ATEROSKLEROZ HİSTOPATOLOJİSİ Prof.Dr.Reyhan EĞİLMEZ Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı
Arterioskleroz Kalınlaşma ve sertleşme Arterioloskleroz Küçük arter arterioller a. Hyalin b. Hiperplastik Hipertansif arterioskleroz Mönckeberg’in medial kalsifik sklerozisi Büyük ve orta çaplı muskuler arter Ateroskleroz
Ateroskleroz (ATEROM/YAĞLI FİBRÖZ PLAK) İntimal lezyonlar Media tabakasında değişiklikler
Dağılım *Major sonuçlar: Elastik arterler Aorta, karotid, iliak Büyük ve orta çaplı muskuler arterler Koroner ,popliteal Çocukluk çağında başlar. Semptomlar orta yaştan sonra ortaya çıkar. Kalp, beyin, böbrek, alt ekstremite ve ince barsakda semptom verir *Major sonuçlar: Myokard infarktüsü, Serebral infarktüs, Aort anevrizması
Aterom plaklarının dağılımı Morfoloji -1 Aterom plaklarının dağılımı Abdominal aorta Koroner arterler İnen torasik aorta İnternal karotid arterler Willis poligonundaki damarlar
Morfoloji-2 ATEROM PLAĞI Yama tarzında- eksene paralel veya fokal dairesel yerleşir. Kolesterol esterlerinden oluşan lipid merkez ve bunu çevreleyen fibröz başlık vardır
Morfoloji-3 ATEROM PLAĞINI OLUŞTURAN KOMPONENTLER Hücreler Kollajen fibril proteoglikanlar Lipid birikimleri
Plaktaki komponentlerin tipik yerleşimleri Morfoloji-4 Plaktaki komponentlerin tipik yerleşimleri Yüzeyde fibröz başlık Altında bağ dokusu matriksi (düz kas hücreleri, makrofajlar,lenfositler az sayıda lökosit) Derinde nekrotik kor lipid,kolesterrol yarıkları,hücresel artıklar,lipidle yüklü köpük hücreleri- * Tipik aterom plağı relatif olarak yoğun lipid içerir. İleriki evrede yağlı aterom fibröz skara dönüşebilir.
KOMPLİKE ATEROSKLEROZ NEDİR? Kalsifikasyon Ülserasyon Mikroembolus Hematom Trombüs Anevrizmal dilatasyon
YAĞLI ÇİZGİLENME( FATTY STREAK) Çapları 1 mm’den küçük sarı noktacıklar (Lenfositler ve lipidle yüklü köpük hücrelerinden oluşur) 10 yaşından itibaren izlenir ( Nadiren 1 yaş altında) Prekürsör??? Yağlı çizgilenme /Aterom plağı ilişkisi??? Aterom plakları ile aynı anatomik yerleşim Aterosklerotik plaklar belirginleşmeye başlayınca sayıca azalır. Aterosklerotik plakaların seyrek olduğu coğrafik bölgelerve populasyonlarda daha sık??? *Prekürsör olabilirler, ancak tüm yağlı çizgilenmeler fibröz plaklara dönüşmez.