Sistemik Hastalık ve Böbrek 9.-10. sömestr Prof. Dr. Meltem Pekpak İç Hastalıkları/Nefroloji

Sekonder glomerüler hastalıklar Sistemik hastalıklar Vaskülitler Malignite Lenfoma Lösemi Multipl Myelom Wegener granulom. Mikroskopik Polianjit Churg-Strauss Henoch-Schönlein Kriyoglobulinemi Poliarteritis nodoz Dev hücreli arteritis (=temporalis) Pulmoner-renal Sendromlar Anti-glom.bazalm. Hastalığı (Goodpasture) Amiloidoz Diyabetes mellitus Hipertansiyon Enfeksiyonlar Lupus nefriti

Seçilen konular İmmünolojik hastalık örneği Vaskülit Malignite Sistemik Lupus eritematozus-L. Nefriti Vaskülit Wegener granulomatozis Malignite Multipl myelom

Lupus Nefriti Sistemik Lupus Tanısı: American College of Rheumatology kriterleri Histolojik sınıflama- Dünya Sağlık Örgütü, (aktivite ve kroniklik kriterleri) İmmünkompleks assosiye nefriti

SLE(ACR-KRİT.>4) 1)Cilt döküntüsü 2)Kelebek 3)Fotosansitivite 4)Oral ülserler 5)Nonerosif artrit 6)Plevroperikardit 7)Böbrek tutulumu 8)Nöropsik. Hastal. 9)Hematol.:hemolyt anemi, Lök., Trom. 10) anti-dsDNA, -SM 11)ANA SLE(ACR-KRİT.>4)

Dünya Sağlık Örgütü Histolojik Sınıflaması Klas I: Normal, minimal değişiklik Klas II: Hafif mezanjiyal değişiklik Klas III A: Fokal segmental GN Klas III B: Fokal proliferatif GN Klas IV: Diffüz mesanjiyal prolif. GN Klas V: Membranöz GN Klas VI: Sklerozan GN

Patogenez İmmün sistemde defekt: Nükleus proteinlere karşı Sitoplazmaya karşı Plazma membran bileşenlerine karşı ANTİKOR üretiyor İmmün kompleks nefriti

Klinik Glomerüler, tübüler, interstisyel tutulum Son dönem bb yetersizliği: 10 yıl :bir kaç ay- bir kaç yıl Saf nefritik, saf nefrotik seyirli

Normale yakın glomerül (podosit füzyonu gösterilmiş)

Sistemik Lupus Böbrek Tutulumu- Şematik Histoloji

Klinik ve Laboratuar Üremi Hipertansiyon Metabolik asidoz Ödem Anemi Hiperkalemi Üre ve Kreat.  Normokrom normositer anemi Hipoalbüminemi Trombopeni ANA , Kompleman  Fosfolipid antikorları (±)

TEDAVİ Klas I: Ekstrarenal tutuluma göre Klas II: Antimalaria (Quensyl), Kortizon Klas III-IV: iv Siklofosfamid ve oral kortizon (Azathioprine) Klas V: Kortizon (AZA ?)

Vaskülit Klasifikasyonu - ACR

Vaskülit klasifikasyonu Büyük damar v.: Arteriitis temporalis (Dev hücreli arteriti), Takayasu arteriti Ağırlıklı orta boyutlu damar v.: Polyarteriitis nodosa, Kawasaki hastalığı Ağırlıklı küçük boyutlu damar v.: Wegener granulomatosis, Microscopic polyangiitis, Churg-Strauss Sen., Henoch-Schönlein Purpura, Kriyoglobulinemik vaskülit

Wegener granulomatozis > 60 yaş Akut bb yetersizliği Rapid progresif= hızlı ilerleyen GN Wegener granulom., başka vaskülit

Tanımlama Üst ve alt solunum yollarında inflammasyon ve glomerulonefrit Sistemik küçük damar vasküliti Respiratuar sistemde nekrotizan granulomalar Histoloji: fokal segmental nekrotizan ve kresentik GN–immun mikroskopide fakir bulgu=pauci immün Klinik gidiş: Rinit, kanlı burun akıntısı, sinüzit, işitme kaybı... Alt solunum yolları: öksürük, nefes darlığı, hemoptizi.. bazen yavaş olsa da, genelde hızlı ilerleyen GN

Patogenez Teoretik: nötrofil stimülasyonu, sitokin stimülasyonu (viral enf.)- antijen oluşumu, hücre yüzeyine çıkarak antisitoplazmik antikorlar ile birleşiyor , Fc ve Fab2 ANCA antijen kompleksini ya da ANCA’yı bağlıyor ve nötrofili aktive ediyor Damar duvarında litik lezyon ve hasar yaratıyor. Antisitoplazmik antikorlar Damar endotel hasarı Wegener için tipik: c-ANCA

(sitoplazmik)c-ANCA ve p-ANCA Sitoplazmik boyanma PR3- Wegener Perinükleer boyanma Myeloperoxidaz-mikrosk. polianjitis

Küçük damar vasküliti Küçük damar vasküliti Hastanın ayak kenarında Kutanöz purpura ve bir kaç küçük ülser Comprehensive clinical nephrology, 5,28, 5. Fig.28.6)

Klinik Prodromal nezleye benzer: ateş, gece terlemesi, kilo kaybı Artralji, miyalji Sinüzit, rinit, üst sol.yolu enf., ağız ülser Gastrointestinal enf., diare Nöromüsküler tutulum Episklerit

Böbrek tutulumu Mikrohematüri Az proteinüri Hızlı ilerleyen glomerülonefrit fokal segmental nekrotizan GN Yarımay oluşumu (makrofaj, fibroblast, Bowman boşluğuna) Akciğerden kanama

Tedavi Tedavi şart(sağkalım 8 yılda %87) Steroid: pulse 3 kez- (7mg/kg)/iv (~6 ay) Siklofofamid 2-3 mg/kg/gün (~12 ay) Azatioprine, Metotrexat Plazmaferez İmmünglobulinler Ciclosporin A

Malignite: Multipl myelom % 50 bb yetersizliği Ig-hafif zincir presipitasyonu Tübüler protein- Tamm-Horsfall Cast-nefropati Plasmositoma böbreği Tübüler Konsantrasyon defekti Hafif zincir depolanması Hiperkalsemi Nefrotoksik ilaç kullanımında dikkat

Tanı (bb tutulumu),Tedavi İdrar elektroforezi Kemik iliği Tedavi MM kemoterapi Akut bb yetersizliği Kronik bb yetersizliği