DERSİMİZ TÜRKÇE İbrahim
İSİM TAMLAMALARI Cemil’in kitabı Aralarında anlamca ilgi bulunan iki ya da daha çok ismin belirli kurallar çerçevesinde bir araya gelmesiyle oluşan söz öbeklerine “isim tamlaması” denir. Bu Cemil Şu an Cemil ve kitap arasında bir ilgi yok. Bu da kitap Cemil’in kitabı Peki ya şimdi iki sözcük arasında bir ilgi var mı?
Evin bacası tütüyordu. İsim tamlamaları iki unsurdan oluşur: Yardımcı Unsur 1-) Tamlayan ( ………………………) Ana Unsur 2-) Tamlanan ( ………………………) Evin bacası tütüyordu. Tamlayan Yard. Unsur Tamlanan Ana Unsur Böyle bir cümle duysan dikkatini nereye yöneltirsin?
1- Belirtili İsim Tamlaması * Tamlayan ilgi eki alır: -ım, -im, -um, -üm, -(n)ın, -(n)in, -(n)un, -(n)ün * Tamlanan iyelik eki alır: -ım, -im, -um, -üm, -(n)ın, -(n)in, -(n)un, -(n)ün, -(s)ı, -(s)i, -(s)u, -(s)ü Ayşe’nin mutluluğu yüzünden okunuyor. Arabanın tekerleği Yüzüklerin Efendisi Türkiye’nin başkenti Güllerin kokusu
Aşağıda karışık olarak verilen kelimelerden belirtili isim tamlaması yapınız. Koltuk At Tat Armut Renk Işık Yele Mum
Adamın sönük bakışları Belirtili İsim Tamlamaları ile İlgili Birkaç Özellik: a- Tamlayan ve tamlanan arasına sıfat girebilir: Adamın sönük bakışları Tamlayan Tamlanan Sıfat b- Tamlayan bazen tamlananla yer değiştirebilir: Birçok faydası vardır meyvelerin Tamlanan Tamlayan
Bilgisayarlardan biri çalışmıyor. c- Tamlayan ilgi eki olarak “-den, -dan” hal ekini alabilir: Bilgisayarlardan biri çalışmıyor. Tamlayan Tamlanan (Bilgisayarların biri çalışmıyor.) d- Zamirlerle de belirtili isim tamlaması oluşturulabilir: Onun kitabı Bizim dünyamız Arkadaşlardan birçoğu
Gözleri ışıl ışıl yanıyordu. Kardeşin bugün okula gelmedi. e- Bu tamlamalarda kimi zaman tamlayan düşebilir: Gözleri ışıl ışıl yanıyordu. Tamlanan (Onun gözleri) Kardeşin bugün okula gelmedi. Tamlanan (Senin kardeşin)
2- Belirtisiz İsim Tamlaması * Tamlayan ek almaz: * Tamlanan iyelik eki alır: -(s)ı, -(s)i, -(s)u, -(s)ü Turizm cenneti Çarşamba günü Türkçe köşesi Su bardağı Not: Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayan sadece ilgi eki alamaz, onun dışında diğer ekleri alabilir. Kapıcılar kralı
Pirinç pilavı Domates salçası Üzüm pekmezi Belirtisiz İsim Tamlamaları ile İlgili Birkaç Özellik: a- Tamlayan, tamlananın neyden yapıldığını bildirir. Pirinç pilavı Domates salçası Üzüm pekmezi
Kağıt helvası Pamuk helvası b- Tamlayan, tamlananın neye benzediğini bildirir. Kağıt helvası Pamuk helvası Aşağıdaki belirtisiz isim tamlamalarından hangisi tamlayan ve tamlanan arasındaki anlam ilişkisi yönüyle diğerlerinden farklıdır? A- Marul salatası B- Sigara böreği C- Bulgur pilavı D- Vişne reçeli
Aşağıda karışık olarak verilen kelimelerden belirtisiz isim tamlaması yapınız. Tekne Balkon Telefon Fabrika Ekmek Un Cep Kapı
3- Zincirleme İsim Tamlaması En az üç ismin bir araya gelmesi ile oluşan tamlama çeşididir. Okul Kapı 1 Kol 2 3 Okulun kapısının kolu
Zincirleme İsim Tam. Ahmet’in kardeşi ders notları nin Aslında zincirleme isim tamlaması farklı bir tamlama türü olmayıp belirtili ve belirtisiz isim tamlamalarının iç içe geçmiş şeklidir. Not Ahmet’in kardeşi ders notları Tamlayan Tamlanan Tamlayan Tamlanan Belirtili İsim Tam. Belirtisiz İsim Tam. nin Zincirleme İsim Tam.
Sınıf başkanı nın adı Arabanın kontak anahtarı
4- Takısız İsim Tamlaması * Tamlayan ve tamlanan ek almaz Tahta kaşık Cam bardak Neden yapıldığını bildirir. Yün kazak
İpek saç Örümcek adam Neye benzediğini bildirir. Altın kalp