Antibiyotikler Uygun olmayan ve yaygın kullanılan ilaçların başında Genel olarak hastaların %23-37.8’inde kullanılıyor ABD’nde İlaçlara ayrılan bütçenin %15-30’u Kullanımın %50’si uygun değil Sağlık Sunumları: http://hastaneciyiz.blogspot.com

Uygun Olmayan Kullanım Ampirik tedavi Mikrobiyoloji lab. olanaklarının az kullanımı

Yanlış Antibiyotik Kullanımının Nedenleri Tedavinin gerekmediği durumlar Gereksiz profilaksi Laboratuvar problemi Güven kazanmak Hastanın hekim önerisi olmaksızın antibiyotik kullanması Eczanelerde reçetesiz antibiyotik satışı İlaç sanayiinin propagandası

Rasyonel Olmayan Antibiyotik Kullanımı Bakteriyel direnç Dirençli bakteriler ile infeksiyon İlaç yan etkileri Ekonomik yük

Yanık ve Yoğun Bakım Ünitelerinde İzlenen İnfeksiyonlar (2002) Üniteler Toplam İnf. gelişen % hasta sayısı İç hastalıkları 499 58 11.6 Beyin cerrahisi 577 66 11.4 Kalp-damar cer. 372 9 2.4 Genel cerrahi 505 63 12.5 Yanık 112 7 6.3 Toplam 2065 203 9.8

Nozokomiyal İnfeksiyonların Dağılımı (2002) Nozokomiyal infeksiyonlar Toplam % (n: 357) Pnömoni 136 38.1 Üriner sistem infeksiyonu 63 17.6 Sepsis/bakteriyemi 61 17.1 Cerrahi alan infeksiyonu 57 16 Kateter infeksiyonu 34 9.5 Yanık infeksiyonu 4 1.1 Diğer 2 0.6

Nozokomiyal İnfeksiyonlardan İzole Edilen Etkenler (2002) Etkenler Sayı % Gram negatif basiller 252 60.9 A. baumannii 88 34.9 P. aeruginosa 75 29.8 E. coli 29 11.5 K. pneumonia 23 9.1 Gram pozitif koklar 135 32.6 S. aureus 64 47.4 KNS 45 33.3 Enterokoklar 25 18.5 Candida spp. 27 6.5

Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri (1) Gerekçelerin belirlenmesi Etken olabilecek patojen ile ilgili bilginin bulunması Seçilecek antibiyotik ile ilgili yeterli bilginin olması

Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri (2) Tedavinin yeterliliğinin veya başarısının izlenmesi Başarısız sonuç alındığında nedenlerinin değerlendirilmesi

Antibiyotik Kullanımının Gerekçelerinin Saptanması Kanıtlanmış bakteriyel infeksiyon Ampirik antibiyotik tedavisi Profilaktik antibiyotik tedavisi

Bakteriyel İnfeksiyonun Kanıtlanması Öykü Fizik muayene Laboratuvar bulguları

Ampirik Antibiyotik Tedavisi Belli endikasyonlarda Klinik belirti ve bulgulara dayanarak Rasyonel antibiyotik seçimi yapılarak uygulanmalıdır.

Ampirik Antibiyotik Tedavisinin Temel İlkeleri Gerekli endikasyon İnfeksiyon bölgesi Etken olabilecek mikroorganizma Mikroorganizmanın antibiyotik duyarlılığı Antibiyotiğin farmakolojik özellikleri Konağın özellikleri

Ampirik Antibiyotik Tedavisi Tedavi öncesi infeksiyon kaynağı olabilecek örneklerden kültür başta olmak üzere mikrobiyolojik incelemeler yapılmalıdır.

Hastane İnfeksiyonlarında Ampirik Antibiyotik Tedavisi (1) Uygulanan invaziv işlemler Hastanın yattığı servisin özelliği Hastane infeksiyon sürveyans verileri Altta yatan hastalık

Hastane İnfeksiyonlarında Ampirik Antibiyotik Tedavisi (2) Uzun süreli kateter kullanımı ve hiperalimantasyon tedavisi Daha önce kullanılan antibiyotik İmmünsupresyon

Endikasyonsuz Ampirik Antibiyotik Tedavisi Rasyonel olmayan antibiyotik kullanımının olumsuz yönleri + Hekimlerde yanlış güven hissi Mikrobiyolojik tanının gecikmesi veya engellenmesi

Profilaktik Antibiyotik Tedavisi (1) Özgül profilaksi Özgül olmayan profilaksi

Profilaktik Antibiyotik Tedavisi (2) Tedavi şekli, süresi, dozu ve yan etkiler Hedef mikroorganizmalar ve bulaş şekli Maliyet-etkinlik oranı

Profilaktik Antibiyotik Tedavisi (3) Hedef mikroorganizmalara etkili Ucuz Yan etkileri az olmalı ve Korunmayı sağlayacak doz ve sürede verilmelidir.

Antibiyotik Seçiminde Etkili Olan Faktörler Bakteriye ilişkin faktörler Hastaya ilişkin faktörler Antibiyotiğe ilişkin faktörler

Mikroorganizmaya İlişkin Faktörler Antibiyotik duyarlılığı Bir veya daha fazla mikroorganizmanın etken olması Fagositik hücrelerde yaşayabilme

Konağa İlişkin Faktörler Bilinen yan etkiler Yaş Gebelik Genetik faktörler Altta yatan hastalık Uygulanan diğer antibiyotikler Kullanılan diğer ilaçlar İnfeksiyonun ortaya çıktığı yer İnfeksiyon yeri

Seçilecek Antibiyotik İle İlgili Bilgi Etki spektrumu Etki mekanizması Farmakolojik özellikler Tedavi dozu ve aralığı Veriliş yolu ve süresi İlaç etkileşimleri Yan etkiler Toplam tedavi maliyeti

Kombinasyon Antibiyotik Tedavisinin Temel İlkeleri Sinerjistik aktivite elde etmek Miks infeksiyonların tedavisi İlaca karşı direnç gelişmesini önlemek Toksisiteyi azaltmak

Kombine Tedavinin Olumsuz Yönleri Antogonistik etki Yan etkiler Süper-infeksiyon olasılığı Floranın baskılanması Ekonomik yük

Tedavinin Yeterliliği veya Başarının İzlenmesi Klinik belirti ve bulguların düzelmesi Pozitif kültürlerin negatifleşmesi Serum antibiyotik konsantrasyonları Serum bakterisidal aktivitesi

Tedavi Başarısızlığının Değerlendirilmesi Farmakolojik faktörler Konak özellikleri İlaç yan etkileri Tanısı konamamış cerrahi infeksiyonun varlığı Süper-infeksiyon gelişmesi

Antibiyotik kullanımı Bakteriyel direnç Dirençli bakteriyel infeksiyon

Uygun Antibiyotik Kullanımı İçin Alınması Gereken Önlemler Genel kullanımda Tıp fakültelerinde Hastanelerde

Genel Kullanımda Alınacak Önlemler Sürekli tıp eğitimi ve toplum eğitimi Reçetesiz ilaç satışının önlenmesi Bazı antibiyotiklerin hastane dışı kullanımının kısıtlanması K. mikrobiyoloji laboratuvarlarının yaygınlaştırılması ve yeterli duruma getirilmesi İlaç sanayiinin propagandasının denetlenmesi

Tıp Fakültelerinde Alınacak Önlemler Eğitim Özgül tanı ve tedavi kavramları Eğitimde generik terminoloji Klinik farmakoloji, klinik farmakolog ve klinik eczacı kavramları

Hastanelerde Alınacak Önlemler Antibiyotik kullanım verilerinin saptanması Alışkanlık değiştirme yöntemleri Antibiyotik kullanımının hasta bakımına etkisinin izlenmesi Eğitim Kısıtlama yöntemleri

Kısıtlama Yöntemleri Antibiyotik kullanımının kısıtlanması Serbest olarak kullanılabilenler Kontrollü kullanılabilenler Kullanımı sınırlandırılmış olanlar Antibiyotik duyarlılık test sonuçlarının kısıtlı bildirimi

Duyarlılık Test Sonuçlarının Kısıtlı Bildirilme Nedenleri Klinisyenin laboratuvar sonucundan etkilenmesi Pahalı ve toksik ilaçların kullanımının engellenmesi Yeni antibiyotiklerin uygunsuz ve gereksiz kullanımının engellenmesi Direnç probleminin önlenmesi İn vitro duyarlı, in vivo duyarsız antibiyotiklerin kullanımının engellenmesi

Sağlık Sunumları: http://hastaneciyiz.blogspot.com