ERGENLİK DÖNEMİNDE ARKADAŞ ETKİSİ Hazırlayanlar Psk.Dan. Nazan MUTLU Uzm.Psk.Dan. Sinem TARHAN
Ergenlik; hızlı bir bedensel büyümeye paralel cinsel , duygusal ve zihinsel kapasitelerdeki gelişmeyi de kapsayan 12-21 yaşları arasındaki dönemdir. Çocuklukla yetişkinlik arasındaki bu süre kişiliğin gelişimi- uyumunda çok önemlidir.
ERGENLİK DÖNEMİNİN GELİŞİM GÖREVLERİ 1- Cinsel rolünü kabullenme ve buna uygun davranış örüntüleri geliştirebilme, 2- Duygusal bağımsızlığını kazanma ve kendisiyle ilgili önemli kararları kendi başına verebilme, 3- Yaşdaş dünyası içinde kabul görme ve arkadaşlık, işbirliği, liderlik yeteneklerini geliştirebilme, 4- Çatışan değerleri uzlaştırma ve kendi yaşına özgü bir yaşam felsefesi geliştirebilme, 5- Meslek seçimi için gerekli ön hazırlıkları yapma ve kendine en uygun mesleği seçebilme, 6- Özkimliğine ulaşma ve bunu kabullenebilme.
ÖZELLİKLERİ 1- Hızlı bir cinsel uyanış ve hormonal faaliyet, 2- Artan bağımsızlık ihtiyacı, 3- Toplumun beklentilerinde artış, 4- Yetişkin otoritesine başkaldırı,
5- Arkadaş beğenisi ve kabulü, 6- Hem kendi cinsi hem karşı cinsle yakın arkadaşlık ihtiyacı, 7- Yeni özdeşim örnekleri ve modeller bulma ihtiyacı, 8- Benlik algısında gelişme ve değişme, 9-Cinsel ve toplumsal kimliğin belirlenmesi,
ARKADAŞLIĞIN OLUMLU ETKİLERİ 1- Benlik saygısının gelişimine katkı sağlar, 2- Kişilik gelişimine yardımcı olur, 3- Yardımlaşma ve paylaşma ile dostluk bağlarını kuvvetlendirir, 4-Yetenekleri ve becerileri ortaya çıkarır,
5- Ruh sağlını korur ve güçlendirir, 6- Kuralları ve toplumsal beklentileri öğretir, 7- Topluma sağlıklı uyum yapabilmeyi sağlar, 8- Okula devamı ve başarıyı arttırır, 9- Amaç belirlemeyi ve karar almayı kolaylaştırır, 10- Bağımsızlığın kazanılmasına yardımcı olur, 11-Spora ve sanata yönelim sağlar.
ARKADAŞLIĞIN OLUMSUZ ETKİLERİ 1-Tüm kurallara karşı gelme, 2-Akademik başarının düşmesi, 3- Okuldan kaçma ve devamsızlık, 4-Madde bağımlılığı, 5-Çeteleşme ve suça yönelme, 6-Yalan söyleme, 7-Hatalı özdeşim örnekleri ve modeller, 8-Düşük-abartılı benlik algısı ve saygısı, 9-Yoğun ve derin kimlik karmaşası, 10-Kendine güvensizlik
YANLIŞ ARKADAŞ SEÇİMİNİN NEDENLERİ 1-Aile içi huzursuzluk ve çatışmalar, 2-İlgisiz veya otoriter ana-baba tutumları, 3-Kuralsızlık veya tutarsızlık, 4- Sağlıksız aile içi iletişim, 5- Ailede sevgi ve anlayış yoksunluğu, 6- Çocuğun aile içinde kabul edilmemesi, 7-Göç, maddi yetersizlik vb sosyal etkiler
ÖNERİLER 1-Aile içinde düzenli ve sağlıklı bir iletişim, 2-Nedenleri açıklanan ve tutarlı kuralları olan bir aile ortamı, 3-Demokratik tutum, 4-Kontrollü serbestlik, 5-Çocuğun olduğu gibi kabulü, sevgi ve ilgi görmesi, 6- Sağlıklı ve uyumlu modeller sunulması, 7-Küçük yaştan itibaren sorumluluk verilmesi ve beklentileri iletilmesi