Yazım kuralları konusunun önemli bölümlerinden birisi de –de ve –ki eklerinin yazımıdır. Bu belgede konu ayrıntılı olarak işlenmiştir. ADI: AYDIN SOYADI: ARIDURU NUMARASI : 20110904008 BÖLÜMÜ : TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ KONUSU: - DE , -DA VE –Kİ NİN YAZIMI 11.01.2013
YAZIM KURALLARI -DE BAĞLACININ YAZIMI -DE HAL EKİNİN YAZIMI -Kİ BAĞLACININ YAZIMI -Kİ İLGİ ZAMİRİNİN YAZIMI 11.01.2013
11.01.2013 -DE BAĞLACININ YAZIMI Her zaman kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı ve "de, da" şeklinde yazılır; bitiştirilmez, "te, ta" şeklinde yazılmaz. "ya" ile birlikte kullanıldığında da ayrı yazılır: "ya da" İsimlerden sonra da kullanılabilir, fiillerden sonra da. Kelimenin son hecesine kalınlık-incelik bakımından uyar. Ama ünsüz uyumuna bağlı değildir, yani -te, -ta şekilleri yoktur. 11.01.2013
Gölgende bana da bana da yer ver. Ateşten kızaran bir gül arar da 11.01.2013 Gölgende bana da bana da yer ver. Ateşten kızaran bir gül arar da Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi. Bu soruyu Ali de mi bildi? Sorsan da söylemem. Çalış da çalış... Büyüyecek de bana bakacak. Çalışıp da kazanacaksın. Alacak ya da almayacak 11.01.2013
"-DE" Hâl Ekinin YazImI İsim çekim eklerindendir. İsmin bulunma hâlini yapan hâl ekidir. Yer ve zaman bildirir. Sesli uyumlarına uyar. "dE" bağlacının yalnız "de", "da" biçimleri varken; "-dE" hâl ekinin "-de", "-da", "-te", "-ta" biçimleri vardır. Bunun sebebi ekin bitişik yazılıyor olmasıdır 11.01.2013
Yapım eki olarak da kullanılabilir: Eski İstanbul'da ne güzel günler yaşanmış. Saat yedide mi gelecekmiş ? Her şey yerli yerinde. Suyu bir yudumda içti. Siz ayakta kaldınız. Çamaşırları elde yıkıyormuş. Yılda yirmi gün izni var. 11.01.2013
Kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı yazılır. “Kİ" BAĞLACININ YAZIMI Sadece "ki" biçimi vardır. Kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı yazılır. Türkçe değil, Farsça bir bağlaçtır ve Türkçe cümle yapısına aykırı olarak kullanılır. "ki" ile başlayan bir ara cümle asıl cümlenin içinde kısa çizgiler arasında verilebilir 11.01.2013
Bu ezanlar -ki şahadetleri dinin temeli- Yağmur yağmadı ki mantarlar ortaya çıksın. Atatürk diyor ki: ... Bir şey biliyor ki konuşuyor. Ben ki hep sizin için çalıştım. Sınavı kazanabilir miyim ki... Baktım ki gitmiş. 11.01.2013
“Kİ” İLGİ ZAMİRİNİN YAZIMI Ek hâlindeki tek zamirdir. Eklendiği kelimeye -ki sadece isim tamlamasında tamlayana eklenir- bitişik yazılır ve bir ismin (tamlananın) yerini tutar. Büyük ve küçük ünlü kurallarına uymaz; sadece -ki şekli vardır: senin kalemin›seninki, Ali'nin eli›Ali'ninki, onun düşüncesi›onunki... 11.01.2013
Konuyu kIsaca özetlersek : -de bağlacı bağlandığı kelimeye ayrı yazılır. -de hal eki kelimeye bitişik yazılır. -ki ilgi zamiri kelimeye bitişik yazılır. -ki bağlacı kelimeden ayrı yazılır. 11.01.2013
KAYNAKÇA : Zirve Dergisi Fem Yayınları www.edebiyatöğretmeni.com www.turkceciler.com 11.01.2013