EŞME TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR ŞUBESİ

Tarihte: MÖ:624-546 Yıllarında şimdiki Aydın/söke ye bağlı Balat köyü yakınlarındaki milet de yaşamış olan THALES demiştir ki:”herşeyin özü SU dur.”

Tarihte: “Biz bu dünyayı babalarımızdan miras almadık,çocuklarımızdan ödünç aldık” “Suyu öldürürseniz yaşamıda öldürürsünüz.Kendinizinkinide tabi.” Kızıldereli Atasözleri..

Su, hayatın varlığı ve devamlılığı için vazgeçilmez bir kaynaktır. İnsanların en önemli haklarından biri de sağlıklı içme ve kullanma suyuna sahip olmaları hakkıdır. Yeryüzündeki tüm hastalıkların yarısı su ile bulaşmaktadır. Su ile bulaşan hastalıklar hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde halk sağlığı problemidir.

Suyla Bulaşan Enfeksiyonların sıklığı; Suyun dezenfeksiyonu ve arıtılması, Atık hijyenin sağlanması, Alt yapı hizmetlerinin gelişmesi ve iyileştirilmesi, Özellikle ilkokuldan itibaren kişilere verilecek sağlık eğitimi ile ilişkilidir.

Dünyada her yıl; Dünya nüfusunun ~%20’si güvenilir olmayan içme suyu kullanmakta, 200 milyon insan kirli sulardan kaynaklanan hastalıklara yakalanmakta, 2 milyon insan bu nedenle ölmekte , Ve her 8 saniyede 1 bebek hayatını kaybetmektedir.

Dünyada her yıl; Gelişmekte olan ülkelerde; Atık suların ancak %5’inin arıtılabilmesi, Endüstriyel ve evsel atıkların çevreye, akarsulara ve yer altı sularına denetimsiz bir şekilde verilmesi de ayrı bir sorundur.

Dünyada her yıl; Sularla bulaşan enfeksiyöz ishaller, dünyadaki tüm ölüm nedenleri içinde 2. sırada yer almaktadır. Sadece ABD’deki ishalli hastaların yıllık tıbbi bakım ve iş gücü kayıplarının maliyeti 6 milyar $’ı bulmaktadır.

TARIMDA KULLANILAN GÜBRE VE ZEHİRLER FABRİKA ATIKLARI LAĞIMLARIN SULARA KARIŞMASI SULARA BIRAKILAN PETROL HAYVANSAL VE EVSEL ATIKLAR

EŞME TSM

EŞME TSM

EŞME TSM

EŞME TSM

EŞME TSM

Su ile bulaşan hastalıkların başında Tifo, Basilli dizanteri(şigellozis), Amipli dizanteri (Entemoeba histoliytica), Akut sulu ve kanlı ishaller, Kolera Hepatit A gibi hastalıklar gelmektedir.

TİFO Etkeni: Bakteriler Bulaşma yolu: Ağız yoluyla kirli (kontamine) su ve gıdaların alınması sonucu bulaşır.

Belirtileri: Baş ağrısı İştahsızlık, kusma, ishal ya da kabızlık Su kaybı (dehidratasyon) Yüksek ateş (40 dereceye kadar) Kol ve bacak ağrısı Dalgınlık Ayrıca karın ve göğüs cildinde döküntüler görülebilir

KOLERA Etkeni: Bakteri Bulaşma yolu: genellikle kirli (kontamine) su ve gıdaların ağız yolu ile alınması sonucu bulaşır.

Belirtileri: Şiddetli ishal ve kusma Hızla gelişen sıvı elektrolit kaybı Hafif ishalden hastayı şoka sokacak kadar ağır tablolara neden olabilir Önemi: Hastalık, daha çok yaz ve sonbahar mevsiminde ve her yaşta görülür. Salgınlar yapar Ölümlere neden olabilir. Tedavi hekim gözetmeninde hastanede yapılmalıdır.

VİRAL HEPATİT A Etkeni: Virüs (Hepatit A Virüsü) Bulaş yolu: Kontamine su ve gıdalarla bulaşır.

Belirtileri: İştahsızlık, halsizlik, bulantı, kusma Koyu renkli idrar çıkarma Göz aklarında ve deride sararma Önemi: Hepatit A virüsünün, karaciğerde hastalık yapması ile ortaya çıkar. Özellikle okul, kreş ve askeri birlikler gibi toplu yaşam alanlarında salgınlara neden olabilir Erişkinlerde karaciğer yetmezliğine neden olabilir Aşısı vardır ancak Sağlık Bakanlığı aşı takviminde yer almamaktadır. Hekime danışılarak yaptırılabilir

Basilli Dizanteri Sebep: Shigella grubu bakteriler Bulaşma Yolu: Su ve besinler Belirtiler: Baş ağrısı, Bulantı-kusma, Hızla 38°C ve üstüne yükselen ateş, Karın ağrısı ile birlikte ishalin başlaması. Tedavi: Hastanın kaybettiği sıvının ağız yoluyla ya da damardan geri verilmesi ve sebep olan mikroorganizmaya etkili antibiyotik verilmesidir. 28

İSHALİN OLUŞ NEDENLERİ İshalin en önemli ve en sık nedeni mikroplardır. Mikroplar temiz olmayan yiyecek ve içeceklerle taşınır ve ağız yoluyla bağırsağa ulaşır. Kirli eller, mikropların önemli bir taşıyıcısıdır. Dışkı ile kirlenmiş sebze, meyve ve diğer yiyecekler, içme ve kullanma suları, eller, tırnak içleri en önemli bulaşma yollarıdır.

Su ile bulaşan hastalıklar, bulaşma yolları dikkate alınarak dört ana grupta değerlendirilebilir: Suyun biyolojik yönden niteliğinin kötü olmasına bağlı hastalıklar Su yetersizliğinden veya su bulunmayışından kaynaklanan hastalıklar Suyun kimyasal yönden niteliğinin kötü olmasına bağlı durumla Su ile bağlantılı vektörlerle bulaşan hastalıklar

1. Suyun biyolojik yönden niteliğinin kötü olmasına bağlı hastalıklar Özellikle ılıman ve sıcak iklimlerde insan ve hayvan dışkısı ile kirlenen suda mikroorganizmalar rahatlıkla taşınır. Aynı su şebekesinden çok kişinin yararlanması ve bakteriyi alması nedeniyle patlama tarzında salgınlar çıkar. Korunma yöntemi suyun niteliğinin iyileştirilmesidir.

2. Su yetersizliği ve kötü kişisel hijyene bağlı hastalıklar Suyu yetersiz olan yerlerde kişisel hijyenin sürdürülmesi güçleşir. Vücudun, yiyeceklerin, mutfak kaplarının ve giysilerin yıkanamaması nedeniyle hastalıkların bulaşma ihtimali artar.

3. Suyun kimyasal yönden niteliğinin kötü olmasına bağlı durumlar Zehirlenme: Arsenik, demir, bakır, mangan, nitrat vb.

4.Su ile bağlantılı vektörlerle bulaşan hastalıklar Durgun su birikintilerinin ortadan kaldırılması ve suyun borularla taşınması ile önlenebilir.

Bu hastalıklara ait ortak özellikler Bulaşma genellikle fekal-oral yolla olmaktadır. Yaygın epidemilere neden olurlar. Özellikle su ile yayılma olursa patlama şeklinde salgınlar görülebilir. Belirli iklim koşullarını ve özellikle de kötü hijyen koşullarını severler. Yaz aylarında daha sık görülürler. Ekonomik ve sosyal şartların kötü olduğu yerlerde daha çok görülürler.

İçme sularının dezenfekte edilmesi Fiziksel usullerle dezenfeksiyon (kaynatmak), Kimyasal maddeler yardımıyla dezenfeksiyon(klorlama), Diğer usullerle dezenfeksiyon (çok düşük ve çok yüksek pH ortamı meydana getirmek gibi uygulamalar).

Sonuç olarak; Koruyucu hekimliğe önem verilmesi Güvenli içme suyu sağlanması, İnsan atıklarının güvenle ortadan kaldırılması, Gıda güvenliği, Ellerin sabunla yıkanması, Emzirme.

Besinlerle Bulaşan Hastalıklar PARAZİT Askariazis, Teniazis, Giardiazis, Hidatidozis, Amipli Dizanteri VİRÜS Hepatit A, Hepatit E, Çocuk Yaz İshali BAKTERİ Tifo, Basilli Dizanteri, Besin Zehirlenmesi, Tüberküloz, Brusella

Besinlerle Bulaşan Hastalıklar Besinlerin hazırlanmasında ve saklanmasında gerekli kurallara uyulduğunda bu hastalıklardan korunulabilir.

Biz de diyoruz ki: Kendinizi su ve besinle bulaşan hastalıklardan ve de çevrenizi BÜYÜKLERİNİZDEN koruyun.!!!