenmedik durumlara yer ayır. Değişikliklere yer ayır, ama sadece iyi bir gerekçeyle değişiklik yap. Okunaklı yaz. En önemlisi “gerçekçi” ol, kendini en iyi sen tanıyorsun.

ÇİZELGE HAZIRLADIM, PEKİ YA ŞİMDİ? Hazırladığın çizelgeleri AS. Bir klasörün içine, Odanın kapısına, Bir panoya, Oda duvarına (güzel, görsel sana hoş gelen bir aksesuarla) Eğer aileyi ilgilendiren bir çizelge ise buzdolabına ya da varsa aile panosuna.

ÇİZELGELERİ VERİMLİ KULLANMAK İÇİN... Değişiklik yapmadan önce çizelgeni bir hafta kullanmaya çalış. Çizelgeni zihnine iyice yerleştir ve alışkanlık haline getir. Gün içinde çeşitli defalar görebileceğin bir yere as. Kolayca bakabilmen için yanında da taşı. Esnek olmayı ve sadece iyi bir gerekçen varsa değişiklik yapmayı unutma!

ÖNCELİKLERİ BELİRLEMEK... Öncelik belirlemek zordur. Beyin fırtınasıyla aklına gelen fikirleri yazarak yapacağın bu çalışma sana her türlü çizelge ve liste hazırlarken yardımcı olacaktır. Yazdığın her maddeye, zaman ve önem bakımından taşıdığı önceliğe göre bir sıra numarası verebilirsin. İyi eğlenceler! Yapmak İstediğim Şeyler Yapmam Gereken Şeyler

ÖNCELİK SIRASINA KOYMAK Kesinlikle yapılmalı Yapılmalı Yapılması iyi olur

Hedefleri, sorumlulukları, önce- likleri ve belirle. Gereksiz yere yapılan, uygun olmayan faaliyetleri ele. Haftalık ve günlük zamanını planla ve programla. En verimli zamanını bul ve onu iyi kullan. Beklenmedik olaylar için boşluk bırak. Engellerin çoğunu mümkün olduğunca ele veya azalt.

ZAMAN TUZAKLARI Plansızlık, düzensizlik, Öncelikleri belirleyememe ve sıralayamama, Erteleme, Aksaklıklar, Gereğinden fazla çalışma, Acelecilik, Kırtasiyecilik ve verimsiz okuma, Hayır diyememe ve gereksiz telefonlar, ziyaretçiler Dedikodu, internet sohbetleri, Kararsızlık, beklemeler, Dağınık masa düzeni, Gereksiz titizlik.

ERTELEMEK Gerçekten önemli ve yaşamsal işlerle uğraşmaktan alıkoyan erteleme: Kişinin her alanda başarısını engelleyen, mutluluğunu bozan, hatta hayatını kısaltan, gizli gizli zarar veren bir alışkanlıktır.

GEREĞİNDEN FAZLA ÇALIŞMA Derslerin verimli bir şekilde yapılabilmesi için fiziksel ve zihinsel olarak zinde olunmalı. Bu da ancak düzenli bir çalışma ile olur. Gereğinden fazla çalışan insanların diğer yaşam alanlarına zamanı kalmaz. Plansız çalıştıkları için zamanlarını iyi yönetemezler.

ACELECİLİK Bazı insanlar zaman baskısından hoşlanırlar. Bunlar aceleci tavır takınarak kendilerini sürekli bir şeyler yapmak zorunda hissederler. Aceleci tavır zaman yönetimine ters düşer.

KIRTASİYECİLİK VE VERİMSİZ OKUMA Çalışma masalarının üzerinde o an çalışılan konu ile ilgisi olmayan değişik şeylerin bulunması, dikkati dağıtır ve çalışmanın yavaşlamasına neden olur.

HAYIR DİYEMEMEK Gereğinden uzun süren telefon görüşmeleri yapmak ve ilgilenilebilecek olandan fazla şeyleri üstlenmek verimli çalışmaya zarar verir.

Ayrıca yaşamı kısıtlar. DAĞINIK MASA Yorgunluğa, Verimsizliğe, Baş edememe hissine, Strese, kontrolsüzlüğe neden olur. Ayrıca yaşamı kısıtlar.

ZAMAN YOK Kİ! Eğer her gün fazladan iki saat verilse ne yaparsın? Hepimizin haftada 168 saati var, sen bu saatleri nasıl değerlendiriyorsun? Zamanın yetmediğini, işinin çok olduğunu söyleyip yakınıyor musun? Eğer her gün fazladan iki saat verilse ne yaparsın?

KENDİNE SOR: Bu noktadayım, bu bana yeter. “Bir çaba harcamadığım için, karşılığında bir şey beklemeli miyim?” Yeterli zamanım yok. “Çalışmak gerçekten öncelikli bir şey mi? En azından şimdi, yapılmaması gereken kaç şey yapıyorum?” Tamam, yarın başlarım. “Bunu kaç defa söyledim? Bu geçerli bir bahane mi? Yarın ne diyeceğim?”

KENDİNE SOR: Yapamam. “Kaç yol/yöntem denedim? Kaç defa denedim? Yardım almaya çalıştım mı?” Çalışmaya ihtiyacım yok. “Niçin böyle düşünüyorum? Şu ana kadar aldığım notlardan memnun muyum?” Çok yorgunum. “Başka bir şey yapmayı tercih etseydim kendimi bu kadar yorgun hisseder miydim? Dün gece ne kadar uyudum?”

KENDİNE SOR: Çok sıkıcı. “Bununla ne elde etmeyi bekliyorum? Bu bilgiyi hayatımla ilişkilendirmeye çalıştım mı? Bu bilgiye gerçekten ihtiyacım var mı? Benim için çok fazla, öyleyse niçin başlayayım? “Gerçekçi olursak, şimdi başarabileceğim bir şey var mı? Niçin her şeyim böyle karmakarışık? Ne zaman bir işe el atacağım?”

O HALDE ŞİMDİ “YAPACAĞIM VE YAPABİLİRİM!” deyin.

KENDİNİ DEĞERLENDİR! Enerjimin en yüksek olduğu zamanı biliyorum. Günlük çalışmamı buna göre ayarladım. Telefon görüşmelerimi sınırladım. Sorumluluklarımı kapsayan bir özet yazdım. Zamanımı öncelikler sırasına göre planladım. Gelecek üç ay için amaç listesi hazırladım.

KENDİNİ DEĞERLENDİR! Uygunsuz ve gereksiz bütün işleri ortadan kaldırdım. Etkinliği artırmak için yollar aradım. Her hafta neler başarmak istediğimi planladım. Günlük “yapılacaklar” listesi hazırladım. Ani işler için zaman bıraktım. Her faaliyeti yapamayacağımı ve en iyi alternatifleri seçmem gerektiğini farkettim.

ZAMAN ÇOK DEĞERLİDİR! Bir yılın değerini anlamak için: Final sınavını geçememiş bir öğrenciye sor.   Bir ayın değerini anlamak için: Erken doğum yapmış bir anneye sor.  Bir haftanın değerini anlamak için: Haftalık bir gazetenin editörüne sor. Bir saatin değerini anlamak için: Buluşmak için bekleyen sevgililere sor. Bir dakikanın değerini anlamak için: Treni, otobüsü ya da uçağı kaçıran birine sor.

ZAMAN ÇOK DEĞERLİDİR! Bir saniyenin değerini anlamak için: Bir kazadan sağ çıkan birine sor.  Bir milisaniyenin değerini anlamak için: Olimpiyatlarda gümüş madalya kazanmış birine sor. Vakit kimse için beklemez. Sahip olduğun her dakikanın kıymetini bil. Onu bazı özel kişilerle paylaştığında değerini daha iyi bileceksin.