EPİLEPSİ HAZIRLAYAN: DYT. S.SEÇİL KURAL Sağlık http://hastaneciyiz.blogspot.com Slayt Arşivi:
EPİLEPSİDE DİYET TEDAVİSİ Epilepsinin Tanımı Tarihçesi Epidemiyolojisi Epilepsinin Sınıflandırılması
Epileptik Nöbetlerin Sınıflandırılması Epilepside Tanı Yöntemleri Epilepsinin Tedavisi Gebelikte Epilepsi KETOJENİK DİYET TEDAVİSİ
EPİLEPSİ Beyindeki hücrelerin kontrol edilemeyen, ani, aşırı ve anormal deşarjlarına bağlı olarak ortaya çıkan bir durumdur. Jackson JH. Lectures of the diagnosis of epilepsy in:Taylor J,ed. Selected writings of John H. Jackson,vol 1. New York:Basic Boks,1951:276-307
Bir nöbetin herhangi bir uyaran olmaksızın ortaya çıkması ve en azından iki kez tekrarlaması ya da tekrarlama eğiliminde olması haline ise epilepsi hastalığı denir.Çırpınma, kasılma ile görülen nöbetler “konvülsiyon”, bu tür belirti vermeyenlere ise “nöbet” denmektedir. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seizures. Epilepsia1981;22:489-501
TARİHÇESİ 1920 Psikiyatri Uzmanı Hans Berger (1873-1941) tarafından EEG keşfedilmiştir. 1933-1945 350000 insan kısırlaştırılmıştır. Bakım evlerinde yaşayan özürlü insanların % 20’si (70.000’den fazla) yok edilmiştir. 1940 10000 insan öldürülmüştür. Bunlardan 113’ü gaz odalarında öldürülmüştür. 19.yy sonlarında J.H.Jackson, epilepsinin modern tanımını “sinir dokusunun arasıra, aşırı, düzensiz deşarjı” olarak yapmıştır. Modern çağlarda ilaçlar kullanılmaya başlanmış. Jackson JH. Lectures of the diagnosis of epilepsy in:Taylor J,ed. Selected writings of John H. Jackson,vol 1. New York:Basic Boks,1951:276-307
EPİDEMİYOLOJİSİ Gelişmiş ülkelerdeki insidansı 40-70/100 000. Gelişmekte olan ülkelerde 100-190/100 000 oranındadır. Hayatın ilk yılı içinde ve 65 yaşından sonra iki kez pik yapar. Bütün nöbetlerin yaklaşık %75’i 20 yaş altında görülür. En yüksek insidans ise 10 yaş altındadır. Epilepsinin prevalansı yaklaşık %1’dir. Epilepsiye kadınlarda daha sık rastlanır Ailesinde epileptik üyeler bulunan kişilerde epilepsi gelişme olasılığı daha yüksektir. Alan Guberman, J. Bruni. Essentials of Clinical Epilepsy. Epidemiology. Second edition-USA-1999. p:3
Semptomatik MSS hastalığına bağlı olarak ortaya çıkar. Kriptojenik Sebebin belli olmadığı ancak semptomatik epilepsi grubuna giren epilepsilerdir. İdiyopatik Genetik taşınan epilepsilerdir. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seizures. Epilepsia1981;22:489-501
1981 ILAE EPİLEPTİK NÖBETLERİN SINIFLANDIRILMASI FOKAL NÖBETLER (Parsiyel) Basit Parsiyel Komplex Parsiyel Jeneralize Tonik Klonik Hale Gelen Nöbetler JENERALİZE NÖBETLER Absans Nöbetler Myoklonik Nöbetler Klonik nöbetler Tonik Nöbetler Tonik-Klonik Nöbetler Atonik Nöbetler
FOKAL NÖBETLER(PARSİYEL): Beynin sınırlı bir bölgesindeki nöronların aktivasyonudur. A)BASİT PARSİYEL NÖBETLER Motor Nöbetler: Kortekste motor alanın etkilenen bölgesine bağlı olarak bir veya birden fazla vücut bölgesinde (kol,bacak,yüz) sıklıkla klonik tarzda motor belirtiler izlenebilir. Bu nöbetlerden sonra nöbetin izlendiği beden yarısında dakikalar veya saatler süren geçici felçler izlenebilir. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seizures. Epilepsia1981;22:489-501
Duyu ile ilgili nöbetler: Korteksin duyu ile ilgili bölgelerinden kaynaklanan nöbetlerdir ve beden yarısında uyuşukluk, iğnelenme, karıncalanma şeklinde hissedilirler. Gözle ilgili halüsinasyonlar, kulakta müzik duyar gibi sesler, burunda kötü koku ,metalik,kötü,acı tat hissedilir. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seizures. Epilepsia1981;22:489-501
Otonom Nöbetler: Kusma, renk solması, kızarma, terleme gibi belirtiler izlenebilir. Psişik Belirtiler: Hasta daha önce hiç görmediği, yaşamadığı bir tecrübeyi yaşamış gibi (dejavu) ya da daha önce tanıdığı, bildiği bir yaşantıyı ilk defa yaşıyormuş gibi hisseder (jamaisvu). ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seiures. Epilepsia1981;22:489-501
B)KOMPLEKS PARSİYEL NÖBETLER Bu nöbetlerde şuur etkilenmiştir. Şuurun etkilenmesi ile kastedilen sadece şuurun uyanıklık hali değildir. Kimi zaman uyanıklık korunduğu halde hasta tümüyle etraftan kopmuş ve habersiz bir hale de gelebilir. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seizures. Epilepsia1981;22:489-501
C)JENERALİZE TONİK-KLONİK OLAN NÖBETLER Şuur etkilenmeden önce, hasta nöbetin geleceğini öncü bir belirti ile hisseder. Bu belirtilere “aura” denir. Bu özellik nöbetin parsiyel kökenli olduğunun anlaşılmasında yardımcıdır. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seizures. Epilepsia1981;22:489-501
JENERALİZE NÖBETLER A)ABSANS NÖBETLER: Aniden başlayıp, aniden sonlanan bu nöbetlerde, hasta devam etmekte olan aktivitelerini keser ve anlamsız bakışlarla birkaç saniyeden yarım dakikaya kadar hareketsiz kaldıktan sonra hiçbir belirti olmaksızın bıraktığı yerden aktivitesine devam eder. Nöbet sırasında hasta konuşulanlara cevap vermez. Gözlerde yukarı kayma, başın öne düşmesi şeklinde belirtiler izlenebilir. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seizures. Epilepsia1981;22:489-501
B)MYOKLONİK NÖBETLER: Bu nöbetler ani, kısa süreli,şok benzeri kas kontraksiyonlarıdır. Kollarda olduğunda hastanın elindeki eşyayı fırlatmasına, bacaklarda olduğunda ise yere düşmesine neden olabilir. Sıklıkla uyanma sırasında ya da yatağa yatma saatlerinde ortaya çıkarlar. Arka arkaya tekrarlama eğilimindedirler. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seiures. Epilepsia1981;22:489-501
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi C)KLONİK NÖBETLER: Postiktal faz kısa süreli olur. D)TONİK NÖBETLER: Postiktal faz ya olmaz ya da kısa süreli olur.
E)TONİK-KLONİK NÖBETLER: En sık karşılaşılan nöbetlerdir E)TONİK-KLONİK NÖBETLER: En sık karşılaşılan nöbetlerdir. “Grand mal” olarak tanımlanırlar. Bu nöbetler öncesinde aura olmaz. Ani tonik bir kas kontraksiyonu ile başlayan nöbetler sırasında solunum kaslarının kasılmasıyla birlikte başlangıçta epileptik bir çığlık duyulabilir. Tonik fazda düşme,yaralanma,kaskatı kesilme,solunumun durması,dilin ısırılması Klonik faz Ekstremitelerde istemsiz atmalar,solunumun başlaması,salya gelmesi,koma hali,şuur açılması,yorgunluk,halsizlik,kas ağrısı ve baş ağrısı ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seiures. Epilepsia1981;22:489-501
F)ATONİK NÖBETLER: Ani yere düşmelere neden olan nöbetlerdir F)ATONİK NÖBETLER: Ani yere düşmelere neden olan nöbetlerdir. Bu nöbetler çok kısa sürelidir. Nöbet sırasında şuur etkilenmeyebilir. ILAE. Proposal for revised clinical and electroencephalographic classification of epileptic seiures. Epilepsia1981;22:489-501
EPİLEPSİDE TANI YÖNTEMLERİ ELEKTRO ENSEFALOGRAFİ (EEG)
Beynin değişik bölgelerinde zaman zaman ortaya çıkan patolojik özellikteki biyoelektrik aktivitelerde EEG epilepside vazgeçilmez bir araştırma yöntemidir. EEG bulguları tedaviye başlama, tedaviyi izleme ve sonlandırmada dikkate alınır. EEG’de epilepsi hastalarının yaklaşık %50’sinde, tekrarlanan tetkiklerde %80-85’inde, uyku aktivasyonu uygulamasında ise %90-95’inde epilepsiye özgü patolojik aktiviteler saptanabilmektedir. Epilepsilerde Tanı ve Tedavi Sempozyumu 9 Ekim 1998, istanbul, s. 39-50
Bilgisayarlı Beyin Tomografisi(BT) Eski önemini kaybetmiştir Bilgisayarlı Beyin Tomografisi(BT) Eski önemini kaybetmiştir. Çünkü sınırlı küçük lezyonları göstermede yetersiz kalmaktadır. Manyetik Rezonans(MRI) Küçük boyutlardaki vasküler patolojileri göstermek kolaylıkla mümkün olmaktadır. Epilepsilerde Tanı ve Tedavi Sempozyumu 9 Ekim 1998, istanbul, s. 39-50
Epilepsi Tedavisi Farmakolojik Cerrahi Psikolojik DİYET
ANTİEPİLEPTİK İLAÇ(AEİ) TEDAVİSİ Ne zaman? Tek nöbet! Monoterapi,Politerapi Hangi ilaç? Hangi form? Hangi doz? Yaş
Uyum Dirençli hastalar Yaşam modalitesi EEG İlaç ölçümleri Tedavinin sonu Perucca E. Principles of Drug Treatment. In Shorvon S. Dreifuss F.Fish D. Thomas D. eds. TheTreatment of Epilepsy.London l Blackwell Science, 1996: 152 -168.
İLAÇLAR ERİŞKİN DOZU (mg/gün) ÇOCUK DOZU (mg/gün) YAN ETKİLERİ KARMAPAZEPİN 600-1800 15-20 KC toksisitesi,Kİ baskılanması (aplastik anemi),letarji VALPROAT 500-3000 10-40 Hepatik nekroz,pankreatit,lökopeni,letarji FENİTOİN 250-400 4-8 Megaloblastik anemi,osteomalasi,letarji PRİMİDON 500-1000 15-30 Şiddetli megaloblastik anemi,letrji GABAPENTİN 900-1800 8-35 Dispepsi, lökopeni, hipertansiyon FENOBARBİTAL 60-180 1-4 Megaloblastik anemi,osteomalazi,letarji
Çalışma 5 çocuk Diyet+ilaç (Dİ) tedavisi 18 çocuk ilaç tedavisi (AEİ) 15 kontrol grubu Osteomalasi Dİ’de 25(OH) D vit. Ve Ca Serum alkalen fosfataz ve PTH Kemik mineral yoğunluğu AEİ’da 25(OH) D vit
Sonuç olarak; Diyet+İlaç tedavisi alan hastalara ek D vit.(5000 IU/gün) verilerek kemik mineral yoğunluğu 12 aylık bir periyotta arttığı gözlenmiştir. Hahn TJ, Halstead LR, DeVivo DC. Calcif Tissue Int. 1979 Aug 24;28(1):17-22
Journal of Child Neurology, Vol. 19, No. 1, 62-63 (2004) - ÇALIŞMA 2 – Valproat Karbamazepin serum serbest Difenilhidantoin karnitin VPA olan politerapi düzeyleri VPA olm. Politerapi daha düşük 16 çocuk kont.grubu Journal of Child Neurology, Vol. 19, No. 1, 62-63 (2004)
CERRAHİ TEDAVİ Jackson tarafından geliştirilen, görünür lezyonları opere etmesiyle başlamış. Hastaların %5-10 kadarı ilaç tedavisine dirençli olmaktadır. Bu grubun yaklaşık 1/3’ünün cerrahi ile düzeltilebileceği gösterilmiştir. Engel J Jr. Update on surgical treatment of the epilepsies. Neurology 1993; 43: 1612-1617
GEBELİK VE EPİLEPSİ İstanbul’da yapılan bir çalışmada ortalama epilepsi süresi 12 yıl olan 44 gebe kadının bebeklerinin ort.doğum haftası 39 ort.doğum kilosu 3300gr
44 gebenin 24’ünün atak geçirdiği gözlenmiştir 44 gebenin 24’ünün atak geçirdiği gözlenmiştir. Gebe kalmadan 6 ay içerisinde veya gebe kaldığını anlayınca kullandığı AEİ kesen 11 gebenin 9’unun atak geçirdiği belirlenmiştir. Karceski S,Morrell M,Carpenter D.The expert consensus guidelines series:treatment of epilepsy. Epilepsy Behav.2001;2:1-50
KETOJENİK DİYET
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Ketojenik diyet (KD) 1911 yılında Fransız Doktorlar Guelpa ve Marie’nin kullanımıyla medikal literatüre girmiştir. 1921 yılında Dr. Rewie epilepsi tedavisinde açlığın en başarılı yöntem olduğunu rapor etmiştir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi 1924 yılında KD açlığın biyokimyasal etkilerini taklit etmek için planlanmıştır. İlk olarak Mayo Klinik de 1g/kg/gün protein, 10-15g/gün CHO ve kalan enerjinin yağlardan karşılanmasını sağlayacak şekilde planlanmıştır.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi 1927’de hala kullanılmakta olan diyetin protokolünü Harward Üniversitesi planlanmıştır. Diyet 1930’lara kadar yaygın olarak kullanılmıştır. Fakat 1938’de difenilhidantoinin kullanılmaya başlanmasıyla diyet popülaritesini kaybetmiştir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi 1971’de Huttenlocher et al. Orta zincirli trigliserit (MCT) diyetini planlamıştır. 1993 yılında İngiltere de yayınlanan “First do no harm” filmi diyetin popülaritesini artırmıştır. Elizabeth A. Thiele, MD Epilepsia Volume 42 Issue 3 Page 387-392, March 2001
KD’NİN EPİLEPSİDEKİ ROLÜ?
Epilepside KD uygulanmasının amacı epileptik nöbetleri kontrol altına almaktır. Epilepsi hastası her 5 çocuktan 1’inin nöbetleri ilaca dirençlidir.
KD ,bu çocuklarda iyi nöbet kontrolü sağlamaktadır. KD, birçok çocuğa hiç nöbet geçirmeme ve ilaç kullanmama fırsatını sunmaktadır. KD ,bu çocuklarda iyi nöbet kontrolü sağlamaktadır. Freeman J.M,Kelly T, Freeman B. The Epilepsy Diet Treatment 1996, P 5,6
KETOJENİK DİYETTE NÖBET KONTROLÜNÜ SAĞLAYAN NEDİR?
KD’nin antikonvülsant etkileri, açlığın etkileriyle benzerdir. Bunu sağlayanın keton cisimcikleri olduğu düşünülmektedir. Hayvan çalışmaları bu hipotezi desteklemektedir.
KD nöropeptit Y sekresyonunu uyarmaktadır. Bu etki KD’nin açlıktan sonra nöbet kontrolünü sağlamasını açıklayabilir. Mainardi P, Albono C. Med Hypotheses 2008 ;70(3):536-9.
DİYET KİMLER İÇİN UYGUNDUR?
KD, genellikle nöbet kontrolü 2-3 ilaçla sağlanamayan hastalarda son çare tedavi yöntemi olarak düşünülmektedir.
Fakat KD, bu ilaca dirençli epilepsisi olan çocuklarda nöbetleri kontrol altına alınca, son çare olmaktan çok erken dönem tedavi yöntemi olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Eğer nöbet kontrolünde 2 Eğer nöbet kontrolünde 2. ilaç tedavisi de başarısız olmuşsa, KD hemen düşünülebilir. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996, P 9
KD NE KADAR SÜREYLE UYGULANMALIDIR?
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996 P 124 KD uygulamasında hastada iyi nöbet kontrolü sağlandıysa ve hastada ciddi yan etkiler görülmediyse diyet 2-3 yıl takip edilerek sürdürülür. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996 P 124
Çocuklarda genellikle, 2 yıl süreyle diyet uygulamasına yağ/CHO+protein oranı 4:1 olarak devam edilir. Eğer hastada 1 yıl içerisinde ilaç tedavisi uygulanmadan tamamen nöbet kontrolü sağlanmışsa, diyete 6 ay süreyle 3:1 oranı ile devam edilir. John M.Freeman,M.D.,Millicent T.Kelly,R.D.,L.D.The Epilepsy Diet Treatment p 83
Daha sonra normal diyete geçilir. Eğer hasta hala nöbet geçirmemişse 6 ay süreyle diyette 2:1 oranı ile devam edilir. Daha sonra normal diyete geçilir. John M.Freeman,M.D.,Millicent T.Kelly,R.D.,L.D.The Epilepsy Diet Treatment p 83
KD’NİN KULLANIM ALANLARI: Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi KD’NİN KULLANIM ALANLARI: Epilepsi Pirüvat dehidrogenaz eksikliği Glikoz taşıyıcı protein (GLUT) eksikliği Dravet Sendromu Hartmal AL,Vining EPG EPİLEPSİA,Vol 48 no 1,2007 November 2005, Vol. 5, No. 6, Pages 769-775
KETOJENİK DİYET NEDİR?
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi KETOJENİK DİYET KLASİK KD MCT DİYETİ MODİFİYE MCT DİYETİ
4:1 CHO:%4 Pro:%6 Yağ:%90 3:1 CHO:%7 Pro:%8 Yağ:%85 CHO:%19 Pro:%10 KLASİK K.D. MCT MODİFİYE 4:1 CHO:%4 Pro:%6 Yağ:%90 3:1 CHO:%7 Pro:%8 Yağ:%85 CHO:%19 Pro:%10 MCT:%60 LCT:%11
MERKEZLER HASTALAR Gwymeth Magrath,Anita Magonald & William Whitehause. Elsevier Article Locator , Volume 9 , Issue 2 , Pages 128 - 130
HASTANE EV Gwymeth Magrath,Anita Magonald & William Whitehause, Elsevier Article Locator , Volume 9 , Issue 2 , Pages 128 - 130
KULLANILAN DİYETİN TİPİ HASTALARIN YAŞI (YIL) Gwymeth Magrath,Anita Magonald & William Whitehause. Elsevier Article Locator , Volume 9 , Issue 2 , Pages 128 - 130
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 35 CHO MEYVE SEBZE Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 35
PROTEİN KIRMIZI ET BALIK,TAVUK ETİ PEYNİR YUMURTA Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996, P 35
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 35 YAĞ TEREYAĞI, MAYONEZ, SIVI YAĞ, MARGARİN Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 35
Diyetin Planlanması KETOJENİK BESİNLER ANTİKETOJENİK BESİNLER Yağlar Karbonhidratlar Proteinler (yarı ketojeniktir) Prof. Dr. Gülden Köksal, Uzm. Dyt. Hülya Gökmen Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi ,SAYFA 776
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 26 Ketojenik / Antiketojenik 1.5:1 olması ketozis oluşturur. Fakat ketozisin nöbet kontrolünde etkili olabilmesi için bu oranın en az 3:1 olması gerekir. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 26
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 26 Diyete 4:1 ketojenik oranı kullanılarak başlanır. Çok küçük (15 aydan küçük) veya çok şişman çocuklarda başlangıç oranı olarak 3:1 veya 3.5:1 ketojenik oranı kullanılır. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 26
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 144 Yaş:14 ay Boy:86.5cm Kilo:12kg kal:75kal/kg pro:1g/kg K.O:4:1 Enerji:900kal/gün 4:1=40 kal diyet ünitesi başına 900/40=22.5g Yağ:22.5x4=90g Pro+CHO:22.5x1=22.5g Pro:12x1=12g CHO:22.5-12=10.5g Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 144
Ketojenik Diyet örneği (4:1) 900 kal (12 g pro. , 90 g yağ, 10 Ketojenik Diyet örneği (4:1) 900 kal (12 g pro., 90 g yağ, 10.5 g CHO) Besinler miktar pro (g) yağ (g) CHO(g) Sabah Yumurta 25g 3.2 2.9 - Tereyağ 15g - 12 - Meyve 30g 0.3 0.1 3.0 Krema 30g 0.6 10.8 0.9 4.1 25 3.9 Öğle Et/balık 20g 3.7 2.1 - Mayonez 20g 0.2 16 - Meyve 20g 0.2 - 2.0 Salata 20g 0.4 - 1.0 Tereyağ 15g - 12 - 4.5 30.1 3.0 Akşam Tavuk 16g 3.0 1.8 - Mayonez 20g 0.2 16 - salata 20g 0.4 - 1.5 Tereyağ 20g - 16 - Meyve 20g 0.2 - 2.0 3.7 33.8 2.5 günlük toplam:12.4 89.9 10.4
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 154 Yaş:13 ay boy:76cm kilo:11.4 İDA:9.8 kg kal:80kal/kg pro:1.5g/kg K.O=3:1=31 diyet ünitesi başına Enerji:784kal 784/31=25.3g Yağ:25.3x3=75.9g CHO+pro:25.3x1=25.3g Pro:1.5x9.8=14.7g CHO:25.3-14.7=10.6g Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 154
Ketojenik Diyet örneği (3:1) 784 kal. (75. 9g yağ, 14. 7g pro. 10 Ketojenik Diyet örneği (3:1) 784 kal. (75.9g yağ, 14.7g pro. 10.6g CHO) pro. Yağ CHO RCF concentrate 368cc 14.7 26.5 - Microlipid 99cc - 49.4 - Polycose powder 11g - - 10.6 Sterile water 317cc - - - total 784 cc 14.7 75.9 10.6
KD UYGULAMALARI GÜN 0 Çocuk hiç CHO tüketmez. GÜN 1 Çocuk hastaneye yatırılır. Açlık başlar. 60-70cc/kg sıvı verilir.
GÜN 2 Çocuğun idrardaki keton seviyesi artmaya başlar. GÜN 3 Çocukta ketozis oluşur. 1 öğün yemek yer.
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 73 GÜN 4 Çocuk 2 öğün yemek yer. GÜN 5 Çocuk verilen diyete başlar. Ve bir problem yoksa çocuk taburcu edilir. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 73
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 74 DİYETE UYUMLA İLGİLİ SORUNLAR Düşük kan şekeri İlaç toksisitesi Nöbetler Yemeği red etme Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 74
KD UYGULAMALARINDA HER GÜN MUTLAKA Şekersiz , laktozsuz multivitamin(Fe) Kalsiyum suplament kullanılmalıdır. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 41
KD Hangi Nöbet Tiplerinde Kullanılır? Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi KD Hangi Nöbet Tiplerinde Kullanılır? Miyoklonik Absans Atonik Jeneralize tonik-klonik Lennox-Gastaut Sendromu Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 10
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi ÇOCUKLARDA KD UYGULAMASI Nöbet Tipi >%90 Nöbet sıklığında azalma Miyoklonik %69 Atonik Absans %75 Tonik-klonik %48 Tonik %33 Kompleks Parsiyel %53 Basit Parsiyel %100 Swink et al. 1997 Elsevier Article Locator Volume 53 , Issue 2 , Page 119
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi YAŞ KD, 1 yaş altı çocuklar hipoglisemiye daha yatkın oldukları için genellikle 1 yaş üstü çocuklarda uygulanır. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 11
İnfantlarda KD Uygulaması Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi İnfantlarda KD Uygulaması Çalışma-1 32 bebek üzerinde yapılan bir retrospektif çalışmada, bebeklerde KD’in etkinliği, tolere edilebilirliliği ve yan etkileri incelenmiştir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Sonuçlar %71’inde ketozis sağlanmıştır. %19.4’ü hiç nöbet geçirmemiştir. %35’inde nöbet sıklığı %50 azalmıştır. Diyet, özellikle miyoklonik nöbet geçiren bebeklerde etki göstermiştir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Diyet genel olarak iyi tolere edilmiştir ve bebeklerin %96.4’ü uygun büyüme parametrelerini devam ettirmişlerdir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Yan Etkiler Diyetin yan etkileri literatürde bulunan ve daha büyük çocuklarda gözlenen yan etkilerle benzerdir. Böbrek taşları, gastrit, ülseratif kolit ve hiperlipidemi diyetin gözlenen yan etkileridir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi KD'İN İNATÇI EPİLEPSİSİ OLAN ÇOCUKLARDA ETKİLERİ YIL HASTA SAYISI NÖBET KONTROLÜ Araştırmacı >%90 %50-90 <%50 Peterman 1925 37 %60 %35 %5 Helmholz 1927 91 %31 %23 %46 Wilkins 1937 30 %24 %21 %50 Livingston 1954 300 %43 %34 %22 Huttenlocher-MCT 1971 12 --- Traunher-MCT 1985 17 %29 %42 Sills et al MCT 1986 50 %20 %56 Kinsman et al 1992 58 %38 %33 Freeman et al 1998 125 %26 %40 Katyal et al 2000 42 TOPLAM 762 %37 %30 Elizabetha A.Thiele, Epilepsia Volume 44 Issue s7 Page 26-29, September 2003
ÇOCUKLUK DÖNEMİ EPİLEPSİSİNDE KD Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi ÇOCUKLUK DÖNEMİ EPİLEPSİSİNDE KD Çalışma-1 1996-2001 yılları arasında 26 çocuk üzerinde KD’in epilepsi üzerindeki etkileri ve diyetin tolere edilebilirliği incelenmiştir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Sonuçlar %16’sı hiç nöbet geçirmemiştir. %20’sinin nöbet sıklığında %50-99 arasında, %28’inin nöbetlerinde %50‘nin altında bir azalma olmuştur. %36’sında bir değişiklik olmamıştır.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Komplikasyonlar Erken dönemde: Asemptomatik hipoglisemi (%24) ve kusma (%12) İlerleyen dönemde: Büyümede gerilemeler (%20), hiperlipidemi (%16), hiperkalsüri (%8), hipernatremi (%8), pankreatit (%4) ve kemik mineral yoğunluğunda azalma (%4)
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Sonuçlar KD genel olarak iyi tolere edilmiştir. Fakat ciddi yan etkileri gözlenmiştir. Tedavide alınan cevap; yaş, sendrom veya etiyoloji ile ilişkilendirilememiştir. Mackay MT, Bicknell-Rovle J NEUROLOGY 2004;62:1668-1681
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi KD in Komlikasyonları METABOLİK KOMPLİKASYONLAR KARDİYAK KOMPLİKASYONLAR Asidoz Kardiyomiyopati Kilo kaybı GİS KOMPLİKASYONLARI Ketozis Mide bulantısı Hiperlipidemi Kusma Vitamin ve mineral eksiklikleri İshal Hipoglisemi Konstipasyon Hiperürisemi Akut pankreatit
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi RENAL KOMPLİKASYONLAR HEMATOLOJİK KOMPLİKASYONLAR Böbrek taşları Anemi Dehidratasyon Lökopeni Renal tubuler asidoz Düşük Na, Mg düzeyleri NÖROLOJİK KOMPLİKASYONLAR İSKELET SİSTEMİNE İLİŞKİN KOMPLİKASYONLAR Optik nöropati (tiamin eksikliğine bağlı) Kemik mineral yoğunluğunda azalma Bazal gangliyon değişiklikleri Hartma AL,Vining EPG ,EPİLEPSİA VOL 48 NO 1 2007 November 2005, Vol. 5, No. 6, Pages 769-775
KD’NİN DEZAVANTAJLARI Bütün nöbet tiplerinde etkili değildir. Uygulanacağı hastanın yaşı önemlidir. Her hastada nöbet kontrolünü %100 sağlayamaz. Yan etkileri fazladır. Yüksek yağ içeriğinden dolayı diyete uyumda sorunlar yaşanabilmektedir.
Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 66 Farklı yiyecek çeşitlerinin kısıtlılığı nedeniyle diyete uzun süre devam edilememektedir. Diyette kullanılacak besinlerin titizlikle tartılması, menü planlanmasının dikkatle yapılması, sürekli kontrolü çok önemli ve zordur. Ailelerin eğitim düzeyi yüksek olmalıdır. Diyet uygulamasında iyi bir ekip çalışması ve ailenin sağlık personeli ile sürekli iletişim içinde olması gereklidir. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 66
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi KARNİTİN Karnitin ketozisin oluşması için esansiyeldir. KD uygulamalarında karnitin eksikliği tanımlanmıştır. Liebhaber G,Pascher B, Neuropediatrics 2005; Sep-Oct;218(5):260-3.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi ÇALIŞMA-1 Yaşları 1.4-8.5 yıl olan 19 hastanın karnitin düzeyleri incelenmiştir. Çalışmanın amacı, KD uygulaması sırasında karnitin eksikliğinin ne zaman oluştuğunu saptamaktır.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi SONUÇLAR Hastaların %26’sında karnitin eksikliği oluşmuştur. Karnitin eksikliğinin gözlenme zamanı 3 gün ile 24 hafta arasında bulunmuştur. Liebhaber G,Pascher B, Neuropediatrics 2006 Sep-Oct;218(5):260-3.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Çalışma-2 1997-2000 yılları arasında KD uygulanan 38 hasta üzerinde yapılan çalışmanın amacı, diyetin uzun dönemde karnitin düzeyleri üzerindeki etkilerini belirlemektir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi SONUÇLAR Total karnitin düzeyi, diyet tedavisinin 1. ayında azalmış, sonrasında değişmemiş ve uzun dönemde ise yavaşça artmaya başlamıştır. Hiçbir hastada karnitin eksikliğine bağlı klinik bir tablo gözlenmemiştir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Düşük karnitin düzeyleri çoklu AEİ tedavisiyle ilişkilendirilmiştir. Diyet tedavisi sırasında kısa dönemde asemptomatik karnitin eksikliği oluşsa da, uzun dönemde karnitin düzeyleri artmıştır. Hastaların çoğunda ise karnitin eklemesi gerekmemiştir. Berry-Kravis E,Booth G,Annals of Neurology Issue 5 , Pages 718 - 724
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi KD’in çocuklarda plazma lipitlerine , lipoproteinlere ve apolipoproteinlere etkisi 141 çocuk üzerinde 6 ay süreyle yapılan bir prospektif çalışmada KD’nin apoB , LDL, VLDL, HDL VE apoA-I üzerine etkileri araştırılmıştır.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi SONUÇLAR 6 ay içerisinde; LDL (50mg/dl), VLDL (8mg/dl), non-HDL kolesterol (63mg/dl), trigliserit (58mg/dl) ve total ApoB (49mg/dl) artmıştır. HDL kolesterol anlamlı olarak azalmıştır. Buna rağmen ApoA-I artmıştır. Kwiterovich PO, Vining EP, Freeman Pediatric Epilepsy, Epilepsia Issue 2 Page 421-424, February 2006
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi BÖBREK TAŞLARI Böbrek taşları inatçı nöbetlerle seyreden hastalıklarda KD ile ilişkilendirilmiştir.
Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Çalışma-1 KD uygulaması sırasında böbrek taşı gelişiminde etkili olan risk faktörlerini incelemek için 18 çocuk üzerinde vaka-kontrol çalışması yapılmıştır. Sonuçta hastaların 6’sında böbrek taşı gelişmiştir (3 ürik asit, 3 kalsiyum/ürik asit).
Böbrek Taşı Oluşumunun Nedenleri? Postiktal faz:Nöbet bitiminden sonraki zaman dilimi Böbrek Taşı Oluşumunun Nedenleri? Hiperkalsiüri, Diyete başlama yaşının küçük olması, Sıvı alımının kısıtlı olmasıdır. Furth SL, Freeman JM, PEDİATRİCS 2000 Vol. 16, No. 9, 633-635
EPİLEPSİ HASTALARI ÖNERİLERİMİZ; Uykusuz kalmaktan kaçınmalı. Aşırı çay,kahve ve kolalı içecekler tüketmemeli. Uzun süreli ve yakından TV seyretmemeli, fazla bilgisayar kullanmamalı. Aşırı efor sarfetmemeli. Alkollü içecekler kullanmamalı. Aç kalınmamalı. Yüksek yerlerin kenarlarında bulunulmamalı. Elinden geldiğince üzülmemeli. İlaçlarını düzenli almalı. Nöbet geçirme sayısı, gün ve saatleri kaydedilmeli. Düzenli aralıklarla doktora gidilmeli. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 36-38
KD uygulayan hastalara önerilerimiz; Yiyeceklerin hacimce daha fazla görünmesi için küçük tabaklar tercih edilebilir. Yemekleri daha lezzetli hale getirmek için baharatlar kullanılabilir. Krema su yerine şekersiz soda ile karıştırılarak çocukların daha çok seveceği hale getirilebilir. Sebze yemekleri pişirildikten sonra suyu süzülerek verilebilir. Yağ farklı yiyeceklerin içerisinde görülmeyecek şekilde verilebilir(elma püresi, krem peynir). Ailenin tükettiği yiyecekler ketojenik yiyeceklere benzetilebilir. Mayonez ve yeşillikle hazırlanmış salata tabağın daha dolu görünmesini sağlar. Freeman J.,Kelly T.,Freeman B.,The Epilepsy Diet Treatment 1996,P 36-38
TEŞEKKÜRLER Sağlık http://hastaneciyiz.blogspot.com Slayt Arşivi: